Αυτό το βιβλίο είναι το βιβλίο του 132ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, όπως λειτούργησε με διευθύντρια τη Στέλλα Πρωτονοταρίου από το 1999 μέχρι το 2007. Στο απρόσωπο γιγαντιαίο συγκρότημα της Γκράβας, όπου βρίσκεται το σχολείο, το 70% των μαθητών προέρχονται από οικογένειες μεταναστών. Η διευθύντρια και οι δάσκαλοι του σχολείου που συνεργάστηκαν μαζί της ανασκουμπώθηκαν και αντιμετώπισαν με επιτυχία τη μεγαλύτερη πρόκληση της σύγχρονης ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας, την πρόκληση της πολυεθνικότητας. Την αντιμετώπισαν όχι ως πρόβλημα αλλά με ριζοσπαστικές εκπαιδευτικές δράσεις, με σεβασμό στη διαφορετικότητα.
Οι εκπαιδευτικοί έχοντας γνώση ότι η σχολική επιτυχία εξαρτάται από την καλλιέργεια της μητρικής γλώσσας οργάνωσαν, πέρα από τις προβλεπόμενες δραστηριότητες, μαθήματα στα αλβανικά και στα αραβικά για τα παιδιά των μεταναστών, ενώ παράλληλα δίδαξαν οι ίδιοι με εθελοντική εργασία ελληνικά σε μετανάστες γονείς.
Κι επειδή η προσωπική επικοινωνία με το Θεό αποτελεί θετική πράξη που ενισχύει την προσπάθεια των παιδιών, αντικατέστηκαν την πρωινή προσευχή μ’ ένα ποίημα ουμανιστικού περιεχομένου για να μπορούν να συμμετέχουν σ’ αυτή όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από τη θρησκεία, τη γλώσσα ή την καταγωγή τους.
Το κυριότερο σημείο του εγχειρήματος είναι ότι όλα αυτά δεν πραγματοποιήθηκαν χάρις στις μεμονωμένες δραστηριότητες κάποιων ατόμων, αλλά αποτελούν καρπό μιας οργανωμένης συλλογικής εκπαιδευτικής παρέμβασης. Εδώ ο σύλλογος διδασκόντων πήρε πρωτοβουλίες που είχαν άμεση σχέση με τη διδακτική πράξη, οργάνωσε καινοτόμα προγράμματα στην καθημερινή σχολική πρακτική, έκανε ανοίγματα στην κοινωνία. Μ’αυτό τον τρόπο οι εκπαιδευτικοί του σχολείου της Γκράβας ανέδειξαν ως ύψιστο το λειτούργημά τους και εκπροσώπησαν τον πολιτισμό της παιδαγωγικής ευθύνης που προβλέπει κάθε δημοκρατικό πολίτευμα. Τέτοιου είδους οργανωμένες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις όσο παράξενο κι αν φαίνεται, είχαν να εμφανιστούν στην ελληνική εκπαίδευση από την εποχή του Δελμούζου, του Γληνού και του Εκπαιδευτικού Ομίλου…
Και η Πολιτεία ποια στάση κράτησε απέναντι στην πρωτοβουλία του αθηναϊκού αυτού σχολείου; Δυστυχώς το αρμόδιο υπουργείο, αντί να αναγνωρίσει αυτές τις πρωτοπόρες προσπάθειες και να τις αξιοποιήσει αναλόγως, αποφάσισε να απομακρύνει τη διευθύντρια του σχολείου και να σταματήσει τις καινοτόμες δράσεις του σχολείου. Αντί να επιβραβεύσει τους εκπαιδευτικούς του σχολείου για την παιδαγωγική τους ευαισθησία, ποινικοποίησε τη δράση τους και έσυρε δια των οργάνων της τη θαρραλέα διευθύντρια σε δίκη. Όμως στη δίκη της 22ας Ιανουαρίου 2010 το κατηγορητήριο κατέπεσε διάτρητο, η κατηγορούμενη διευθύντρια αθωώθηκε πανηγυρικά και το κίνημα που δημιουργήθηκε για μια ζωντανή εκπαίδευση νίκησε.
Στο μεταξύ, το περιοδικό ‘‘Γέφυρες’’ συγκέντρωσε μ’ αυτό το βιβλίο τις εργασίες των εκπαιδευτικών του σχολείου που φιλοξενήθηκαν κατά καιρούς στις σελίδες του για να τις θέσει στη διάθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας για συνολική αποτίμηση και μελέτη.
Ελπίζουμε ότι τώρα που η υπόθεση έληξε με τη δικαίωση της διευθύντριας του σχολείου, το ελληνικό υπουργείο Παιδείας θα αξιοποιήσει την ευκαιρία αυτή για να διαμορφώσει εκείνη την εκπαιδευτική πολιτική για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση που έχει ανάγκη μια σύγχρονη πολυπολιτισμική κοινωνία.
