ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΠΑΡΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ με θέμα "Θα πούμε το νερό νεράκι;"

"θα πούμε το νερό νεράκι;" επιστροφή

11/4/2011

Εκπαιδευτική επίσκεψη στη Δημητσάνα-Στεμνίτσα- Μεγαλόπολη

Ομάδα ξενάγησης: Βαβουγυού Πετρούλα, Γιαννιά Μαρία, Κακοκέφαλου Μαρία, Καραμουδούκη-Ρίτσου Νικολίνα, Κορκανά Ειρήνη, Λεβιδιώτη Έλενα, Πηγαδιώτη Κυριακή,  Φουντάς Ευάγγελος

Ομάδα ρεπορτάζ: Γιαννιά Μαρία, Μανωλάκου Γεωργία,Σκιαδά Ελεάννα, Φλώρου Ιωάννα

Ομάδα φωτορεπόρτερ: Κακοκέφαλου Μαίρη,Κουκουλομάτης Ηλίας, Μάζης Γεώργιος, Νικολέτος Ιωάννης, Παναγιωτακάκος Πέτρος,

Ημερολόγιο εκδρομής: κράτησε η Λιόλιου Κατερίνα

ΕΚΠ/ΚΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΕ ΝΕΡΟΜΥΛΟ

Πρόγραμμα εκδρομής     ΕΝΥΠΟΓΡΑΦΟ  ΣΗΜΕΙΩΜΑ  ΚΗΔΕΜΟΝΑ    Παρακλίσεις & Ευχαριστίες Χάρτης Αρκαδίας         ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉ ΕΠΙΣΚΕΨΗ

Αναχώρηση από το Πειραματικό Γυμνάσιο 8:23π.μ για.......

Δημητσάνα - Στεμνίτσα: Τα στολίδια της Αρκαδίας

Η Στεμνίτσα και η Δημητσάνα, τα «πέτρινα κοσμήματα» της Αρκαδίας, εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη πρώτα απ' όλα με το προφανές προσόν τους, την ομορφιά τους. Τα στιβαρά αρχιτεκτονικά σύνολα με τα πέτρινα αρχοντικά σπίτια και τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα καταπράσινα τοπία, τα σπουδαία αξιοθέατα αλλά και η αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη κατέστησαν τις δύο ιστορικές κωμοπόλεις αγαπημένους προορισμούς για τους εκδρομείς.

Οι δύο παραδοσιακοί οικισμοί στην ορεινή Αρκαδία φαίνεται πως άρχισαν να οργανώνονται και να αναπτύσσονται από τον 12ο αιώνα, ενώ από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Τουρκοκρατίας εξελίχθηκαν σε εμπορικό κέντρο η μία, σε βιοτεχνικό η άλλη. Και οι δύο παρήγαγαν πολιτισμό και γέννησαν σπουδαίους ανθρώπους του πνεύματος χάρη στις Σχολές τους που ιδρύθηκαν τον 18ο αιώνα. Οι κάτοικοί τους υπήρξαν ονομαστοί τεχνίτες και έμποροι που διασκορπίστηκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία διακινώντας τα προϊόντα τους και κάνοντας πλούσια και ξακουστά τα χωριά τους. Το ίδιο εμπορικό δαιμόνιο άλλωστε φαίνεται να τους διακατέχει και στις μέρες μας.

Πολύτιμη υπήρξε η συμβολή τους και στον Αγώνα καθώς εκτός από τα σπουδαία τέκνα τους, όπως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός από τη Δημητσάνα και ο Αντώνιος Πελοπίδας από τη Στεμνίτσα, οι οικισμοί προμήθευσαν την επανάσταση με πολύτιμα για την εποχή αγαθά: η Δημητσάνα με την περίφημη μαύρη μπαρούτη της και η Στεμνίτσα, που ήταν και κέντρο ανεφοδιασμού, με τους τεχνίτες της που επιδιόρθωναν τα όπλα των αγωνιστών.

Την ανάπτυξή τους υποβοηθούσε πάντοτε ένας πιστός φίλος, ο Λούσιος ποταμός, τον οποίο εκμεταλλεύτηκαν με τον καλύτερο και πιο σεβαστό τρόπο: φτιάχνοντας πέτρινους μύλους, νεροτριβές και άλλες υδραυλικές εγκαταστάσεις. Το νερό υπήρξε για αιώνες η βασική πηγή ενέργειας της περιοχής της προβιομηχανικής περιόδου και βοήθησε τόσο στην τεχνολογική όσο και στην οικονομική της εξέλιξη.

ΚΟΡΥΦΗ

Η Δημητσάνα

Άφιξη στη Δημητσάνα 10:45 π.μ και περιήγηση έως τις 11π.μ

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ- Η κυρά της Αρκαδίας
Δύο λόφοι στέκονται αντικριστά στα 1.000 μέτρα υψόμετρο: πάνω τους είναι γαντζωμένα αρχαία σπαράγματα, πέτρινα αρχοντικά σπίτια, αξιόλογα μνημεία και σύγχρονοι ξενώνες και καταστήματα που κάνουν αυτή τη γωνιά της Γορτυνίας δημοφιλή εδώ και πολλά χρόνια. Κτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης Τεύθιδος, η Δημητσάνα δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται και να αποτελεί διοικητικό και εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Η Δημητσάνα ξεπερνά τις προσδοκίες των επισκεπτών. Τα στενά καλντερίμια με τις στοές καθοδηγούν τα βήματα του επισκέπτη όχι μόνο σε ένα πανέμορφο χωριό αλλά και σε ένα ταξίδι στον χρόνο. Από τα τμήματα του τείχους της αρχαίας Τεύθιδος που εντοπίζονται μέσα στον οικισμό φαίνεται πως η Δημητσάνα καταλαμβάνει ακριβώς την ίδια θέση με την αρχαία πόλη, η ακρόπολη της οποίας βρισκόταν στην κορυφή του λόφου, στις συνοικίες του Κάστρου και της Πλάτσας. Ο περίπατος στα σοκάκια εμφανίζει την αξιοθαύμαστη αρχιτεκτονική με τα αρχοντικά λιθόκτιστα σπίτια τα περισσότερα από τα οποία είναι αναστηλωμένα και στεγάζουν ξενώνες με σύγχρονες ανέσεις ή ιστορικές συλλογές. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εκκλησίες: οι μονόκλιτες θολωτές βασιλικές της Κοίμησης της Θεοτόκου, της Βλαχοπαναγιάς και του Αγίου Βασιλείου, η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ο Αγιος Γεώργιος, αλλά και οι ναοί του 19ου αιώνα όπως η μητρόπολη της Αγίας Κυριακής, ο Ταξιάρχης Μιχαήλ και ο Αγιος Χαράλαμπος. Στη Δημητσάνα διατηρούνται και τα σπουδαία κτίρια της ιστορίας της: η Βιβλιοθήκη στεγάζεται σε τμήμα της περίφημης Σχολής Δημητσάνας που λειτούργησε από το 1764 και από τις αίθουσές της πέρασαν, όπως αναφέρεται, επτά πατριάρχες, εβδομήντα μητροπολίτες και πολλοί λόγιοι, ιερείς και δάσκαλοι.Παρότι μεγάλο μέρος της ιστορικής βιβλιοθήκης παραχωρήθηκε για την κατασκευή φυσεκίων κατά τη διάρκεια του Αγώνα, «είχαμε έλλειψη από μολύβι και χαρτί και επήραμεν τη Βιβλιοθήκην της Δημητσάνας και άλλων μοναστηρίων και εδέναμε φουσέκια» αναφέρει στα απομνημονεύματά του ο Κολοκοτρώνης, αριθμεί στις μέρες μας περισσότερους από 35.000 τόμους, χειρόγραφα και έγγραφα. Στον ίδιο χώρο εκτίθενται η λάρνακα με τα οστά του Παλαιών Πατρών Γερμανού και η σέλα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ενώ στον χώρο φιλοξενείται λαογραφική και αρχαιολογική συλλογή (τηλ. 27950 31219). Το σπίτι του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε' έχει αναστηλωθεί και οργανωθεί σε εκκλησιαστικό μουσείο. Εκτίθενται εικόνες, άμφια και εκκλησιαστικά σκεύη καθώς και μερικά αντικείμενα του πατριάρχη (τηλ. 27950 31217).  
http://www.dimitsana.gr/

ΚΟΡΥΦΗ

..

.ΚΟΡΥΦΗ

..

Άφιξη στο Μουσείο Υδροκίνησης στις 11:11 π.μ και ξενάγηση έως τις 12:20 μ.μ

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα είναι ένα θεματικό μουσείο που προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία, παρουσιάζοντας τις βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που χρησιμοποιούν το νερό ως κύρια πηγή ενέργειας για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων.

Το πρώτο κτήριο στεγάζει μια νεροτριβή κι έναν αλευρόμυλο. Εδώ ο ξεναγός έριξε σπόρους καλαμποκιού στη σκαφίδα και παρακολουθήσαμε πώς ο καρπός αλέθεται από τις μυλόπετρες και πέφτει στην αλευροδόχη. Το διπλανό δωματιάκι με το τζάκι στέγαζε την οικογένεια του μυλωνά

Έξω από τον μύλο, είδαμε το  ρακοκάζανο, για την παραγωγή του τσίπουρου. Ακριβώς απέναντι βρίσκεται ένα διώροφο κτήριο, κάτω το παχνί και πάνω η κατοικία του βυρσοδέψη.

Σε χαμηλότερη επίπεδο  συναντήσαμε το βυρσοδεψείο. Το εσωτερικό του εργαστηρίου είναι χωρισμένο σε "ζώνες" που αντιστοιχούν στα διάφορα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων. Την επεξεργασία την παρακολουθήσαμε σε video  Μετά το βυρσοδεψείο συνεχίσαμε το λιθόστρωτο μονοπάτι και επισκεφθήκαμε το μπαρουτόμυλο. Σε video παρακολουθήσαμε την διαδικασία παρασκευής της μπαρούτης ενώ ο ξεναγός έβαλε σε λειτουργία τα κοπάνια 

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης...

...ΚΟΡΥΦΗ

Άφιξη στη Στεμνίτσα 12:30 μ.μ

Στεμνίτσα η «Απόρθητη χωροπούλα»
Η Στεμνίτσα είναι κτισμένη στα 1.080 μ. υψόμετρο, στο κοίλωμα της Κλινίτσας και ανάμεσα σε τέσσερις ρεματιές βάση της φημισμένης αμυντικής της αρχιτεκτονικής. Οι άνθρωποι είναι απλοί και φιλόξενοι και ως γνήσιοι ορεσίβιοι έμαθαν να σέβονται τη φύση, να φροντίζουν και να υπερασπίζονται το χωριό τους.

Βαδίζοντας στη δημοσιά κι ακολουθώντας τα λιθόστρωτα καλντερίμια μέχρι τη συνοικία του Κάστρου αντικρίζεις τα παλιά σπίτια με τα ανώγια, τα κατώγια και τα ξύλινα χαγιάτια αλλά και τα μεταγενέστερα πολυώροφα και πυργοειδή κτίσματα. Η Στεμνίτσα δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται κι έτσι είναι ορατή η εξέλιξη στην αρχιτεκτονική της (προσθήκη μπαλκονιών, διάνοιξη περισσότερων παραθύρων κ.λπ.).

Από το Κάστρο η θέα προς το φαράγγι του Λούσιου και το χωριό είναι πανέμορφη, ενώ ακόμη ψηλότερα μονοπάτι οδηγεί στους Αγίους Πάντες και στην πηγή της Αγίας Παρασκευής: από εδώ συνεχίζει μονοπάτι που κινείται στις παρυφές του δάσους και οδηγεί στο αλπικό λιβάδι Σκέμνας  Στο Κάστρο βρίσκονται και οι όμορφοι μεταβυζαντινοί ναοί του Αγίου Νικολάου, της Παναγίας Μπαφέρω (12ου ή 17ου αιώνα), του Προφήτη Ηλία (17ου αιώνα). Οι εκκλησίες της Στεμνίτσας έχουν απασχολήσει πολύ τους ερευνητές και η αρχική εποχή ίδρυσής τους δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη. Ο μεγάλος αριθμός τους, σύμφωνα με τους ντόπιους, οφείλεται στα τάματα των ξακουστών αργυροχρυσοχόων, οι οποίοι κατά τις περιοδείες τους, κι έπειτα από τις αλλεπάλληλες μπαγαποντιές τους, για τις οποίες επίσης φημίζονταν, έκτιζαν κι από μια εκκλησία για να εξιλεωθούν! Αξιόλογες είναι επίσης ο Καταγιώργης της εποχής της Τουρκοκρατίας, ο Αγιος Παντελεήμονας στην έξοδο του χωριού προς τη Δημητσάνα, και των Τριών Ιεραρχών στον κεντρικό δρόμο.

Ιδιαίτερης μνείας χρήζει η Ζωοδόχος Πηγή των ύστερων βυζαντινών χρόνων. Στις εγκαταστάσεις της διατηρείται το καθολικό και ένα διώροφο κελί στο οποίο συνεδρίασε το 1821 η Α' Πελοποννησιακή Γερουσία. Η καμπάνα της, όπως και όλων των άλλων ναών, είναι έργα των φημισμένων καμπανοποιών της Στεμνίτσας.

Στη ζωντανή πλατεία του χωριού δεσπόζει το όμορφο τριώροφο του Γιαννάκου Κολοπανά, το περίτεχνο καμπαναριό - ωρολογοστάσιο που κατασκεύασε Τηνιακός μαρμαράς στα 1877 και απέναντι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου: κτίστηκε στα 1810 στη θέση παλαιότερου ναού και έχει τοιχογραφίες του Φώτη Κόντογλου. Η ανέγερσή της ολοκληρώθηκε μέσα σε 75 ημέρες στα πλαίσια των βραχυπρόθεσμων αδειών που εξέδιδε στις αρχές του 19ου αιώνα ο Βελής Πασάς.

Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ
Ο Κολοκοτρώνης έτρεφε ιδιαίτερα αισθήματα για τη Στεμνίτσα, την οποία χρησιμοποίησε ως καταφύγιο πριν και κατά τη διάρκεια του Αγώνα και την αποκαλούσε «απόρθητη χωροπούλα». Εκεί γεννήθηκε και ο γιος του, Γενναίος.             http://www.e-stemnitsa.gr/

ΚΟΡΥΦΗ

Ξενάγηση στο Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας 12:30-13:30 μ.μ

Λαογραφικό Μουσείο της Στεμνίτσας

Το Λαογραφικό Μουσείο της Στεμνίτσας στεγάζεται σε τριώροφο κτίριο του 18ου αιώνα που χτίστηκε, σύμφωνα με την παράδοση για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες μιας πολυμελούς οικογένειας Η παράδοση αποδίδει στο κτίριο ιστορική σημασία διότι σ' αυτό γίνονταν οι  συγκεντρώσεις των οπλαρχηγών για να αποφασίσουν για τα θέματα του Αγώνα και μάλιστα ότι σ' αυτό έγινε η σύγκληση τηςς Α' Πελοποννησιακής Γερουσίας στις 29 Μαΐου 1821. Το κτίριο έχει κάτοψη παραλληλόγραμμη και είναι τριώροφο,  εγκαινιάσθηκε την 1η Σεπτεμβρίου του 1985.

Στόχος ήταν η οργάνωση του Λαογραφικού Μουσείου να προβάλλει τη στεμνιτσιώτικη κοι­νωνία και τις τέχνες και παράλληλα να φέρει σε επαφή τους στεμνιτσιώτες κατοίκους με έργα νεοελληνικής χει­ροτεχνίας. Με το σκεπτικό αυτό διαμορφώθηκαν τρεις θεματικές ενότητες:

Πρώτη είναι η πλούσια, αριθμητικά και ποιοτικά, συλλογή των Ιδρυτών η οποία περιλαμβάνει αντικείμενα που προέρχονται από πολλές περιοχές της χώρας μας.

Η δεύτερη θεματική ενότητα περιλαμβάνει το πλούσιο ιστορικό ανάπτυξης και εξέλιξης των τεχνών. Παρουσιά­ζονται τεχνίτες που δούλευαν μέχρι πρόσφατα με τον παραδοσιακό τρόπο, και εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της μικρής κοινωνικής ομάδας.

Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει την εσωτερική αρχιτε­κτονική με τη διαρρύθμιση και διακόσμηση των νοικοκυριών.

Ανάλογα με τις ενότητες που καθορίστηκαν, διευθετή­θηκαν και οι τρεις όροφοι του κτιρίου, του οποίου η συγκεκριμένη μορφή υπήρξε καθοριστική. Έτσι,

Στο Ισόγειο, με τους ήδη διαμορφωμένους μικρούς και ανεξάρτητους χώρους παρουσιάζονται σε αναπαράσταση τα εργαστήρια των τεχνιτών εκείνων που άνθισαν πριν από ένα ή δύο αιώνες, και λειτουργούν ακόμη και σήμερα, από την τελευταία δυστυχώς γενιά τωνΣτεμνιτσιωτών. Πρόκειται για τα εργαστήρια του χρυσικού, του κηροπλάστη, του Κανταρτζή ή καμπάνα, του γανωτή και τη γωνιά του μπα­λωματή.

Στο Μεσοπάτωμα, καθώς και στη σκάλα που οδηγεί σ' αυτό, προβάλλεται η παραδοσιακή αρχιτεκτονική και ο εξοπλισμός του στεμνιτσιώτικου σπιτιού: Η Σάλα μιας εύπορης στεμνιτσιώτικης οικογένειας, στολισμένη με α­ντικείμενα χρηστικά και διακοσμητικά, ντόπια και φερμένα από το εξωτερικό. Παράλληλα, στον ίδιο όροφο, παρου­σιάζεται στο σύνολο του το απλό, μικρό και λιτό τρίχωρο σπίτι με το χειμωνιάτικο, το κελάρι, και την κάμαρη, με τη μορφή που διασώζεται όχι μόνο στη Στεμνίτσα, αλλά και σε ολόκληρη την ορεινή Αρκαδία.

Στον ενιαίο Πρώτο Όροφο εκτίθεται σε προθήκες η πολυποίκιλη αρχική συλλογή Σαββοπούλου, η οποία α­παρτίζεται από μεταβυζαντινές εικόνες, όπλα, έργα κεραμεικής, μεταλλοτεχνίας, ξυλογλυπτικής, κεντήματα, υφαντά και εξαρτήματα από παραδοσιακές φορεσιές.

..

..ΚΟΡΥΦΗ

Πηγή ζωής ο Λούσιος

Ενας από τους πολλούς μύθους που σχετίζονται με τον Δία λέει πως οι Νύμφες, που είχαν αναλάβει την ανατροφή του, τον έλουσαν στα παγωμένα νερά του ποταμού Λούσιου. Φαίνεται λοιπόν πως ο θεός φρόντισε να... αφήσει κάτι από τη θεϊκή του δύναμη προικίζοντας ετούτο τον τόπο με ομορφιές μοναδικές. Είτε ανηφορίζεις στο επαρχιακό δίκτυο από τη Μεγαλόπολη και την Καρύταινα είτε κατηφορίζεις από τη Βυτίνα η διαδρομή στις πλαγιές του Μαινάλου είναι μαγευτική και συνοδεύεται από τον αχό του ποταμού.

Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών τον αποκαλούν «φασαριόζη», οι γέροντες «δουλευταρά», οι μοναχοί της μονής Προδρόμου «σύντροφο» κι οι νεαροί επισκέπτες «διασκεδαστικό». Ο ποταμός Λούσιος, παρότι μικρός σε μήκος και πλάτος, στριμώχνεται στο περίφημο φαράγγι του (Δημητσάνα-Αρχαία Γόρτυνα) κάνοντας μνημειώδη φασαρία. Πηγάζει από το οροπέδιο της Καρκαλούς, από το χωριό Καλονέρι και χύνεται έπειτα από 26 χιλιόμετρα, στον ποταμό Αλφειό, κοντά στην Καρύταινα. Κατά μήκος αυτής της μικρής σχετικά διαδρομής υπάρχουν 16 γεφύρια, ασκηταριά, μοναστήρια, πέτρινο μονοπάτι, νερόμυλοι και περισσότερες από 100 νεροτριβές: οι άνθρωποι εκμεταλλεύτηκαν τον ποταμό και τα ορμητικά νερά του επιδεικνύοντας όμως τον απαιτούμενο σεβασμό.

Ο Λούσιος αποτελεί ένα πλούσιο οικοσύστημα. Στα νερά του, μέσα στα οποία λούστηκε από τις Νύμφες ο νεογέννητος Δίας δίνοντας στο ποτάμι το όνομά του, ζουν πέστροφες, καβούρια, βατράχια και νερόφιδα ενώ στις απόκρημνες πλαγιές του φαραγγιού και στα σπηλαιώδη ανοίγματα φωλιάζουν πολλά είδη πουλιών μεταξύ των οποίων και αρπακτικά.

Τα ίδια απομακρυσμένα σημεία μοιάζει να προτίμησαν και οι άνθρωποι των προηγουμένων αιώνων, οι ασκητές που θέλοντας να απομακρυνθούν από τα εγκόσμια σκαρφάλωσαν στα βράχια και έφτιαξαν τις σκήτες τους ήδη από τον 10ο αιώνα. Τότε ιδρύθηκε μέσα στο φαράγγι η μονή Φιλοσόφου (αναφέρεται και ίδρυση τον 12ο αιώνα), από το βυζαντινό άρχοντα Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον αποκαλούμενο Φιλόσοφο, αρχιγραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Σε αυτό το μοναστήρι λειτούργησε σχολή ελληνικών γραμμάτων από την οποία, όπως λέγεται, αποφοίτησαν μεγάλες προσωπικότητες της Εκκλησίας όπως ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε' που καταγόταν από τη Δημητσάνα. Η σχολή λέγεται ότι ήταν ο πρόδρομος της περίφημης σχολής Δημητσάνας. Στις μέρες μας το μοναστήρι αποτελεί μετόχι της μονής Προδρόμου, είναι αναστηλωμένο και επισκέψιμο (τηλ. 27950 81447).

 

Λούσιος Ποταμός

ΚΟΡΥΦΗ

Αναχώρηση από Στεμνίτσα 15:15 μ.μ

Η ΖΑΤΟΥΝΑ
Λίγο έξω από τη Δημητσάνα βρίσκεται η Ζάτουνα, Χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω στη νότια πλαγιά του βουνού Γούπατο και σε υψόμετρο 1.050 μέτρων περιπου, και στην αντίπερα "όχθη" του φαραγγιού του Λούσιου ποταμού. Άλλωστε το όνομά της δηλεί και τη θέση της, μιας και στα Σλάβικα σημαίνει «το χωριό πέρα από το ποτάμι».

Το όνομα του Δήμου προήλθε από την ομώνυμη αρχαία πόλη, που όφειλε το όνομά της στον ήρωα της Αρκαδίας Βουφάγο, γιό του Ιαπέτου και της Θόρνακος ή από τον ομώνυμο ποταμό. Στη Ζάτουνα υπάρχει και το Βουφάγιο όρος, γνωστό σήμερα σαν Εχτίχοβα.

Ένα κυρίαρχο συστατικό που κάνει τη Ζάτουνα ξεχωριστή, είναι το άφθονο τρεχούμενο νερό! Διάσπαρτες πηγές και "βρύσες" όπως η Βρύση των Κολοκοτρωναίων, το Νερούλι, η Πάνω βρύση, ο Πύργος και η Πέρα βρύση φέρνουν στο νου μια εικόνα από την ονειρεμένη Αρκαδία!

Εχει ωραία παλιά κτίσματα από τα οποία ξεχωρίζει το παλιό σχολείο του 1919. Ιδιαίτερα επιβλητική είναι και η εκκλησία της Παναγιάς Ελοβίτισσας του 1853. Εδώ λειτουργούσαν τα περισσότερα βυρσοδεψία της περιοχής από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα.

Η Ζάτουνα γενέτειρα πολλών επιφανών ανθρώπων πολλών αγωνιστών του `21 και μελών της Φιλικής Εταιρείας, Αποτέλεσε τόπος εξορίας, αλλά έμπνευσης και δημιουργίας του δικού μας Μίκη Θεοδωράκη. Επίσης, στο δημοτικό σχολείο του χωριού φοίτησε και ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς.

 

Οι τεχνίτες και τα Μεστιτσιώτικα
Χρυσικοί, μπρουντζάδες, χαλκωματάδες, γανωματήδες, σιδεράδες, καλαντζήδες, καμπανάδες αλλά και οπλουργοί και πυριτιδοποιοί: οι τεχνίτες της Στεμνίτσας καταπιάστηκαν με πολλές τέχνες ήδη από τον 16ο αιώνα, όπως και εκείνοι της Δημητσάνας, και ταξίδευαν προωθώντας τα προϊόντα τους στην οθωμανική αυτοκρατορία αλλά και έξω από αυτήν.

Οι Στεμνιτσιώτες μεγαλούργησαν στη μεταλλοτεχνία και κυρίως στην αργυροχρυσοχοΐα, τέχνη που διατηρήθηκε σε ακμή μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Η φήμη τους εξαπλωνόταν μέχρι τον Δούναβη καθώς, εκτός από τα εργαστήρια που διατηρούσαν στο χωριό, περιόδευαν σε μπουλούκια πραγματοποιώντας πολύμηνα ταξίδια.

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως είχαν διαμορφώσει τα σαμάρια των ζώων έτσι ώστε να μπορούν να εργάζονται ακόμη και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους. Οι τεχνίτες διαφύλασσαν την τέχνη τους και δεν διέδιδαν τα μυστικά της.

Ετσι εξέλιξαν μία συνθηματική γλώσσα, τα Μεστιτσιώτικα, τα οποία παρότι εμφανώς στηρίζονται απλά στον αναγραμματισμό των συμφώνων, συμπεριελάμβαναν ξένες, συμβολικές, αυτοσχέδιες και παράγωγες λέξεις, η κατανόηση των οποίων ήταν αδύνατη. Οι τεχνίτες φημίζονταν και για τις νοθείες τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός τεχνίτη που κατασκεύασε επί τουρκοκρατίας τα καντήλια μιας εκκλησίας και οι επίτροποι τον κατηγόρησαν ότι δεν ήταν από καθαρό ασήμι.

Ο τεχνίτης προσπάθησε να τους πείσει αλλά εκείνοι τον υποχρέωσαν να ορκιστεί μπροστά στην εικόνα: «Σιμό και σιμό και τάκω από τη σέμη» (μισό και μισό και κάτω από τη μέση) ορκίστηκε στα Μεστιτσιώτικα ο τεχνίτης, με μία φράση που έμελλε να μείνει στην ιστορία, και όλοι έμειναν ικανοποιημένοι!

Στις μέρες μας οι Μεστιτσιώτικες κουβέντες έχουν πάψει προ πολλού να ακούγονται, ωστόσο οι Στεμνιτσιώτες προσπαθούν να διατηρήσουν την παράδοση της αργυροχρυσοχοΐας. Στον κεντρικό δρόμο υπάρχουν τρία αργυροχρυσοχοεία ενώ στο χωριό λειτουργεί και επαγγελματική σχολή Αργυροχρυσοχοΐας που στεγάζεται στο όμορφο κτίριο του παλιού δημοτικού σχολείου.

ΚΟΡΥΦΗ

Το γραφικό Ελληνικό

Το χωριό Ελληνικό,  παλαιότερα ονομαζόμενο Μουλάτσι, χτισμένο σε ημιορεινή τοποθεσία, σε ένα καταπράσινο λόφο (υψόμετρο 712 μ.) με θέα τον κάμπο της Μεγαλόπολης, είναι κεφαλοχώρι του Δήμου Τρικολώνων.

Στη θέση Ανεμόμυλος κοντά στο χωριό υπάρχουν ερείπια αρχαίου ιερού.

Σε απόσταση 6 χιλ. από το Ελληνικό βρίσκεται η Αρχαία Γόρτυνα και η αφετηρία των αναπλασμένων μονοπατιών του φαραγγιού του Λούσιου.

Μαυράκειος σχολή Στην νότια είσοδο του χωριού είναι χτισμένη η Μαυράκειος σχολή. Είναι δωρεά του Ιωάννη Μαυράκου του Ηλία ο οποίος έφυγε ως μετανάστης στην Αμερική σε ηλικία 18 ετών.Σκοπός του δωρητή ήταν να ιδρύσει στο Ελληνικό επαγγελματική βιοτεχνική σχολή αμερικανικού τύπου με σκοπό την εκπαίδευση νέων επί διαφόρων πρακτικών επαγγελμάτων. Ολοκληρώθηκε το 1969 και είναι πλήρως εξοπλισμένη διαθέτουσα εκτός των αιθουσών διδασκαλίας και των βοηθητικών χώρων,αίθουσα εκδηλώσεων,πολλά γραφεία, βιβλιοθήκη και χώρους αθλοπαιδειών. Δυστυχώς ο θάνατος του δωρητή αλλά και του γιου του καθώς και η μετανάστευση των νέων στη δεκαετία του 70 συνετέλεσαν στο να μην εκπληρώσει η σχολή τους στόχους για τους οποίους ιδρύθηκε. Επί κάποια έτη λειτούργησε ως γυμνάσιο Ελληνικού και το 1990 η κοινότητα λόγω του δυσβάστακτου προυπολογισμού συντήρησης και μπροστά στον κίνδυνο καταστροφής της παραχώρησε τη χρήση της στη ΔΕΗ για εκπαίδευση στελεχών της.

 

Άφιξη στην Καρύταινα 15:45 μ.μ και επίσκεψη στο μονότοξο γεφύρι, πηγές Αλφειού και συμβολή Λούσιου ποταμού

Η ιστορική Καρύταινα

Η Καρύταινα είναι ένα από τα πιο γραφικά και ιστορικά χωριά της Αρκαδίας. Απέχει 54 χλμ. από  Τρίπολη και 20 χλμ. από Μεγαλόπολη.  Είναι μια εντυπωσιακή και επιβλητική πέτρινη πολιτεία και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος οικισμός. Έχει θαυμάσια διώροφα πέτρινα σπίτια, πολλά των μέσων του 19ου αιώνα, παλαιές βυζαντινές εκκλησίες, πλακόστρωτα δρομάκια και καλντερίμια. Το Φράγκικο κάστρο της, στα νότια του χωριού, χτισμένο στην κορυφή απόκρημνου και επιβλητικού βράχου, υπήρξε ένα από τα πιο αξιόλογα φρούρια της Πελοποννήσου, τόσο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, όσο και κατά την Τουρκοκρατία και την επανάσταση του 21. Το κάστρο, χτισμένο πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης Βρένθης και μιας βυζαντινής εκκλησίας, χτίστηκε στα μέσα του 13ου αιώνα από το Γάλλο ηγεμόνα Γοδεφρείδο ντε Βριγιέρ και χρησίμευσε σαν έδρα του. Αποκαλούνταν μάλιστα "Τολέδο της Ελλάδος". Το 1320 την κατέλαβαν με δωροδοκία οι Παλαιολόγοι, ενώ από τα μέσα του 15ου αιώνα περιήλθε στα χέρια των Τούρκων. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η Καρύταινα αναδείχθηκε σε σημαντικό εμπορικό κέντρο καπνού, μεταξωτών και κρασιού.  Συγχρόνως αποτέλεσε και σημαντικό διοικητικό κέντρο. Κατά την επανάσταση του 21 διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην περιοχή. Από τις αρχές της μάλιστα, στο κάστρο της εγκαταστάθηκε ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο οποίος το οχύρωσε, έχτισε σπίτι και εκκλησία μέσα σε αυτό και το χρησιμοποίησε σαν ορμητήριό του. Αργότερα, κατά την κάθοδο του στην Πελοπόννησο, το πολιόρκησε ο Ιμπραήμ Πασάς, χωρίς όμως επιτυχία. Από το 1830, η Δημητσάνα πήρε τη θέση της Καρύταινας σαν διοικητικό κέντρο της περιοχής της περιοχής, οπότε η Καρύταινα και το κάστρο της έπεσαν σε μαρασμό.

Η Καρίταινα περιτριγυρίζεται από παρθένα φύση και άγρια ζωή. Κεντρική θέση κατέχει το εντυπωσιακό φαράγγι που δημιουργεί ο ποταμός Αλφειός, καθώς και ο ποταμός Λούσιος που συμβάλλει σ' αυτόν κοντά στο χωριό. Εντυπωσιακό είναι το παλιό πέτρινο γεφύρι του Ατσιχόλου στον Λούσιο, κοντά στο σημείο συμβολής με τον Αλφειό, στο δρόμο που που οδηγεί στο χωριό Ατσίχολο. Στο γεφύρι του Ατσιχόλου στον Λούσιο οργανώνοται από εταιρίες εναλλακτικού τουρισμού δραστηριότητες rafting και καγιάκ που συγκεντρώνουν πολλούς λάτρεις του σπορ.

ΚΟΡΥΦΗ

Άφιξη και ξενάγηση στην Α.Η.Σ Β΄4ο τμήμα ΔΕΗ Μεγαλόπολης 16:30 μ.μ

ΑΗΣ Μεγαλόπολης

Στην περιοχή της Μεγαλόπολης οι πρώτες συστηματικές έρευνες για τον εντοπισμό λιγνίτη στην ευρύτερη περιοχή έλαβαν χώρα το 1957 και είχαν θετικό αποτέλεσμα. Το 1969 αρχίζει από την Δ.Ε.Η. η εκμετάλλευση του λιγνίτη. Η κίνηση αυτή ήταν πάρα πολύ σημαντική για τα παγκόσμια δεδομένα, διότι για πρώτη φορά ένας φτωχός λιγνίτης χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το λιγνιτωρυχείο της Μεγαλόπολης ξεκίνησε με μία ετήσια παραγωγή 1 εκ.τόνους και έφτασε το 2002 τους 14,5 εκ. τόνους και το 2003 η παραγωγή λιγνίτη ανήλθε στους 13,54 εκ.τόνους.

Οι Μονάδες Ι και ΙΙ του ΑΗΣ Μεγαλόπολης που τέθηκαν σε λειτουργία το 1970 είναι όμοιες 125MW η καθεμιά. Οι λέβητες των μονάδων Ι και ΙΙ είναι φυσικής κυκλοφορίας, διπλής διαδρομής καυσαερίων, με αναθέρμανση του ατμού που εξέρχεται από το στρόβιλο Κάθε λέβητας περιλαμβάνει μύλους λιγνίτη Η κονιοποίηση και ξήρανση του λιγνίτη γίνεται με θερμά καυσαέρια που απορροφά ο κάθε μύλος από το άνω μέρος της εστίας του λέβητα.

Στην έξοδο κάθε μύλου το μείγμα καυσίμου-καυσαερίων-υδρατμών διαχωρίζεται και ένα μέρος αυτού  πηγαίνει κατευθείαν στους αντίστοιχους καυστήρες λιγνίτη, ενώ το υπόλοιπο μέρος οδηγείται στη οροφή του λεβητοστασίου. Διαχωρίζεται το καύσιμο από τους υδρατμούς και τα καυσαέρια και τα μεν τελευταία πηγαίνουν ελεύθερα προς την ατμόσφαιρα, ενώ ο λιγνίτης πηγαίνει στον αντίστοιχο καυστήρα υποβοηθώντας έτσι την καύση.

H Μονάδα ΙΙΙ του ΑΗΣ Μεγαλόπολης που τέθηκε σε λειτουργία το 1975 είναι εγκατεστημένης ισχύος 300MW.

Λιγνιτικό Κέντρο Μεγαλόπολης                 Α.Η.Σ. - megalopolis.gr...

..

Ρεπορτάζ στην ΔΕΗ  

Στις 16:45 φτάσαμε στην ΔΕΗ. Εκεί μας ξενάγησε η κ. Θεοδώρα μηχανικός βάρδιας. Από αυτή τη ξενάγηση μάθαμε για τον λιγνίτη και  πώς παράγεται το ρεύμα από τον λιγνίτη. Επίσης μάθαμε πως ο λιγνίτης δεν μολύνει πολύ την ατμόσφαιρα γιατί του κάνουν αποθίωση. Τέλος για το πώς γίνεται η αποθίωση και για τον βιολογικό καθαρισμό που κάνουν στο νερό που μένει στον ψύκτη.

                                                                                                                              Μαρία Γιαννιά

ΚΟΡΥΦΗ

Άφιξη στη Μεγαλόπολη 17:30 μ.μ  και αναχώρηση για Σπάρτη 19:15 μ.μ

Μεγαλόπολη

Η   Μεγαλόπολη βρίσκεται στο κέντρο ενός εύφορου οροπεδίου, του δεύτερου σε έκταση της Αρκαδίας μετά από αυτό της Μαντινείας. Από το 1965, όταν δημιουργήθηκε ο μεγάλος ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός της ΔΕΗ, η Μεγαλόπολη γνώρισε αξιόλογη άνθηση

Η Μεγαλόπολη είναι από τα σημαντικότερα ενεργειακά κέντρα της Ελλάδας. Η ΔΕΗ εκμεταλλεύεται τους λιγνίτες της περιοχής και έχει εγκαταστήσει τέσσερις μεγάλες μονάδες παραγωγής ρεύματος συνολικής ισχύος 850 MW. Στη πεδιάδα της Μεγαλόπολης γίνεται σε μεγάλες εκτάσεις εξόρυξη λιγνίτη. Για τις ανάγκες της εξόρυξης του λιγνίτη, ολόκληρα χωριά έχουν εγκαταλειφθεί και μεταφερθεί. Σημαντικές είναι ως εκ τούτου οι οικολογικές μεταβολές, αλοιώσεις και επιπτώσεις που έχουν προκληθεί στο περιβάλλον της περιοχής. Είναι ήδη σε εξέλιξη στην περιοχή μεγάλο αναπτυξιακό έργο «μετα-λιγνιτικής» υποδομής για την τηλεθέρμανση της Μεγαλόπολης από τα κατάλοιπα της επεξεργασίας του λιγνίτη και από τοπικά παραγόμενη βιομάζα. Η τοπική οικονομία για ολόκληρη την περιοχή στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ενεργειακή δραστηριότητα.

Στην αρχαιότητα βρισκόταν στην ίδια θέση η Μεγάλη Πόλη, που δημιουργήθηκε ύστερα από τη μάχη στα Λεύκτρα (371π.Χ.) από τον Θηβαίο Επαμεινώνδα για να χρησιμεύσει σαν αντίπαλος της Σπάρτης. Η πόλη συγκέντρωσε τους κατοίκους πολλών αρκαδικών πόλεων και αποτέλεσε τον κεντρικό πυρήνα της Αρκαδικής Ομοσπονδίας. Τελικά οι Σπαρτιάτες κατάφεραν να την καταστρέψουν το 222 π.Χ. Έκτοτε η Μεγαλόπολη έχασε την αίγλη της και σχεδόν ερημώθηκε. Επί τουρκοκρατίας ήταν κατοικημένη από Τούρκους και ονομαζόταν Σινάνο. Τελευταίες ανασκαφές έφεραν στο φως κατάλοιπα κτιρίων της αγοράς (βουλευτήριο, στοά, γυμναστήριο, ιερό του Δία κ.α.), καθώς και τμήματα του θεάτρου, που ήταν ένα από τα μεγαλύτερα της αρχαιότητας.

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η λεκάνη της Μεγαλόπολης ήταν παλιότερα μια τεράστια λίμνη με μήκος 22 χμ. και πλάτος 10 χμ. Στη λίμνη αυτή υπήρχαν υδρόβια φυτά και γύρω της πανύψηλα δέντρα, από τα οποία τρέφονταν διάφορα σπονδυλωτά ζώα. Μετά από μεγάλες εδαφικές μεταβολές, τα νερά της λίμνης ωθήθηκαν προς το άνοιγμα της Καρύταινας και δημιούργησαν την κοίτη του ποταμού Αλφειού. Στη συνέχεια χύθηκαν στο Ιόνιο πέλαγος. Στη διάρκεια των χιλιάδων χρόνων, που μεσολάβησαν, στο πυθμένα της λίμνης θάφτηκαν μεγάλοι όγκοι οργανικής ύλης από φυτά δέντρα και ζώα , τα οποία με τον καιρό απολιθώθηκαν και σχημάτισαν το στρώμα του λιγνίτη, που αποτελεί την πρώτη ύλη για το λιγνιτικό εργοστάσιο της Μεγαλόπολης. Η ανεύρεση κατά καιρούς στην περιοχή απολιθωμένων οστών δημιούργησε το μύθο, ότι οι Αρκάδες ήταν απόγονοι γιγάντων και στην περιοχή γίνονταν γιγαντομαχίες.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΚΔΡΟΜΗΣ

Οι συμμετέχοντες μαθητές κατά την διάρκεια της επιστροφής έγραψαν στο ημερολόγιο εκδρομής πατήστε και διαβάστε

Άφιξη στο Πειραματικό Γυμνάσιο 20:45 μ.μ
 

ΚΟΡΥΦΗ

 

Τι καιρό κάνει;

...

..

ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ © 2008-2009 ΒΟΥΛΑ ΒΑΒΑΡΟΥΤΣΟΥ  

από 8/2/11 .free counters...

.free counters...free counters........

.

Μετρητής 

Επισκεπτών

από 16/1/2009

........ ...