Πολ Όστερ, Λεβιάθαν

Ο τίτλος παραπέμπει σε τέρας της φοινικικής μυθολογίας, γι’ αυτό και είναι απ’ τα τελευταία εναπομείναντα βιβλία του Πολ Όστερ που διάβασα! Παρόλ’ αυτά, μ’ ενθουσίασε, και νομίζω ότι είναι από τα αρτιότερά του έργα, με αρχή- μέση- τέλος (χωρίς δηλαδή τα «μεταμοντέρνα» κλεισίματα όπου το τυχαίο κάνει το θαύμα του ή όπου δεν υπάρχει λύση του μυστηρίου κ.λ.π. κ.λ.π).

Πάλι έχουμε δυο φίλους, και,  όπως και στο βιβλίο του Ντε Κάρλο, πρόκειται για δυο συμπληρωματικούς χαρακτήρες- συγγραφείς και οι δυο, αλλά ο ένας πιο ακραίος, εμπαθής, άνθρωπος του ρίσκου και της έντασης, ενώ ο αφηγητής πιο στοχαστικός.

Η δομή είναι και πάλι αριστοτεχνική. Μέσω της πρωτοπρόσωπης αφήγησης υπάρχουν ακατάστατα φλάς-μπακ σε επεισόδια ασύνδετα και φαινομενικά απίθανα που όμως συνθέτουν τα γεγονότα σ’ ένα παζλ «κατά το εικός και αναγκαίον», και φυσικά χωρίς ποτέ να κουράζουν τον αναγνώστη, εφόσον η πλοκή δεν είναι εις βάρος του ύφους, που είναι μεστό, ουσιαστικό, έξυπνο, εύστοχο! Τα επιμέρους επεισόδια σου κρατούν το ενδιαφέρον γιατί προτείνουν μια διαφορετική θεώρηση του κόσμου…[Π.χ. η παρέκβαση με την περιγραφή της Μαρίας, (της γυναίκας –κλειδί στην κεντρική αφήγηση που είναι η εξήγηση γιατί ο ήρωας αποφασίζει στο τέλος να καταστρέψει όλα τα αγάλματα ελευθερίας που υπάρχουν στην …Αμερική!)] είναι καταπληκτική! Πρόκειται για ένα άτομο ευφάνταστο, που ανάγει κυριολεκτικά τη ζωή σε τέχνη, εφόσον αφιερώνει την ενέργειά της για να στοιχειοθετήσει σενάρια ζωής και να τα φωτογραφίσει ή να τα περιγράψει!! (σελ 78 κ.ε.) Ασφαλώς πρόκειται για ένα «πρόσωπο» του Πολ Όστερ, ο οποίος έχει αποδείξει ότι είναι ανεξάντλητος στη σεναριοποίηση της πραγματικότητας.

Η υπόθεση είναι αρκετά περίπλοκη για να την καταγράψω, έστω και συνοπτικά, αλλά αποτελεί μέρος της ουσίας. Για τον Όστερ, η δράση είναι σκέψη, έχει δηλαδή απίστευτο βάθος, γι’ αυτό, αν και υπάρχουν εμβαθύνσεις και προσπάθειες ερμηνείας των συναισθημάτων και των κινήτρων των πράξεων, ουσιαστικά οι πράξεις στις οποίες προβαίνουν οι ήρωες είναι οι φορείς του «πνεύματος».

Δεν αντιγράφω τίποτα γιατί θα’ πρεπε ν’ αντιγράψω … όλο το βιβλίο!! 

επιμέλεια: Παπαγγελή Χριστίνα

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Τετάρτη, 14. Μαρτίου 2007