∆ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2005
ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ 01 ΘΕΟΛΟΓΩΝ
EΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
«Γνωστικό Αντικεί΅ενο»
Σάββατο 9 -4-2005
A. Nα απαντήσετε στα επό΅ενα δύο ερωτή΅ατα.
EPΩTHMA 1ο:
Oι απαντήσεις να αναπτυχθούν στο ειδικό ΤΕΤΡΑ∆ΙΟ.
Το ερώτη΅α συ΅΅ετέχει κατά 25% στη δια΅όρφωση τηςβαθ΅ολογίας.
H Eκκλησία περιγράφεται από τον Aπόστολο Παύλο ΅ε την εικόνα
του σώ΅ατος.
α.
Mε ποια αφορ΅ή χρησι΅οποιεί ο Aπόστολος τη συγκεκρι΅ένηεικόνα;
και
β.
Tι συνέπειες έχει αυτή η εικόνα για τη ζωή της Eκκλησίας σή΅ερα;EPΩTHMA 2ο:
Oι απαντήσεις να αναπτυχθούν στο ειδικό ΤΕΤΡΑ∆ΙΟ.
Το ερώτη΅α συ΅΅ετέχει κατά 25% στη δια΅όρφωση τηςβαθ΅ολογίας.
Mε βάση το παρακάτω παράθε΅α:
«∆ια ποίον λόγον τι΅ωρούν το θήλυ ενώ συγχωρούν το άρρεν; Kαι η
γυναίκα ΅εν όταν προσβάλη την κοίτην του ανδρός διαπράττει ΅οιχείαν,
και ο νό΅ος την τι΅ωρεί ΅ε βαρείας ποινάς δι αυτό, ο άνδρας δε, όταν
πορνεύη ΅ε άλλας γυναίκας, διατί να ΅ένη ατι΅ώρητος; Aυτήν την
νο΅οθεσίαν δεν την δέχο΅αι και την συνήθειαν αυτήν την καταδικάζω.
’νδρες ήσαν εκείνοι οι οποίοι έκα΅αν τους νό΅ους, και δια τούτο η
νο΅οθεσία στρέφεται εναντίον των γυναικών, επειδή και τα παιδιά τα
έθεσαν κάτω από την εξουσίαν του πατρός και δεν έδειξαν κα΅΅ίαν
φροντίδα δια το ασθενέστερον φύλον. O Θεός ό΅ως δεν έκα΅ε κάτι
τέτοιο, αλλά είπε· να τι΅άς τον πατέρα και την ΅ητέρα σου, δια να
Σελίδα 2 από 6
ευτυχήσης, και αποτελούν οι λόγοι αυτοί την πρώτην εντολήν η οποία
έχει συνδεθή ΅ε υπόσχεσιν
»Bλέπετε πόσον δικαία είναι η νο΅οθεσία! Ένας είναι ο δη΅ιουργός του
ανδρός και της γυναικός και από ΅ίαν σάρκα είναι και οι δύο.
Προέρχονται από ΅ίαν εικόνα, και υπάρχει δι αυτούς ένας νό΅ος, ένας
θάνατος και ΅ία ανάστασις. Eπίσης έχο΅εν γίνει από άνδρα και από
γυναίκα. Kοινόν είναι το χρέος το οποίον οφείλουν τα τέκνα προς τους
γονείς.
» Πώς λοιπόν απαιτείς ΅εν να είναι σώφρων η γυνή, συ δε δεν
ανταποδίδεις εκείνο το οποίον ζητείς; Πώς ζητείς εκείνο το οποίον δεν
προσφέρεις; Πώς βγάζεις διαφορετικούς νό΅ους δια σώ΅α ό΅οιον και
ισάξιον; Eάν δε εξετάζης και τα χειρότερα, άκουσε: ∆ιέπραξεν α΅αρτίαν η
γυναίκα; Tο ίδιο έκα΅ε και ο Aδά΅. Tους εξηπάτησε και τους δύο ο όφις.
∆εν επαρουσιάσθη το ένα πιο ασθενές και το άλλο πιο ισχυρόν. Θέλεις
να εξετάσω΅εν ΅ήπως και τα καλύτερα; O Xριστός ΅ε το πάθος του τους
σώζει και τους δύο. Έγινεν άνθρωπος δια τον άνδρα; Tο ίδιο έγινε και
δια την γυναίκα. Aπέθανε προς χάριν του ανδρός; Σώζεται ό΅ως και η
γυναίκα ΅ε τον θάνατόν του».
(Γρηγορίου Θεολόγου,
Λόγος ΛZ΄, ΅ετάφραση EΠE: ’πανταΓρηγορίου του Θεολόγου
, τό΅. 5, Θεσσαλονίκη 1977, σελ. 437-439).α.
Ποια είναι η θεολογική θε΅ελίωση της χριστιανικής διδασκαλίας γιατην ισότητα των δύο φύλων;
β.
Πώς ΅πορεί να εφαρ΅οστεί η παραπάνω διδασκαλία στο πλαίσιοτου σύγχρονου κοινωνικού βίου (ανθρώπινες σχέσεις, γά΅ος,
σχολείο, Eκκλησία κ.λπ.);
Β. Να απαντήσετε στις σαράντα (40) ερωτήσεις του επό΅ενου
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΅ε τη ΅έθοδο των πολλαπλών επιλογών.
Oι απαντήσεις να δοθούν στο ειδικό ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΟ ΦΥΛΛΟ.
Κάθε σωστή απάντηση συ΅΅ετέχει κατά 1,25% στη δια΅όρφωση τηςβαθ΅ολογίας.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
1. To
ἐν ἀρχῇ αποτελεί την πρώτη φράση στο:α)
πρώτο και το τελευταίο βιβλίο της Aγίας Γραφήςβ)
πρώτο και το τελευταίο βιβλίο της Kαινής ∆ιαθήκηςγ)
πρώτο βιβλίο της Aγίας Γραφής και στο τέταρτο Eυαγγέλιοδ)
πρώτο βιβλίο της Παλαιάς και της Kαινής ∆ιαθήκης αντίστοιχα2. O Λούθηρος άντλησε τη διδασκαλία του περί δικαιώσεως από την επιστολή προς:
α)
Φιλιππησίουςβ)
Eβραίουςγ)
Pω΅αίουςδ)
Φιλή΅ονα3. H Oρθόδοξη διδασκαλία για τη
θεοπνευστία προϋποθέτει:α)
το αλάθητο του επισκόπουβ)
την υποταγή της λογικής στο συναίσθη΅αγ)
την αντίθεση πίστης και γνώσηςδ)
τη συνέργεια του αγίου Πνεύ΅ατος στη διατύπωση της αλήθειαςΣελίδα 3 από 6
4. Σύ΅φωνα ΅ε τη Bίβλο,
προφήτες ονο΅άζονται οι άνθρωποι εκείνοι οι οποίοι:α)
προβλέπουν ΅όνο αυτά που πρόκειται να συ΅βούνβ)
ερ΅ηνεύουν ΅ε νέο πνεύ΅α γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόνγ)
΅εταφέρουν στους συγχρόνους τους το θέλη΅α του Θεούδ)
υποστηρίζουν τις πολιτικές αποφάσεις των ηγετών του λαού τους5. Σύ΅φωνα ΅ε τους νεότερους ερ΅ηνευτές, βασικές πηγές της Πεντατεύχου θεωρούνται:
α)
ο Aλεξανδρινός, ο Σιναϊτικός και ο Πορφυρός Kώδικαςβ)
η Γιαχβική, η Eλωχι΅ική, η Iερατική και η ∆ευτερονο΅ιακήγ)
οι ∆ιαθήκες του Aβραά΅ και του Mωυσήδ)
τα Tαργκου΅ί΅ του Iωνάθαν και της Iερουσαλή΅6. Tα πρώτα χειρόγραφα της Nεκρής Θάλασσας βρέθηκαν το έτος:
α)
1920β)
1932γ)
1937δ)
19477. H αρχιερωσύνη του Xριστού τονίζεται ιδιαίτερα:
α)
στην προς Eβραίους επιστολήβ)
στις Πράξεις των Aποστόλωνγ)
στο κατά Iωάννην Eυαγγέλιοδ)
στον Ποι΅ένα του Eρ΅ά8. H προφητεία περί της εκ Παρθένου γέννησης του Mεσσία ανάγεται από τους Xριστιανούς
στον:
α)
Mωυσήβ)
Hλίαγ)
Iερε΅ίαδ)
Hσαΐα9.
« Λύσατε τὸν ναὸν τοῦτον καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν» (Iω. 2,19). H συγκεκρι΅ένηφράση του Kυρίου αναφέρεται:
α)
στο Nαό που ο Σολο΅ών έκτισε κατά τον 10ο αι. π.X.β)
στην καταστροφή του Nαού του Hρώδη το 70 ΅.X.γ)
στο σω΅ατικό θάνατο και την ανάσταση του Iησούδ)
στο κτίσι΅ο της Aγια-Σοφιάς από τον Iουστινιανό10. Eυαγγέλιο στο οποίο δεν παραδίδονται
παραβολές του Iησού είναι το κατά:α)
Mατθαίονβ)
Mάρκονγ)
Λουκάνδ)
Iωάννην11. H Nέα Προφητεία ανάγεται:
α)
στο Mοντανόβ)
στο Συ΅εών το Nέο Θεολόγογ)
στους Xιλιαστέςδ)
στους Πεντηκοστιανούς12. H χειροθεσία των
διακονισσών κατά τη διάρκεια των πρώτων χριστιανικών αιώνωναποσκοπούσε:
α)
στον περιορισ΅ό της επίδρασης του Mοντανισ΅ούβ)
στην κάλυψη πάγιων λειτουργικών αναγκώνγ)
στην καθιέρωση ενός πρώι΅ου κληρικαλισ΅ούδ)
στη στρατολόγηση γυναικών από το χώρο των Eθνικών13. Tο
σύνθρονο στους ναούς των πρώτων χριστιανικών αιώνων προοριζόταν για:α)
τον αυτοκράτορα και τον πατριάρχηβ)
τους πρεσβυτέρους και τους διακόνουςγ)
τον επίσκοπο, τους πρεσβυτέρους και τους διακόνουςδ)
τον επίσκοπο και τους πρεσβυτέρουςΣελίδα 4 από 6
14. Aποφασιστικό κριτήριο για τη δια΅όρφωση του θεσ΅ού της
Πενταρχίας των πατριαρχώνήταν η αναγνώριση στους θρόνους Pώ΅ης, Kωνσταντινουπόλεως, Aλεξανδρείας,
14. Aποφασιστικό κριτήριο για τη δια΅όρφωση του θεσ΅ού της Πενταρχίας των πατριαρχών
ήταν η αναγνώριση στους θρόνους Pώ΅ης, Kωνσταντινουπόλεως, Aλεξανδρείας,
Aντιοχείας και Iεροσολύ΅ων:
α) αδια΅φισβήτητης θεολογικής αυθεντίας
β) υπερδιοικητικών πρεσβείων τι΅ής
γ) αδιάκοπης αποστολικής διαδοχής
δ) αυθεντίας θεϊκού και κοσ΅ικού δικαίου
15. H ΅αχητικότητα των Πατέρων της Eκκλησίας κατά των αιρέσεων δικαιολογείται από το
γεγονός ότι κινδύνευε:
α) η παγιω΅ένη γλώσσα της θεολογικής παράδοσης
β) το αυτοδιοίκητο της Eκκλησίας
γ) η κοινωνική συνοχή της Bυζαντινής αυτοκρατορίας
δ) η δυνατότητα της εν Xριστώ σωτηρίας
16. Aντιησυχαστές θεολόγοι ήταν οι:
α) Φιλόθεος Kόκκινος, Bαρλαά΅ ο Kαλαβρός και Bησσαρίων
β) ∆η΅ήτριος Kυδώνης, Iωάννης Kυπαρισσιώτης και Mανουήλ Kαλέκας
γ) Γρηγόριος Παλα΅άς, Nικηφόρος Γρηγοράς και Bαρλαά΅ ο Kαλαβρός
δ) Iωάννης Bέκκος, Iωάννης ΣT΄ Kαντακουζηνός και Γρηγόριος Aκίνδυνος
17. H διατύπωση: «Mία φύσις το ῡ Θεο ῡ Λόγου σεσαρκω΅ένη» ανάγεται αρχικά στον:
α) Iοβιανό
β) Aλέξανδρο Aλεξανδρείας
γ) Kύριλλο Aλεξανδρείας
δ) Aπολινάριο
18. O εορτασ΅ός των Xριστουγέννων την 25η ∆εκε΅βρίου καθιερώθηκε στην Aνατολή κατά
τον:
α) 3ο αιώνα
β) 4ο αιώνα
γ) 5ο αιώνα
δ) 6ο αιώνα
19. Mνη΅είο ΅ε χαρακτηριστικά δείγ΅ατα πρωτοχριστιανικής ζωγραφικής θεωρείται:
α) το Kαθολικό της Mονής ∆αφνίου
β) το Kαθολικό της Mονής Oσίου ∆αβίδ Λατό΅ου
γ) το βαπτιστήριο της ∆ούραςEυρωπού
δ) η Santa Maria Maggiore στη Pώ΅η
20. H ρίζα του Σχίσ΅ατος ΅εταξύ ∆υτικής και Aνατολικής Eκκλησίας εντοπίζεται από την
Oρθόδοξη θεολογική αυτοσυνειδησία:
α) στις διαφορές ελληνικής και λατινικής λειτουργικής παράδοσης
β) στη διαφορετική εκατέρωθεν ερ΅ηνεία του filioque
γ) στη διεκδίκηση πρωτείου εξουσίας από τον επίσκοπο Pώ΅ης
δ) στην επικράτηση του νεστοριανισ΅ού στη ∆ύση
21. Tις θεολογικές συνέπειες του αὐτεξουσίου τόνισαν κατεξοχήν οι:
α) Aλεξανδρινοί Πατέρες
β) Kαππαδόκες Πατέρες
γ) Aντιοχειανοί Πατέρες
δ) οπαδοί του ιερού Aυγουστίνου
22. O εθνοφυλετισ΅ός καταδικάστηκε ως αίρεση από τους Oρθοδόξους τον:
α) 4ο αιώνα
β) 9ο αιώνα
γ) 19ο αιώνα
δ) 20ο αιώνα
23. Σύ΅φωνα ΅ε την Oρθόδοξη δογ΅ατική διδασκαλία, ο Xριστός γνωρίζεται ως:
α) ΅ια σύνθετη φύση
β) ΅ια φύση «ἐν δυσίν ὑποστάσεσι»
γ) ΅ια υπόσταση «ἐν δύο φύσεσι»
δ) ένωση θείας και ανθρώπινης υπόστασης
Σελίδα 5 από 6
24.
Το αλάθητο της Eκκλησίας έγκειται στην:α) κατά γρά΅΅α ερ΅ηνεία των θείων Γραφών
β) εν Πνεύ΅ατι ασφαλή διατύπωση της αλήθειας
γ) συ΅φωνία λόγων και έργων
δ) κατά πλειοψηφία λήψη των αποφάσεων των Συνόδων
25.
Σύ΅φωνα ΅ε την Oρθόδοξη διδασκαλία περί Eκκλησίας, η έννοια της Bασιλείαςτου Θεού
είναι:α) στενότερη από εκείνη της Eκκλησίας
β) ευρύτερη από εκείνη της Eκκλησίας
γ) ταυτόση΅η ΅ε εκείνη της Eκκλησίας
δ) άσχετη από εκείνη της Eκκλησίας
26.
Στη Bυζαντινή εικονογραφία της Γέννησης του Kυρίου η σκηνή του λουτρού φανερώνει:α) την επίδραση ειδωλολατρικών τελετών στη ζωή της Eκκλησίας
β) τις επιδράσεις της διδασκαλίας των Eσσαίων στο Xριστιανισ΅ό
γ) την πραγ΅ατικότητα της σάρκωσης του Λόγου του Θεού
δ) την επίδραση που άσκησε στους Bυζαντινούς αγιογράφους ο Mανδαϊσ΅ός
27.
Για τη σωτηρία του ανθρώπου απαιτείται/απαιτούνται:α) ΅όνο η θεία Xάρη
β) ΅όνο τα αγαθά έργα
γ) η υποταγή στο πεπρω΅ένο
δ) η συνέργεια Θεού και ανθρώπων
28.
Ως λειτουργικός χρόνος εννοείται:α) η χρονική διάρκεια της θ. Λειτουργίας
β) ο ορισ΅ένος χρόνος τέλεσης των ακολουθιών της Eκκλησίας
γ) η συγκεφαλαίωση του χρόνου στο σωτηριολογικό παρόν
δ) ο απαραίτητος χρόνος για τη συνειδητοποίηση του συ΅βολισ΅ού των Mυστηρίων
29. O
σεβασ΅ός του φυσικού περιβάλλοντος ως έκφραση εκκλησιαστικού ήθους αποτελεί:α) καρπό πίστης στο ∆η΅ιουργό
β) δείγ΅α της ανθρώπινης εξουσίας πάνω στην κτίση
γ) ΅ια ΅ορφή συγκαλυ΅΅ένου πανθεϊσ΅ού
δ) αποκλειστικό προνό΅ιο του Eλληνισ΅ού
30. H
φράση: « Ἡμεῖς δὲ ἐκ μὲν τῶν ἐνεργειῶν γνωρίζειν λέγομεν τὸν Θεόν ἡμῶν, τῇ δὲ οὐσίᾳαὐτῇ προσεγγίζειν οὐχ ὑπισχνούμεθα. Αἱ μὲν γὰρ ἐνέργειαι αὐτοῦ πρὸς ἡμᾶς
καταβαίνουσιν, ἡ δὲ οὐσία αὐτοῦ μένει ἀπρόσιτος
» προέρχεται από τον:α) Bασίλειο Kαισαρείας
β) Mάξι΅ο τον O΅ολογητή
γ) Iωάννη τον ∆α΅ασκηνό
δ) Θω΅ά τον Aκινάτη
31. H
αντίληψη ότι ο Θεός δη΅ιουργεί τον κόσ΅ο αλλά δεν επε΅βαίνει στην πορεία τουανήκει στον
:α) Θεϊσ΅ό
β) Aθεϊσ΅ό
γ) Πανθεϊσ΅ό
δ) ∆εϊσ΅ό
32. H
έκφραση, σύ΅φωνα ΅ε την οποία η τι΅ή που αποδίδεται στην εικόνα «πρ ὸς τ ὸπρωτότυπον διαβαίνει
», ανάγεται: στον:α) Mέγα Aθανάσιο
β) Γρηγόριο
Nύσσης
γ)
Mέγα Bασίλειοδ)
Eπιφάνιο Kύπρου33. Στο Σουφισ΅ό ένας πιστός επιδιώκει την:
α)
ηθική βελτίωσηβ)
ψυχική ανάτασηγ)
επικοινωνία ΅ε αγγέλουςδ)
΅υστική ένωση ΅ε το Θεό34. Στον πρώι΅ο Iουδαϊσ΅ό η σωτηρία των δικαίων συνδέεται ΅ε:
α)
το τέλος της Iστορίαςβ)
τη ΅ετε΅ψύχωσηγ)
την αγάπη προς τους εχθρούςδ)
την εορτή της Πεντηκοστής35. H φράση: «
∆εν υπάρχει άλλος Θεός εκτός απ τον Aλλάχ· ο Mωά΅εθ είναι ο προφήτης τουκαι ο Aλή ο φίλος του
» ο΅ολογείται από τους:α)
Σουνίτεςβ)
Σιίτεςγ)
Σιχδ)
Ση΅ίτες36. Tο χαρακτηριστικότερο γνώρισ΅α του Bουδισ΅ού είναι:
α)
ο ΅οναχισ΅όςβ)
οι πολε΅ικές τέχνεςγ)
ο υπερβατικός διαλογισ΅όςδ)
η υποταγή στο Θεό37. H εορτή του
Eξιλασ΅ού έχει προέλευση:α)
αρχαιοελληνικήβ)
΅εσαιωνικήγ)
ιουδαϊκήδ)
΅ουσουλ΅ανική38. Στο Σα΅ανισ΅ό επιδιώκεται κατά κύριο λόγο η:
α)
΅ουσική καλλιέργεια ΅έσα από ειδικές τελετέςβ)
αφύπνιση και ο φωτισ΅όςγ)
εκστατική επικοινωνία ΅ε πνεύ΅αταδ)
καλλιέργεια αντιτεχνολογικής συνείδησης39. Στον υπερβατικό διαλογισ΅ό ζητού΅ενο αποτελεί η:
α)
ενδοκοσ΅ική υπέρβαση και ένωση ΅ε το Θεόβ)
βίωση ισλα΅ικών και βουδιστικών αρετώνγ)
αποκατάσταση της εικόνας του Θεούδ)
συντριβή όλων των κοσ΅ικών εξουσιών40. O Kο΅φουκιανισ΅ός αποτελεί κατά βάση σύστη΅α:
α)
Μεταφυσικήςβ)
αυτοκρατορικής λατρείαςγ)
΅οναστικής ζωήςδ)
HθικήςΣΗΜΕΙΩΣΗ: Επειδή η ερώτηση 40 του «ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ» ενδέχεται να
θεωρηθεί ότι δεν περιλα΅βάνεται στην εξεταστέα ύλη, ΅ε απόφαση
της Κεντρικής Επιτροπής ∆ιαγωνισ΅ού, ακυρώθηκε.
∆ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2005
ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ 01 ΘΕΟΛΟΓΩΝ
EΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ∆ΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
«Ειδική ∆ιδακτική και Παιδαγωγικά-Γενική ∆ιδακτική»
Κυριακή 10-4-2005
Ε Ι ∆ Ι Κ Η ∆ Ι ∆ Α Κ Τ Ι Κ Η
(Συντελεστής βαρύτητας 60%)
Να απαντήσετε στα επό΅ενα δύο (2) ισοδύνα΅α ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΅ε βάση
το παρακάτω κεί΅ενο:
Kορυφαίος εκκλησιαστικός ηγέτης των η΅ερών ΅ας, αναφερό΅ενος
στα διλή΅΅ατα που ανακύπτουν από το φαινό΅ενο της παγκοσ΅ιοποίησης,
ση΅ειώνει ότι ως Oρθόδοξοι:
«∆εν εί΅εθα αντίθετοι προς την υπηρετούσαν τον άνθρωπον
οικονο΅ικήν πρόοδον, ουδέ ΅ισαλλόδοξοι ή έ΅φοβοι ενώπιον των
άλλων πίστεων και ιδεολογιών. Ό΅ως επιθυ΅ού΅εν να εξασφαλισθή
εις τα ΅έλη της Oρθοδόξου εν τω κόσ΅ω ΅ειοψηφίας, αλλά και
πάσης άλλης πολιτιστικής ΅ειοψηφίας, η δυνατότης να διατηρήση
την ιδιαιτερότητα αυτής και του πολιτισ΅ού της. H παγκοσ΅ιοποίησις,
ως άνοιγ΅α θυρών δια την συνεργασίαν των λαών, ΅ας ευρίσκει
απολύτως συ΅φώνους και υπερθε΅ατιστάς.
»H παγκοσ΅ιοποίησις, ό΅ως, ως ΅έσον ο΅ογενοποιήσεως της
ανθρωπότητος, επηρεασ΅ού των ΅αζών και επικρατήσεως ενός
ενιαίου και ΅οναδικού τρόπου σκέψεως, ΅ας ευρίσκει αντιθέτους.
Θεωρού΅εν, επίσης, ως ΅η επιτρεπτήν και αποτρέψι΅ον την
χρησι΅οποίησιν της παγκοσ΅ιοποιήσεως αποκλειστικώς προς
πλουτισ΅όν των ολίγων εις βάρος των πολλών. Kαι καλού΅εν
όλους, πλουσίους και πτωχούς, εις συνεργασίαν δια την βελτίωσιν
του βιοτικού επιπέδου όλων, διότι τούτο συ΅φέρει ακό΅η και τους
έχοντας, περισσότερον από την ΅ονο΅ερή αύξησιν των οικονο΅ικών
΅εγεθών των».
ΕΡΩΤΗΜΑ 1
ο:Nα επιση΅άνετε τις κυριότερες διαστάσεις που ορίζουν τη θετική ή
την αρνητική προσέγγιση του φαινο΅ένου της παγκοσ΅ιοποίησης,
αξιολογώντας τες θεολογικά ΅ε σκοπό την αξιοποίησή τους στη διδακτική
πράξη.
ΕΡΩΤΗΜΑ 2
ο:Mε βάση την προηγού΅ενη ανάλυσή σας, να καταρτίσετε δύο
σύντο΅α σχεδιαγρά΅΅ατα διδασκαλίας, προσδιορίζοντας τις διδακτικές σας
ενέργειες και τον τρόπο αξιολόγησης ΅αθητών και ΅αθητριών των τάξεων B΄
Γυ΅νασίου και B΄ Λυκείου αντίστοιχα.
Π Α Ι ∆ Α Γ Ω Γ Ι Κ Α Γ Ε Ν Ι Κ Η ∆ Ι ∆ Α Κ Τ Ι Κ Η
(Συντελεστής βαρύτητας 40%)
Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις του επό΅ενου
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΅ε τη ΅έθοδο των πολλαπλών επιλογών στο
ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΟ ΦΥΛΛΟ.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
1. Όταν οι ΅αθητές εκδηλώνουν παραβατική συ΅περιφορά στο σχολείο, ο εκπαιδευτικός πρέπει:
α)
να επιβάλλει ποινές και τι΅ωρίεςβ)
να αδιαφορεί για τη συ΅περιφορά αυτήγ)
να συζητά ΅ε φιλικό τρόπο για το πρόβλη΅α και να αναζητούν ΅αζί λύσειςδ)
να ενη΅ερώνει τους γονείς και τις διωκτικές αρχές2. Ποιο από τα παρακάτω δε συ΅βιβάζεται ΅ε το αυταρχικό ύφος (στιλ) διδασκαλίας του
εκπαιδευτικού;
α)
Κατευθύνει και χειραγωγεί τη συ΅περιφορά των ΅αθητώνβ)
Έχει προσωρινή θετική επίδραση στις επιδόσεις των ΅αθητώνγ)
∆η΅ιουργεί τις προϋποθέσεις για να αναπτύξουν οι ΅αθητές πρωτοβουλία και αυτονο΅ίαδ)
Προκαλεί επιθετική συ΅περιφορά των ΅αθητών3. Στις παραβατικές δραστηριότητες κατά την εφηβική ηλικία, σύ΅φωνα ΅ε τα δεδο΅ένα σύγχρονων
ερευνών, συ΅΅ετέχουν περισσότερο:
α)
τα αγόριαβ)
τα κορίτσιαγ)
οι έφηβοι ΅ε αισθητηριακές αναπηρίεςδ)
εξίσου και τα δύο φύλα4. Η διάσπαση προσοχής ΅ε ή χωρίς υπερκινητικότητα είναι:
α)
φυσιολογική και ανα΅ενό΅ενη συ΅περιφορά κατά την εφηβείαβ)
σοβαρή διαταραχή που απαιτεί ειδική αντι΅ετώπισηγ)
πρόδρο΅ος για σοβαρές διαταραχές στην ενήλικη ζωήδ)
ένδειξη αντικοινωνικής συ΅περιφοράς, κυρίως απειθαρχίας5. Σε περίπτωση διαταρακτικής συ΅περιφοράς ενός ΅αθητή (ο «ταραξίας» της τάξης), ποια από τις
παρακάτω στάσεις του εκπαιδευτικού θα ΅πορούσε να βοηθήσει;
α)
Να κρατήσει το ΅αθητή ΅ακριά από το επίκεντρο της προσοχήςβ)
Να επιβάλει στο ΅αθητή να θέσει πολύ υψηλούς στόχους και να αφοσιωθεί σε αυτούςγ)
Να κρατά αυστηρά όρια όσον αφορά τη συ΅περιφορά που ΅πορεί να ανεχθεί και να τι΅ωρεί ΅εσυνέπεια την παραβίασή τους
δ)
Να αγνοεί τελείως τη συ΅περιφοράΣελίδα 3 από 6
6. Ο εκπαιδευτικός ΅πορεί να βοηθήσει τον έφηβο να φτάσει στο επίπεδο της αυτόνο΅ης ηθικής
ανάπτυξης ΅ε τις παρακάτω εκπαιδευτικο-διδακτικές ενέργειες:
α)
παρουσιάζει και αναλύει το σύστη΅α αξιών της κοινωνίας ΅αςβ)
επιση΅αίνει στους ΅αθητές ποιες από τις πράξεις τους είναι ηθικές και ποιες ανήθικεςγ)
ζει και προβάλλει ο ίδιος το δικό του σύστη΅α αξιώνδ)
επιση΅αίνει τις συνέπειες ΅ιας ηθικής ή ανήθικης συ΅περιφοράς7. Για τους έφηβους οι α΅οιβές που παρέχει ο εκπαιδευτικός πρέπει να περιλα΅βάνουν:
α)
αρκετές υλικές α΅οιβές (βραβεία, χρη΅ατικά ποσά, δώρα)β)
«απλόχερη» βαθ΅ολογίαγ)
ποικίλες κοινωνικές α΅οιβές (αναγνώριση, λεκτικοί έπαινοι κτλ.)δ)
αρκετές υποσχέσεις για ΅ελλοντικές α΅οιβές8. Κάποιοι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι η χρήση της έ΅΅εσης τι΅ωρίας ΅πορεί να ΅ειώσει ΅ια
ανεπιθύ΅ητη συ΅περιφορά. Σε ποια από τις παρακάτω ενέργειες θα προέβαιναν;
α)
Θα αξιολογούσαν τους ΅αθητές ΅ε κακή βαθ΅ολογίαβ)
Θα ανέθεταν στους ΅αθητές επιπλέον εργασίεςγ)
Θα τους στερούσαν κεκτη΅ένα προνό΅ιαδ)
Θα τους επέπλητταν ενώπιον των συ΅΅αθητών τους9. Σύ΅φωνα ΅ε την ολιστική/οικοσυστη΅ική προσέγγιση, η προβλη΅ατική συ΅περιφορά ενός
΅αθητή ΅πορεί να αντι΅ετωπιστεί αν θεωρηθεί:
α)
΅έρος του κοινωνικού περίγυρου στον οποίο ε΅φανίζεταιβ)
συ΅περιφορά που έχει αποκτηθεί ΅ε ΅ί΅ηση προτύπουγ)
συ΅περιφορά που έχει αποκτηθεί ΅έσω ανεπιτυχών συνειρ΅ικών συνεξαρτήσεωνδ)
συ΅περιφορά γενετικά προκαθορισ΅ένη10. Σύ΅φωνα ΅ε τη γνωστική τους ανάπτυξη τα παιδιά στην εφηβική ηλικία:
α)
αναπτύσσουν την ικανότητα να ο΅αδοποιούν και να ταξινο΅ούν δεδο΅ένα ΅ε βάση κάποιακριτήρια
β)
αρχίζουν να ΅πορούν να γενικεύουν τις προηγού΅ενες ε΅πειρίες τουςγ)
αρχίζουν να ΅πορούν να χρησι΅οποιούν τη συ΅βολική σκέψηδ)
αναπτύσσουν τη συνδυαστική λογική11. Σε ποιες παιδαγωγικο-διδακτικές ενέργειες πρέπει να προβαίνει ο εκπαιδευτικός, προκει΅ένου
να κινητοποιεί όλους τους ΅αθητές της τάξης;
α)
Υπόσχεται πως, αν προσέχουν στο ΅άθη΅α, θα τους συνοδεύσει στην εκδρο΅ή της τάξηςβ)
Αναζητεί τρόπους ώστε να συνδέσει το ΅άθη΅α ΅ε τα ενδιαφέροντα των παιδιώνγ)
Τι΅ωρεί συστη΅ατικά όσους δεν προσέχουν στο ΅άθη΅αδ)
Αδιαφορεί για όσους δε συ΅΅ετέχουν στο ΅άθη΅α12. Ποια από τις παρακάτω προτάσειςγια τη δυσλεξία είναι επιστη΅ονικά ορθή;
α)
Αποτελεί ΅ια ειδική ΅αθησιακή δυσκολίαβ)
Αφορά ΅όνον προβλή΅ατα στον προφορικό λόγογ)
Συνδέεται ΅ε χα΅ηλή νοη΅οσύνηδ)
Είναι αποτέλεσ΅α δυσ΅ενών περιβαλλοντικών καταστάσεων13. Ποιος από τους παρακάτω τρόπους δεν αποτελεί εκδήλωση επιθετικότητας των εφήβων;
α)
Οι αυτοκαταστροφικές τάσειςβ)
Η φθορά της ξένης ιδιοκτησίαςγ)
Οι λεκτικοί χαρακτηρισ΅οίδ)
Το χα΅ηλό αυτοσυναίσθη΅α14. Έχει γίνει γενικά αποδεκτό το γεγονός ότι η δη΅ιουργία εσωτερικών κινήτρων κάνει τη ΅άθηση
περισσότερο αποτελεσ΅ατική. Αυτό ΅έσα από ποιες διαδικασίες ΅πορεί να το πετύχει ο
εκπαιδευτικός;
α)
Όταν δίνει έ΅φαση στην αξιολόγηση και τη βαθ΅ολογία των επιδόσεων των ΅αθητώνβ)
Όταν είναι επιεικής στη βαθ΅ολογία και ανεκτικός ΅ε τις αποτυχίες τουςγ)
Όταν προϊδεάζει τους ΅αθητές για ΅ελλοντικές α΅οιβέςδ)
Όταν θέτει προκλητικούς, αλλά και πραγ΅ατοποιήσι΅ους, ΅αθησιακούς στόχουςΟι επό΅ενες δύο (2) ερωτήσεις αναφέρονται στο ακόλουθο κεί΅ενο:
Η Μαρία είναι ΅αθήτρια της Β΄ Γυ΅νασίου. Είναι εύσω΅η και
αποτελεί αντικεί΅ενο πειραγ΅άτων από τους συ΅΅αθητές της. Συχνά
θυ΅ώνει εύκολα και ξεσπά πολύ έντονα ΅ε λεκτική κυρίως
επιθετικότητα. Είναι πολύ καλή στα φιλολογικά ΅αθή΅ατα και όταν
θέλει κάνει πολύ ωραία γρά΅΅ατα. Συχνά κουράζεται γρήγορα στην
προσπάθειά της, αργεί να ολοκληρώσει τις εργασίες της και ΅ερικές
φορές τα παρατάει. Είναι ΅οναχοπαίδι και οι γονείς της έχουν πάρει
διαζύγιο. Μένει ΅ε τη ΅α΅ά της, που εργάζεται πάρα πολλές ώρες.
Τη φροντίζει η γιαγιά της και ΅ια κοπέλα που έχει αναλάβει την
προετοι΅ασία της για το σχολείο. Και στις τρεις ό΅ως λέει ψέ΅ατα,
΅ε αποτέλεσ΅α να έρχεται απροετοί΅αστη στο σχολείο. Ο πατέρας
της την παίρνει σε αραιά διαστή΅ατα στο σπίτι του, γιατί λείπει
συχνά. Όταν είναι ΅ε τον πατέρα της, αλλάζει ριζικά η συ΅περιφορά
της προς το καλύτερο.
15. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πρωτογενές πρόβλη΅α της Μαρίας;
α)
Η παχυσαρκία τηςβ)
Η διαταραγ΅ένη σχέση ΅ε τους γονείς τηςγ)
Η αδυνα΅ία της να εργαστεί για πολλή ώραδ)
Το οξύθυ΅ο στοιχείο του χαρακτήρα της και οι επιθετικές αντιδράσεις της16. Ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να αντι΅ετωπίσετε ως εκπαιδευτικοί την κατάσταση της
Μαρίας;
α)
Αυστηρή βαθ΅ολογίαβ)
’΅εση τι΅ωρία των επιθετικών αντιδράσεών τηςγ)
Μεγαλύτερη επιείκεια στη βαθ΅ολογίαδ)
Επιδίωξη και στήριξη συνεχών θετικών ΅ορφών επικοινωνίας και ΅ε τους δύο γονείς17. Η βασική λειτουργία της αξιολόγησης στη διδασκαλία είναι:
α)
ψυχολογικήβ)
κοινωνικήγ)
παιδαγωγικήδ)
φιλοσοφική18. Κατά την εφαρ΅ογή της τεχνικής των ερωταποκρίσεων στη διδασκαλία ο εκπαιδευτικός είναι
επιστη΅ονικά δόκι΅ο να αποφεύγει πρωτίστως:
α)
τις πολύπλοκες και χα΅ηλής εστίασης ερωτήσειςβ)
τις συγκεκρι΅ένες και εξειδικευ΅ένες ερωτήσειςγ)
τις ανοιχτές ερωτήσειςδ)
τις ερωτήσεις αξιολόγησης19. Ένας σύγχρονος εκπαιδευτικός θα επέλεγε να χρησι΅οποιήσει την ά΅εση διδασκαλία, εάν είχε
να διδάξει ένα:
α)
κοινωνικό θέ΅αβ)
΅άθη΅α πληροφοριακής φύσεωςγ)
γνωστικό αντικεί΅ενο που προάγει τη δη΅ιουργικότηταδ)
΅άθη΅α που προάγει νοητικές δεξιότητες20. Νεοφερ΅ένος στο «ζωηρό» τ΅ή΅α δέχεται τη φιλική συ΅βουλή του παλαιότερου συναδέλφου:
«πάρ τους τον αέρα από την αρχή και θα σαι ήσυχος » Στη θέση του θα:
α)
ακολουθούσατε τη συ΅βουλή του συναδέλφουβ)
αναζητούσατε τη βαθύτερη αιτία της «προβλη΅ατικής» συ΅περιφοράς των ΅αθητώνγ)
δείχνατε ανοχή για να διάκεινται φιλικά απέναντί σαςδ)
αφήνατε κάποιο περιθώριο για συ΅βιβασ΅ό ΅αζί τουςΣελίδα 5 από 6
21. Σύ΅φωνα ΅ε τη σύγχρονη ∆ιδακτική ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει το ΅αθητή κυρίως όταν:
α)
τον ε΅πιστεύεται εκ των προτέρων και δεν τον ελέγχειβ)
δεν αντιδρά στην έλλειψη συνέπειας εκ ΅έρους τουγ)
δε θεωρεί απαραίτητο να διορθώνει τα λάθη τουδ)
του δηλώνει ότι έχει ΅εγάλες προσδοκίες από αυτόν22. Η γνώση που ΅ας προσφέρει η σύγχρονη διδασκαλία, για να είναι όχι ΅όνο ποσοτική αλλά και
ποιοτική, απαιτείται να:
α)
΅ας δίνει ταυτόχρονα τη δυνατότητα κρίσης, αξιολόγησης και α΅φισβήτησής τηςβ)
προσφέρεται για εφαρ΅ογή της σε διάφορους το΅είς του ανθρώπινου πολιτισ΅ούγ)
είναι λειτουργική και αποτελεσ΅ατική στον το΅έα εξειδίκευσής ΅αςδ)
καλύπτει συγκεκρι΅ένο φάσ΅α των πνευ΅ατικών ΅ας ενδιαφερόντων23. Η αρχή της αυτενέργειας στη διδακτική πράξη ση΅αίνει κυρίως:
α)
παροχή στο ΅αθητή εκ ΅έρους του εκπαιδευτικού δυνατοτήτων για εναλλακτικές επιλογέςβ)
έ΅΅εση παρέ΅βαση του εκπαιδευτικού, προκει΅ένου ο ΅αθητής να αυτενεργήσειγ)
αυθόρ΅ητη και ενεργητική ε΅πλοκή του ΅αθητή στις ΅αθησιακές διαδικασίεςδ)
γνώση και εφαρ΅ογή εκ ΅έρους του ΅αθητή τεχνικών εξοικονό΅ησης πνευ΅ατικής ενέργειας24. Στην περίπτωση που ο εκπαιδευτικός κρίνει αναπόφευκτη τη χρήση ποινών, αυτές ενδείκνυται
να:
α)
είναι ά΅εσες και αυστηρέςβ)
είναι σύ΅φωνες ΅ε τις καθιερω΅ένες στο σχολείο πρακτικέςγ)
αποκαθιστούν το κύρος του καθηγητή και του σχολείουδ)
αποτελούν λογική συνέπεια της ανεπιθύ΅ητης συ΅περιφοράς25. Η κοινοποίηση των διδακτικών στόχων στους ΅αθητές κατά τη διδασκαλία έχει απασχολήσει τη
διδακτική έρευνα, η οποία τείνει να καταλήξει στο συ΅πέρασ΅α ότι:
α)
αποτελεί περιττή σπατάλη χρόνουβ)
βοηθάει τους ΅αθητές να οργανώσουν τις πληροφορίες και έτσι να κατανοήσουν το ΅άθη΅αγ)
δεν είναι αναγκαία για τους εφήβουςδ)
α΅βλύνει το ενδιαφέρον των ΅αθητών και γι αυτό καλό είναι να αποφεύγεται26. Οι δασκαλοκεντρικές ΅ορφές διδασκαλίας, σύ΅φωνα ΅ε τη σύγχρονη ∆ιδακτική:
α)
πρέπει να αποφεύγονται ως αναποτελεσ΅ατικές ΅ορφές διδασκαλίαςβ)
είναι αξιοποιήσι΅ες, διότι ΅έσα από αυτές ΅πορεί ο εκπαιδευτικός να λειτουργήσει«δια΅εσολαβητικά» για την προσέγγιση της γνώσης
γ)
προσφέρονται ΅όνο για τις ΅ικρές ηλικίεςδ)
προσφέρονται ΅όνο για την Τριτοβάθ΅ια Εκπαίδευση27. Η εφαρ΅ογή των αρχών της ανθρωπιστικής αγωγής στη ∆ευτεροβάθ΅ια Εκπαίδευση ση΅αίνει
πρωτίστως ότι:
α)
τονίζονται ιδιαίτερα τα ανθρωπιστικά ΅αθή΅ατα έναντι των θετικών και τεχνολογικώνβ)
τονίζεται ιδιαίτερα η ανάπτυξη της αυτο-αντίληψης και της αυτο-εκτί΅ησης του εφήβουγ)
αξιοποιούνται συστη΅ατικά οι αρχές του συ΅περιφορισ΅ού για την ανάπτυξη του ανθρώπουδ)
αξιοποιούνται συστη΅ατικά οι γνωστικές αρχές του ΅οντέλου της επεξεργασίας των πληροφοριών28. Αναφορικά ΅ε το είδος (στιλ) συ΅περιφοράς του εκπαιδευτικού η κυρίαρχη άποψη στη σύγχρονη
βιβλιογραφία είναι ότι:
α)
το ελευθεριάζον ή ανεκτικό στιλ (laissez-faire) ευνοεί τη ΅άθηση και ενθαρρύνει όλους τους΅αθητές
β)
το ελευθεριάζον στιλ δη΅ιουργεί ανασφάλεια στους περισσότερους ΅αθητέςγ)
το αυταρχικό στιλ είναι αναγκαίο στοιχείο για την επιτυχία της διδασκαλίαςδ)
το δη΅οκρατικό στιλ βοηθάει τις γνωστικές διαδικασίες αλλά όχι τη συναισθη΅ατική ανάπτυξη των΅αθητών
29. Η ο΅αδοσυνεργατική διδασκαλία σύ΅φωνα ΅ε την έρευνα:
α)
προσφέρεται ΅όνο για ΅αθητές ΅ικρής ηλικίας, που τους αρέσει η βιω΅ατική ΅άθησηβ)
προωθεί κυρίως τους δη΅οκρατικούς αλλά όχι τους γνωστικούς σκοπούς της εκπαίδευσηςγ)
είναι απρόσφορη για την ελληνική εκπαιδευτική πραγ΅ατικότηταδ)
βοηθά και τους «καλούς» ΅αθητές, διότι τους παρέχει τη δυνατότητα να αναλάβουν διδακτικούςρόλους
6
30.
Το σχολείο ΅ε τα διαθε΅ατικά σχέδια εργασίας (projects):
α) προσφέρει πλαίσιο ενεργητικής ΅άθησης ΅έσα από θέ΅ατα υψηλού ΅αθητικού ενδιαφέροντος
β) καλύπτει ΅ε γοργότερους ρυθ΅ούς τη διδακτέα ύλη
γ) παρέχει στον καθηγητή που τα εφαρ΅όζει την ευκαιρία να αποδείξει την «υπεροχή» των ΅εθόδων
της επιστή΅ης του
δ) προετοι΅άζει άριστα τους ΅αθητές για τις τελικές εξετάσεις πάνω στη διδακτέα ύλη
31. Η κατανόηση, που είναι ζητού΅ενο σε κάθε διδασκαλία, εξασφαλίζεται κυρίως ΅ε:
α) την αναλυτική παράθεση των πληροφοριακών δεδο΅ένων
β) τη συστη΅ατική επανάληψη και εξάσκηση
γ) την ανάδειξη της χρησι΅ότητας της γνώσης
δ) την ανάδειξη των σχέσεων που διέπουν τα δεδο΅ένα της διδασκαλίας
32. Ενδείκνυται από διδακτικής πλευράς οι εκπαιδευτικοί να χρησι΅οποιούν σχή΅ατα και γραφικές
αναπαραστάσεις στον πίνακα κυρίως διότι:
α) ελκύουν την προσοχή των ΅αθητών
β) αναδεικνύουν τις σχέσεις που διέπουν τα πληροφοριακά δεδο΅ένα της διδασκαλίας
γ) ευχαριστούν το «΅άτι»
δ) «σπάζουν» τη ΅ονοτονία του ΅ονολόγου