ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ, Λυσίας, Κατά Αλκιβιάδου Λιποταξίου 11-13

Κατέβασε το αρχείο σε , για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.

Καλή προσπάθεια.

Για τον Λυσία

Βικιπαίδεια , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Ο λόγος: Κατά Αλκιβιάδου Λιποταξίου
Περισσότερα κείμενα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα

Για το κείμενο

Ο Αλκιβιάδης, γιος του ομώνυμου γνωστού πολιτικού και της Ιππαρέτης, κατηγορείται στον λόγο αυτό, ο οποίος αποτελεί δευτερολογία, ότι, ενώ κατατάχθηκε το 395/4 π.Χ. για να πολεμήσει ως οπλίτης στην Αλίαρτο της Βοιωτίας, λόγω της δειλίας του μεταπήδησε στο σώμα των ιππέων, μολονότι αυτό απαγορευόταν για κάποιον που δεν είχε προηγουμένως δοκιμαστεί ενώπιον της Βουλής.

Το κείμενο

[11] ἐνθυμηθῆναι δὲ χρὴ ὅτι, εἰ ἐξέσται ὅ τι ἄν τις βούληται ποιεῖν, οὐδὲν ὄφελος νόμους κεῖσθαι ἢ ὑμᾶς συλλέγεσθαι ἢ στρατηγοὺς αἱρεῖσθαι. θαυμάζω δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἴ τις ἀξιοῖ, ἐὰν μέν τις προσιόντων τῶν πολεμίων τῆς πρώτης τάξεως τεταγμένος τῆς δευτέρας γένηται, τούτου μὲν δειλίαν καταψηφίζεσθαι, ἐὰν δέ τις ἐν τοῖς ὁπλίταις τεταγμένος ἐν τοῖς ἱππεῦσιν ἀναφανῇ, [12] τούτῳ συγγνώμην ἔχειν. καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἡγοῦμαι δικάζειν ὑμᾶς οὐ μόνον τῶν ἐξαμαρτανόντων ἕνεκα, ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε. ἐὰν μὲν τοίνυν τοὺς ἀγνῶτας κολάζητε, οὐδεὶς ἔσται τῶν ἄλλων βελτίων: οὐδεὶς γὰρ εἴσεται τὰ ὑφ᾽ ὑμῶν καταψηφισθέντα: ἐὰν δὲ τοὺς ἐπιφανεστάτους τῶν ἐξαμαρτανόντων τιμωρῆσθε, πάντες πεύσονται, ὥστε τούτῳ παραδείγματι χρώμενοι βελτίους ἔσονται οἱ πολῖται. [13] ἐὰν τοίνυν τούτου καταψηφίσησθε, οὐ μόνον οἱ ἐν τῇ πόλει εἴσονται, ἀλλὰ καὶ οἱ σύμμαχοι αἰσθήσονται καὶ οἱ πολέμιοι πεύσονται, καὶ ἡγήσονται πολὺ πλείονος ἀξίαν εἶναι τὴν πόλιν, ἐὰν ὁρῶσιν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις τῶν ἁμαρτημάτων μάλισθ᾽ ὑμᾶς ὀργιζομένους καὶ μηδεμιᾶς συγγνώμης τοὺς ἀκοσμοῦντας ἐν τῷ πολέμῳ τυγχάνοντας.

Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu

Λεξιλογικά

ἔξ-εστι: επιτρέπεται, είναι στην εξουσία, ευχέρεια κάποιου, είναι δυνατό, με απαρ.

νόμους κεῖσθαι: θεσπίζω νόμους

αἱρεῖσθαι: του ρ. αἱρέω: εκλέγω με ψηφοφορία κάποιον σ' ένα αξίωμα

προσιόντων: του ρ. προσ-ίημι: αφήνω να πλησιάσουν

καταψηφίζομαι: ψηφίζω εναντίον

ἀναφαίνομαι: εμφανίζομαι

τοὺς ἀγνῶτας: ὁ ἀγνώς: άγνωστος, άσημος

πεύσονται: του ρ. πυνθάνομαι: μαθαίνω

εἴσονται: του ρ. οἶδα (παρακ. με σημασία ενεστ. του εἴδω): γνωρίζω, μαθαίνω

τοὺς ἀκοσμοῦντας: του ρ. ἀκοσμέω: είμαι άκοσμος, απρεπής

Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις

Σύνταξη - Μετάφραση

Συντακτική ανάλυση: για να δεις τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, αν χρησιμοποιείς υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο ή τάμπλετ.

Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα το .

Για όλη τη μετάφραση πάτα

ἐνθυμηθῆναι δὲ χρὴ

ὅτι, εἰ ἐξέσται ὅ τι ἄν τις βούληται ποιεῖν , οὐδὲν ὄφελος νόμους κεῖσθαι ἢ ὑμᾶς συλλέγεσθαι ἢ στρατηγοὺς αἱρεῖσθαι.

θαυμάζω δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί,

καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἡγοῦμαι δικάζειν ὑμᾶς οὐ μόνον τῶν ἐξαμαρτανόντων ἕνεκα,

ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε.

ἐὰν μὲν τοίνυν τοὺς ἀγνῶτας κολάζητε,

οὐδεὶς ἔσται τῶν ἄλλων βελτίων:

οὐδεὶς γὰρ εἴσεται τὰ ὑφ᾽ ὑμῶν καταψηφισθέντα:

ἐὰν δὲ τοὺς ἐπιφανεστάτους τῶν ἐξαμαρτανόντων τιμωρῆσθε,

πάντες πεύσονται,

ὥστε τούτῳ παραδείγματι χρώμενοι βελτίους ἔσονται οἱ πολῖται.

[13] ἐὰν τοίνυν τούτου καταψηφίσησθε,

οὐ μόνον οἱ ἐν τῇ πόλει εἴσονται,

ἀλλὰ καὶ οἱ σύμμαχοι αἰσθήσονται

καὶ οἱ πολέμιοι πεύσονται,

καὶ ἡγήσονται πολὺ πλείονος ἀξίαν εἶναι τὴν πόλιν,

ἐὰν ὁρῶσιν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις τῶν ἁμαρτημάτων μάλισθ᾽ ὑμᾶς ὀργιζομένους καὶ μηδεμιᾶς συγγνώμης τοὺς ἀκοσμοῦντας ἐν τῷ πολέμῳ τυγχάνοντας.

Μτφρ. Γ.Α. Ράπτης. 2003. Λυσίας. ΙΙ, Καταγγελτικοί Λόγοι. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Πρόλογος Χ. Τσολάκης. Θεσσαλονίκη, εκδ. Ζήτρος.

1. Να γίνει χρονική και εγκλητική αντικατάσταση των ρημάτων: βούληται, πεύσονται, ὁρῶσιν.

Χρονική αντικατάσταση:

Ενεστώτας	Παρατατικός	Μέλλοντας	Αόριστος β'	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος
βούληται			βουληθῇ	βεβουλημένος ᾖ	--
πυνθάνονται	ἐπυνθάνοντο	πεύσονται	ἐπύθοντο	πεπυσμένοι εἰσί	πεπυσμένοι ἦσαν
ὁρῶσιν	--	--	ἴδωσιν	ἑωρακότες ὦσιν	--

Εγκλιτική αντικατάσταση

οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
βούλεται	βούληται	βούλοιτο	βουλέσθω
πεύσονται	--	πεύσοιντο	--
ὁρῶσιν	ὁρῶσιν	ὁρῷεν	ὁράτωσαν / ὁρώντων

2. ἐνθυμηθῆναι, αἱρεῖσθαι: Να γραφτούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στη μέση και παθητική φωνή.

Ενεστώτας	Μέλλοντας	Παθ. Μέλλοντας	Αόριστος β'	Παθ.Αόριστος	Παρακείμενος
ἐνθυμεῖσθαι	ἐνθυμήσεσθαι	ἐνθυμηθήσεσθαι	--	ἐνθυμηθῆναι	ἐντεθυμῆσθαι
αἱρεῖσθαι	αἱρήσεσθαι	αἱρεθήσεσθαι	ἑλέσθαι	αἱρεθῆναι	ᾑρῆσθαι