Ανθολογία
Ἀπώλεια*
Στην φθαρμένη ἄσφαλτο
τῶν ὁδῶν τῆς πόλεως
μέρα μέ τήν ἡμέρα
ἐπίμονα, λές, πληθαίνουν
καί χάσκουν λακκοῦβες.
Μικρές, μεγαλύτερες,
δίπλα-δίπλα,
ἤ μακριά ἡ μιά ἀπ’ τήν ἄλλη
βιώνουν
τήν ἰδιότυπη μοναξιά τους.
Οἱ ἄρχοντες τῆς πόλεως
τίς δρασκελοῦν ἀδιάφοροι
δίνοντας ἀπρόσμενη παράταση
ζωῆς
στήν ἀσημαντότητά τους.
Οἱ λακκοῦβες θεῶνται μέ δέος
τά ἀκριβά ὑποδήματα
πού βιαστικά τίς προσπερνοῦν
καί χαίρονται πού ἀπωλέσθη
ἡ ἀρχοντιά τῶν ἀρχόντων.
Πάτρα 26 Μαΐου 2013
*Δημοσιεύτηκε: 1. «εν αιθρία» περιοδική έκδοση της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ.),
Οκτώβριος 2013, τ. 242, σ. 3, http://www.oikipa.gr/images/stories/2013/10os/october2013.pdf
2. Στην ποιητική συλλογή μου "Ἐν ὀδύναις", έκδ. Άπειρος χώρα, 2014, σ. 30.
Μνημόσυνο*
Στόν ξάδερφό μου Δημήτριο Κ. Γραμματικό
Σάν φώλιασε
ὁ ἐχθρός μές τό κορμί
μέ ἐπιμονή
μηνύματα ἔστελνε
πώς γιά τόπους ἄγνωρους
κι ἀνήλιαγους
σέ ἀνέμενε ταξίδι,
πού μόνος θά ’κανες,
μές στήν καλοκαιριάτικη
ῥαστώνη.
Σάν ἕτοιμος ἀπό καιρό
γιά τό ἀνεπίστρεπτο
τῶν ἐγκοσμίων τή ματαιότητα
χλεύαζες
σκορπῶντας παρηγοριές
καί χαμογέλια
σ’ ὅλους τούς προσφιλεῖς
πού τόν ἄωρο χαμό σου
πώς δέν θ’ ἄντεχαν
θαρροῦσαν.
Χρόνια τρία μετά
ἡ ζωή πορεύεται χωρίς ἐσένα
κι ἡ μνήμη
ὅσων σ’ ἀγάπησαν
δέν δίνει χάρισμα
στή λησμονιά
καμιά ἀπ’ τίς χάρες
τοῦ κορμιοῦ καί τῆς ψυχῆς,
κανένα ἀπ’ τά στίγματα
πού ἄφησε τό πέρασμά σου.
Πάτρα 28 Μαΐου 2013
*Δημοσιεύτηκε: 1. Εφημερίδα «Η Ροδαυγή», αρ. φύλλου 131, σ. 2,
http://www.rodavgi.com/Newspaper/Rodavgi131.pdf
2. Στην ποιητική συλλογή μου "Ἐν ὀδύναις", έκδ. Άπειρος χώρα, 2014, σ. 38.
Ὅταν γεννήθηκες*
Στον μικρανιψιό μου Ευάγγελο
Ὅταν γεννήθηκες,
ἡ γῆ τῶν γεννητόρων
ἀναγάλλιασε
στή χαύνη τοῦ καλοκαιριοῦ
κι ἀστράφτοντας σέ καλωσόρισαν
οἱ κορφές
τῆς Πίνδου καί τοῦ Ταΰγετου.
Ὅταν γεννήθηκες,
τά χελιδόνια τραγούδησαν
πασίχαρα τόν ἐρχομό σου,
τά τριαντάφυλλα
ἄνοιξαν τά πέταλά τους τ’ ἄλικα
κι ἕνα νιογέννητο ἄστρο
κάρφωσε τό φῶς στό μέτωπό σου.
Ὅταν γεννήθηκες,
τό θαυμαστό χαμόγελο
καί τό καθάριο βλέμμα σου,
ἐλπίδες σκόρπισαν
κι ὅλοι εἶπαν:
ἀφοῦ παιδιά γεννιοῦνται ἀκόμα
ἐλπίδα αὐτός ὁ κόσμος ἔχει!
Πάτρα 4 Σεπτεμβρίου 2013
Δημοσιεύτηκε: Στην ποιητική συλλογή μου«Ἐν ὀδύναις», εκδ. Άπειρος χώρα, 2014, σ. 55.
Μαβί τοῦ δειλινοῦ*
Ἄν εἶχε χρῶμα ἡ μεταμέλεια
θά ’ταν μαβί·
μαβί τοῦ δειλινοῦ
πού τίς διαβαθμίσεις τῆς ἴριδας ἀκολουθῶντας
θέλει λιλά, ρόζ καί λευκό νά γίνει.
Πάτρα 29 Ιουνίου 2014
Δημοσιεύτηκε: Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 33.
Εορταστικό*
Βίος ἀνεόρταστος μακρή ὁδός ἀπανδόκευτος
Δημόκριτος, απ. 230.1-2
Απ’ τον Νοέμβρη
κάποιοι βάλανε τα γιορτινά τους.
Η πόλη,
ακολουθώντας τους ρυθμούς της εποχής,
λαμπιόνια κι αστεράκια ανάβει
σε δημόσια κτίρια και οδούς.
Με τη γιορταστική ατμόσφαιρα
αναμένουν, λέει,
η διάθεσή τους να βελτιωθεί,
η καρδιά τους από χαρά να φωτιστεί,
το πρόσωπό τους από ευτυχία να πληρωθεί
και όλων των ανωτέρω βοηθούντων
η αγορά να αναθερμανθεί.
Αναμένουν…
Όμως, με τόσο στολισμό εξωτερικό
μόνο οι οφθαλμοί μαγεύονται,
όχι η ψυχή!
Αυτή, με τα ουσιαστικά γητεύεται,
μ’ αυτά ευωχείται,
μ’ αυτά ευδαιμονεί!
Εν αναμονή των εορτών,
ας γεμίσουν οι καρδιές μ’ ελπίδα
πως πολλά απ’ τα ποθούμενα
αληθινά θα βγουν!
Όταν διαβούν οι εορτές,
υπάρχει χρόνος αρκετός
για τη βασιμότητα των ελπίδων
να αναρωτηθούν.
Πάτρα 9 Δεκεμβρίου 2014
*Δημοσιεύτηκε: 1. Περιοδική έκδοση «εν αιθρία» της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ.), Ιανουάριος 2015, τ. 255, σ. 12
2. Εφημερίδα «Η ΡΟΔΑΥΓΗ», αρ. φύλλου 137, Οκτ.-Δεκ. 2014, σ. 3.
3. Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 70.
4. Εφημερίδα "Η πρωινή γνώμη" της Πάτρας, αρ. φ. 5614, 20 Δεκεμβρίου 2020, σ. 19.
Της Πλάκας το γεφύρι*
Ως κεραυνός εν αιθρία η είδηση! Κατέρρευσε της Πλάκας το γεφύρι!
Του Αράχθου ο υποταγμένος δαίμονας
δια μιας τα κραταιά συντρίμμια καταπίνει κι ελεύθερος στης κοίτης τη ροή χαίρεται για την ακηδία των θνητών και που, για δικό του θρίαμβο, ένα γεφύρι κόσμημα σωρός ερειπίων εγίνη.
Αύριο, ίσως, μετά τον θρήνο και τις οιμωγές,
τη μάταιη αναζήτηση ευθυνών και τα τοιαύτα, άλλο γεφύρι στη θέση του παλιού θα υψωθεί και θα θυμίζει σε ντόπιους και περαστικούς πως με την ατέρμονη σιωπή τους τα μνημεία μας βοούν για της σωτηρίας τους την ανάγκη.
Πάτρα 2 Φεβρουαρίου 2015
*Δημοσιεύτηκε: 1. Περιοδικό «Άπειρος χώρα», Φεβρουάριος 2015, τ. 168, σ. 35.
2. Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 79.
Η μαντιλοδεμένη*
Στη ρίζα του πεσμένου γεφυριού
μια μαντιλοδεμένη εστάθη.
Κοιτάει τον θολωμένο Θεοπόταμο δακρύζοντας
και του παραπονιέται:
«Ποτάμι μου, περήφανο, χιλιοτραγουδισμένο
για δε λαλείς, για δε μιλείς, για δε θρηνείς μαζί μου;
Τον άντρα μ’ νιο τον έπνιξες στα άγρια νερά σου·
τον πόνεσα, τον θρήνησα κι ακόμα μαύρα βάνω!
Το δόλιο το γεφύρι μας, που ’ταν παρηγοριά μας
τι σου ’φταιξε, ποτάμι μου, και μέσα σου το πήρες;»
Ο ποταμός την άκουσε και τις απολογιέται:
«Γυναίκα, χήρα έμεινες, τον πόνο σου τον νιώθω,
όμως, καλή γυναίκα μου, καθόλου δεν σου φταίω,
τι ο άντρας σου αψήφησε τα ορμητικά νερά μου
μ’ αλογισιά τα πέρναγε κι εκείνα τον επνίξαν!
Και το γιοφύρι τ’ όμορφο με την ψηλή καμάρα,
δεν ήθελα να γκρεμιστεί μες τα θολά νερά μου!
Αφρόντιστο κι ανέγνοιαστο στα γηρατειά τ’ αφήσαν
και σε γερή κατεβασιά τα θέμελά του τρίξαν».
Άκουσε την απηλογιά η μαντιλοδεμένη,
κι έσυρε θρήνο αλλιώτικο και τα βουνά ριγήσαν.
Ξόμπλιασε μοιρολόι πονεμένο, Ηπειρώτικο,
που τη μοίρα του γεφυριού και τη δική της ιστορούσε!
Πήρε ο αχός το τραγικό, μάταιο, τραγούδισμά της
και το ’στειλε μακριά, στην ερημιά του κόσμου,
για να τους πει παράπονα που τελειωμό δεν έχουν
τι αυτή τον άντρα τ’ς έχασε κι η Πλάκα το γεφύρι!
Πάτρα 3 Φεβρουαρίου 2015
*Αναρτήθηκε: http://aetostz.blogspot.gr/2015/02/blog-post_32.html
https://www.facebook.com/arhiogefirion
https://www.facebook.com/marousio.hotel
https://www.youtube.com/watch?v=4PH9OszXli0
http://cityzentv.gr/i-mantilodemeni-to-miroloi-tou-gefiriou-tis-plakas/
*Δημοσιεύτηκε: Εφημερίδα «Η ΡΟΔΑΥΓΗ», Οκτ. - Δεκ. 2016, αρ. φύλλου 145, σ. 6.
Εφημερίδα "το βουργαρέλι", Ιούλ. - Σεπτ. 2017, αρ. φύλλου 255, σ. 5.
Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 80.
Ο αυτόχειρας*
Κόσμος πολύς στο ξόδι του!
Κανένας στην απελπισία
που αυτόχειρα τον έχρισε.
Πάτρα 18 Μαρτίου 2015
*Δημοσιεύτηκε: Περιοδικό «Άπειρος χώρα», Μάρτιος 2015, τ. 169, σ. 5
Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 84.
Ερώτημα
Η αδυσώπητη ωδίνη της ψυχής
κι ο πόνος του κορμιού ο αφόρητος,
ως τιμωροί ή ως παιδαγωγοί
ή και με τις δυο μορφές
ή γι’ άλλο λόγο
στη ζωή μας φθάνουν;
Πάτρα 20 Φεβρουαρίου 2015
Δημοσιεύτηκε: Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 83.
Κατάκτηση*
Οι δρόμοι της πόλεως
ως και οι κεντρικές αρτηρίες
έχουν κατακτηθεί από τα αυτοκίνητα!
Τα πεζοδρόμια της πόλεως
ως και τα πιο στενά
έχουν κατακτηθεί από τα αυτοκίνητα!
Οι πεζόδρομοι της πόλεως
ως και οι πιο πολυσύχναστοι
έχουν κατακτηθεί από τα αυτοκίνητα!
Οι διαβάσεις των πεζών
ως και των αναπήρων
έχουν κατακτηθεί από τα αυτοκίνητα!
Ναι, όλα καθημερινώς, χωρίς αιδώ,
κατέχονται
από τον επικυρίαρχο θεό της εποχής,
το αυτοκίνητο!
Κι όμως, σε βρίθουσες πλατείες, πολιτικοί
με περισσή μεγαλαυχία ευκαιριακά
δημηγορούσαν για κείνον τον πολιτισμό
που της καθημερινότητας τον λένε!
Ναι, για τον πολιτισμό της καθημερινότητας
ασύστολα και υποσχετικά δημηγορούσαν!
Αυτόν, αν σε δρόμο, σε διάβαση,
σε πεζοδρόμιο ή πεζόδρομο της πόλεως
κάποιος τον συναπαντήσει,
ας φωνάξει κι άλλους να τον δουν!
Ίσως, αν τον γνωρίσουν,
ν’ αρχίσουν να τον αποζητούν!
Πάτρα 29 Μαΐου 2015
*Δημοσιεύτηκε: Περιοδικό «εν αιθρία» της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ.), Οκτώβριος 2015, τ. 262, σ. 3
Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 8.
Διψούν οι νεκροί*
Διψούνε, λένε, οι νεκροί
κι εγώ, αγαπημένο στερνοπούλι σου,
πάνω απ’ το νιo σου μνήμα στέκομαι
κι από τη γη που ζωή και θάνατο σου έδωσε
ρίχνω νερό τη δίψα σου τη μεταθανάτια να σβήσω.
Νερό ρίχνω και δάκρυα λύπης κι ευγνωμοσύνης
κι η σκέψη, απαρηγόρητη, τρέχει
σε όλα εκείνα που η ζωή μας δώρισε
κι ο θάνατος ποτέ δεν θα μπορέσει να θερίσει.
Τι, όσο ζω, κι εσύ μ’ όλες τις χάρες σου θα ζεις.
Τι, όταν κι εγώ τη ζήση μου τελειώσω,
εσύ, η σύντροφός σου η αξεπέραστη και μάνα μου,
εγώ, αλλά κι όλοι όσους αγαπήσαμε
μαζί, όλοι μαζί στο άπειρο,
εκεί στο ζωοποιό, αρχέγονο, φιλόξενο άπειρο
θα κατοικούμε.
Τι άπειρη η αγάπη που γευτήκαμε
και δεν μπορεί παρά αιώνια να ’ναι.
Ροδαυγή, 26 Ιουλίου 2015
Δημοσιεύτηκε: Παναγιώτη Β. Λάμπρη "Μαρτυρίες", 2018, σ. 26.
Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 25.
Λευκά κρινάκια*
Βήματα αγαπημένα στου γιαλού την άμμο
από κυματάκι εωθινό εσβήστηκαν.
Έμειναν τα λευκά κρινάκια του γιαλού
για να θρηνούν τον μισεμό τους.
Κύθνος 6 Ιουλίου 2015
Δημοσιεύτηκε: Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 20.
Λίγες μέρες*
Άρκεσαν μόνο λίγες μέρες
για να μετατραπεί σε «ΝΑΙ»
εκείνο το περίτρανο,
το απονενοημένο,
μα όλο περηφάνια «ΟΧΙ»!
Άρκεσαν μόνο λίγες μέρες!
Πάτρα 13 Ιουλίου 2015
Δημοσιεύτηκε: Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 24.
Τῶν παιδιῶν τό αἷμα*
Τό αἷμα τῶν ἀθώων παιδιῶν
κόκκινη τήν ὀθόνη χρωματίζει.
Μιά μάνα τό σπλάχνο της νεκρό
κρατάει στήν ἀπορφανισμένη ἀγκαλιά της,
μιά ἄλλη τήν κόρη της, ἡμιθανῆ,
πού στό σχολεῖο εἶχε πάει,
μιά ἄλλη τόν μονάκριβό της γιό, τραυματισμένο,
σπεύδοντας νά σώσει τρέχει,
μιά ἄλλη…
Πολλές ἄλλες μανάδες,
χρόοοονια τώρα,
θωροῦν νά φεύγουν ἄωρα τά παιδιά τους
θύματα ἑνός «ἄγνωστου» θεοῦ
πού ὡς δόγμα τό παράλογο ἔχει.
Οἱ εἰκόνες μέ τά φρικώδη ἐγκλήματα
στά πέρατα τῆς οἰκουμένης φθάνουν,
ὅμως, οἱ συνειδήσεις τῶν τηλεθεατῶν,
ἀμβλύωπες, ἐθισμένες κι ἀπαθεῖς,
γιά ἀλλότριους πόνους δέν πονᾶνε.
Τά ἀθῶα παιδιά - τοῦ κόσμου ἡ Ἄνοιξη! -
θά συνεχίσουν, ἄγνωστο μέχρι πότε,
ἐλπίδα, ὅταν γεννιοῦνται, νά σκορποῦνε,
καί μέ τήν πρόωρη, τήν ἄδικη θανή τους
γιά τοῦ πολιτισμοῦ τήν παρακμή,
ἄν καί νεκρά, νά ὁμιλοῦνε.
Πάτρα 3 Αυγούστου 2014
*Δημοσιεύτηκε: 1. Περιοδικό «Έκφραση», Άρτα, Μάρτιος 2016, τ. 3, σ. 17.
2. Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 44.
3. Το ποίημα μεταφράστηκε στα αραβικά και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Almanar. Δες τον σύνδεσμο:
https://mj-iq.com/%d9%82%d8%b5%d9%8a%d8%af%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%ba%d9%8a%d9%88%d8%aa%d8%a7-%d8%a8-%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1%d9%8a-panagiota-p-lambritwo-poems/
4. https://www.vima365.gr/home/2025/10/05/%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%b9%cf%8e%cf%84%ce%b1-%cf%80-%ce%bb%ce%ac%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%b7-%ce%84%ce%84%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%b4%ce%b9%cf%8e%ce%bd-%cf%84%ce%bf-%ce%b1/
Λιανοτράγουδα*
Μέσα στά ὄμορφα χωριά ἡ Ροδαυγή εἶν’ ἕνα,
στολίδι τῆς βουνοπλαγιᾶς ὅπ’ εἶναι ἁπλωμένη.
Τά λούλουδα τῆς Ροδαυγῆς ἀλλιῶς μοσχοβολᾶνε,
ὅποτε νά τά θυμηθῶ, ἀποθυμιές γεννᾶνε.
Τῆς Ροδαυγῆς οἱ ὀμορφιές σάν δίχτυα μέ κρατᾶνε,
ὅπου κι ἄν πάω, ὅ,τι κι ἄν δῶ, ἀσύγκριτες θε νά ’ναι.
Πάτρα 25 Νοεμβρίου 2015
*Δημοσιεύτηκε: 2η έκδοση του βιβλίου «ΡΟΔΑΥΓΗ - Το Ρόδο της Αυγής», Ιούνιος 2016, σ. 5.
Στην ποιητική συλλογή μου "Λιανοτράγουδα", Μάρτιος 2019, σ. 32.
Αὐγή καί Ροδαυγή*
Ἄν ἀφαιρέσεις ἀπ’ τή Ροδαυγή τό Ροδ-
θά μείνει ἡ Αὐγή
πού ἀλλιῶς Ἠώ καί Ἔω καί Αὔω τήν εἶπαν.
Θά μείνει ἡ πανέμορφη ἐρωτική θεά,
μέ τά μεγάλα μάτια καί τά ὄμορφα μαλλιά,
μέ τόν κροκάτο πέπλο καί τά λευκά φτερά,
ροδόσφυρη, ροδόπηχη καί ροδοδάκτυλη,
χρυσήνια, χρυσόθρονη καί χρυσοπεδιλάτη,
ροδοστεφής καί φάεννα,
δροσιά ἀπ’ τούς οὐρανούς νά ραίνει.
Ἄν στήν αὐγή τό Ροδ- προτάξεις
θά ’χεις τή Ροδαυγή
πού ἀλλιῶς Νησίστα καί Ἀθήναιον τήν εἶπαν.
Θά ’χεις τό καλλιώνυμο ὀρεινό χωριό,
μέ τά εὐειδῆ τοπία καί τά πολλά νερά,
μέ τά κλιμακωτά πεζούλια καί τά ὡραῖα σπιτικά,
ἰοστεφές, ἡλιοστεφές καί ἀνθοστολισμένο,
δασοσκεπές, καλλίβοτο καί εὔξενο,
εὔανδρο καί καλλιγύναικο,
τῶν βουνῶν τήν Ἄρτα νά καλλύνει.
Πάτρα 6 Ιουλίου 2014
Σημειώσεις: ροδόσφυρη «που έχει ρόδινα σφυρά, ρόδινους αστραγάλους», ροδόπηχη «που έχει ρόδινους βραχίονες, ρόδινα χέρια», χρυσήνια «που έχει χρυσά ηνία», χρυσόθρονη «που κάθεται σε χρυσό θρόνο», χρυσοπεδιλάτη «που φοράει χρυσά πέδιλα», ροδοστεφής «ροδοστεφανωμένη», φάεννα «φαεινή, φωτεινή, λαμπερή», καλλιώνυμο «που έχει ωραίο όνομα», ἰοστεφές «που έχει μενεξεδένιες αποχρώσεις στον ορίζοντα», ἡλιοστεφές «που είναι στεφανωμένο απ’ τον ήλιο», καλλίβοτο «που παρέχει καλή βοσκή», εὔξενο «φιλόξενο», εὔανδρο «που έχει πολλούς ενάρετους και γενναίους άνδρες», καλλιγύναικο «που έχει ωραίες γυναίκες», καλλύνει «ομορφαίνει».
*Δημοσιεύτηκε:
Στο οπισθόφυλλο της Β' έκδοσης του βιβλίου «ΡΟΔΑΥΓΗ - Το Ρόδο της Αυγής», Ιούνιος 2016.
Εφημερίδα «Η ΡΟΔΑΥΓΗ», αρ. φύλλου 143, Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος 2016, σ. 3
Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 38.
Αναρτήθηκε: http://rodavgiartas.blogspot.gr/2016/07/blog-post_39.html#more
Έφυγε*
Στη μνήμη του ξαδέλφου μου Βασίλη Α. Λάμπρη
Σήμερα έφυγε κι ο Βασίλης!
Πήγε, λέει, ν’ ανταμώσει
τους άλλους νεκρούς.
Τους παππούδες, τους γονείς,
τους θείους, τους ανιψιούς,
τους εξαδέλφους,…
που άωρα ή πλήρεις ημερών
διέπλευσαν τη λίμνη Αχερουσία.
Και μένουμε οι ζωντανοί,
άγνωστο ως πότε,
για να φυλάσσουμε στη μνήμη
και στα βάθη της καρδιάς
μορφές πεφιλημένες
και ό,τι για τη δική μας τη ζωή
ως φυλαχτάρι ακριβό
κρατάμε από την ύπαρξή τους.
Πάτρα 28 Οκτωβρίου 2016
*Δημοσιεύτηκε: Εφημερίδα «Η ΡΟΔΑΥΓΗ», Οκτ. - Νοέμβρ. - Δεκ. 2016, αρ. φ. 145, σ. 2.
Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 52.
Συμβουλή*
Της πεθεράς μου
«Τον λόγο που προσμένεις
πες τον πρώτα εσύ!»
Αυτή τη συμβουλή,
με κάθε αφορμή,
θυμόσοφα η γερόντισσα δίνει.
Τον λόγο τον καλό
η ίδια αφειδώλευτα σκορπίζει·
καθόλου δεν τη μέλλει
αν οι άλλοι πάντα τον εννοούν·
ούτως ή άλλως, λόγους καλούς
πολλούς για μοίρασμα έχει
και τους χαρίζει σ’ άρρωστες ψυχές
φάρμακο να τους έχουν.
Πάτρα 15 Ιουνίου 2014
*Δημοσιεύτηκε: Παναγιώτα Α. Φάσσαρη - Στούμπου «Θυμάμαι...», Πάτρα 2016, σ. 7.
Στην ποιητική συλλογή μου "Χαρμολῦπες", 2018, σ. 24.
Ἡ γενοκτονία*
Στους ομογενείς, που βίωσαν τη γενοκτονία.
Σε κάθε λαό, που γενοκτονία υπέστη.
Λίγο μετά τό μεσονύκτιο,
ἐν μέσω συζητήσεως στήν TV,
ὁ ἐπί τῆς Παιδείας ὑπουργός,
πρός χαρά ἀπροσμέτρητη ἐκείνων,
πού οἱ πρόγονοί τους πράξαν τό κακό,
μέ ἀλαζονεία καί βεβαιότητα ἀπεφάνθη:
«Ἀναγνωρίζουμε τόν πόνο τῶν Ποντίων,
ἀλλά γενοκτονία δέν ἦταν.»
Δέν ἦταν! Δέν ἦταν!
Μπορεῖ ποτέ ἕνας ὑπουργός
γνώση τῆς Ἱστορίας νά μήν ἔχει;
Ἄ! ὄχι, ὄχι! ἀδύνατον!
Γενοκτονία δέν ἦταν!
Χωρίς μεγάλη καθυστέρηση
ἀπό πολλά τηλεοπτικά παράθυρα
κάποιοι πατριῶτες μίλησαν
- τί νά διαφωνήσουν μ’ ἕναν ὑπουργό; -
κι εἶπαν πώς πράγματι γενοκτονία δέν ἦταν!
Τῆς πατρογονικῆς λαλιᾶς
καί τοῦ θρησκευτικοῦ φρονήματος
οἱ ἐπιλεκτικοί περιορισμοί,
τῶν ποικιλώνυμων ἐκφράσεων τοῦ πολιτισμοῦ
οἱ βεβηλώσεις κι οἱ λεηλασίες,
τῶν περιουσιῶν ἡ διαρπαγή,
οἱ ἀνελέητες ἀπελάσεις καί οἱ διωγμοί,
οἱ ἐξοντώσεις στῶν ταγμάτων ἐργασίας
τίς ἀπάνθρωπες συνθῆκες,
οἱ ἀνδραποδισμοί κι οἱ βιασμοί,
οἱ προγραφές κι οἱ θανατώσεις,…
ἐθνοκάθαρση κι ὄχι γενοκτονία, λέει, ἦταν!
Τί ματαιοπονία, τί κόπος περισσός
νά ζεῖς μέσα στήν πλάνη τόσα χρόνια!
Καί τί ἀγραμματοσύνη,
νά μήν γνωρίζεις τή διαφορά
μεταξύ ἐθνοκαθάρσεως καί γενοκτονίας!
Καί τί θράσος, ἐνάντιος στά ρηθέντα τοῦ ὑπουργοῦ
καί ὅσων ἴδια γνώμη διατυπώνουν,
- ἄν εἶχε πρόσωπο ἡ παρακμή,
μέ τίς μορφές τους θά ζωγραφιζόταν! -
νά ὑπερασπίζεσαι δημόσια
τή μνήμη τῶν ἀπογόνων τήν ἱστορική
καί τό δίκιο τῶν ἀδικαίωτων νεκρῶν,
πού καί γενοκτονία καί ἐθνοκάθαρση,
χωρίς κανένα ἔλεος,
παντοίοις τρόποις ὑποστῆκαν!
Καμιά δικαίωση γιά τούς νεκρούς,
καμιά γιά κείνους πού τό ἴδιο αἷμα ἔχουν;
Πού τέτοιες ἔγνοιες
σ’ ἐκπτωτικῶν διαπιστώσεων ἐποχές!
Ἐλπίδα μόνη, ἡ Νέμεσις,
ὑπομονετική κι ἀκριβοδίκαιη,
ἴσως, τή Δίκη τή θεόσταλτη
γιά ὅλους ἀναμένει ν’ ἀπονείμει.
Πάτρα 4 Νοεμβρίου 2015
*Δημοσιεύτηκε: Εφημερίδα "Ηχώ της Άρτας", 16-5-2019.
Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 36.
Ήρθες…*
Στον μικρανεψιό μου Απόστολο
Ήρθες μια μέρα φθινοπωρινή,
αλλά τα γελαστά σου μάτια
άνοιξη στις καρδιές
των θαλερών τοκέων σου μηνύσανε.
Κι ο αδελφός σου ο πρωτότοκος
στο μικροσκοπικό κορμάκι σου
ατένιζε γεμάτος έκπληξη
της ζωής ένα καινούργιο θάμα.
Καλώς μας όρισες, αϊτόπουλο!
Θέριεψε τα φτερά σου
κι άπλωσέ τα σ’ άγρια ύψη,
για να ’χεις λεύτερα
σώμα, ψυχή και πνεύμα
και να γενείς αϊτός περήφανος,
της ζωής παράδειγμα
και των αγαπημένων σου
χαρά, τιμή και δόξα.
Ροδαυγή 1 Αυγούστου 2017
*Δημοσιεύτηκε: Περιοδικό «Έκφραση», Άρτα, Φεβρουάριος 2019, σ. 24.
Στην ποιητική συλλογή μου "ΣΤΑΘΜΟΙ... στόν χρόνο", 2019, σ. 47.
Οι φίλοι*
Οι φίλοι στα δύσκολα
φαίνονται, λένε!
Μπορεί!
Εγώ τους φίλους
στις χαρές μου τους θέλω!
Να ’ναι με την ψυχή,
ίσως, και με το σώμα εκεί
και την άφατη ευδαιμονία
να μοιράζονται με τη δική μου ψυχή.
Στων θλίψεων τις ώρες,
όταν το μέσα μου κλαίει και θρηνεί,
μακριά μου ας βρίσκονται·
τι η ψυχή,
που από τα δώρα της φιλίας μυρώθηκε,
δυναμάρια πολλά έχει στο είναι της
κι αντέχει,
όσα μια άλλη δεν το μπορεί.
Πάτρα 22 Σεπτεμβρίου 2018
*Δημοσιεύτηκε και στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 29 Οκτωβρίου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 12.
Της ομορφιάς τα πάθη*
Στεφανωμένες
με των Δυμαίων τα τείχη τα πανάρχαια
η κουκουνοφορούσσα Στροφυλιά
κι η λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου
αποτελούν, λέει, πάρκο εθνικό
με ό,τι αυτό οφείλει να σημαίνει.
Έτσι, για χρόοοοοονια,
πολλοί, από της εξουσίας τον θώκο,
ανερυθρίαστα υπόσχονταν
πως σπουδαία μέτρα
για την προστασία του θα λάβουν!
Μέτρα! Μόνο σπουδαία μέτρα!
Όμως, ο χρόνος γρήγορα παρέρχεται,
άλλοι τους θώκους τους αναλαμβάνουν
κι οι υποσχέσεις τους
αδύναμες,
ως είθισται, κενές νοήματος,
μ’ άλλες πολλές,
σε κάλαθους αχρήστων παραμένουν!
Έτσι, γι’ άλλη μια φορά,
από αδηφάγο πλεονεξία ανθρώπινη
και από ανεπίτρεπτη αδιαφορία,
ανεπανόρθωτα, ίσως,
και ως μη όφειλε,
το κάλλος του το αναμφισβήτητο
επλήγη.
Μετά από τέτοια φονική φωτιά,
λίγη αιδήμονα σιωπή επιβεβλημένη είναι,
όμως, η Νέμεσις,
αν και η ετυμηγορία της
τα τεθνεώτα δέντρα δεν θα αναστήσει,
για την απώλεια τόσης
ζωηφόρου ομορφιάς
πότε, άραγε, τους υπαίτιους
παραδειγματικά θα τιμωρήσει;
Πάτρα 5 Απριλίου 2019
*Δημοσιεύτηκε: Περιοδική έκδοση «εν αιθρία» της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ.), Μάιος 2019, τ. 299, σ. 10.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 30.
Αρχές Μαγιού*
Αρχές Μαγιού
κι η αναχώρηση επιβεβλημένη.
Και μένουν πίσω
οι μπουμπουκοφορούσες τριανταφυλλιές.
Όταν τα πέταλά τους τα βελούδινα
στου ήλιου τα χαϊδέματα θ’ αναρριγούνε,
μακριά θα βρίσκομαι,
αλλά ο μέσα κόσμος μου
καθημερνά, πουρνό και δείλι,
περιπαθώς
στης πατρικής αυλής μου τον περίβολο
θα γυροφέρνει.
Και θα θωρεί
την πανδαισία των χρωμάτων τους,
και θ’ αναπνέει
την ελαφριά πνοή των αρωμάτων τους,
και θ’ αγαλλιάζει
από την άφατη ομορφιά,
που αφειδώλευτα γύρω τους
θα σκορπίζουν.
Τι ό,τι αληθινό το μέσα μας
ψυχανεμίζεται,
ακόμα κι αν μακριά του αναπνέει
κι ευδοκιμεί,
ωσάν παρόν το αισθάνεται
και ζωτικό για κείνο είναι.
Ροδαυγή 5 Μαΐου 2019
*Δημοσιεύτηκε και στην προσωπική σελίδα μου στο facebook, 13 Μαΐου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 34.
Τ’ αηδονάκια*
Άγρυπνο σε κρατούν
στη Ροδαυγή
τις νύχτες τ’ αηδονάκια.
Το τραγούδι τους,
ερωτικό κι ατέρμονο,
τρίλιες ξεχωριστές,
συχνά, μοναχικές
μέσα στη σιγαλιά της νύχτας
αναπέμπει.
Και κάθε ξάγρυπνος
ταξιδευτής,
του χρόνου περατάρης,
μένει, ακούει, ευφραίνεται,
μα, η καρδιά του κλαίει.
Πάτρα 14 Μαΐου 2019
*Δημοσιεύτηκε κσι στην προσωπική σελίδα μου στο facebook, 15 Μαΐου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 37.
Το μένος*
Της φύσης η οργισμένη αντίδραση,
για άλλη μια φορά,
ανυπολόγιστες καταστροφές
εντός λίγων λεπτών
σ’ όμορφους τόπους έχει προκαλέσει.
Το μένος της γνωστό, μεγάλο
κι ευεξήγητο!
Μόνο, που ο άνθρωπος,
αγνώμων και κυρίως άπληστος,
όταν ωραία νηνεμία υφίσταται,
τα αίτιά του λησμονεί
και καμία πρόνοια ουσιαστική
δεν σκέπτεται να λάβει.
Για τούτο κι άλλες τέτοιες
θα συμβούν!
Πότε και πού κανείς δεν ξέρει.
Μέχρι, που στο χείλος του γκρεμού,
κάτι τον άνθρωπο, ίσως, συνεφέρει.
Πάτρα 11 Ιουλίου 2019
*Δημοσιεύτηκε και στην προσωπική σελίδα μου στο facebook, 12 Ιουλίου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 43,
Οι μέρες*
Μέσα Αυγούστου
κι οι μέρες,
ακολουθώντας
την αρχέγονη συνήθεια τους,
έχουνε αρκετά μικρύνει.
Μικραίνουνε
αργά, σταδιακά,
μέχρι τα κρύα του χειμώνα
να τις αγκαλιάσουν,
θυμίζοντας
φυλλορροούντα αισθήματα,
που από αγάπης ζεστασιά
δεν αγγιχτήκαν.
Ροδαυγή 10 Αυγούστου 2019
*Δημοσιεύτηκε και στην προσωπική σελίδα μου στο facebook, 12 Αυγούστου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 45.
Το μοιρολόι του πεύκου*
Στον πεύκο, ο οποίος, μέχρι την αρχή της περασμένης Άνοιξης, υψωνόταν περήφανος στην αυλή του Δημοτικού Σχολείου της Ροδαυγής, συμπορευόταν με την Ιστορία του και κάποιοι αποφάσισαν πως συνιστούσε εμπόδιο!
Όταν αδόκητα δοκήθηκε τη μοίρα του
ο στιβαρός, βελονοχίτων πεύκος,
κόμποι δακρύων κύλησαν στους κλώνους του
κι από τα βογκητά του τα λυπητερά και τα παράφορα,
βουίξανε οι γειτονιές και τα περίχωρα,
μα, αυτιά ανθρώπων φαίνεται πως δεν τ’ ακούσαν!
Το μοιρολόι του, μοναχικό, βαθύ, ατέρμονο,
άρχισε όντας ζωντανός κι αιώνια θα το τραγουδάει!
Και θα τ’ ακούν όσοι από καρδιάς τον αγαπούσανε
κι όσοι στη μνήμη τους διαπαντός θα τον φυλάνε!
Τι αυτοί με τον αντρειωμένο πεύκο τους
έχουν δεσμούς ζωής πολύ βαθιούς,
που ουδείς από τους νήπιους δημίους του
ούτε είχε, ούτε άξιος ήταν να δημιουργήσει!
Τι οι ακατάλυτοι αυτοί δεσμοί,
καθάριοι, ρωμαλέοι κι αγαπητικοί,
στα παιδικά τους χρόνια γεννηθήκαν!
Τι ο πεύκος, ως πατέρας τρυφερός,
όλα στους χώρους του σκολειού,
για χάρη τους, νυχτόημερα επιστατούσε!
Χαιρότανε με τα παιχνίδια τους,
το όποιο κλάμα τους παρηγορούσε,
κι απλόχερα τους χάριζε τα δώρα του:
ίσκιο παχύ, βελόνες αιχμηρές,
ρητίνη αρωματική, υπόλευκη
και ξύλο απ’ το ρυτιδωμένο του κορμί
για όμορφες, πελεκητές βαρκούλες!
Δώρα αθύρματα στα χέρια των παιδιών,
που ξέγνοιαστα χαιρόντουσαν στη ρίζα του
της ΖΩΗΣ το ΜΕΓΑ ΘΑΜΑ!
Τι από τη μνήμη του αγέρωχου του πεύκου μας
η εικόνα κάποιων παιδικών χεριών,
που την παρθενική ριζούλα του
σ’ ένα μικρό λακκάκι κάποτε βυθίσαν,
ποτέ στο διάβα του καιρού δεν έσβησε
κι ούτε επρόκειτο να σβήσει!
Μα, ήρθε χρόνος δίσεκτος και μήνας οργισμένος
και κάποιοι βάλανε βουλή ο αγαπημένος πεύκος μας,
ΜΝΗΜΕΙΟ της φύσης αξετίμητο,
μια μέρα της Ανοίξεως χωρίς καθυστερήσεις
να ΠΕΘΑΝΕΙ!
Ναι, ναι! Χωρίς καμία αναβολή αποφασίστηκε
- τι νόημα, άλλωστε, μια αναβολή
για έναν μελλοθάνατο θα είχε -
πως πρέπει να μη βλέπει ηλίου πρόσωπο,
γιατί, όπως υποστήριξαν,
μεγάλο πρόβλημα η παρουσία του είναι!
Στο ψυχομάχημά του ο πεύκος μας,
ως γενναίος Ακρίτας Διγενής
σ’ άλλης μορφής και εποχής μαρμάρινα αλώνια,
στα υπεροπτικά, άβουλα αλυσοπρίονα,
που το ρωμαλέο του κορμί μεθοδικά τεμάχιζαν,
κατά το δυνατόν αντιστεκόταν.
Αδύναμος, όμως, στης καταστροφής τη μηχανή,
βουβός παράπονα έκανε, βουβός προμαντευόταν:
‒ Άνθρωποι ακαταλόγιστοι, άνθρωποι υπερόπτες
Ως πότε δώρα των προγόνων και της φύσης ακριβά
χωρίς κανένα σεβασμό, χωρίς αιδώ θα τ’ αντιμετωπίζετε,
λες, και σεις τα δημιουργήσατε, λες, και δικά σας είναι;
Να το θυμάστε, άνθρωποι! Εγώ, ο γέρων πεύκος, το μηνάω:
Θα ’ρθουνε χρόνοι δίσεκτοι και μήνες οργισμένοι,
που η ΦΥΣΗ εσάς και τα ανίδεα παιδάκια σας,
σκληρά και ανελέητα θα τιμωρήσει!
Θα θυμηθείτε, ίσως, τότε αυτό που κάνατε σ’ εμέ
καθώς και σ’ άλλα αδέλφια και ξαδέλφια μου,
μα, θα ’ναι αργά για να μετανοήσετε
και για να λυτρωθείτε!
Κι η Ιστορία του μέλλοντος, αν τέτοιο υπάρξει,
όσους στης φύσης την καταστροφή συντέλεσαν
ως Νέρωνες και Ηρόστρατους θα καταγράψει!
Ροδαυγή 21 Αυγούστου 2019
Σημείωση: Η τομή του κορμού του πεύκου, που απέμεινε χύνοντας ως δάκρυα το πολύτιμο ρετσίνι του και δηλώνοντας πως ήταν υγιέστατος, όταν κόπηκε, έχει περίμετρο 4,50 μέτρα περίπου.
Δημοσιεύτηκε: 1. Στην προσωπική σελίδα μου στο facebook, 24 Αυγούστου 2019.
2. Στην εφημερίδα "Η ΡΟΔΑΥΓΗ", Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2019, αρ. φ. 156, σ. 6.
3. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 47.
Καρυάτιδες*
Στις γυναίκες της Πίνδου.
Σαν να ’ναι τώρα τις θωρώ εκείνες τις γυναίκες!
Στις παραστάδες στέκονται, ως Καρυάτιδες άλλες,
η μάνα μου, η μάνα της, τ’ς Ηπείρου μας οι μάνες
και προβοδίζουν, καρτερούν και πάλι προβοδίζουν
πότε το ταίρι τ’ ακριβό, πότε τον γιο τον πρώτο
κι αν η ζωή τούς το ζητά και όλα τα παιδιά τους.
Χαμογελώντας χαιρετούν, χαμογελώντας γνέφουν,
λιγόλογες κι αδάκρυτες, με την καρδιά τους μαύρη,
τι μαθημένες είν’ αυτές από τα γεννοφάσκια
να είναι στύλοι του σπιτιού, στήριγμα των δικών τους.
– Γυναίκες Ηπειρώτισσες, γυναίκες της καρδιάς μου,
σαν τι βοτάνια πίνατε, σαν τι γητειές σας κάναν
και γίνατε όλες δυνατές, όλες αντρογυναίκες;
– Κόρη, βοτάνια ήπιαμε, κόρη, γητειές μας κάναν,
μα, ήταν όλα ακριβά και δύσκολα τα βρίσκεις!
– Γυναίκες Ηπειρώτισσες, γυναίκες της καρδιάς μου,
πείτε μου να τα βρω κι εγώ, πείτε μου να τα ξέρω!
– Μην ψάχνεις άλλο, κόρη μου, και σου τα μολογούμε·
ένα είν’ το βοτάνι, μια η γητειά κι ΑΓΑΠΗ τηνε λένε!
Πάτρα 18 Μαΐου 2019
*Δημοσιεύτηκε: 1. Περιοδικό Ηπειρωτικοί Αντίλαλοι, τ. 131, Σεπτέμβριος 2019, σ. 6.
2. Στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 26 Οκτωβρίου 2019
3. Ποιητική συλλογή μου, "Ροές", 2020, σ. 38.
4. https://www.polismagazino.gr/%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%b9%cf%8e%cf%84%ce%b1-%cf%80-%ce%bb%ce%ac%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%b7-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%85%ce%bb%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%ae/
Της προσφυγιάς*
Προσφυγιά
χθες, σήμερα, αύριο
γι’ άλλους λόγους
και γι’ άλλους σκοπούς,
αλλά πάντα προσφυγιά!
Κι εκεί που ήλπιζες
πως από τις συμφορές της
κάποιοι θα διδαχθούν
και κάποιοι άλλοι θα γλιτώσουν,
καινούργιες αφορμές,
καινούργιες προσφυγικές ροές,
έτσι τις λένε τώρα,
σ’ ορίζοντες καινούργιους
αχνοφαίνονται.
Και γι’ άλλη μια φορά,
τι κρίμα για το γένος των ανθρώπων,
η υποκρισία των αμβλυώπων εραστών
της ήσυχης ζωής
παρούσα παγκοσμίως είναι.
Πάτρα 10 Οκτωβρίου 2019
*Δημοσιεύτηκε και στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 10 Οκτωβρίου 2019.
Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ψηφῖδες", 2021, σ. 9.
Πατρέως πόλη*
«Πατρεῖ τῷ Πρευγένους κτίζοντι ἐν Ἀχαΐᾳ πόλιν,
ἥντινα Πάτρας καὶ ἐς ἡμᾶς καλοῦσιν ἀπὸ τοῦ Πατρέως τούτου,
συνεπελάβοντο Λακεδαιμόνιοι τοῦ οἰκισμοῦ.»
Παυσανίας 3.2
Ασφυκτιά η πόλη και στενάζει!
Κυκλοφοριακό, λακκούβες, απορριμμάτων πλήθος,
πλατείες ανέγνοιαστες, πάρκα αμελημένα,…
Υπάρχουν, όμως, και γωνιές μοναδικές!
Νεοκλασικά πανέμορφα,
μουσεία, αγάλματα και ζωγραφιές,
μαγευτικά ηλιοβασιλέματα,
ακτές υπέροχες, του φλοίσβου αγαπημένες,
και γειτονιές ολάνθιστες
και μύριες άλλες κεκρυμμένες ομορφιές,
που αδυνατούν τόση δημόσια ασχήμια
να την κυβερνήσουν!
Πατρέα, της πόλεως οικιστή,
ξύπνα, ξύπνα να δεις και να μιλήσεις!
Να αγορεύσεις και να πεις:
«Η ΠΟΛΗ μου,
που μέσα σε τόση της φύσεως ομορφιά
τα θέμελά της στιβαρά θεμελιωθήκαν,
φροντίδα και καλλωπισμό
χρειάζεται, αξίζει κι αξιώνει!».
Εσένα, μεγάλε της πόλεως οικιστή,
ίσως, οι ιθύνοντές της να σ' ακούσουν!
25 Οκτωβρίου 2019
*Δημοσιεύτηκε: 1. Στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 25 Οκτωβρίου 2019.
2. Στην "εν αιθρία", περιοδική έκδοση της ΟΙ.ΚΙ.ΠΑ. (Οικολογικής Κίνησης Πάτρας), τ. 302, Οκτώβριος 2019, σ. 2.
3. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ψηφῖδες", 2021, σ. 11.
Κακοποίηση*
Όταν κακοποιείται ένα παιδί,
βέλη φαρμακερά στο σύμπαν αρμενίζουν,
μόνο που σπάνια την καρδιά
του βιαστή του σώματος
και της ψυχής του εντοπίζουν.
Μέγα το σύμπαν
κι οι αποστάσεις μακρινές
τα βέλη αυτά
καίρια για να στοχεύσουν.
Αλλά ο κόσμος μας μικρός
κι εμείς ταξιδευτές του εφήμεροι,
γι’ αυτό πιο γρηγορούσα
η κοιμισμένη μας συνείδηση
για τα παιδάκια πρέπει να ’ναι.
Τι, όταν κακοποιείται ένα παιδί,
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ επί της γης
μοιάζει να μην υπάρχει.
19 Νοεμβρίου 2019
*Δημοσιεύτηκε: 1. Προσωπική σελίδα μου στο fb, 19-11-2019.
2. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ψηφῖδες", 2021, σ. 16.
3.https://www.polismagazino.gr/%ce%ba%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%b9%cf%8e%cf%84%ce%b1-%cf%80-%ce%bb%ce%ac%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%b7-%cf%88%ce%b7%cf%86/
4. https://www.vima365.gr/home/2025/11/01/%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%b9%cf%8e%cf%84%ce%b1-%cf%80-%ce%bb%ce%ac%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%b7-%cf%88%ce%b7%cf%86%ce%af%ce%b4%ce%b5%cf%82-h-%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%cf%83%ce%b7/
5. Το ποίημα μεταφράστηκε στα αραβικά και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Almanar. Δες εδώ:
https://mj-iq.com/%d8%a5%d8%b3%d8%a7%d8%a1%d8%a9-%d8%a8%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%ac%d9%8a%d9%88%d8%aa%d8%a7-%d8%a8-%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1%d9%8a/
Τα χέρια*
Εκείνα τα χέρια
έρχονταν από καιρούς πολύ μακρινούς·
κρατούσαν στην εράσμια αγκαλιά τους
τον Έρωτα και τους εξαίσιους καρπούς του·
αυλάκωναν με την αξίνα τον κόρφο της γης
κι αυτός με γαλαντομία ευδοκιμούσε·
άγγιζαν τους αυλούς, τις ασκαύλους, τις λύρες,…
και αιολικοί ρυθμοί αχολογούσαν·
οικοδομούσαν κραταιά αρχιτεκτονήματα
και με ιωνικά κιονόκρανα τα διακοσμούσαν·
γύριζαν μία μετά την άλλη τις σελίδες των βιβλίων
κι αυτές για έναν μακραίωνο ελληνικό πολιτισμό
πάντα με πλήθος τεκμηρίων ομιλούσαν!
Εκείνα τα χέρια,
των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών,
κουβαλούσαν την ψυχή και τη μνήμη αιώνων!
Εκείνα τα χέρια,
ικετευτικά κλαδιά στης ανίερης καταιγίδας τη μανία,
κομμένα, αλίμονο, έπεσαν από «φίλια» χέρια
στου λιμανιού της πολύπαθης Σμύρνης την αλμύρα!
Εκείνα τα χέρια,
μάρτυρες της άρρητης συμφοράς στους αιώνες θενά ’ναι,
εκτός και η Λήθη, αδελφή του Θανάτου ακριβή,
με πέπλα λησμονιάς τα σκεπάσει!
Πάτρα 8 Δεκεμβρίου 2019
*Το ποίημα "Τα χέρια" πήρε A' βραβείο στον 10ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό (2019) του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων (Ε.Π.Ο.Κ.).
Δημοσιεύτηκε: 1. Εφημερίδα "Η ΡΟΔΑΥΓΉ", Ιανουάριος - Ιούνιος 2020, αρ. φ. 158, σ. 4.
2. Στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 12 Σεπτεμβρίου 2020
3. Περιοδικό "Ηπειρωτικοί Αντίλαλοι", τ. 122, Σεπτέμβριος 2020, σ. 22.
4. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ψηφῖδες", 2021, σ. 17.
5. Το ποίημα μεταφράστηκε στα αραβικά και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Almanar. Δες τον σύνδεσμο:
https://mj-iq.com/%d9%82%d8%b5%d9%8a%d8%af%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%ba%d9%8a%d9%88%d8%aa%d8%a7-%d8%a8-%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1%d9%8a-panagiota-p-lambritwo-poems/
Δεν μπορώ...*
«Δεν μπορώ ν’ αναπνεύσω!»
Μια φράση,
που θα μιλά, νυν και αεί, για έναν τραγικό θάνατο!
Μια φράση,
που θα ελέγχει τον μέσα κόσμο κάθε Ανθρώπου!
Μια φράση,
που θα θρυμματίζει βολικές ψευδαισθήσεις!
Μια φράση,
που θα επαναλαμβάνεται αιτώντας Δικαιοσύνη!
Μια φράση,
που θα κρίνει τον ανθρωπισμό της εποχής μας!
Μια φράση,
που θα στοιχειώνει τον «κραταιό» πολιτισμό μας!
Μια φράση,
που…
Μια φράση,
που δεν πρέπει, μ’ αυτό το αποτρόπαιο νόημα,
ποτέ και πουθενά να ξαναειπωθεί!
Πάτρα 4 Ιουνίου 2020
*Δημοσιεύτηκε:
1. Στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 4 Ιουνίου 2020.
2. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Ψηφῖδες", 2021, σ. 40.
Η απονομή*
Κατά δική του απαίτηση
και πλειονοψηφία οριακή,
ως άλλος πραιτοριανός,
πρόεδρος επίτιμος ανεκηρύχθη!
Ναί! Κατά δική του απαίτηση!
Τη μέρα της απονομής,
ντυμένος με αγαπημένο του ένδυμα,
προσήλθε τον ανίδεο παριστάνοντας
κι ευχαριστοῦσε με εμφανή συγκίνηση,
που η μεγάλη προσφορά του
επιτέλους αναγνωριζόταν.
Όσοι το παρασκήνιο γνώριζαν,
περιφρονητικά τον κοίταζαν
και, ως ήταν φυσικό,
χλευαστικά χαμογελούσαν!
όσοι ανίδεοι, τον καλοτύχιζαν,
που τέτοια μέγιστη τιμή
και τόσες επιδαψιλεύσεις
εν ζωή εδέχθη!
Ας πάει κατ’ ανέμου
κάθε έννοια αυτοσεβασμού!
η μέρα ήταν για απονομή τιμών
κι εκείνος πλεοναστικά
είχε φροντίσει να τις απολαύσει!
Ας πάνε κατ’ ανέμου
κι όσοι, κρυφά ή φανερά, τον χλεύασαν
ή θα τολμούν να τον χλευάζουν!
Εκείνος καταγράφηκε ως επίτιμος
και τέτοια τιμή όλοι αυτοί
ποτέ τους δεν θα έχουν!
Ποτέ! Εκτός,
και στη γοητευτική σαγήνη
της ματαιοδοξίας της σεπτής
κι αυτοί κάποτε θα ενδώσουν!
*"Η απονομή", που έχει περιληφθεί στην ποιητική συλλογή της «Ροές» (2020), έλαβε τιμητική διάκριση στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης «ΚΈΦΑΛΟΣ» (2019).
Είναι γνωστό*
Συνωστιστήκαν όσο μπόρεσαν,
αμφισβητώντας τον βασιλικό ιό,
που αόρατος κινείται και μας διαφεντεύει.
Συνωστιστήκαν, ήπιαν και χορέψανε,
αδιαφορώντας αν αυτές τους οι επιλογές
συνέπειες σε άλλους ή στους ίδιους θενά φέρουν.
Ξεχύθηκαν σε αγορές,
λες, και την τελευταία μέρα της Πομπηίας ζούσαν!
Ξεχύθηκαν σε δρόμους της φυγής,
λες, και για εκδρομή από καιρό έτοιμοι ήταν!
Τώρα, κρυφτήκανε στα σπίτια τους!
Ώσπου να λήξει και αυτός ο εγκλεισμός,
πολλά εκεί να πράξουν, ίσως, έχουν.
Όταν τελειώσει,
ξέρουν, το ’χουν μελετήσει επαρκώς,
- οι επιστήμονες μπροστά τους άγνοια έχουν -
αυτοί θ’ απολαμβάνουν τη ζωή
κατά τα θέλω τους
και, όταν έρθει πάλι η ώρα του λογαριασμού,
είναι γνωστό
ποιοι την ανευθυνότητά τους θα πληρώσουν.
Πάτρα 7 Νοεμβρίου 2020
* 1. Δημοσιεύτηκε στην προσωπική σελίδα μου στο fb, 13-11-2020.
2. Στην ποιητική συλλογή συλλογή μου, "Λέξεις", 2024, σ. 21.
Η μάσκα*
Κάθε χρονιά φορούσες άλλη μάσκα
τις Απόκριες, ανθρωπάκο!
Καθημερνά φορούσες
όποια πιο πολύ σε βόλευε, ανθρωπάκο!
Τώρα, όμως, οι μάσκες πέσαν,
ΑΝΘΡΩΠΑΚΟ!
Πλέον, μία μόνο μάσκα σου αρκεί
ευτελούς αξίας, σωτήρια
και, φυσικά, αρκετά διδακτική!
Πάτρα 15 Μαρτίου 2020
* Δημοσιεύτηκε: Ποιητική μου συλλογή "Ψηφῖδες", 2021, σ. 28.
Προσωπική σελίδα μου στο fb, 20-11-2020.
Πνεῦμα λεύτερο*
Στοῦ ὥριου Πενταδάκτυλου τήν κορυφογραμμή
πού τή σμιλέψανε τοῦ Διγενῆ τά χέρια,
νυχτόημερα πλανιοῦνται κείνων οἱ ψυχές
πού τῆς Ἱστορίας τό βάρος, μέ πνεῦμα λεύτερο,
συνειδητά καί ἀδιαπραγμάτευτα ἐπωμιστῆκαν.
Στοῦ Πενταδάκτυλου τίς ἐράσμιες πλαγιές
πού ὅλα τά νυχτόημερα ἐξωτικά καλλύνουν,
γιά χρόνια τώρα χάσκει μιά ἀνίερη, βαθιά πληγή
πού τήν καρδιά κάθε Ἀνθρώπου τή ραγίζει.
Καί τά χωριά τοῦ σκλαβωμένου Πενταδάκτυλου
πού ἄλλοτε μελισσολόι ἀρχοντικό
μέ ρίζες ἀναιώνιες καί πανάρχαιες κατοικοῦσε,
ξένο ποδάρι τά πατεῖ, ξένο τά διαφεντεύει.
Κι οἱ τελευταῖοι πού ἀπομείνανε ἐκεῖ,
τί βάρος, Θέ μου, μέ τίς γερασμένες πλάτες τους σηκώνουν!
Κοιμοῦνται καί ξυπνοῦν μέ ξενομπάτηδες ἀπρόσκλητους,
ζοῦνε μέ ἀναμνήσεις πού βαθιά πληγώνουν!
Ποθοῦνε, χρόοοονια τώρα, νά προβάλει ἡ Λευτεριά,
ἀλλά κανένα ἐλπιδοφόρο μήνυμα δέν ἦρθε ἀκόμα!
Προσμένουν νά συμβεῖ, θά ’θελαν νά τό δοῦν,
νά κλείσουνε τά μάτια τους λευτερωμένα!
Τά μάτια τους, γιατί τό πνεῦμα τους ἀδούλωτο,
πολιορκημένο, ἀλλά λεύτερο τό ἔχουν πάντα!
* Δημοσιεύτηκε: Ποιητική μου συλλογή "Ψηφῖδες", 2021, σ. 35.
Κυπριακή Φιλολογική Πρωτοχρονιά 2021, Ετήσια Λογοτεχνική Έκδοση του Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων Ελλάδος (Ε.Π.Ο.Κ.), τ. 7ος, Αθήνα 2022, σ. 106.
Προσωπική σελίδα μου στο fb, 20-7-2022.
https://cultural-association.org/eleutheri_ekfrasi/%cf%80%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%bc%ce%b1-%ce%bb%ce%b5%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%ce%bc%ce%b1/
Πληγή*
Νεκρά παιδιά,
των πολέμων ανηλεή τρόπαια,
στοιχειώνουν τον πολιτισμό μας
ως κακοφορμισμένη πληγή.
Νεκρά παιδιά,
της ζωής βλαστάρια αγίνωτα
που άνθρωποι δρέπουν τους μίσχους τους,
πριν στολίσουν μ’ άνθη τη γη.
Νεκρά παιδιά,
των μανάδων τους αγιάτρευτο τραύμα,
ακήρατη, ακατάλυτη μνήμη
και διαρκής κραυγή ιερή.
Νεκρά παιδιά,
των πολέμων αιμοσταγή έπαθλα,
στιγματίζουν τον κραταιό πολιτισμό μας
ως ανίατη σε σώμα βαθιά πληγή.
Δημοσιεύτηκε: Προσωπική σελίδα μου στο fb, 10-3-2022 / 2-10-2024.
https://cultural-association.org/eleutheri_ekfrasi/%cf%80%ce%bb%ce%b7%ce%b3%ce%ae/
Δεν θα πάρω*
Όταν για τ’ άπειρο κινήσω,
δεν θα πάρω τίποτα μαζί μου
παρά μια χούφτα ελληνικού ουρανού
και λιγοστή ερατεινή ροδαυγή
από τον εωθινό ορίζοντα
της ορεινής μικρής πατρίδας μου.
* Δημοσιεύτηκε: Προσωπική σελίδα μου στο fb, 17-11-2022.
Της Μάνας*
Σαν άλλοτε, ν’ ανοίξεις το παράθυρο ήθελα
και τ’ όμορφο, γλυκό χαμόγελό σου ν’ αντικρίσω
να φτάσει ως εμέ τ’ άρωμα του βασιλικού
που πάντα στο περβάζι του έθαλλε κι ανθούσε.
Πρόσχαρα το θυρόφυλλο ν’ ανοίξεις ήθελα
και στην αγκάλη την πανώρια μέσα να με κλείσεις
να νιώσω, όπως πάντα, τη ζεστή ανάσα σου
και την αγάπη σου για με και για τον κόσμο όλο.
Όμως, πια και τα δύο, ή είναι σφαλιστά,
ή μόνη χωρίς πλέον προσμονή τ’ ανοίγω
κι είναι αυτό, μανούλα μου γλυκιά,
δύσκολο, ναι, μα έτσι πρέπει πια να ζήσω.
* Δημοσιεύτηκε: Προσωπική σελίδα μου στο fb, 14 Μαΐου 2023.
Δίψα*
Διάβηκε η πανώρια άνοιξη,
το καλοκαίρι όπου να ’ναι φτάνει,
αλλά τ’ αναβρυτήρια της πόλεως
διψούν απεγνωσμένα.
Τι μοίρα, στ’ αλήθεια, αδυσώπητη!
Προορισμένος να ’σαι σε νερά να ζεις,
δροσιά και κάλλος πέριξ να χαρίζεις
αλλά και καταδικασμένος -τι ντροπή!-
ως άλλος Τάνταλος μαρτυρικά,
μες σε ανοίκεια, αισχρή βρομιά,
από τη δίψα να πεθάνεις.
Ναι, τ’ αναβρυτήρια της πόλεως
μοιάζουν ν’ αγγελοκρούστηκαν
κι η ΠΟΛΗ είναι σα να μην υπάρχει.
* Δημοσιεύτηκε: Προσωπική σελίδα μου στο fb, 29 Μαΐου 2024
Τα ποιήματα "Σπονδή" και "Ευτυχία" ακούστηκαν στην εκπομπή, "Unamos al Mundo con la Poesía"-"Ενώνουμε τον κόσμο με την ποίηση". Θερμές ευχαριστίες, τόσο στη Shulamit Sapir-Nevo όσο και σ' όλους τους συντελεστές της εκπομπής.
Σπονδή*
Ὁλάνθιστες οἱ τριανταφυλλιές
στά τέλη τοῦ Μαγιοῦ
μέ τ’ ἀκροδάχτυλά τους ρόδινα,
ὅπως ἡ μάνα μου μέ καλωσόρισαν
στήν ἀνοιξιάτικη αὐλή τοῦ πατρικοῦ μου.
Τά ροδοπέταλά τους τά βελούδινα
φιλιά, θαρρεῖς, τό πρόσωπό μου γέμισαν
καί τ’ ἄρωμά τους, διακριτικά αἰθέριο,
ὅμοιο μέ τῆς μανούλας μου τόν κόρφο,
μές στῆς ψυχῆς μου τά κατάβαθα
σκόρπισε θεία χαρμολύπη.
Τί αὐτές τίς ξομπλιαστές τριανταφυλλιές
τά χέρια ΕΚΕΙΝΗΣ, χέρια προκοπῆς,
στῆς γῆς τήν ἀγκαλιά ἐμπιστευτήκανε
καί τούτη, μάνα κάθε ἔμβιας ζωῆς,
μέ περισσή ἀγάπη τίς κρατεῖ
καί ἐνιαύσια μέ ρόδα τίς στολίζει.
Ἄχ! τριανταφυλλιές καί τριανταφυλλάκια μου,
στήν ὀμορφιά σας δέομαι πασίχαρη
κι εὐχαριστήρια σπονδή σας ἀναπέμπω
πού στή σεπτή αὐλή τοῦ πατρικοῦ μου ὑπάρχετε
καί διανθίζετε ξεχωριστά, μέ ἄνθη ἤ χωρίς,
τόν ἐρχομό καί τόν ξενιτεμό μου.
*Ποιητική συλλογή "Λέξεις", 2025, σ. 47.
Libation–A Tribute of Gratitude Panagiota P. Lampri
The rose bushes were in glorious bloom
At the end of May,
And their pink fingertips -
Like my mother’s hands
Received me
In the spring-filled courtyard of my childhood home.
Their rose petals, velvet soft,
Like kisses, it seems,
Covered my face,
And their scent, fine and ethereal,
Like my mother's bosom,
Flooded me to the core
With divine sorrow and joy.
For these beautiful intertwined rose bushes
Were planted on earth
By her hands, devoted HANDS,
And the earth, mother of all living things,
Nurtures them with such love,
Adorning them with flowers,
Each year.
Ah! My rose bushes and beloved flowers,
To your beauty I raise this joyful prayer,
Offering you as a libation of thanks,
For being the holy shrine of the home of my youth,
Welcoming me, with flowers, or without
To my coming, and to my wandering, too.
*From the poetry collection “Words”, 2024
*Translated
by Shulamit Sapir-Nevo
נסך -מנחת תודה
פניוטה פ. למפרי
שִׂיחֵי הַשּׁוֹשַׁנִּים פָּרְחוּ בִּמְלוֹא תִּפְאַרְתָּם
בְּסוֹף חֹדֶשׁ מַאי,
וְאֶצְבְּעוֹתֵיהֶם הַוְּרַדְרַדּוֹת –
כְּמוֹ יְדֵי אִמִּי – קִבְּלוּ פָּנַי
בֶּחָצֵר הָאֲבִיבִית שֶׁל בֵּית יַלְדוּתִי.
עֲלֵי כּוֹתַרְתָּם, רַכִּים כִּקְטִיפָה,
כְּמוֹ נְשִׁיקוֹת, כָּךְ נִדְמֶה, כִּתְּרוּ אֶת פָּנַי,
וְנִיחוֹחָם, עָדִין וְאַוְרִירִי,
כְּחֵיקָהּ שֶׁל אִמִּי,
הֵצִיפוּ אוֹתִי עַד עִמְקֵי נִשְׁמָתִי
בְּעֶצֶב וְשִׂמְחָה אֱלֹהִיִּים.
כִּי אֶת שִׂיחֵי הַשּׁוֹשַׁנִּים הָרְקוּמִים הַלָּלוּ
נָטְעוּ יָדֶיהָ — יָדַיִם מְסוּרוֹת —
וְהִפְקִידוּ אוֹתָם בִּזְרוֹעוֹת הָאֲדָמָה,
וְהִיא - אֵם כָּל חַי,
מְטַפַּחַת אוֹתָם בְּאַהֲבָה רַבָּה
וּמִדֵּי שָׁנָה עוֹנֶדֶת לָהֶם פְּרָחִים
אָה! שִׂיחֵי הַשּׁוֹשַׁנִּים וּפְרָחַי הָאֲהוּבִים,
אֶל יָפְיְכֶם אֲנִי נוֹשֵׂאת תְּפִלָּה בְּרִנָּה
וּמַקְרִיבָה לָכֶם מִנְחַת תּוֹדָה,
עַל הֱיוֹתְכֶם בֶּחָצֵר הַקְּדוֹשָׁה שֶׁל בֵּית יַלְדוּתִי,
מְקַדְּמִים, בִּפְרָחִים אוֹ בִּלְעֲדֵיהֶם,
אֶת בּוֹאִי וְאֶת נְדוּדַי.
(מתוך קובץ שירים ״מילים״, 2024)
תרגום לעבריתש
ולמית ספיר- נבו
Εὐτυχία*
Σ’ ἀγναντεύω θάλασσα τῆς πατρίδας μου
καί δέν χορταίνω τήν ἁπλοχωριά σου!
Κοιτάζω μέ καθάριο βλέμμα τό γαλάζιο σου
καί μέ θαμπώνουνε τά λαμπυρίσματά του!
Λογιάζω τ’ ἀπροσμέτρητο τό βάθος σου
καί σφόδρα ἐπιθυμῶ νά δῶ τήν ἀρχοντιά του!
Ἀγναντεύω, κοιτάζω, λογιάζω, θαυμάζω,...
καί κάθε πού στήν ἀγκαλιά τοῦ Ποσειδῶνα βυθίζομαι
λέω πώς μεγάλη εὐτυχία εἶν’ ὅλ’ αὐτά
καί χαρά σ’ ὅποιον τά ζεῖ ἤ τά μοιράζεται.
*Ποιητική συλλογή "Ψηφῖδες", 2021, σ. 60.
Happiness Panagiota P. Lampri
I gaze upon you, sea of my homeland,
And am never sated by your boundless expanses,
With clear eyes, I gaze into your blue
And am dazzled by its shimmer!
I look down into your endless depth,
And a yearning burns within me to reveal its splendour.
I ponder, I watch, I am moved…
And each time I sink into Poseidon’s arms
I say: a great joy is hidden in all these things
And happiness to those who are fortunate
To feel them and to share.
*From the poetry collection, “Mosaics”2021
*Translated by
Shulamit Sapir-Nevo
אושר
פנגיוטה פ. למפרי
אֲנִי נוֹשֵׂאת אֵלֶיךָ מַבָּט, יָם מוֹלַדְתִּי,
וְאֵינִי שְׂבֵעָה מִמֶּרְחָבֶיךָ הָאֵין־סוֹפִיִּים.
בְּעֵינַיִם צְלוּלוֹת אֲנִי מַבִּיטָה בַּתָּכֹל שֶׁלְּךָ,
וְנִצְנוּצָיו מְסַנְוְרִים אוֹתִי!
אֲנִי מִתְבּוֹנֶנֶת בְּעָמְקְךָ שֶׁאֵין לוֹ שִׁעוּר,
וְעֶרְגָּה בּוֹעֶרֶת בִּי לִגְלוֹת אֶת הֲדָרוֹ!
מְהַרְהֶרֶת, מַשְׁקִיפָה, נִפְעֶמֶת...
וּבְכָל פַּעַם כְּשֶׁאֲנִי שׁוֹקַעַת בִּזְרוֹעוֹת פּוֹסֵידוֹן,
אֲנִי אוֹמֶרֶת: אֹשֶׁר רַב טָמוּן בְּכָל אֵלֶּה,
וְשִׂמְחָה לַזֶּה שֶׁזּוֹכֶה לַחֲווֹתָם אוֹ לַחְלֹק אוֹתָם
מתוך קובץ השירים של המשוררת, “פסיפסים” 2021
תרגום לעברית,
שולמית ספיר-נבו
Γάγγης*
Στην ιερή του Γάγγη όχθη ένα δείλι πάτησα!
Ο ήλιος είχε γείρει πια στην ώρια δύση του
κι ο ποταμός, ταξιδευτής αιώνιος προσευχών,
κυλούσε με νωχελικό ρυθμό στην κοίτη του,
λες κι από τ’ ατελεύτητο ταξίδι του είχε αποκάμει.
Τελετουργίες ιερές, θριαμβικές με θάμπωσαν εκεί
και την ψυχή μου υμνολογίες αλλότριες τη γητέψαν.
Και το εφήμερο εκεί πέρα πλέρια γεύτηκα,
τι οι νεκρικές πυρές επίμονα, αέναα το χαρίζουν.
Και πόνο ανθρώπινο ένιωσα, σωμάτων και ψυχών,
που από τον πλουτοφόρο, ζωογόνο, άγιο ποταμό
λύτρωση απ’ ανείπωτα παθήματα προσμένουν.
Με τη μυσταγωγία των στιγμών πολύ μαγεύτηκα,
κεράκια ως άστρα φωτεινά στον Γάγγη έπεμψα
στη μνήμη πλήθους άγνωστων σε με νεκρών
που εκείνος ως ελεητής σαν σε αγκάλη μητρική
τη στάχτη τους στον κόρφο του κρατά, την ταξιδεύει.
Τα ιερά, αρχέγονα, καθαρτικά νερά του άγγιξα
κι ως μύστης που ’φτασε από χωροχρόνο μακρινό
μετείχα σ’ άγνωρα για με μυστήρια θαυμαστά
λες και μαζί τους είχα γεννηθεί, στον τόπο αυτό,
και το ταξίδι εκείνο ως μόνο μού φανέρωνε σκοπό
μια αναγέννηση του πνεύματος με φως ανατολής,
που ο άγιος Γάγγης, αν τα μάτια είν’ ανοιχτά,
πρωτόγνωρα και αφειδώλευτα σου την προσφέρει.
Τι κείνη τη νυχτιά αλλιώς μ’ αποκαλύφθηκε η ζωή
κι ο Γάγγης, ποταμός θεός, σεβάσμιος δωρητής
μ’ άνοιξε κι άλλες θύρες τη ζωή, για να θωρώ,
ώσπου το ηλιόφως το ζεστό για με να σβήσει.
Χαίρε, Γάγγη, γέννημα των κραταιών Ιμαλαΐων!
Χαίρε, Ινδία, πολύμορφη, σεπτή, θαυμάτων γη!
गंगा...
(यूनानी कवयित्री पानजियोटा पी. लेम्प्री द्वारा लिखित कविता)
एक शाम गंगा के पवित्र तट पर मैंने कदम रखा ! सूर्य पहले ही अपनी सुनहरी किरणें बिखेर चुका था और नदी के तट पे लोग प्रार्थनाएँ और श्लोक गुनगुनाते हुए ऐसे बढ़े आ रहे थे कि जैसे वो सब अपने जीवन की अंतहीन यात्राओं से थक चुके हों।
गंगा तट पे पवित्र अनुष्ठानों, विजय घोषों और अलौलिक भजनों ने मेरी आत्मा को मंत्रमुग्ध कर दिया था। शवदाह घाट पे लगातार प्रार्थनाएँ हो रही थीं जिस के हर क्षण का मैंने पूरा आनंद लिया। वहाँ मैंने मानव शरीरों और आत्माओं की करुण वेदना को महसूस किया जो इस जीवनदायिनी पवित्र नदी के तट पे असहनीय पीड़ाओं से मुक्ति पाने के लिए प्रतीक्षा कर रही थीं।
इन रहस्यमयी क्षणों से मैं बेहद मंत्रमुग्ध थी; मैंने लाखों अज्ञात मृतकों की स्मृति में गंगा में चमकते तारों के जैसे दीप बहाए जिनको गंगा मैया अपनी गोद में तमाम अस्थियों के साथ लिए बह रही थी ।
मैंने गंगा के पवित्र और आत्मा को शुद्ध करने वाले जल को छुआ और एक अनजान और दूर देश से आने के उपरांत मैंने इन रहस्यों में ऐसे भाग लिया मानो मैं इस जगह और इन लोगों से जन्म जन्म से जुड़ी हुई थी ।
इस यात्रा ने मुझे एक उद्देश्य का संकेत दिया, एक आध्यात्मिक पुनर्जन्म का, जो सूर्य की रोशनी में होता है और मैंने देखा कि अगर आप सचेत हों तो पवित्र गंगा आप को यह वरदान अनोखे और उदार तरीके से प्रदान करती है।
रात्रि परिवेश कुछ अलग ही प्रतीत हुआ मुझे, सब की मनोकामनाओं को पूर्ण करने वाली गंगा मैया प्रकट हुईं और मेरे लिए जीवन के सभी द्वार तब तक खुले रखे जब तक कि सूरज की गर्म ज्योति मुझ से दूर नहीं हो गई।
जय हो गंगा मैया की !
जय हो महान हिमालय के संतानों की!
जय हो बहु-आयामी, पवित्र, आश्चर्यों से भरी पावन धरती, भारत की! जय हो!
हिंदी अनुवाद...
दिलीप मेवाड़ा,
गुजरात राज्य,
भारत
*1. Μετάφραση στη γλώσσα χίντι από τον Ινδό ποιητή Dilip Mewada.
2. Το ποίημα έλαβε 3ο έπαινο στον 10ο Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό του Δήμου Λευκάδας, του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας και της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
|