Η σχέση του παιδιού με το χρήμα

η ευθύνη των γονέων

Το χρήμα είναι μέσο διαβίωσης για όλη την οικογένεια, αφού με αυτό καλύπτουν τα μέλη της πολλές από τις ανάγκες τους. Αναμφίβολα, σήμερα, σε κοινωνικό επίπεδο, θεωρείται κάποιος επιτυχημένος και συχνά αξιολογείται ανάλογα με αυτά που κερδίζει. Το χρήμα είναι παρόν στην καθημερινή μας ζωή, στις συναλλαγές μας και, αργά ή γρήγορα, θα αναγκαστούμε να απαντήσουμε σε κάποια ερωτήματα του παιδιού γ' αυτό. Πώς πρέπει να του το παρουσιάσουμε, ώστε ούτε να το υπερτιμήσει αλλά ούτε και να το υποτιμήσει; Πώς να μη «μολύνουμε» την αθωότητα της παιδικής του ψυχής μ' αυτό τον καθημερινό (για τους περισσότερους) «εφιάλτη» της ζωής μας; Πότε πρέπει να ξεκινήσουμε να του δίνουμε χαρτζιλίκι; Πολλά τα ερωτήματα που ζητούν επιτακτική απάντηση.
Και όμως, το παιδί έρχεται σ' επαφή με το χρήμα από νωρίς. Αρχικά, παρατηρώντας τους γονείς του όταν αγοράζουν διάφορα πράγματα και, για να τα πάρουν, δίνουν κάτι «χαρτάκια». Αργότερα παίζοντας το «πουλώ και αγοράζω». Τελικά, η σχέση του παιδιού με το χρήμα αποτελεί μέρος της διαπαιδαγώγησής του και γίνεται σταδιακά.

Ο τρόπος με τον οποίο το παιδί αντιλαμβάνεται την έννοια του χρήματος εξαρτάται από τα μηνύματα που δέχεται από το οικογενειακό ή ευρύτερο κοινωνικό του περιβάλλον καθώς και από το σχολείο. Ωστόσο, καθοριστικό ρόλο στην αγωγή του θαπαίξει η στάση των γονέων του. Γρήγορα αντιλαμβάνεται την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του και κάνει συγκρίσεις με την ποιότητα ζωής των συνομηλίκων του. Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι τα χρήματα μας διευκολύνουν τη ζωή. Πρέπει επίσης να μάθει πως, όταν κάποιος έχει χρήματα, δεν είναι απαραίτητα και ευτυχής, αλλά ούτε και το άγχος για την απόκτησή τους πρέπει να αποτελεί το μοναδικό σκοπό της ύπαρξής μας. Υπάρχουν κι άλλες αξίες στη ζωή, που του τις διδάσκουμε με το καθημερινό μας παράδειγμα και είναι πολύ σημαντικές, όπως ο ανθρωπισμός, η εντιμότητα κ.λ.π.

Όταν δίνουμε χρήματα σ' ένα παιδί, πρέπει να το διδάσκουμε και το πώς να τα ξοδεύει. Το χαρτζιλίκι είναι σημαντικό, γιατί έτσι το παιδί θα αποκτήσει μια πρώτη αντίληψη της αυτονομίας του. Αποκτά υπευθυνότητα και μαθαίνει να διαχειρίζεται το ποσό που διαθέτει. Καταλαβαίνει πολύ γρήγορα ότι πρέπει να βάζει ένα μέτρο στις αγορές του και αποκτά τις πρώτες βάσεις για την ανάπτυξη της οικονομικής σκέψης.
Η ηλικία που θα ξεκινήσετε να δίνετε χρήματα στα παιδιά εξαρτάται από το βαθμό ωριμότητάς τους. Από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού το παιδί είναι σε θέση να χειρίζεται το χαρτζιλίκι του. Στα 6-7 χρόνια ήδη τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι μερικά αντικείμενα κοστίζουν περισσότερο από άλλα. Στα 7-8 χρόνια κατανοούν την αναλογία που υπάρχει ανάμεσα στις τιμές των εμπορευμάτων και την αξία των νομισμάτων. Στα 8-9 χρόνια, που έχουν μάθει να μετρούν και να υπολογίζουν, δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα με τα ρέστα. Η απόφαση, λοιπόν, ανήκει σ' εσάς.

Αφού εκτιμήσετε τις ανάγκες του, θα καθορίσετε το αντίστοιχο ποσό, το οποίο πρέπει να του καταβάλλετε σε τακτά χρονικά διαστήματα, π.χ., μια φορά την εβδομάδα ή ανά 2-3 μέρες ή κάθε 15 μέρες. Όσο μεγαλώνει το παιδί και αυξάνονονται οι ανάγκες του, θα διαπραγματεύεστε εκ νέου τη συμφωνία σας.
Πρέπει να παραμένετε σταθεροί στο συμφωνημένο ποσό, ακόμη κι αν το ξοδέψει την ίδια μέρα σε πράγματα που δεν του είναι απαραίτητα. Την επόμενη φορά, αφού το συζητήσετε, θα είναι πιο προσεκτικό και θα μάθει να επιλέγει καλύτερα τις αγορές του.
Πρέπει να γίνει συνείδηση στο παιδί ότι τα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε δεν είναι απεριόριστα και ότι δεν είναι δυνατόν να καλύπτονται όλες οι επι θυμίες του.
Παρόλο που θεωρείται αρνητικό να ανταμείβετε με χρήματα τα παιδιά για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στο σπίτι, ωστόσο να παροτρύνετε τους εφήβους να κερδίζουν το χαρτζιλίκι τους με κάποι ες εργασίες που μπορούν να κάνουν (μπέιμπι-σίτινγκ, παράδοση μαθημάτων σε μικρότερα παιδιά στις διακοπές κλπ.).

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ άλλοτε δεν κυκλοφορούσαν τόσο πολλά υλικά αγαθά όσο σήμερα. Tα παιδιά καθημερινά Βομβαρδίζονται από μηνύματα για τα δεκάδες νέα προϊόντα που κυκλοφορούν. Το αποτέλεσμα; Tα θέλουν όλα. Πολλές φορές οι γονείς δεν μπορούν να σταματήσουν τη μανία των παιδιών τους να αποκτήσουν τα πάντα. Σε ένα Βαθμό ο παιδικός καταναλωτισμός αντικατοπτρίζει την κοινωνική πραγματικότητα. Το θέμα γίνεται σοβαρότερο, αν λάβουμε υπόψη μας ότι εμείς είμαστε εκείνοι που περνάνε στα παιδιά το μήνυμα του ανταγωνισμού. Ζητούν διαρκώς, προσπαθώντας άλλοτε να φθάσουν τους φίλους τους ή να τους ξεπεράσουν. Συνεπώς, τα «θέλω» των παιδιών αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς, ενώ κάθε καινούριο παιχνίδι είναι ωραίο, μέχρι να κυκλοφορήσει το επόμενο.

Πολύ συχνά, επειδή δε διαθέτουμε αρκετό χρόνο για να ασχοληθούμε με τα παιδιά μας, προσπαθούμε να αναπληρώσουμε αυτό το κενό αγοράζοντάς του αντικείμενα. Είναι γνωστό, επίσης, το σύνδρομο της στέρησης και της υπερπροσφοράς που χαρακτηρίζει αρκετούς Έλληνες γονείς, οι οποίοι σπεύδουν να προσφέρουν στο παιδί οτιδήποτε ζητήσει, με το σκεπτικό ότι δε θέλουν να στερηθεί ή να περάσει τις δυσκολίες που πέρασαν οι ίδιοι. Έτσι όμως κινδυνεύουν να περάσουν στο άλλο άκρο.
Μάλιστα, μερικές φορές υπερβάλλουν προσφέροντάς του αντικείμενα προτού καν το ίδιο τα επιθυμήσει, με αποτέλεσμα να του ασκούν πίεση. Παρόμοια τακτική εφαρμόζουν και στην εκπαίδευσή του. Προτιμούν τα ακριβά ιδιωτικά σχολεία, τους ακριβότερους καθηγητές για τα ιδιαίτερα μαθήματα κ.λ.π. Υπάρχουν και γονείς που ίσως αναρωτιούνται τελικά μήπως είναι ορθότερο να μην αγοράζουν στα παιδιά τίποτα, σκεπτικό το οποίο είναι εξίσου λανθασμένο. Αυτό που χρειάζεται είναι να τηρούμε το μέτρο.

Επιστροφή

Αρχική Σελίδα