ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε' & Στ' Δημοτικού


ΙΑ 6

Ζωή Βαλάση

Ο παράξενος πραματευτής

Μια και τούτο είναι το τελευταίο παραμύθι, σκέφτομαι πως ήρθε η ώρα να σας μιλήσω για τον παράξενο μικρό πραματευτή* που μου ’πε όλα αυτά τα παραμύθια. Ήταν στην αρχή αρχή, τότε που μάζευα τα παραμύθια. Τότε τον συνάντησα.

Τι; Θαρρείς πως είναι εύκολο πράμα να μαζεύεις παραμύθια; μου είπε. Μπας και νομίζεις πως μπορείς να τα βρίσκεις στο δρόμο σαν τα δίφργκα; Ή μήπως νομίζεις πως ανοίγεις ένα βιβλίο και τα βλέπεις μέσα; Έλα μαζί μου να γυρίσουμε με τα πόδια την Ελλάδα. Θα γνωρίσουμε τους ανθρώπους... Θα τους δίνουμε πραμάτειες* και θα παίρνουμε παραμύθια!

Κοίταξα το καλάθι του. Είχε παράξενα πράματα. Είχε ένα κομπολόι από δάκρυα του φεγγαριού, ένα φυτό ρολόι του ήλιου, το αστραφτερό πουκάμισο μιας θαλασσοσταγόνας, ένα μπουκαλάκι μ’ αθάνατο νερό, ένα ζευγάρι παπούτσια από αραχνοκλωστές —ένα κι ένα για να περπατάς ανάποδα— και τέτοια. Ήταν στ’ αλήθεια ένας παράξενος πραματευτής.

Τώρα που μιλάμε, ο παράξενος πραματευτής νομίζει πως έχει ανταλλάξει όλες του τις πραμάτειες και κάθεται κάτω απ’ τον κόκκινο ίσκιο μιας αγριοτριανταφυλλιάς και κοιτάζει το χάρτη της Αθήνας και του Πειραιά.

— Δε μου ’μεινε τίποτα να δώσω... και πώς θα ’θελα κάνα παραμύθι της Αθήνας... ή κάνα τραγούδι ταξιδιάρικο του λιμανιού... Ας είναι, είπε, θα γνωρίσουμε για πρώτη φορά μια μεγάλη πόλη, καλό είναι κι αυτό... Και πέρασε στο κεφάλι του το καλάθι, γιατί ο ήλιος έκαιγε ακόμα γερά.

Τότε, κάτι έπεσε απ’ το καλάθι. Κάτι που ήταν στον πάτο κι ο παράξενος πραματευτής δεν το ’χε δει πιο πριν. Έσκυψε και το μάζεψε. Ήταν ένα ολοσκάλιστο κλειδάκι από γυάλινη φλόγα!...

Λοιπόν, αυτό το κλειδάκι δεν άνοιγε ούτε σπίτια ούτε αυτοκίνητα. Δεν άνοιγε ούτε μπαουλάκια με θησαυρούς ούτε μυστικά συρτάρια. Άνοιγε καρδιές! Μάλιστα. Αν ήθελες να γίνεις φίλος με κάποιον, άνοιγες με το κλειδάκι την καρδιά του και όλα εντάξει. Όπως βέβαια καταλαβαίνετε, αυτό το κλειδί ήταν η πιο πολύτιμη πραμάτεια που είχε και, σκεφτείτε, παρά λίγο να το ’χανε.

— Θαύμα! φώναξε. Θ’ ανταλλάξω το κλειδάκι μ’ ένα ακόμα παραμύθι... ή μ’ ένα ταξιδιάρικο τραγούδι του λιμανιού... Θαύμα! Κι έτρεξε στην Αθήνα.

— Εεεε... κίτρινη πεταλούδα με τις μεγάλες κεραίες, φώναξε, μήπως θα ’θελες ν’ ανταλλάξουμε αυτό το κλειδάκι...

— Δεν είμαι κίτρινη πεταλούδα, είμαι τρόλεϊ... και φύγε από μπροστά μη σε κάνω πίτα.

 

* τον πραματευτή (ο πραματευτής): τον πλανόδιο έμπορο του παλιού καιρού

* πραμάτειες (η πραμάτεια): εμπορεύματα

277


 

ΙΑ΄. ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων


Ο παράξενος πραματευτής πήδηξε γρήγορα στο πεζοδρόμιο.

— Πλουμιστό* μανιτάρι, μήπως θα ’θελες ν’ ανταλλάξουμε αυτό το κλειδάκι της αγάπης... ξεφώνισε πάλι ο πραματευτής.

— Δεν είμαι μανιτάρι, είμαι περίπτερο, και μη στέκεις κοντά μου, εμποδίζεις τους πελάτες μου... Ο παράξενος πραματευτής παραμέρισε.

Το δειλινό κατέβαινε γοργά απ’ το βουνό. Ο μικρός πραματευτής αναρωτήθηκε γιατί το δειλινό βιαζόταν τόσο.

— Δε θέλω να με προλάβουν τα μεγάλα φώτα, αποκρίθηκε το δειλινό. Θα ’θελα, για μια φορά, να βάψω την Αθήνα μενεξελιά, να την κάνω όμορφη σαν λουλούδι από σπάνιο αμέθυστο*. Όμως... οι δρόμοι είναι παντού φραγμένοι... κοίτα... πάλι δεν πρόλαβα...

Ο παράξενος πραματευτής είδε μεγάλα στρογγυλά φώτα ν’ ανάβουν πάνω στις ψηλές κολόνες. Μα καθώς δεν ήταν σαν και σας και μένα... Καθώς ήταν ένας παράξενος μικρός πραματευτής...

— Αααα!... έκανε με θαυμασμό. Εδώ θα ’ναι η Φεγγαρούπολη που λένε τα ποιήματα. Πάντα πίστευα πως υπήρχε στ’ αλήθεια αυτή η υπέροχη χώρα όπου ανθίζουν φεγγάρια σαν πανύψηλα λουλούδια!

— Ελάτε ν’ ανταλλάξουμε το κλειδάκι μου, υπέροχα φεγγαρολούλουδα..., είπε ο μικρούλης στους γλόμπους του ηλεκτρικού, αλλά μόλις τους άγγιξε, τρεμούλιασε ολόκληρος κι έπεσε κάτω.

— Κύριε δράκε, σου υπόσχομαι μια ζωή λιγότερο μαύρη, αν δεχτείς ν’ ανταλλάξουμε το κλειδάκι μου, είπε ο πραματευτής μόλις σηκώθηκε και προχώρησε λίγο κούτσα κούτσα.

— Δεν είμαι δράκος, είμαι εργοστάσιο και μη μου μιλάς για καθαριότητες, γιατί...

Ο παράξενος πραματευτής είδε πάνω απ’ την πόλη ένα πηχτό γκριζο-κίτρινο πάπλωμα.

— Ετοιμάζεσαι να κοιμηθείς; τη ρώτησε με λαχτάρα. Έχω ένα κλειδί που μπορεί να σε πάει στα πιο όμορφα όνειρα.

— Όχι, εγώ δεν κοιμάμαι ποτέ, είπε η πόλη.

Τότε, ο μικρός πραματευτής τράβηξε για τον Πειραιά. Δε χοροπηδούσε. Δεν ένιωθε την καρδιά του να φτερουγίζει. Δε σιγοσφύριζε. Έσφιγγε στη χούφτα του το κλειδί που κάνει τους ανθρώπους ν’ αγαπιούνται... Αλλά κανείς δεν το ήθελε... Άρχισε να φοβάται. Άρχισε να θυμώνει. Αρχισε να τρέχει. Άρχισε να ’χει αγωνία. Κανένας, μα κανένας δε στεκόταν να τον ακούσει.

Όταν έφτασε στο λιμάνι, ο παράξενος πραματευτής κατάλαβε πως δεν κρατούσε τίποτα στη χούφτα του. Το μαγικό κλειδάκι του ’χε πέσει...

Κάθισε τότε στο μόλο και κοίταζε τα καράβια κι έλεγε: «Άμα πέσει ένας σπόρος στη γη, γίνεται λουλούδι κι άμα ανέβει μια στάλα στον ουρανό, γίνεται σύννεφο κι άμα γλιστρήσει ένα βότσαλο στη θάλασσα, γίνεται μαργαριτάρι... Μα, αν χαθεί το κλειδάκι της αγάπης, πώς θα γίνονται φίλοι οι άνθρωποι;».

Κι έκλαιγε κι έλεγε πως δεν είναι καλός πραματευτής, αφού έχασε την πιο πολύτιμη πραμάτεια του.

* πλουμιστό (πλουμιστός): στολισμένο

* αμέθυστο (ο αμέθυστος): πολύτιμο λίθο με χρώμα μοβ, που μοιάζει με εκείνο της βιολέτας
   

278


 

ΙΑ΄. ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων


Γι’ αυτό λέω ν’ αρχίσουμε όλοι μαζί το ψάξιμο. Μπορεί να το βρούμε μεις το κλειδάκι. Και τότε —πού ξέρεις;— ίσως να γίνουμε όλοι παράξενοι μικροί πραματευτάδες μ’ ένα μαγικό κλειδάκι της αγάπης για τις καρδιές των φίλων μας.

 

 

Ερωτήσεις - Δραστηριότητες

  1. Τι είχε στο καλάθι του ο πραματευτής; Αν ήσουν εσύ στη θέση του, τι θα έβαζες στο δικό σου καλάθι;

  2. Ποιους συναντά στη μεγάλη πόλη ο πραματευτής; Τι φταίει που κανείς δε θεωρεί πολύτιμο το κλειδάκι της αγάπης;

  3. Αν υπήρχε το κλειδάκι της αγάπης, που ανοίγει τις καρδιές των ανθρώπων, πώς θα ήταν ο κόσμος;

  4. Στη μεγάλη πόλη ο πραματευτής της ιστορίας μας συναντά τους δράκους από το «Δρακοπαραμύθι» της Αγγελικής Βαρελλά (εδώ). Τι σκέφτεται και πώς αντιδρά; Να γράψεις ένα δικό σου παραμύθι.

 

Βαλάση ΖωήΖωή Βαλάση
(Αθήνα 1945)
Έχει σπουδάσει νομικά και είναι διδάκτορας της Παιδικής Λογοτεχνίας. Τα βιβλία της, παραμύθια, διηγήματα και θεατρικά έργα, αντλούν τα θέματά τους από τα παραμύθια, τους θρύλους και τις παραδόσεις του λαού μας. Το γράψιμό της χαρακτηρίζεται από ευαισθησία, λυρισμό και φαντασία. Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση και την κριτική του παιδικού βιβλίου. Έργα της: Ιστορίες του ασημένιου δάσους, Τα μαγικά μολύβια, Τα δώρα του αγέρα, Η επανάσταση των παραμυθιών, Ο χιονάνθρωπος της Πρωτοχρονιάς (για παιδιά). Η πριγκίπισσα της Παλμύρας (για εφήβους).

Βιογραφικό με περισσότερες πληροφορίες δεσμός

 

 


279



Ζωή Βαλάση
ΕΚΕΒΙ ΕΚΕΒΙ
Βιβλιοnet Βιβλιοnet
Εφ. Ριζοσπάστης δεσμός