Ο αυτοκράτορας πέθανε το μ.Χ., πριν ολοκληρώσει την προσπάθεια του για την των εκκλησιών, αφήνοντας το θέμα αυτό σε εκκρεμότητα και το λαό σε αναταραχή. Οι άρχοντες και ο λαός της Πόλης διάλεξαν για νέο αυτοκράτορα τον αδελφό του , Δεσπότη, ως τότε, του Μιστρά. Τα χρόνια που κυβέρνησε εκεί διακρινόταν ως καλός στρατιωτικός, δίκαιος κυβερνήτης, σεβαστός και αγαπητός άρχοντας.
Αυτός δέχτηκε την πρόταση των Βυζαντινών και στέφθηκε αυτοκράτορας από τον επίσκοπο του Μιστρά με μια απλή τελετή στη μητρόπολη της μικρής πολιτείας του Μοριά. Ύστερα χωρίς καθυστέρηση και με το ίδιο πλοίο ξεκίνησε για την Πόλη.
Στην Κωνσταντινούπολη έγινε δεκτός από το λαό με αγάπη και πολλές προσδοκίες. Όλοι πίστευαν ότι αυτός μόνο μπορούσε να ενώσει τους διχασμένους Βυζαντινούς και να σώσει την πόλη από τους κινδύνους που την απειλούσαν. Ο Κωνσταντίνος όμως γνώριζε καλά τις δυσκολίες που τον περίμεναν και αποφάσισε να τις αντιμετωπίσει. Γι` αυτό, μόλις ανέλαβε τα καθήκοντα του:
1. Έστειλε πρεσβευτές στο σουλτάνο και πρότεινε ανάμεσα τους η οποία έγινε δεκτή.
2. Πήρε για συνεργάτες του ανθρώπους και , για να συμφιλιώσει τις δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις. Προσπάθησε να τους πείσει να μονοιάσουν και να συνεργαστούν για την ενότητα της χριστιανοσύνης, αλλά και για τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης και της αυτοκρατορίας.
3. Οργάνωσε και εξόπλισε τη μικρή της Πόλης, συντήρησε τα του κι ασφάλισε την είσοδο του με διπλή χοντρή , εμποδίζοντας την είσοδο εχθρικών σ' αυτόν.
4. Επικοινώνησε με τον και ζήτησε τη βοήθεια που αυτός είχε υποσχεθεί στον αδελφό του. Του πρότεινε ακόμη να στείλει ιερωμένους του στην Πόλη, για να συλλειτουργήσουν στην Αγία Σοφία με κληρικούς της ορθόδοξης εκκλησίας.
5. Κάλεσε, τέλος, τις , που ζούσαν στην Κωνσταντινούπολη, να βοηθήσουν με και άνδρες την και την της Πόλης, φροντίζοντας έτσι και για τη δική τους ασφάλεια.
Η βοήθεια από τον και τη δεν ήρθε. Οι της Πόλης έδωσαν , και για τη του στόλου. Οι έθεσαν στη διάθεση του αυτοκράτορα μαχητές και τον ονομαστό στρατιωτικό . Και ο Κωνσταντίνος ανέθεσε σ' αυτόν τη συντήρηση των τειχών και την άμυνα της Πόλης. Κοντά τους βρέθηκαν ακόμη πολλοί εθελοντές, Έλληνες και ξένοι. Παρόλα αυτά όμως, το σύνολο των μάχιμων υπερασπιστών δεν ξεπερνούσε τις άνδρες.
Στο πρώτο διάστημα της βασιλείας του Κωνσταντίνου ηρέμησαν και οι διαμάχες ανάμεσα στους ενωτικούς και τους ανθενωτικούς. Αναζωπυρώθηκαν όμως από την παρουσία Καθολικών ιερωμένων στην κοινή λειτουργία με Ορθόδοξους, που έγινε στην ( μ.Χ.).
Οι εσωτερικές αυτές διαμάχες των Βυζαντινών γίνονταν γνωστές στους Τούρκους και διευκόλυναν τα σχέδια τους για την της Πόλης. Μετά το θάνατο του ( μ.Χ. ), μάλιστα, ο γιος του και νέος σουλτάνος , 21 χρόνων τότε, έλεγε ότι: «τελευταία επιθυμία κι εντολή του πατέρα του ήταν να κυριέψει αυτός την Πόλη».