ΔΙΑΙΡΕΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ (ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΣ) - ΡΟΟΣΤΑΤΗΣ Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Στην μελέτη του ποτενσιομέτρου είδαμε τον τρόπο λειτουργίας της μεταβλητής αντίστασης συνδέοντας τους δύο ακίνητους και τον κινητό ακροδέκτη (δρομέα) στο κύκλωμα. Με αυτό τον τρόπο πετύχαμε τη διαίρεση της τάσης εισόδου σε μικρότερες. Εάν συνδέσουμε στο κύκλωμα μόνο τον ένα ακίνητο και τον κινητό ακροδέκτη της μεταβλητής αντίστασης τότε σχηματίζουμε τον επονομαζόμενο ρυθμιστή έντασης ή αλλιώς ροοστάτη. Δηλαδή ένα ηλεκτρικό κύκλωμα με το οποίο μπορούμε να ρυθμίζουμε την ένταση της εισόδου εντός κάποιων ορίων. Αυτό επιτυγχάνεται ως εξής : Καθώς κινούμε τον δρομέα η αντίσταση που βρίσκεται εντός κυκλώματος μεταβάλλεται . Σύμφωνα με τον νόμο του Ωhm η αντίσταση και το ρεύμα είναι μεγέθη αντιστρόφως ανάλογα , άρα μεταβάλλεται και το ρεύμα του κυκλώματος. Συμπέρασμα : Με την χρήση του ρυθμιστή έντασης ρυθμίζουμε το ρεύμα που θα διαρρέει το κύκλωμα . Παρατηρήσεις : 1 . Ο ροοστάτης συνδέεται σε σειρά με το κύκλωμα του οποίου θέλουμε να ρυθμίσουμε το ρεύμα . 2 . Όταν η αντίσταση του ροοστάτη γίνει μηδέν τότε η ένταση του κυκλώματος γίνεται μέγιστη . 3 . Όταν η αντίσταση του ροοστάτη γίνει μέγιστη τότε η ένταση του κυκλώματος γίνεται ελάχιστη . Β. ΚΥΚΛΩΜΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Γ. ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Συνδεσμολογήστε το κύκλωμα Μετακινήστε το δρομέα του ροοστάτη και βρείτε τη θέση όπου το ρεύμα γίνεται ελάχιστο. Καταγράψτε την ένδειξη του βολτομέτρου και του αμπερομέτρου και υπολογίστε την αντίσταση του ροοστάτη . Τι παρατηρείτε στην τιμή της αντίστασης του ροοστάτη; Μετακινήστε το δρομέα του ροοστάτη και βρείτε τη θέση του δρομέα όπου το ρεύμα γίνεται μέγιστο. Καταγράψτε την ένδειξη του βολτομέτρου και του αμπερομέτρου και υπολογίστε την αντίσταση του ροοστάτη. Τι παρατηρείτε στην τιμή της αντίστασης του ροοστάτη; Υπολογίστε την μέση τιμή του μέγιστου και του ελάχιστου ρεύματος και ρυθμίστε το ροοστάτη ώστε το ρεύμα του κυκλώματος να λάβει αυτή την τιμή . Καταγράψτε την ένδειξη του βολτομέτρου και του αμπερομέτρου και υπολογίστε την αντίσταση του ροοστάτη . Μπορείτε να πραγματοποιήσετε την εργαστηριακή άσκηση στο ακόλουθο εικονικό ηλεκτρολογικό εργαστήριο Δ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Ε. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ερώτηση: Τι παρατηρείτε στην τιμή της αντίστασης του ροοστάτη όταν το ρεύμα γίνεται ελάχιστο; Ερώτηση: Τι παρατηρείτε στην τιμή της αντίστασης του ροοστάτη όταν το ρεύμα γίνεται μέγιστο;

Όπως ίσως έχετε παρατηρήσει, ο ροοστάτης και το ποτενσιόμετρο αποτελούν ίδια συσκευή, δηλαδή μια μεταβλητή αντίσταση. Η διαφορά τους έγκειται στον τρόπο συνδεσμολογίας τους

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ