Αρχαία ελληνική μυθολογία

Νικάνδρα





 

Ο ποιητής της ελληνιστικής περιόδου Παρθένιος στο πεζό κείμενό του Περί ερωτικών παθημάτων που έγραψε για τον φίλο του Γάλλο και αποτελεί ένα απάνθισμα ερωτικών θρύλων και περιπετειών, αναφέρεται στην εξαπατημένη υφάντρα Νικάνδρα και στην τιμωρία της ανέντιμης εργοδότριάς της Αλκινόης από την Αθηνά. Την Νικάνδρα είχε προσλάβει η Αλκινόη, κόρη του Κορίνθιου Πόλυβου και σύζυγος του Αμφίλοχου, γιου του Δρύαντα. Αφού εργάστηκε ένα χρόνο, εκείνη την έδιωξε από το σπίτι της χωρίς να της δώσεις τη συμφωνημένη αμοιβή. Η άξια και αδικημένη τεχνίτρα, απελπισμένη, προσευχήθηκε στην Αθηνά ζητώντας να εκδικηθεί την Αλκινόη για την άδικη παρακράτηση. Η θεά εισάκουσε τις προσευχές και προκάλεσε παράφορο έρωτα στη νεαρή γυναίκα για έναν ξένο από τη Σάμο, τον Ξάνθο. Παρασυρμένη από τη δίνη του έρωτα, η Αλκινόη εγκατέλειψε σύζυγο, παιδιά και πόλη και ακολούθησε τον ξένο στην πατρίδα του. Όμως στα μισά του ταξιδιού συνειδητοποίησε τι είχε κάνει. Κλαίγοντας φώναζε το όνομα του νεαρού άνδρα της και των παιδιών της και, ενώ ο Ξάνθος έκανε ό,τι μπορούσε για να την παρηγορήσει, λέγοντας ότι θα την παντρευόταν, εκείνη δεν τον άκουγε και, τελικά, ρίχτηκε στη θάλασσα. (Παρθ., Περί ερωτικών παθημάτων 27)

27. Περὶ Ἀλκινόης
(Ἱστορεῖ Μοιρὼ ἐν ταῖς Ἀραῖς)
Ἔχει δὲ λόγος καὶ Ἀλκινόην, τὴν Πολύβου μὲν τοῦ Κορινθίου θυγατέρα, γυναῖκα δὲ Ἀμφιλόχου τοῦ Δρύαντος, κατὰ μῆνιν Ἀθηνᾶς ἐπιμανῆναι ξένῳ Σαμίῳ· Ξάνθος αὐτῷ ὄνομα. ἐπὶ μισθῷ γὰρ αὐτὴν ἀγαγομένην χερνῆτιν γυναῖκα Νικάνδρην καὶ ἐργασαμένην ἐνιαυτὸν ὕστερον ἐκ τῶν οἰκίων ἐλάσαι, μὴ ἐντελῆ τὸν μισθὸν ἀποδοῦσαν· τὴν δὲ ἀράσασθαι πολλὰ Ἀθηνᾷ τίσασθαι αὐτὴν ἀντ᾿ ἀδίκου στερήσεως· ὅθεν εἰς τοσοῦτον ἐλθεῖν, ὥστε ἀπολιπεῖν οἶκόν τε καὶ παῖδας ἤδη γεγονότας, συνεκπλεῦσαί τε τῷ Ξάνθῳ· γενομένην δὲ κατὰ μέσον πόρον ἔννοιαν λαβεῖν τῶν εἰργασμένων, καὶ αὐτίκα πολλά τε δάκρυα προΐεσθαι καὶ ἀνακαλεῖν ὁτὲ μὲν ἄνδρα κουρίδιον, ὁτὲ δὲ τοὺς παῖδας· τέλος δὲ πολλὰ τοῦ Ξάνθου παρηγοροῦντος καὶ φαμένου γυναῖκα ἕξειν, μὴ πειθομένην ῥῖψαι ἑαυτὴν εἰς θάλασσαν.