ΙΣΤΟΡΙΑ-19ος ΑΙΩΝΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ
Ο 19ος ΑΙΩΝΑΣ- Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΩΝ ΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΩΝ
Η Παλινόρθωση των Βουρβώνων - La Restauration
Louis XVIII
Μετά το τέλος της ηγεμονίας του Ναπολέοντα το 1814, και με την κοινωνία κουρασμένη, επανέρχεται η βασιλεία με τον Λουδοβίκο ΙΗ' (1814-1824), ο οποίος κατάφερε να διατηρήσει τις κατακτήσεις της Επανάστασης, παραχωρώντας ένα μετριοπαθές Σύνταγμα.
Ο Λουδοβίκος προσπάθησε να κρατηθεί στην μέση οδό, μεταξύ των δημοκρατικών και των βοναπαρτιστών αφ’ ενός και των υπερσυντηρητικών-άκρων (Ultras) αφ΄ετέρου, που είχαν επιστρέψει μαζί του, και για τους οποίους λεγόταν ότι ήταν «βασιλικότεροι του βασιλέως» και είχαν ηγέτη τον αδελφό του, τον κόμη του Αρτουά, τον μελλοντικό Κάρολο Ι΄. Αυτοί οι εκπατρισμένοι, οι παλιοί προνομιούχοι, δεν είχαν "τίποτε διδαχθεί και τίποτε λησμονήσει". Δεν αναγνώριζαν τη νέα κοινωνία και επιθυμούσαν να αναβιώσουν την προ του 1789 Γαλλία.
Ο Λουδοβίκος πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1824 και τον διαδέχτηκε ο αδελφός του Κάρολος Ι΄.
Όταν θεσπίστηκε ο "νόμος περί ιεροσυλίας" που τιμωρούσε αυστηρότατα όσους έκλεβαν ιερά σκεύη, όταν έγινε λόγος να διορίζονται πάλι κληρικοί σε δημόσιες θέσεις, όταν θέλησαν να επαναφέρουν τα δικαιώματα της πρωτοτοκίας,ο ίδιος ο Σατωμπριάν (Chateaubriand), (συγγραφέας, πολιτικός και φιλέλληνας, ιδρυτής του γαλλικού ρομαντισμού, ένα από τα μεγάλα ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας),φανατικός βασιλικός, διαμαρτυρήθηκε κατά των ασυνέτων που ήθελαν να κυβερνήσουν όπως πριν χίλια χρόνια, τη στιγμή που όλα προανάγγελλαν τεράστιες μεταβολές στην ανθρώπινη κοινωνία.
Η στέψη του Κάρολου Ι', πίνακας του François Gérard
Δεν πτοήθηκαν. Ο Βιλλέλ, που συνέχιζε να είναι υπουργός, αφού φίμωσε τον τύπο, θέλησε να απαγορεύσει τη δημοσίευση βιβλίων με εχθρικό περιεχόμενο. Παραχωρήθηκαν αποζημιώσεις σε όσους εκπατρισμένους ευγενείς είχαν χάσει την περιουσία τους και σε όσους κτηματίες η Επανάσταση είχε αφαιρέσει τις γαίες τους. Όλα αυτά εξόργισαν τον κόσμο. Οι υπουργοί στο Παρίσι αποδοκιμάστηκαν. Το 1825 ο Βιλλέλ αναγκάστηκε να αποσυρθεί.
Το καθεστώς ήταν καταδικασμένο να καταρρεύσει. Ο Κάρολος Ι0ος εξακολουθούσε να είναι ο κόμης του Αρτουά του 1789 και δεν πίστευε στο Σύνταγμα που είχε ορκιστεί να σέβεται. Υπέγραψε τέσσερα διατάγματα που ξεπερνούσαν κατά πολύ την εξουσιοδότηση που του χορηγούσε το Σύνταγμα. Το ένα καταργούσε την ελευθεροτυπία με νόμο, το άλλο διέλυε τη Βουλή και τα άλλα δύο τροποποιούσαν το σύστημα της ψηφοφορίας. Τα διατάγματα έκαναν το Παρίσι να ξεσηκωθεί και έτσι ξέσπασε η επανάσταση του 1830.
Καθώς ο Κάρολος Ι' επιχείρησε να αποδώσει στους αριστοκράτες και στην εκκλησία κάποια από τα προνόμια που είχαν πριν από το 1789, αυτή η επανάσταση στράφηκε εναντίον του. Η μεγαλοαστική τάξη και τα λαϊκά στρώματα αντέδρασαν έντονα. Η κρίση κορυφώθηκε όταν ο αυταρχικός Κάρολος Ι διέλυσε τη Βουλή (Μάρτιος 1830), περιόρισε δραστικά τα εκλογικά δικαιώματα των αστών και επέβαλε αυστηρή λογοκρισία. Αμέσως, πλήθη λαού, με επικεφαλής ριζοσπάστες δημοκρατικούς, έστησαν οδοφράγματα στους δρόμους του Παρισιού εξαναγκάζοντας τον Κάρολο Ι σε παραίτηση, παραιτήθηκε και κατέφυγε στην Αγγλία, και αξιώνοντας την εγκαθίδρυση αβασίλευτης δημοκρατίας.
Κατά τη βασιλεία του Λουδοβίκου-Φιλίππου κυρίαρχη ήταν η τάξη των τραπεζιτών. Υπό τη διακυβέρνησή του θριάμβευσαν οι ανώνυμες εταιρίες και η κερδοσκοπία επί των κτημάτων. Στην εποχή του εφαρμόστηκαν νέα μηχανικά μέσα που άλλαξαν τη μορφή του κόσμου, όπως ο σιδηρόδρομος και τα ατμόπλοια.
Απλός βασιλιάς και προσιτός στον λαό απέφυγε τις μεθόδους μεγαλειωδών εμφανίσεων των προγενεστέρων του. Στηρίχτηκε στην μεσαία τάξη και έγινε αγαπητός στον λαό. Σταδιακά όμως, πιεζόμενος από τους ευγενείς και τη νέα προνομιούχα τάξη της αριστοκρατίας του χρήματος, άλλαξε πολιτική εγκαταλείποντας την μεσαία τάξη στην οποία στηριζόταν.
Είναι ο δημιουργός του μουσείου των Βερσαλλιών (1837), το οποίο εμπλούτισε συλλέγοντας έργα τέχνης από προκατόχους του προκειμένου να συμφιλιώσει τον λαό και να σταθεροποιήσει την θέση του, κάτι το οποίο δεν κατάφερε.
Στα χρόνια του, καθώς είχε πλέον αναπτυχθεί πολύ η βιομηχανία, άρχισε να αναπτύσσεται και το εργατικό προλεταριάτο. Οι εξεγέρσεις του καταπνίγηκαν τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του, θριάμβευσαν όμως το 1848 με αποτέλεσμα την ανακήρυξη της Δεύτερης Δημοκρατίας (1848-1852).
Ο έντονα συντηρητικός χαρακτήρας του καθεστώτος του Λουδοβίκου Φιλίππου άρχισε σιγά σιγά να προκαλεί δυσφορία και δυσαρέσκεια στην γαλλική κοινωνία, η οποία μεταξύ άλλων επιζητούσε και μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα. Συγκεκριμένα, ένα από τα βασικά αιτήματα των αντιπάλων του καθεστώτος ήταν η επέκταση του δικαιώματος της ψήφου.
Επίσης, η οικονομική κρίση που έπληξε την Ευρώπη το 1846 δεν άφησε ανεπηρέαστη τη Γαλλία. Έτσι και σε συνδυασμό με τις ανεπαρκείς σοδειές δημητριακών την ίδια περίοδο, οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής εκτοξεύθηκαν στα ύψη με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές οι κατώτερες οικονομικά τάξεις να μαστίζονται από πείνα. Κατά τη διάρκεια του 1847 στο Παρίσι σχεδόν 400.000 κάτοικοί του σε σύνολο 945.000 κατοίκων συντηρούνταν από το ψωμί που μοίραζε η κυβέρνηση.
Οι παραπάνω εξελίξεις, σε συνδυασμό με την εμφάνιση και γρήγορη εξάπλωση στη γαλλική κοινωνία των σοσιαλιστικών ιδεών, δημιουργούσαν ένα εκρηκτικό μείγμα το οποίο δεν άργησε να εκδηλωθεί.
Μέσα από το έργο του έχουμε μια σφαιρική άποψη της γαλλικής κοινωνίας της εποχής του.
Η κυριαρχία των μετριοπαθών φιλελεύθερων επιβεβαιώθηκε με την εκλογή, ως πρώτου Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, του πρίγκιπα Λουδοβίκου-Ναπολέοντα Βοναπάρτη, ανιψιού του Ναπολέοντα Βοναπάρτη.
Η θητεία του ήταν τετραετής χωρίς δυνατότητα επανεκλογής. Το 1852 όμως, με δημοψήφισμα, ανακηρύσσεται Αυτοκράτορας ως Ναπολέων Γ'. Από το 1852 μέχρι το 1860 επεκράτησε ένα ανελεύθερο καθεστώς με λογοκρισία και αδρανοποίηση του νομοθετικού σώματος. Από το 1860 και μετά η κυβέρνηση παρουσίασε πιο φιλελεύθερη στάση, λόγω των αντιδράσεων του λαού, καθώς και των δυσμενών εξελίξεων στο εξωτερικό, ιδίως με τον Κριμαϊκό Πόλεμο και τον Ιταλικό Πόλεμο. Έτσι ο Ναπολέων Γ' αναγκάσθηκε να αφήσει μέλη και των άλλων φιλελεύθερων τάξεων να μπουν στην κυβέρνησή του. Ο τύπος απελευθερώθηκε από την λογοκρισία, οι δημόσιες συγκεντρώσεις επιτράπηκαν, οι εκλογές έγιναν πιο ελεύθερες.
Στον γαλλο-πρωσικό πόλεμο που ακολούθησε, η Γαλλία ηττήθηκε κατά κράτος και ο Ναπολέων Γ' συνελήφθη αιχμάλωτος από τα πρωσσικά στρατεύματα μετά την μάχη του Σεντάν. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1870 ξέσπασε επανάσταση στο Παρίσι. Η Γαλλική συνέλευση που συγκλήθηκε στο Μπορντό κήρυξε τον Ναπολέοντα Γ΄ έκπτωτο του θρόνου και υπεύθυνο για τις καταστροφές του πολέμου, ανάμεσα στις οποίες ήταν η απώλεια του μεγαλύτερου τμήματος της Αλσατίας και της Λωραίνης.
Η Δεύτερη Αυτοκρατορία κατέρρευσε δίνοντας την θέση της στην Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία (1870-1942).
Ο αυτοκράτορας Ναπολέων Γ' επεδίωξε με κάθε μέσο την αύξηση του κοινωνικού και δημόσιου πλούτου: έστρωσε ολόκληρη τη Γαλλία με σιδηροδρομικές γραμμές, ίδρυσε πολυάριθμα φιλανθρωπικά καταστήματα και έδωσε τεράστια ανάπτυξη στη βιομηχανία και το εμπόριο της χώρας.
Επίσης εισήγαγε στα δημόσια σχολεία τα πρώτα μαθήματα σύγχρονων γλωσσών, τέχνης, μουσικής και γυμναστικής, ενώ έκανε υποχρεωτική την ιστορία και τη γεωγραφία.
Η Παρισινή Κομμούνα -1871
Η Παρισινή Κομμούνα ήταν η εργατική επαναστατική κυβέρνηση που εγκαθιδρύθηκε στο Παρίσι μετά την εξέγερση της εθνοφρουράς και των εργατών της πόλης και διήρκεσε από τις 26 Μαρτίου του 1871 μέχρι τις 28 Μαΐου της ίδιας χρονιάς.
Με το τέλος του Γάλλο-Πρωσικού πολέμου το Παρίσι ήταν υπό Πρωσική κατοχή. Ο λαός και η εθνοφρουρά του Παρισιού ωστόσο, έχοντας αντέξει την Πρωσική πολιορκία για έξι μήνες, αρνήθηκαν την Πρωσική κατοχή αποκλείοντας τους Πρώσους σε μία μικρή περιοχή του Παρισιού και αστυνομεύοντας τα «σύνορα» της περιοχής αυτής. Η κυβέρνηση της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας με πρόεδρο τον Αδόλφο Θιέρσο (Adolphe Thiers), φοβήθηκε ότι οι εργάτες του Παρισιού θα έπαιρναν τα όπλα της εθνοφρουράς και έτσι στις 18 Μαρτίου ο Γαλλικός στρατός μπήκε στο Παρίσι. Η εθνοφρουρά του Παρισιού αρνήθηκε να παραδώσει τα όπλα. Ο στρατός υποχώρησε στις Βερσαλλίες και η κυβέρνηση κήρυξε τον πόλεμο στις δυνάμεις που κρατούσαν το Παρίσι.
Στις 26 Μαρτίου το Παρίσι εξέλεξε καινούργιο δημοτικό συμβούλιο, με πρόεδρο τον Λουί Ογκίστ Μπλανκί (Louis Auguste Blanqui) που ήταν φυλακισμένος από την κυβέρνηση, και στις 28 Μαρτίου ανακηρύχθηκε η Παρισινή Κομμούνα. Ο στρατός της πόλης αντικαταστάθηκε από πολιτοφυλακή αποτελούμενη από όλους τους πολίτες που μπορούσαν να πολεμήσουν. Η Κομμούνα πήρε σχεδόν αμέσως μέτρα προς εύνοια των εργατών: επέβαλε πάγωμα των τιμών στα ενοίκια κατά τη διάρκεια του πολέμου, απαγόρευσε στα ενεχυροδανειστήρια να πουλούν αγαθά καθώς οι εργάτες αναγκάστηκαν να βάλουν ενέχυρο τα εργαλεία τους κατά τη διάρκεια του πολέμου, κρατικοποίησε την εκκλησιαστική περιουσία, ανέβαλε την υποχρέωση καταβολής των χρεών, εξίσωσε τους μισθούς των υπαλλήλων και τους επέβαλε ανώτατο όριο και κατήργησε τους τόκους.
Ο στρατός των Βερσαλλιών επιτέθηκε στο Παρίσι στις 2 Απριλίου και από τότε το Παρίσι βρισκόταν υπό συνεχή βομβαρδισμό. Όσοι Κομμουνάροι αιχμαλωτίζονταν εκτελούνταν αμέσως και το πλεονέκτημα του στρατού ήταν τέτοιο ώστε από τα μέσα Απριλίου σταμάτησε κάθε διαπραγμάτευση με το Παρίσι. Το τείχος της πόλης καταλήφθηκε στις 21 Μαΐου, αλλά η σκληρότερη αντίσταση σημειώθηκε στις ανατολικές εργατικές συνοικίες του Παρισιού όπου οι οδομαχίες συνεχίστηκαν για ακόμα οκτώ μέρες, που έμειναν στην ιστορία ως η "Ματωμένη Βδομάδα" (La semaine sanglante).
Καθ' όλη την διάρκεια της επέλασης των κυβερνητικών στρατευμάτων πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των φονευθέντων σε 30.000. Οι τελευταίοι 147 Κομμουνάροι εκτελέστηκαν το απόγευμα της 28ης Μαΐου στο νεκροταφείο Περ Λασέζ όπου είχαν οχυρωθεί, σε ένα σημείο που σήμερα είναι γνωστό ως Τοίχος των Κομμουνάρων.
Σε αρκετές άλλες πόλεις δημιουργήθηκαν κομμούνες προς συμπαράσταση στο Παρίσι οι οποίες κατεστάλησαν και αυτές.
Οδοφράγματα στην rue Voltaire - 1871
Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία (1870-1942)
Η ανακήρυξη της Τρίτης Δημοκρατίας ήταν το λογικό επιστέγασμα της καθολικής ψηφοφορίας που είχε αποκατασταθεί στη Γαλλία και που έμελλε να επεκταθεί και στις γυναίκες το 1944.
Αυτή την περίοδο η Γαλλία, μη μπορώντας να κατακτήσει τις περιοχές που είχαν χαθεί στο γαλλο-πρωσσικό πόλεμο, στράφηκε προς αποικιακές κατακτήσεις, και στις παλιές κτήσεις της Αλγερίας και της Σενεγάλης πρόσθεσε την Τυνησία, την Ινδοκίνα, τη Μαδαγασκάρη, το Μαρόκο και μια σειρά άλλων εδαφών της δυτικής και της κεντρικής Αφρικής, πράγμα που της έδωσε τη θέση μεγάλης αποικιακής δύναμης.
Από οικονομική και κοινωνική άποψη, η Γαλλία έζησε μεγάλες αλλαγές.
Έγιναν μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Εφαρμόστηκε η υποχρεωτική από τα 6 έως τα 13 χρόνια εκπαίδευση, δωρεάν και εκλαϊκευμένη. Εμπνευστής της ιδέας ήταν ο Υπουργός Παιδείας Ζυλ Φερύ, που πίστευε ότι «είναι καθήκον αυτών που κατέχουν να φέρουν κοντά σ? αυτούς που δεν έχουν τίποτα, τη στοιχειώδη μόρφωση, κι ότι αυτό θα πει δημοκρατία».
Σε κάθε Νομό της Γαλλίας δημιουργήθηκαν Ανώτερα Ιδρύματα, Διδασκαλεία για δασκάλους και δασκάλες, ενώ η δευτεροβάθμια εκπαίδευση εκμοντερνίζεται και η ανώτατη αναδιοργανώνεται. Οι διδάσκοντες πληρώνονται από το κράτος. Νέα σχολικά κτίρια με προσεγμένη αρχιτεκτονική, κτίζονται σε ολόκληρη τη Γαλλία. Μεταξύ των ετών 1880-1900, στα δημοτικά σχολεία της Γαλλίας φοιτούν 700.000 μαθητές, τα μισά, δηλαδή, από τα παιδιά σχολικής ηλικίας της χώρας.
Église de Saint- Trinité - Πίνακας του Jean Béraud
Χάρις στο ξέγνοιαστο και αισιόδοξο πνεύμα που κυριάρχησε στην κοινωνία από το 1870 έως τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1914, η εποχή ονομάστηκε Belle Époque, δηλαδή Ωραία εποχή (περισσότερα...)
Η βιομηχανική επανάσταση διαμόρφωσε επίσης τις δομές της κοινωνίας, δημιουργώντας μια νέα κοινωνική τάξη, την εργατική τάξη. Αυτή τρομοκρατούσε μερικές κυβερνήσεις με τις απαιτήσεις της, όπως το δικαίωμα ψήφου, απεργίας και δημιουργίας συνδικάτων. Η κυβέρνηση του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, καθώς και η 3η Δημοκρατία έκαναν παραχωρήσεις, όπως
- παραχωρήθηκε το δικαίωμα στους εργάτες να συνδικαλίζονται και να καλούν τα μέλη σε απεργία (νόμος του 1884)
- καταργήθηκε η νυκτερινή εργασία των παιδιών και των γυναικών
- ο χρόνος εργασίας περιορίστηκε στις 10 ώρες την ημέρα
- έγινε υποχρεωτική μια μέρα ανάπαυση την εβδομάδα
- εξασφαλίστηκε η αποζημίωση των εργατών σε περίπτωση ατυχήματος και παραχωρήθηκε σύνταξη στη χήρα και τα παιδιά αν το ατύχημα ήταν θανατηφόρο.
Στο Παρίσι ένας σταθμός του Μετρό, που άρχισε να λειτουργεί το 1898.
Το 1889 κατασκευάστηκε ο πύργος του Άιφελ, για την παγκόσμια Έκθεση, και αποτέλεσε ένα παράδειγμα χρήσης του χάλυβα, που είχε φέρει η βιομηχανική επανάσταση.
Το 1875 εγκαινιάστηκε η Όπερα του Παρισιού, που εξακολουθεί να είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου.
Το 1900 άρχισε να λειτουργεί το μετρό.
Στις 28 Δεκεμβρίου 1895, σε μια αίθουσα του Γκραν Καφέ στη Λεωφόρο των Καπουτσίνων στο Παρίσι έγινε η πρώτη προβολή κινηματογραφικής ταινίας.
Αφίσα για μια δημόσια προβολή του Cinématographe των αδελφών Lumière, που δημιούργησαν τις πρώτες ταινίες
Στο τέλος του αιώνα η Γαλλία είναι πια μια δημοκρατία ικανή να αντιμετωπίσει επερχόμενες οικονομικές και πολιτικές κρίσεις. Την εποχή αυτή, μια υπόθεση που συντάραξε τη Γαλλία επί δώδεκα χρόνια ήταν ένα τεράστιο στρατιωτικοπολιτικό σκάνδαλο κατασκοπείας και ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες διεθνώς δικαστικές πλάνες. Το όνομα και κεντρικό πρόσωπο της υπόθεσης ήταν ο Γάλλος λοχαγός Άλφρεντ Ντρέιφους όπως η υπόθεση Ντρέιφους. (περισσότερα...)
Στον τομέα της επιστήμης, Γάλλοι επιστήμονες πραγματοποιούν σημαντικές εφευρέσεις και παίρνουν τα πρώτα βραβεία Νόμπελ.
Tο 1885 ο μεγάλος Παστέρ (Louis Pasteur) ανακαλύπτει το εμβόλιο εναντίον της λύσσας. Το 1903 ο Μπεκερέλ (Antoine Henri Becquerel) και οι Πιέρ και Μαρί Κιουρί (Pierre & Marie Curie) ανακαλύπτουν το ράδιο και μελετούν το φαινόμενο της ραδιενέργειας και αποσπούν το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική.
Το 1906 ο Ανρί Μουασάν παίρνει το Νόμπελ στη Χημεία, για την εργασία του στην απομόνωση φθορίου από ενώσεις του.
Το 1907, ο Αλφόνς Λαβεράν στην Ιατρική επειδή ανακάλυψε ότι παρασιτικά πρωτόζωα είναι οι αιτιολογικοί παράγοντες λοιμωδών ασθενιών όπως η ελονοσία και η τρυπανοσωμίαση.
Το 1908 ο Γκαμπριέλ Λιπμάν για την έγχρωμη φωτογραφία.
Pierre et Marie Curie
Κύριο χαρακτηριστικό του ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική είναι τα ζωντανά χρώματα, οι συνθέσεις σε εξωτερικούς χώρους, συχνά υπό ασυνήθιστες οπτικές γωνίες και η έμφαση στην αναπαράσταση του φωτός. Οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι θέλησαν να αποτυπώσουν την άμεση εντύπωση (impression) που προκαλεί ένα αντικείμενο ή μια καθημερινή εικόνα.
Κύριοι εκπρόσωποι των ιμπρεσσιονιστών ζωγράφων είναι ο Κλωντ Μονέ (Claude Monet, από το έργο του Impression πιθανόν προήλθε ο όρος Impressionisme), ο Ρενουάρ (Pierre-Auguste Renoir) ,ο Ντεγκά (Edgar Degas), ο Μανέ (Édouard Manet), o Πισαρό (Camille Pissarro), ο Σεζάν (Paul Cézanne), ο Μπερό (Jean Béraud), o Μπαζίλ (Frédéric Bazille).
Διάσημοι μετα-ιμπρεσσιονιστές ο Τουλούζ-Λωτρέκ (Henri de Toulouse-Lautrec), ο Γκωγκέν (Paul Gauguin), o βαν Γκογκ (Vincent Van Gogh), που ήταν Ολλανδός αλλά έζησε στη Γαλλία.
Τα χαρακτηριστικά των μποέμ ήταν η αδιαφορία για τη ζωή και τις έγνοιες της, η ξενοιασιά, η διαρκής ευθυμία, η σπατάλη χρημάτων, τα όνειρα για νέα και μεγαλύτερα έσοδα, έτσι που να μπορούν να εξασφαλίσουν και για την επόμενη τον ίδιο τρόπο ζωής.
Το 1845, με το δημοφιλές μυθιστόρημα του Ερρίκου Μυρζέ(Henri Murger), «Σκηνές μποέμικης ζωής»,σε καταπληκτική μετάφραση στα ελληνικά του Εμμανουήλ Ροΐδη, η λέξη έγινε συνώνυμη με το καλλιτεχνικό ρεύμα της εποχής και έκτοτε χρησιμοποιείται για να προσδώσει αυτή την αίσθηση ελευθερίας και ρομαντισμού....
Πηγή πληροφοριών
http://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_de_France
http://www.livepedia.gr/
http://www.aerologio.gr/
http://web.cortland.edu/flteach/civ/histoi/histoi.htm
http://ebooks.edu.gr/
http://paradosiakos.blogspot.gr/
Εγκυκλοπαίδειες Δομή και Πάπυρος LaRousse-Britanica
Ανρέ Μωρουά - Η ιστορία της Γαλλίας, εκδ. Όμηρος