Αιμιλία Καραλή / Ο συρφετός των τρολ

Λυμαίνονται το διαδίκτυο και χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, μυστικές υπηρεσίες για να συκοφαντήσουν αντιπάλους, να χειραγωγήσουν συνειδήσεις, να κερδοσκοπήσουν.

Δίπλα στα έμμισθα τρολ και τα εθελοντικά, που επιδεικνύουν την άγνοια και τον αντιδραστικό φανατισμό τους.

Eνας πολυτεχνίτης μάστορας, ο Δανός Τόμας Νταμ, εμπνευσμένος από τα παραμύθια του τόπου του δημιούργησε πρώτος -στα τέλη του ’30- μια ξύλινη «κούκλα-τρολ». Η μορφή της ήταν πολύ διαφορετική από τα στερεότυπα ομορφιάς που είχαν οι παραδοσιακές κούκλες: μεγάλο κεφάλι δυσανάλογο με το σώμα, ανακατωμένα φανταχτερού χρώματος μαλλιά, τεράστια μάτια, στρογγυλή μύτη, μα κι ένα καλοκάγαθο χαμόγελο.

Ο κατασκευαστής της την συνέδεσε με το ξόρκισμα του κακού και την απόκτηση τύχης. Η ιδέα του πέτυχε. Από την δεκαετία του ’50 άρχισε η μαζικότερη παραγωγή της με μαλακό ελαστικό υλικό για να φτάσει να γίνει ένα από τα πιο αγαπημένα παιδικά παιχνίδια. Στην πορεία έγινε ήρωας βιβλίων, ταινιών, σειρών. Είχε το δικό της όνομα σε κάθε χώρα. Στην Ελλάδα ονομάστηκε Ευχούλης.

Τώρα, πώς το τρολ από «Ευχούλης» έγινε «Καταρούλης», πώς από φυλαχτό για τύχη έγινε φετίχ κατάρας είναι δύσκολο να απαντηθεί. Γιατί τώρα πια τα τρολ έχουν γίνει συνώνυμο της κακοβουλίας, της παρενόχλησης και της προσβολής. Λυμαίνονται το διαδίκτυο και χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, μυστικές υπηρεσίες για να συκοφαντήσουν αντιπάλους, να χειραγωγήσουν συνειδήσεις, να κερδοσκοπήσουν. Κατά καιρούς έχουν γίνει αποκαλύψεις για το ρόλο τους σε εθνικές εκλογές διαφόρων κρατών, για τη δυσφήμιση και την ηθική εξόντωση καλλιτεχνών και δημοσιογράφων.

Κατά κανόνα έχουν ψευδώνυμα προφίλ και η ροή των δημοσιεύσεών τους είναι συνεχής και παρακολουθεί -παρεμβαίνοντας ανάλογα- την επικαιρότητα. Όλα δείχνουν ότι είναι το επάγγελμά τους. Ο μισθός τους μάλλον εξαρτάται από την ποσότητα του μίσους που διαχέουν, των ψεμάτων που διαδίδουν, της λάσπης που πετούν. Κι επειδή -παρά το κοινώς λεγόμενο- ότι καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή, οι περισσότεροι από αυτούς και αυτές μάλλον ντρέπονται και κρύβουν το πραγματικό τους όνομα και πρόσωπο.

Δειλοί και άθλιοι, χαιρέκακοι και κακόψυχοι, θρασύτατοι και κυνικοί εχθρεύονται οτιδήποτε σχετίζεται με αξίες και αρχές που αφορούν την εντιμότητα, την αξιοπρέπεια, την ισοτιμία των ανθρώπων, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία, την αμφιβολία που οδηγεί στη βαθιά γνώση. Όλα τα προηγούμενα γίνονται αντικείμενο βοράς γι’ αυτούς. Σαν τα όρνια θέλουν να βγάλουν τη ζωή που εμπεριέχουν και να τα μετατρέψουν σε κουφάρια.

Έτσι τρέφονται και πορεύονται. Τι γίνεται με εκείνα όμως τα τρολ που χωρίς να πληρώνονται από πουθενά νιώθουν την ανάγκη να παρεμβαίνουν ποικιλοτρόπως σε αναρτήσεις ανθρώπων με τους οποίους δεν έχουν καμία σχέση, τίποτα κοινό και αυτό που σχολιάζουν συχνά δεν το καταλαβαίνουν; Μια σειρά άνθρωποι αποκτούν λόγο ύπαρξης σχολιάζοντας εμετικά από απλές ειδήσεις -π.χ. για την πρόβλεψη του καιρού – ή μια τραγική προσωπική υπόθεση -π.χ. μια αυτοκτονία- έως σημαντικά διεθνή θέματα -όπως η γενοκτονία στην Γάζα. Έχουν «γνώμη» για όλα και ποτέ δεν αφήνουν την άγνοια να τους σταθεί εμπόδιο να διατυπώσουν μια θέση.

Ο μισθός τους μάλλον εξαρτάται από την ποσότητα του μίσους που διαχέουν και της λάσπης που πετούν

Οι ελάχιστες δημοσιεύσεις στα προφίλ τους συνήθως αφορούν φωτογραφίες ομάδων, πολυτελών αυτοκινήτων και μηχανών, ζώων, όπλων, πλούσιων εδεσμάτων, ειδυλλιακών τοπίων. Ίσως μια πινακοθήκη ανεκπλήρωτων επιθυμιών και δήλωση ενδιαφερόντων.

Άλλες πάλι συνιστούν αποθέωση γυμνασμένων μυών γυναικείων και ανδρικών σωμάτων. Ιδιαίτερη είναι βέβαια η παρουσία εκείνων που κλίνουν τα ονόματα της θρησκείας και της πατρίδας τους σε όλες τις πτώσεις και τους αριθμούς -με αρχαιοελληνικούς χαρακτήρες και πολυτονικό-, ρητά αρχαίων πάσης φύσεως και προφητείες καλογήρων, σαν μια ομολογία πίστης και απόδειξη υπεροχής. Το λεξιλόγιό τους -αν ξεφύγουν από σαρκαστικά εμότζι κάτω από μια είδηση -π.χ. για μια απεργία- εκτείνεται από βλαστήμιες, γενετήσιες φαντασιώσεις και λειτουργίες του πεπτικού συστήματος έως υβριστικούς χαρακτηρισμούς για τη μορφή, την προσωπική υγιεινή και τις πολιτικές θέσεις του σχολιαζόμενου.

Ένας συρφετός λοιπόν από θρησκόληπτους, πατριώτες, πολεμοχαρείς, επιβήτορες, πλυμένους με μόσχο, «καλλονούς», ζωικά ακράτητους, φιλόζωους, μηχανόβιους κλπ. εργάζεται συστηματικά με υπομονή και επιμονή να γκρεμίσει ό,τι με κόπο και θυσίες δημιούργησε η γνώση, η αγάπη, η αλληλεγγύη, η πίστη σε μια αξιοβίωτη για κάθε άνθρωπο κοινωνία.

Το σκοτάδι από το οποίο προέρχεται και το οποίο σπέρνει του δίνει μια αίσθηση παντοδυναμίας. Καταλαβαίνει μόνο ό,τι η άγνοια και η απαιδευσία του τού επιτρέπει. Γεμίζει με κακία το απωθημένο υπαρξιακό του κενό. Η κτηνώδης οίησή του τον αποτρέπει από μια στοιχειώδη αυτογνωσία.

Άθλιος σκλάβος του δυνατού και φραστικά αγέρωχος αφέντης του αδύναμου το άμισθο τρολ πάντα θα στενεύει τον κόσμο στα μέτρα του για να μπορεί να τον αντέξει. Αλλά ο κόσμος απλώνεται πέρα από αυτόν. Όσο κι αν προσπαθήσει δεν θα τον σβήσει.

Πηγή: prin.gr