Σύνοψη Ιστορικού Πλαισίου της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Επιμέλεια: Γιάννης Οργανόπουλος, Δάσκαλος, Υπεύθυνος Π.Ε. Α/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Πιερίας μέχρι 18-08-2011

Αρχική σελίδα

 Πηγές:

Γεωργόπουλος, Α., (1998), Γη, Ένας Μικρός και Εύθραυστος Πλανήτης,  Αθήνα, Gutenberg

Κούσουλας, Γ., (2000), «Μικρός Περίπλους στην Ιστορία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Διεθνώς και στην Ελλάδα)», στο Περιοδικό «Φυσικός Κόσμος», τεύχος 1^ο,  Ε.Ε.Φ.
Διαθέσιμο στο http://www.ekke.gr/estia/Cooper/E.E.F.P.E.htm (Τελευταία επίσκεψη 16-7-2009).

Φέρμελη, Γ., Ρουσσομουστακάκη-Θεοδωράκη, Μ., Χατζηκώστα, Κλ., Γκαίτλιχ, Μ., (2008), Οδηγός Ανάπτυξης Διαθεματικών Δραστηριοτήτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σελ. 15-16, Αθήνα, ΥΠ.Ε.Π.Θ. – Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Διαθέσιμο στο http://pi-schools.sch.gr/dimotiko  (προσπελάστηκε 6-3-2009).

Φλογαΐτη, Ευγ., (2006),   Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Η αναγκαιότητα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης εκφράζεται στη δεκαετία του 1960. Οφείλεται στο τότε παγκόσμιο οικολογικό κίνημα και στα πρόδρομα αυτού κινήματα των πρώτων δεκαετιών του 20^ου αιώνα, όπως χαρακτηρίζονται τα κινήματα της «διατήρησης», της «μελέτης» και της «προστασίας» της φύσης.

Τα παρακάτω γεγονότα (κυρίως δημοσιεύσεις σχετικών μελετών, Συνέδρια – Διασκέψεις), αποτελούν τις σημαντικότερες συνιστώσες  της διαμόρφωσης/εξέλιξης της Π.Ε., σε παγκόσμιο επίπεδο, μέχρι σήμερα:

1968: Βρετανία, Ίδρυση Συμβουλίου για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.

1968: Σουηδία, εισαγωγή στο εκπαιδευτικό της σύστημα Προγραμμάτων Π.Ε. (Το παράδειγμα της Σουηδίας ακολουθούν και άλλες χώρες της Ευρώπης).

1970: Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Nevada Carson City), Διεθνής συνάντηση εργασίας για την ανάπτυξη σχολικών προγραμμάτων στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ορισμός της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ως «[…] διαδικασία που οδηγεί με την αναγνώριση αξιών και τη διασαφήνιση εννοιών στην ανάπτυξη των αναγκαίων ικανοτήτων και στάσεων για την κατανόηση και εκτίμηση των σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο, τον πολιτισμό του και το βιοφυσικό του περιβάλλον. Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση συνεπάγεται άσκηση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη διαμόρφωση από το ίδιο το άτομο ενός κώδικα συμπεριφοράς γύρω από τα προβλήματα που αφορούν στην ποιότητα του περιβάλλοντος».

1971: Ελβετία (Ruschlikon), Ευρωπαϊκή Συνάντηση με θέμα «Εκπαίδευση για τη Διατήρηση του Περιβάλλοντος».

1972: Κυκλοφορία του «δυσοίωνου» συγγράμματος με τίτλο «Τα όρια της Ανάπτυξης» (The limits to Growth). Αναφέρεται σε έρευνα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) για το μέλλον του πλανήτη, όπως αυτό θα διαμορφωθεί από τις επιπτώσεις του υπερπληθυσμού, της εκβιομηχάνισης, της παραγωγής τροφής, της κατανάλωσης φυσικών πόρων και της ρύπανσης.

1972 (5-16 Ιουνίου): Στοκχόλμη, Διακυβερνητική διάσκεψη με θέμα «Το Περιβάλλον του Ανθρώπου». Κύριο Συμπέρασμα: «Η έννοια του συνολικού  Περιβάλλοντος στο σχολείο, […] πρέπει και μπορεί να προσεγγισθεί διεπιστημονικώς με τη συνεργασία όλων των παραδοσιακών σχολικών μαθημάτων».

1972 (16-21 Οκτωβρίου): Γαλλία, (στο Aix-en-Provence), Διεθνές συνέδριο με θέμα «Εκπαίδευση και Περιβάλλον».

1974: Βρετανία, Δημοσίευση του προγράμματος «Project Environment», με στόχο την προώθηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

1975 (13-22 Οκτωβρίου): Βελιγράδι, Διεθνές συνέδριο, που κατέληξε σε σημαντικότατη διακήρυξη, τη λεγόμενη «Χάρτα του Βελιγραδίου».

1977 (14–26 Οκτωβρίου): Τιφλίδα της Γεωργίας (Τbilisi,) 1^η  Παγκόσμια Διακυβερνητική Διάσκεψη για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Η διακήρυξη της Τιφλίδας αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία της Π.Ε.

1987 (17-21 Αυγούστου 1987): Μόσχα, 2^ο Διεθνές Συνέδριο (Διάσκεψη) για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, με θέμα «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Κατάρτιση». Αναγνωρίσθηκε η αειφόρος ανάπτυξη ως η μοναδική λύση για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

1987: Δημοσίευση της έκθεσης της Επιτροπής του ΟΗΕ για το Περιβάλλον και την ανάπτυξη (WCED), με τίτλο «Το κοινό μας μέλλον» (Our Common Future).

Στη συγκεκριμένη έκθεση ορίζεται και προτείνεται η «αειφόρος ανάπτυξη» (Sustainable development) ως αναγκαία και ικανή συνθήκη για τη βιωσιμότητα του πλανήτη. Πρόεδρος της επιτροπής ήταν η τότε Πρωθυπουργός της Νορβηγίας Gro Harlen Brudtland.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, Αειφόρος (ή Αυτοσυντηρούμενη ή Βιώσιμη) Ανάπτυξη είναι «[…] αυτή που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος, χωρίς να μειώνει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών ανθρώπων να ικανοποιήσουν τις δικές τους».

1988: Συνάντηση Υπουργών Παιδείας των ευρωπαϊκών χωρών, στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ενθάρρυνση των χωρών μελών για ανάπτυξη επιμέρους πολιτικών προώθησης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σε όλους τους κλάδους και τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης.

1992: Ρίο της Βραζιλίας, Παγκόσμια διακυβερνητική διάσκεψη του Ο.Η.Ε. με θέμα «Περιβάλλον και Ανάπτυξη».

1992: Τορόντο, Παγκόσμιο Συνέδριο Εκπαίδευσης και Επικοινωνίας για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, όπου αναγνωρίσθηκε ο καθοριστικός ρόλος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην αειφόρο ανάπτυξη.

1997 (8–12 Δεκεμβρίου): Θεσσαλονίκη, 3^η  Διεθνής Διάσκεψη για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση με θέμα: «Περιβάλλον και Κοινωνία: Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση των Πολιτών για την Αειφορία». Η Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης  υιοθετήθηκε από Κυβερνητικές, Διακυβερνητικές, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚυΟ) και κοινωνικούς εταίρους, των 84 χωρών που συμμετείχαν.

2002: Γιοχάνεσμπουρκ, Διάσκεψη κορυφής για την «Αειφόρο Ανάπτυξη». Επαναβεβαίωση της Ατζέντας 21 και καθορισμός των πολιτικών που θα οδηγήσουν τον πλανήτη προς την αειφορία. Σύσταση προς τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. να αφιερώσει τη δεκαετία 2005 - 2014 στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

2003: Κιότο, Υπογραφή του Πρωτόκολλου του Κιότο, που αναφέρεται στη λήψη μέτρων για σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

2003: Κίεβο, 5η Διυπουργική Διάσκεψη των υπουργών Περιβάλλοντος με θέμα «Περιβάλλον για την Ευρώπη». Απόφαση εκπόνησης στρατηγικής για την «Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη».

2007: Αχμενταμπάντ της Ινδίας, 4η Διεθνής Διάσκεψη για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση με θέμα: «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για ένα αειφόρο μέλλον - Εταίροι για τη δεκαετία της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη».

2007 (Δεκέμβριος): Μπαλί της Ινδονησίας, Παγκόσμια Σύνοδος του Ο.Η.Ε., για τις κλιματικές αλλαγές, με θέμα την επόμενη φάση του Πρωτοκόλλου του Κιότο.

Συναίνεση και των Η.Π.Α., για πρώτη φορά, στην ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Για το Ιστορικό πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, μέχρι το 2000, δείτε:

Κούσουλας, Γ., (2000),
 «Μικρός Περίπλους στην Ιστορία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Διεθνώς και στην Ελλάδα)»,
στο Περιοδικό «Φυσικός Κόσμος», τεύχος 1^ο, Κεφάλαιο 2,  Ε.Ε.Φ.
Διαθέσιμο στο http://www.ekke.gr/estia/Cooper/E.E.F.P.E.htm (Τελευταία επίσκεψη 16-7-2009).

Επιστροφή στην αρχή της σελίδας

Επιστροφή στη σελίδα "Π.Ε. - Εκπ/ση για  Περιβάλλον &  Αειφορία (Βασικά & Σχετικά Κείμενα)"

Αρχική σελίδα