Μέντελ Γρηγόριος

Αυστριακός φυσιοδίφης και κληρικός (Χάιντσεντορφ Σιλεσίας 1822-Μπρνο 1884). Φοίτησε στη σχολή του Λάιπνικ και αργότερα στη σχολή του Τροπάου. Το 1843 χειροτονήθηκε ιερέας, αλλάζοντας το αρχικό όνομά του από Ιωάννης σε Γρηγόριος. Το 1851 πήγε στη Βιέννη, όπου για τρία χρόνια παρακολούθησε μαθήματα φυσικών επιστημών και μαθηματικά. Αργότερα (1853) διορίστηκε καθηγητής στο λύκειο του Μπρνο, όπου δίδαξε φυσικές επιστήμες. Το 1868 έγινε ηγούμενος στο μοναστήρι των Αυγουστίνων. Ήδη από το 1865 είχε αρχίσει να κάνει διάφορα πειράματα υβριδισμού, που τα συνέχισε στον κήπο του μοναστηριού, με διασταυρώσεις φυτών μπιζελιών, φασολιών κ.ά. Τα συμπεράσματά του απ' αυτές τις διασταυρώσεις τα δημοσίευσε το 1866, αλλά το έργο του έμεινε παραγνωρισμένο μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα. Για την αδιαφορία την οποία υποδέχτηκαν οι επιστήμονες τις έρευνές του ο Μέντελ απογοητεύτηκε πολύ και σταμάτησε να ασχολείται με τους πειραματισμούς του, μόλις έγινες αρχιερέας (1868). Το 1900 τρεις άλλοι επιστήμονες, ο Ούγκο ντε Βρις, ο Καρλ Κόρενς και ο Έριχ Τσέρμακ, ανακάλυψαν πάλι τους νόμους που είχε διατυπώσει ο Μέντελ., κάνοντας έρευνες ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο. Το έργο του Μέντελ θεωρήθηκε αριστούργημα συνδυασμού λογικής και πειραματισμού και ο ίδιος αναγνωρίστηκε ιδρυτής μιας καινούριας επιστήμης, που ονομάζεται γενετική.

Η θεωρία που διατύπωσε για την κληρονομικότητα των διάφορων χαρακτηριστικών από γενιά σε γενιά ονομάστηκε προς τιμή του μεντελισμός. Ο Μέντελ ανακάλυψε πως τα διάφορα χαρακτηριστικά των φυτών (ύψος, σχήμα και χρώμα καρπών κ.ά.) προσδιορίζονται από ορισμένους παράγοντες που βρίσκονται μέσα στα κύτταρα και μεταβιβάζονται στους απογόνους τους με ορισμένους νόμους. Σήμερα οι παράγοντες αυτοί είναι γνωστοί ως γονίδια και βρίσκονται στα χρωματοσώματα του πυρήνα των  κυττάρων.