Η δομή της πρότασης
Απλή πρόταση
Μια ομάδα λέξεων που μας δίνει ένα ολοκληρωμένο νόημα λέγεται απλή πρόταση. Π.χ.:
- Ο Γιώργος κοιμάται.
- Η γάτα πήδηξε από το δέντρο.
- Η σάκα μου είναι μεγάλη.
Το Υποκείμενο
Το πρόσωπο, το ζώο ή το πράγμα που κάνει ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση λέγεται υποκείμενο. Για να βρούμε το υποκείμενο σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "ποιος;". Π.χ.:
- Η γιαγιά πλέκει. (Ποιος πλέκει; - Η γιαγιά.)
- Το αυτοκίνητο χάλασε. (Ποιος χάλασε; Το αυτοκίνητο.)
Το Ρήμα
Η λέξη που φανερώνει τι κάνει, τι παθαίνει ή σε ποια κατάσταση βρίσκεται το υποκείμενο λέγεται ρήμα. - Για να βρούμε το ρήμα σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "τι κάνει;". Π.χ.:
- Η Αργυρώ διαβάζει. (Τι κάνει η Αργυρώ; - Διαβάζει.)
- Το μωρό κλαίει. (Τι κάνει το μωρό; -Κλαίει.)
Προσοχή: Το ρήμα συμφωνεί πάντα με το υποκείμενο ως προς το πρόσωπο και τον αριθμό.
Το Αντικείμενο
Η λέξη που μας δείχνει πού πηγαίνει η ενέργεια του υποκειμένου λέγεται αντικείμενο. Για να βρούμε το αντικείμενο σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "τι;". Π.χ.:
- Η Βάσω δένει τα κορδόνια της. (Τι δένει η Βάσω; - Τα κορδόνια της.)
- Ο κηπουρός ποτίζει τα λουλούδια. (Τι ποτίζει ο κηπουρός; - Τα λουλούδια.)
Θυμάμαι ότι:
Γράφουμε πάντα με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα κάθε πρότασης.
Βάζουμε πάντα τελεία ( . ) στο τέλος μιας πρότασης.