ΣΗΜΕΙΟΝ

«TA ΕΛΟΧΙΜ ΔΕΝ  ΘΑ      ΤΑΡΑΧΘΟΥΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΙΩΝΑ"     

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΔΙΑΘΗΚΙΚΗΣ ΚΑΙ     ΜΕΣΟΔΙΑΘΗΚΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

    Ένα σημαντικό βιβλίο του καθηγητή Δημήτρη Καϊμάκη

του Νίκου Παύλου

Θεολόγου

Η ανακάλυψη των χειρογράφων του Κουμράν τη δεκαετία του ’40 αποτέλεσε πραγματική επανάσταση για την επιστήμη. Και μόνο το γεγονός ότι σε αυτά περιέχονταν χειρόγραφα των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης, δείχνει τη μεγάλη αξία τους.

Το Κουμράν βρίσκεται στην περιοχή της  Νεκρής θάλασσας, στα σύνορα Παλαιστίνης και Ιορδανίας. Εδώ, από τα μέσα του 2^ου αι. π.Χ. μέχρι το 68 μ.Χ. περίπου  άκμαζε μία μοναστική κοινότητα, που για πολλούς ήταν οι Εσσαίοι, οι οποίοι έγραψαν αυτά τα χειρόγραφα. Αυτοί μάλιστα τα τοποθέτησαν σε πιθάρια, που τα έκρυψαν σε σπήλαια. Σήμερα, χάρη στην αρχαιολογική έρευνα έχουν έρθει στο φως αυτά που υπήρχαν σε έντεκα σπήλαια, και πολλά στοιχεία για τους συντάκτες των χειρογράφων και για το έργο τους. Να τονιστεί ότι το δεύτερο μισό του 20^ου αιώνα γράφτηκαν αναρίθμητα έργα για το Κουμράν και τα χειρόγραφα που ανακαλύφτηκαν στα σπήλαιά του, που προσπάθησαν να φωτίσουν την προσφορά των ευρημάτων στην έρευνα της ιστορίας των ετών 100 π.Χ. -100 μ.Χ. και τη σχέση που πιθανόν αυτά είχαν με τις αρχές του χριστιανισμού.

Τα παραπάνω γράφονται με αφορμή το έργο του καθηγητή Δημήτρη Καϊμάκη « “Τα Ελοχίμ δεν θα ταραχθούν εις τον αιώνα…”, Ζητήματα Παλαιοδιαθηκικής και Μεσοδιαθηκικής γραμματείας» που εκδόθηκε το 2006 στη Θεσσαλονίκη από τις εκδόσεις Βάνιας.

Ο Δημήτρης Καϊμάκης είναι καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης στο τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ. Όπως τονίζει ο ίδιος στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του « Η αποκαλυπτική γραμματεία και το Κουμράν είναι μια περιοχή πολύ δελεαστική για όποιον ενδιαφέρεται να παρακολουθήσει την εξέλιξη της θρησκευτικής σκέψης από την Παλαιά Διαθήκη στην Καινή. Το ενδιαφέρον μας στη συγκεκριμένη περίπτωση περιορίζεται σ’ ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα που ανακαλύφτηκαν στα σπήλαια του Κουμράν, το οποίο λόγω του ότι δεν σώθηκε και σε πολύ καλή κατάσταση άργησε να εκδοθεί σε μία ικανοποιητική μορφή. Πρόκειται για τη λεγόμενη “αγγελική λειτουργία”».

Μετά τον πρόλογο και τις συντομογραφίες ακολουθούν τα  τέσσερα μέρη του βιβλίου. Το πρώτο τιτλοφορείται Η αγγελική λειτουργία του Κουμράν και περιέχει τους «αγγελικούς ύμνους» που ανακαλύφτηκαν στα σπήλαια τέταρτο και εντέκατο του Κουμράν και στο φρούριο Massada, το δεύτερο Αποκαλυπτική γραμματεία (πρόκειται για έργα που είδαν το φως σε περιόδους κρίσης του ιουδαϊκού λαού) και περιέχει περιληπτική απόδοση του βιβλίου Α΄ Ενώχ και σχόλια σε αυτό, το τρίτο Εβδομηκοντολογία και περιλαμβάνει εργασίες του καθηγητή σχετικές με τη μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης από τους εβδομήκοντα (Ο΄), που είναι και το επίσημο παλαιοδιαθηκικό κείμενο της εκκλησίας μας, και το τέταρτο Παλαιά Διαθήκη και περιέχει μελέτες του Δημήτρη Καϊμάκη σε θέματα Παλαιάς Διαθήκης.

Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο που δεν αφορά μόνο τους ειδικούς, αλλά και τον αναγνώστη που ενδιαφέρεται να πληροφορηθεί για σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με έναν  βασικό πυλώνα της Εκκλησίας και του  πολιτισμού την Παλαιά Διαθήκη. Όπως είναι γνωστό ένα κείμενο κατανοείται απόλυτα, μόνον αν ερευνηθούν οι συνθήκες και ο ιστορικός χρόνος μέσα στον οποίο γράφτηκε.