Ουγκάντα / Εκεί που ο πρόεδρος κυβερνάει από το 1986!

Η Ουγκάντα, το μαργαριτάρι της Αφρικής, βρέθηκε πολλές φορές πεταμένο στις λάσπες της ιστορίας. Η χώρα έζησε για χρόνια ως απόβλητη και στιγματισμένη από τη φρικτή φήμη του Αμίν Νταντά, που την πέταξε έξω από τον τουριστικό χάρτη και της στέρησε ζωτικούς πόρους που θα μπορούσαν να κλείσουν κάποιες από τις πληγές της φτώχειας.

Πενήντα έξι εθνικά γκρουπς, που μιλούν αντίστοιχες διαλέκτους, κράτησαν ως επίσημη γλώσσα τα αγγλικά της αποικιοκρατίας, η οποία έληξε επίσημα το 1962.

Περιγράφω στον ταξιτζή πόσο τρομακτική είναι η φήμη του Αμίν Νταντά στο εξωτερικό και τον ρωτάω εάν ισχύει το ίδιο στο εσωτερικό της Ουγκάντα. Η απάντησή του είναι ότι ο Αμίν μπορεί να ήταν και ο ήρωας που δεν είχε ποτέ η πατρίδα του. Επειδή, λέει, έδιωξε τους Ινδούς και τους Ασιάτες που κυριαρχούσαν στο εμπόριο και δημιουργήθηκαν κάποιες ευκαιρίες για τους ντόπιους. Δεν έχει όμως απάντηση στην παρατήρησή μου ότι περνώντας τα χρόνια πολλοί από τους εκδιωχθέντες επέστρεψαν διεκδικώντας τις περιουσίες τους. Σήμερα ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ουγκάντα είναι Ινδός με περιουσία 1,5 δις. δολάρια. Το μόνο που έμεινε δηλαδή ήταν το σώου που έκανε ο Αμίν με τους ξένους.

Το παλάτι Μένγκο ήταν η έδρα του Μουτέσα ΙΙ βασιλιά του παραδοσιακού βασιλείου της Μπουγκάντα, ο οποίος έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Ουγκάντα μετά την ανεξαρτησία. Μέχρι που όρμησαν τα στρατεύματα του Μίλτον Ομπόντε υπό την καθοδήγηση του Αμίν Νταντά και τον έδιωξαν στο εξωτερικό. Σήμερα απέμειναν δίπλα στο παλάτι οι τρομερές φυλακές στις οποίες ο Ομπόντε μπουντρούμιαζε εκατό-εκατό τους αντιπάλους του σε τέσσερα πέντε τετραγωνικά και στο νερό που έτρεχε από κάτω είχε βάλει ηλεκτροφόρα καλώδια. Παραδίπλα βέπεις ένα κανόνι που είχε δωρίσει ο Καντάφι στον Αμιν Νταντά, όπως και τα απομεινάρια μιας Dodge και μιας Ferrari, δύο από τα έντεκα αυτοκίνητα του Μουτέσα ΙΙ, ο οποίος όπως καταλαβαίνετε κινδύνευσε να φύγει με τα πόδια από το παλάτι.

Οι απαίσιες φυλακές ήταν πρώην στρατώνες που έκτισε ο Νταντά, μέχρι που αυτός αυτομόλησε και εναγκαλίστηκε τον Καντάφι. Πριν τον Καντάφι ο Αμίν Νταντά ήταν ένας καλός σύμμαχος του Ισραήλ, μετά όμως απέκτησε την φήμη εκείνου που έτρωγε ωμά τα συκώτια των αντιπάλων του .

Στον πόλεμο εναντίον του Αμίν, πρωτοστάτησε ο σημερινός πρόεδρος Γιουέρι Μουσεβένι,  ο οποίος κυβερνάει από το 1986!

Όσο ήμουν στην Ουγκάντα, κυριαρχούσε το θέμα της απεργίας πείνας του ηγέτη της αντιπολίτευσης Μπεζίγκιε, τον οποίο ο Μουσεβένι συνέλαβε και απήγαγε από την Κένυα. Φωτογραφίες με τον σκελετωμένο Μπεζίγκιε προκάλεσαν σοκ, αλλά δεν συγκίνησαν το 80χρονο πρόεδρο, ο οποίος κερδίζει την μια μετά την άλλη πενταετία με 60% περίπου και συμπληρώνει 40 χρόνια στην εξουσία, χωρίς να δείχνει διάθεση να την εγκαταλείψει. Το επίτευγμα του Μουσεβένι θεωρείται η σταθεροποίηση της κατάστασης σε σύγκριση με το παρελθόν, εκτός από τον βορρά, όπου η κατάρρευση των υποδομών και η πείνα είναι εκρηκτικών διαστάσεων.

Ούτε ο γιός του εκδιωχθέντος Μουτέσα ΙΙ πήγε χαμένος καθότι είναι ο σημερινός βασιλιάς της Μπουγκάντα.

Επισκέφτηκα το κοινοβούλιο του Βασιλείου στο οποίο εκπροσωπούνται οι διάφορες φυλές και συνεδριάζει έξι-εφτά φορές το χρόνο με την συμμετοχή του βασιλιά, αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο μια Αφρικανική απομίμηση της βουλής των Λόρδων.

Ο βασιλιάς έχει μία επίσημη σύζυγο (για τις υπόλοιπες ποιος κάθεται να μετράει) και ένα από τα τέκνα της θα τον διαδεχθεί. Το πρωτότοκο; Όχι, θα το αποφασίσει ένα μυστικό συμβούλιο. – Ποιοι το απαρτίζουν; – Μα αν το ήξερα, μου λέει γελώντας ο νεαρός που με συνοδεύει στο κτίριο. δεν θα ήταν μυστικό το συμβούλιο.

Μπροστά από το κοινοβούλιο εκτείνεται μια δενδροφυτεμένη λεωφόρος στην οποία παλιά επιτρέπονταν να κυκλοφορούν μόνο βασιλιάδες, ενώ τώρα μπορείς να το κάνεις εσύ και στρίβοντας να ξανοιχτείς στο χάος της Καμπάλα. Ένα απίστευτο σύμπλεγμα από οχήματα, υπαίθριες αγορές με μεγάφωνα και πωλητές τελάληδες. Αφρικανικός χαμός. Για να βγεις από την πόλη προς την όμορφη εξοχή με τους πράσινους λόφους τις μυστηριακές λίμνες, τις ομιχλοσκεπείς βουνοκορφές και τις πηγές του μυθικού Νείλου, χρειάζεσαι πάνω από δύο ώρες.

Μεγαλύτερη είναι η περιπέτεια του νερού που ξεκινάει από τις πηγές και για να φτάσει στην κάτω Αίγυπτο χρειάζεται τρεις μήνες. Κάποια στιγμή συναντάει το Μπλε Νείλο για να γίνει ο γεννήτορας του πολιτιστικού θαύματος της αρχαίας Αιγύπτου.

Η λίμνη Βικτώρια που είναι ο μέγας πάροχος νερού και ανήκει σε τρεις χώρες (Τανζανία, Κένυα, Ουγκάντα) ακουμπάει γλυκά στο ΄Εντεμπε όπου κατοικούν οι πλούσιοι. Οι πιο πλούσιοι μου, λέει ο ταξιτζής, μένουν στις κορυφές των λόφων, ενώ πιο κάτω οι μεσαίοι και τέλος ο κοινωνικός πάτος. Ο αγώνας επιβίωσης είναι αδυσώπητος και πολλές φορές χαμένος από χέρι, σε μια χώρα που μαστίζεται από φτώχεια και επιδημίες όπως ο Έμπολα, που επανήλθε θανατηφόρος. Ο οδηγός ξεκινάει να πάει στην Μομπάσα της Κένυας 24 ώρες το πήγαινε και 24 ώρες το έλα για να φέρει ρούχα από δεύτερο χέρι να τα πουλήσει.

Για τον Έμπολα δεν υπάρχει φάρμακο, παρά μόνο κάποια ενισχυτικά του ανοσοποιητικού συστήματος και όποιος μπορεί να τα βρει τα βρήκε, σε μια χώρα που η περίθαλψη είναι σε συντριπτικό βαθμό ιδιωτική και πανάκριβη.

Ένας νεαρός από την Υεμένη μου λέει  ότι ήρθε στην Ουγκάντα να σπουδάσει – τι ακριβώς, ρωτάω; – προστασία παιδιών. Κάτι που στην χώρα με τα πολλά ορφανά είναι ένας ολόκληρος κλάδος,  με τις ΜΚΟ να προσφέρουν κάποιες θέσεις εργασίας σε ένα πληθυσμό που μαστίζεται από την ανεργία.

Ο πρόεδρος εκτός από το να συλλαμβάνει αντιπάλους έχει και δικούς του τρόπους να εκτρέπει την προσοχή του κοινού από τα προβλήματά του. Μετά την ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας ετοιμάζονταν να εισαγάγει νομοσχέδιο που θα ποινικοποιήσει  και την διατύπωση άποψης η οποία υποστηρίζει την νομιμότητα της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς.

Από την πλευρά του ο υπουργός άμυνας, απείλησε να εισβάλει στο Κογκό σε μια προσπάθεια να εξάψει τα αισθήματα του λαού.

Ειρήσθω εν παρόδω ότι έχω συναντήσει εκπρόσωπο εταιρίας η οποία  σε χώρες της περιοχής τυπώνει  για τις εκλογές ψηφοδέλτια τα οποία πρέπει να έχουν ειδικές προδιαγραφές, διότι κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν.

Τζάμπα κόπος λέω εγώ. Έτσι και αλλιώς κάθε φορά νικάει ο εκάστοτε πρόεδρος.