Πολλά καρδιακά προβλήματα προκύπτουν χωρίς προειδοποίηση.
Στην πραγματικότητα, η βουβή στεφανιαία νόσος προσβάλλει περίπου το 30% του
πληθυσμού. Ωστόσο, αν δε ζητήσετε άμεση βοήθεια, είναι επικίνδυνη για τη ζωή.
Σε μια επείγουσα κατάσταση η επιβίωσή σας εξαρτάται από τη γρήγορη αντίδραση
αυτών που βρίσκονται δίπλα σας.
Επειδή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα χρειαστεί γρήγορη επέμβαση, όλοι
θα πρέπει να γνωρίζουμε τα βασικά για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών,
στα οποία οι απλοί άνθρωποι, και όχι οι γιατροί, κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στη
ζωή και το θάνατο.
Πότε είναι απαραίτητος ένας ειδικός;
Η αναγνώριση είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση των περισσότερων
καρδιακών επειγόντων προβλημάτων. Γενικά, αν πιστεύετε ότι κάποια κατάσταση
απαιτεί επείγουσα ιατρική βοήθεια, μη διστάσετε: καλέστε αμέσως το 166. Αν αποδειχτεί
ότι δεν ήταν επείγον, δεν έγινε και τίποτα. Ωστόσο, αν δεν καλέσετε ασθενοφόρο,
το γιατρό σας ή δεν πάτε αμέσως στο νοσοκομείο σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης,
οι συνέπειες μπορεί να είναι τραγικές.
Πολύ συχνά οι ασθενείς δε ζητούν γρήγορα βοήθεια μετά τα πρώτα συμπτώματα. Ευτυχώς
οι ειδικοί μέσω των ΜΜΕ ενημερώνουν τον κόσμο για την περίπτωση καρδιακής προσβολής
και την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης. Έτσι έχει αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων
που καλούν τις υπηρεσίες άμεσης ανάγκης για μεταφορά στα επείγοντα περιστατικά
του νοσοκομείου.
Είναι αδύνατον να αναφέρουμε όλες τις περιπτώσεις που απαιτούν άμεση βοήθεια.
Θα πρέπει να κρίνετε με τη λογική σας και να αποφασίσετε πότε και πόσο γρήγορα
θα κινηθείτε. Πολλά επείγοντα περιστατικά αναγνωρίζονται εύκολα, όμως άλλα δεν
είναι τόσο προφανή.
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει μερικές χρήσιμες κατευθυντήριες οδηγίες.
Τι είναι ο ξαφνικός καρδιακός θάνατος;
Στον ξαφνικό καρδιακό θάνατο (ή καρδιακή ανακοπή) η καρδιά παύει να χτυπά
και η αναπνοή σταματά απότομα. Το θύμα κείτεται αναίσθητο. Αυτό διαφέρει από
τον πραγματικό θάνατο, κατά τον οποίο το άτομο χάνει μόνιμα την εγκεφαλική
του λειτουργία. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε και να μπορείτε να αντιδράσετε
σωστά στον ξαφνικό καρδιακό θάνατο, γιατί έτσι ίσως καταφέρετε να προλάβετε
τον εγκεφαλικό θάνατο. Με άλλα λόγια, ο ξαφνικός καρδιακός θάνατος είναι πιθανώς
αντιστρέψιμος. Πολλά περιστατικά ξαφνικού καρδιακού θανάτου συμβαίνουν σε
άτομα με άλλες μορφές καρδιοπαθειών που ήδη ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου.
Ωστόσο, τα μισά περιστατικά συμβαίνουν σε άτομα δίχως προηγούμενη εντοπισμένη
καρδιοπάθεια. Σε κάθε περίπτωση, αν βρίσκεστε μπροστά σε ένα τέτοιο περιστατικό
και αντιδράσετε σωστά, μπορεί να σώσετε τη ζωή του θύματος.
Ο ξαφνικός καρδιακός θάνατος δε μοιάζει με την καρδιακή προσβολή ή το εγκεφαλικό.
Η πιο συνήθης αιτία του ξαφνικού καρδιακού θανάτου είναι η κοιλιακή μαρμαρυγή.
Η καρδιά παύει να χτυπά αποτελεσματικά, πράγμα το οποίο στερεί από τον εγκέφαλο
πολύτιμο οξυγονωμένο αίμα.
| ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΙ ΕΚΤΑΚΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ | |||
| Σύμπτωμα | Υποψία διάγνωσης | Πιθανά επιπλέον χαρακτηριστικά | Δράση |
| Στηθόπονος, πίεση, σφίξιμο, βάρος | Έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή), Ασταθής στηθάγχη, Αορτικός διαχωρισμός, Πνευμονική εμβολή | Διάρκεια πάνω από 15 λεπτά, Δύσπνοια, Εφίδρωση, Τρέμουλο, Ναυτία, Εμετός, Αίσθημα παλμών, Λιποθυμία | Κάθε ανεξήγητος πόνος στο στήθος απαιτεί άμεση προσοχή, ακόμα κι αν δεν υπάρχει άλλο σύμπτωμα. Η ύπαρξη αυτών των συμπτωμάτων αυξάνει την ανησυχία. Μεταφορά στα επείγοντα περιστατικά. Καλέστε το 166. Δώστε στον ασθενή νιτρογλυκερίνη (αν είναι διαθέσιμη). Δώστε του να μασήσει μια ασπιρίνη. |
| Απώλεια αισθήσεων (συγκοπή) | Σοβαρή αρρυθμία, Εγκεφαλικό, Κρίση, Πολύ Χαμηλή πίεση, Ξαφνικός καρδιακός θάνατος, Αγγειοκινητική συγκοπή (κρίση λιποθυμίας) | Αίσθημα παλμών, Ταχυκαρδία/ Βραδυκαρδία, Σπασμοί, Εφίδρωση, Τρέμουλο, Στηθόπονος, Απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου | Κάθε ανεξήγητη απώλεια αισθήσεων απαιτεί άμεση μεταφορά
στο νοσοκομείο. Καλέστε το 166. Ξαπλώστε το θύμα ανάσκελα και ανασηκώστε
λίγο τα πόδια. Εκτιμήστε αν απαιτείται τεχνητή ανάνηψη. Tα υπόλοιπα
συμπτώματα πρέπει να αναφερθούν και να συζητηθούν με το γιατρό. |
| Δύσπνοια | Έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή), Ξαφνική συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, Ξαφνική αορτική ανεπάρκεια ή ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας, Πνευμονική εμβολή, Μη καρδιακές αιτίες όπως Πνευμοθώρακας | Στηθόπονος, Φύσημα, Οίδημα στους αστραγάλους και τα πόδια, Αίσθημα παλμών, Πυρετός, Ενόχληση στις γάμπες ή στους μηρούς | Κάθε ανεξήγητη νέα ή επιδεινωμένη δύσπνοια απαιτεί άμεση φροντίδα. Μεταφορά στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο. Καλέστε το 166. Αν τα συμπτώματα έχουν εμφανιστεί σταδιακά, απαιτείται έγκαιρη αξιολόγηση, αλλά το περιστατικό μπορεί να μην είναι τόσο επείγον. |
| Γρήγοροι παλμοί, κανονικός ή ανώμαλος ρυθμός | Αρρυθμία | Ζαλάδα, Λιποθυμία, Στηθόπονος, Δύσπνοια | Δίχως σχετικά συμπτώματα, απαιτείται άμεση μεταφορά στο γιατρό ή στο νοσοκομείο. Αν υπάρχουν σχετικά συμπτώματα, απαιτείται μεταφορά στα επείγοντα περιστατικά. Καλέστε το 166. |
| Παραλειπόμενοι παλμοί ή ακανόνιστος, όχι γρήγορος ρυθμός ή δυνατοί χτύποι | Αρρυθμία, Άγχος | Ζαλάδα, Λιποθυμία, Στηθόπονος, Δύσπνοια | Συνήθως δεν απαιτείται επείγουσα αξιολόγηση. Κλείστε ραντεβού με το γιατρό σας. Ωστόσο, αν υπάρχουν σχετικά συμπτώματα, απαιτείται άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο |
| Οίδημα στα πόδια | Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, θρόμβωση εν τω βάθει φλεβών (και πιθανή σχετική πνευμονική εμβολή) | Φλεγμονή, Ερεθισμός, Πόνος, Ευαισθησία, Ζέστη, Δύσπνοια, Στηθόπονος | Η φλεγμονή μπορεί να αποτελεί σημάδι θρόμβωσης σε μια φλέβα του ποδιού. Απαιτείται άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο. Η δύσπνοια και ο στηθόπονος απαιτούν άμεση αξιολόγηση. Το οίδημα λόγω καρδιακής ανεπάρκειας δεν αποτελεί συνήθως επείγον περιστατικό, αλλά απαιτεί έγκαιρη αξιολόγηση και θεραπεία. |
Με την κοιλιακή μαρμαρυγή η καρδιά δεν επανέρχεται ποτέ από μόνη της στο φυσιολογικό ρυθμό, επομένως αν το θύμα δε δεχτεί άμεση βοήθεια, ο εγκέφαλος θα πεθάνει.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΩΣΕΤΕ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΟΤΑΝ ΚΑΛΕΙΤΕ
Τον τόπο του περιστατικού. Δώστε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες,
όπως τη διεύθυνση, τις κοντινές διασταυρώσεις ή άλλα σημεία αναφοράς. Αυτές
οι πληροφορίες είναι σημαντικές, ακόμα κι αν το κέντρο διαθέτει αναγνώριση
κλήσης.
Δώστε το τηλέφωνο σας. Το κέντρο μπορεί να χρειαστεί να σας ξαναπάρει. Περιγράψτε
με συντομία το πρόβλημα και τι ακριβώς συνέβη.
Πείτε πόσα θύματα χρειάζονται βοήθεια και ποια είναι η κατάστασή τους.
Περιγράψτε τι είδους βοήθεια έχει δοθεί ήδη στο θύμα. Περιμένετε μέχρι να
κλείσει πρώτα η τηλεφωνήτρια για να βεβαιωθείτε ότι έχει πάρει όλες
τις απαραίτητες πληροφορίες.