Βιβλιοπαρουσίαση της Παναγιώτας Π. Λάμπρη: Έκδοση του Μορφωτικού Συλλόγου Ελληνίδων Κυριών, "Ιστορική αναδρομή - 90+ χρόνια κοινωνικής προσφοράς", (19-8-2025)   Δημοσιεύτηκε: Εφημερίδα Ἡ Πρωινή Γνώμη", 25-8-2025, σ. 7. Προσωπική σελίδα μου στο fb, 25-8-2025. Σελίδα Μορφωτικού Συλλόγου Ελληνίδων Κυριών, 25-8-2025.        ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ...      Ο «Μορφωτικός Σύλλογος Ελληνίδων Κυριών», που εδρεύει στην Πάτρα, έχοντας συμπληρώσει ενενήντα και πλέον έτη κοινωνικής προσφοράς, εξέδωσε το βιβλίο, «Ιστορική αναδρομή - 90+ χρόνια κοινωνικής προσφοράς» (2024), το οποίο συνιστά ένα περιεκτικό αποτύπωμά της και συντάκτης του είναι ο δικηγόρος - συγγραφέας, Χρήστος Αθαν. Μούλιας, ο οποίος στο «Αντί προλόγου» σημείωμά του μεταξύ άλλων γράφει: «Στις σελίδες που ακολουθούν, με οδηγό τις πηγές, τις οποίες προσπάθησα να προσεγγίσω με σεβασμό και χωρίς αξιολογικές διαθλάσεις, επιχειρείται να καταγραφεί «ό,τι προσέφερε» στην πόλη των Πατρών ο «Μορφωτικός Σύλλογος Κυριών». Γνωρίζω ότι οι πηγές είναι ανεξάντλητες και άρα οπωσδήποτε θα υπάρχουν και υπάρχουν και άλλα τεκμήρια της σχεδόν αιωνόβιας αυτής κοινωνικής προσφοράς, που περιμένουν την ανάσυρσή τους και την ανάδειξή τους και με αυτή την προοπτική, αποφάσισα αυτή την πρώτη καταγραφή.» (σ. 10)      Με συνείδηση της ευθύνης της συγκεκριμένης καταγραφής ο συγγραφέας ανασύρει πηγές και συνθέτει το κείμενό του, εμπλουτισμένο με φωτογραφικό υλικό, προσφέροντας στους αναγνώστες την ιστορική διαδρομή τού εν λόγω συλλόγου, του οποίου η κοινωνική προσφορά από την ημέρα της ίδρυσής του ως σήμερα είναι προφανής και αναγνωρισμένη στην τοπική κοινωνία και όχι μόνο. Έτσι, από σελίδα σε σελίδα και από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ξεδιπλώνεται η ζωή και το έργο των γυναικών που του έδωσαν πνοή ζωής, αλλά και αποτελούν στη ρύμη του χρόνου τους πνεύμονες που τον τροφοδοτούν με οξυγόνο, αποδεικνύοντας πως, όταν υπάρχει όραμα, το οποίο ανανεώνεται προσαρμοζόμενο στις ανάγκες κάθε εποχής, οι συλλογικές προσπάθειες ευημερούν και μακροημερεύουν, γενόμενες με τον τρόπο τους στυλοβάτες του κοινωνικού γίγνεσθαι.      «Ο «Μορφωτικός Σύλλογος» ιδρύθηκε στις 19 Μαρτίου 1931 από μία ομάδα ευαίσθητων κυριών, με ιδιαίτερη πνευματική καλλιέργεια και συναίσθηση των υποχρεώσεων που τους επέβαλε η κοινωνική τους θέση. Ψυχή του Συλλόγου, από την ίδρυσή του μέχρι το θάνατό της ήταν η Λαμπρινή Σοφή - Κριτσιμήτση (1887-1962), με καταγωγή από τα Ιωάννινα, μία πολυτάλαντη και φωτισμένη εκπαιδευτικός, που χάρις στη μαχητικότητά της και την επιμονή της ο «Μορφωτικός Σύλλογος» μεγαλούργησε και προσέφερε πολλά στην τοπική κοινωνία, δραστηριοποιούμενος στην πρωτοπορία του γυναικείου κινήματος.» (σ. 14)      Στ’ αλήθεια, δεν αρκεί ένα κείμενο σαν το παρόν, για να περιγράψει, τόσο την εμπνευσμένη και μαχητική Λαμπρινή Σοφή όσο και τις άλλες κυρίες που στήριξαν και στηρίζουν το έργο του «Μορφωτικού Συλλόγου», των οποίων το ένθερμο ενδιαφέρον οδήγησε στο να διαθέτει ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 δική του στέγη, όπου αναπτύσσεται πλήθος δράσεων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως περιορίζονται μόνο στον συγκεκριμένο χώρο. Δράσεις ποικίλου περιεχομένου, από τις οποίες καταφαίνεται και η σπουδαιότητα του συντελούμενου έργου, αναγνωρισμένου, εκτός άλλων, από διάφορες προσωπικότητες αλλά και φορείς, όπως η Ακαδημία Αθηνών (1939, το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2005), κ.λπ.      Αναλογιζόμενοι το έτος ίδρυσης του «Μορφωτικού Συλλόγου», οφείλουμε να αναφέρουμε πως, ακόμα και στη διάρκεια δύσκολων εποχών για τον τόπο, αυτός δεν έπαψε να δρα αναπροσαρμόζοντας κατά περίπτωση τις κοινωνικές παρεμβάσεις του. Ανθολογώντας κάποιες, σημειώνουμε τη σημασία που έδωσε στη μόρφωση των γυναικών, ιδρύοντας στις 3 Μαρτίου 1931, με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, πριν ακόμα συσταθεί επίσημα ως Σύλλογος, εξατάξιο νυχτερινό Δημοτικό Σχολείο εργαζόμενου κοριτσιού, στο οποίο φοιτούσαν, σε δύο τμήματα, γυναίκες και κορίτσια άνω των δεκατεσσάρων ετών, που απασχολούντο σε βιομηχανίες, βιοτεχνίες, ως οικιακές βοηθοί και σε άλλες εργασίες και με το πέρας της εξατάξιας φοίτησής τους, τους χορηγείτο επίσημος τίτλος σπουδών (απολυτήριο) θεωρημένος από την Επιθεώρηση Δημοτικών Σχολείων Πατρών. (σ. 21)      Επίσης, από πολύ νωρίς (Μάρτιος 1933), άνοιξε κύκλο διαλέξεων από ανθρώπους των γραμμάτων της Πάτρας, αλλά και της ευρύτερης πνευματικής ζωής της χώρας, με την παρουσία ορισμένων ν’ αφήνει ισχυρό στίγμα στην πατραϊκή κοινωνία, όπως, για παράδειγμα, εκείνη του διαπρεπούς φιλολόγου, Ιωάννη Συκουτρή, στις 28 Μαρτίου 1937.      Ο «Μορφωτικός Σύλλογος» λειτούργησε ακόμα τμήμα ιατρικών μαθημάτων με σκοπό τη διαφώτιση των γυναικών στο καθήκον της νοσηλείας, ίδρυσε τμήματα κοπτικής και ραπτικής, βιβλιοθήκη, καθώς και νομικό τμήμα για τη δωρεάν παροχή νομικών συμβουλών στις εργαζόμενες γυναίκες. Στη διάρκεια του πολέμου, πέραν άλλων, δημιούργησε τμήμα της «Φανέλας του Στρατιώτη» και στάλθηκε μεγάλη ποσότητα μάλλινων ειδών και κιβωτίων με σταφίδες και τσιγάρα στο Μέτωπο, ενώ μερίμνησε για την παλιννόστηση ελληνοπαίδων θυμάτων της εμφύλιας σύρραξης. Όταν το 1949 η Βουλή ψήφισε νόμο για τη γυναικεία ψήφο, ο Σύλλογος έσπευσε να ενημερώσει σχετικά τον γυναικείο πληθυσμό.      Ίδρυσε επίσης κατασκηνώσεις, στέγασε σε χώρους της για πέντε έως έξι χρόνια τη «Σχολή Κωφαλάλων Πατρών» στο ξεκίνημά της και συνεχίζει μέχρι σήμερα το φιλανθρωπικό έργο του με ποικίλες δράσεις. Διατηρεί τμήματα κοπτικής και ραπτικής, κεντήματος σε μηχανή και στο χέρι, ζωγραφικής, γυμναστικής, πηλοπλαστικής, εκμάθησης Η/Υ, οργανώνει δράσεις κοινωνικής και ψυχολογικής στήριξης, συνεχίζει τις διαλέξεις κ.λπ., αφήνοντας διακριτό αποτύπωμα στην κοινωνία των Πατρών, το οποίο αναγνωρίζεται και αγκαλιάζεται από το σύνολο σχεδόν της τοπικής κοινωνίας.      Τέλος, η πρωτοβουλία του «Μορφωτικού Συλλόγου» να εκδοθεί το βιβλίο, «Ιστορική αναδρομή - 90+ χρόνια κοινωνικής προσφοράς», δεν αποτελεί μια ακόμα αξιέπαινη ενέργειά του, σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον, αλλά συνιστά ένα επιπλέον ορόσημο στην εξελισσόμενη πορεία του, συμβάλλοντας στο να γίνει γνωστότερο το έργο του, το οποίο ξεχωριστά ανέδειξε μέσω της έρευνας και της πένας του ο Χρήστος Αθαν. Μούλιας, στον οποίο αξίζουν συγχαρητήρια. Επιπρόσθετα, κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρουσίαση του βιβλίου, εκφράζω τον θαυμασμό μου για την προσφορά του «Μορφωτικού Συλλόγου Ελληνίδων Κυριών» και εύχομαι να συνεχίζει το έργο του με το ίδιο πάθος, ανατροφοδοτούμενος από τα οράματα των ιδρυτριών και όλων των γυναικών που με ζήλο τον κράτησαν και τον κρατούν ζωντανό.