Στόχοι: H αφήγηση, τα μεταβατικά μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα, τα αμετάβατα, τα συνδετικά ρήματα, οι λόγιοι σχηματισμοί ρημάτων, οι τοπικοί και χρονικοί προσδιορισμοί.

Σύνδεσμος ΕΔΩ

 

Μάθε να ζωγραφίζεις μία γάτα

Σύνδεσμος ΕΔΩ

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

• Τα ενεργητικά ρήματα που παίρνουν αντικείμενο λέγονται μεταβατικά, επειδή η ενέργειά τους μεταβαίνει σε έναν άνθρωπο, ζώο ή πράγμα.
   

• Μερικά μεταβατικά ρήματα παίρνουν δύο αντικείμενα. Αυτά λέγονται δίπτωτα ρήματα. Τα δύο αντικείμενά τους τα ονομάζουμε Άμεσο Αντικείμενο (σε αιτιατική πτώση) και Έμμεσο Αντικείμενο (σε γενική πτώση ή με Προθετική Φράση). Π.χ. Ο ταχυδρόμος έδωσε ένα δέμα στη μητέρα / της μητέρας.
  Πολλές φορές το Ε.Α. είναι αδύνατος τύπος της προσωπικής αντωνυμίας.
   

• Υπάρχουν και ενεργητικά ρήματα που δεν παίρνουν αντικείμενο, γιατί η ενέργειά τους δε μεταβαίνει σε κάποιον άνθρωπο, ζώο ή πράγμα. Αυτά τα λέμε αμετάβατα. Π.χ. Ο Ορέστης τρέχει. Ο Βρασίδας ροχαλίζει.
   

• Συνδετικά λέμε τα ρήματα που συνδέουν το υποκείμενο της πρότασης με κάποια άλλη φράση, που ονομάζεται κατηγορούμενο. Αυτή η φράση φανερώνει μια ιδιότητα ή ένα χαρακτηριστικό που έχει το υποκείμενο.Συνδετικά ρήματα είναι τα: Συνδετικά ρήματα είναι: είμαι, φαίνομαι, γίνομαι, εμφανίζομαι, παρουσιάζομαι, πάω για, εκλέγομαι, διορίζομαι, λέγομαι, ονομάζομαι, θεωρούμαι κ.ά. Π.χ. Ο Βρασίδας έγινε επιστήμονας. Η Αγγελίνα είναι έξυπνη.
   

• Οι τοπικοί προσδιορισμοί απαντάνε στην ερώτηση πού και μπορεί να είναι: τοπικά επιρρήματα ή επιρρηματικές φράσεις (Το μολύβι σου είναι εδώ, Καθίσαμε γύρω γύρω.), φράσεις με προθέσεις (Έβαλε το πιάτο στο τραπέζι.), ουσιαστικά σε αιτιατική (Πάω σχολείο.), αναφορικές προτάσεις που φανερώνουν τόπο (Πηγαίνει όπου θέλει.)
   

• Oι χρονικοί προσδιορισμοί απαντάνε στην ερώτηση πότε και μπορεί να είναι: χρονικά επιρρήματα ή επιρρηματικές φράσεις που δηλώνουν χρόνο (Τρώμε τώρα, Κάπου κάπου σταματούσε να ξεκουραστεί.), φράσεις με προθέσεις (Διάβαζε ως το βράδυ.), λέξεις σε γενική ή αιτιατική (Θα τον δω του χρόνου, Την άνοιξη θα μαζέψουμε λουλούδια.), χρονικές προτάσεις (Είχα φύγει όταν ήρθε.)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Κουίζ ορθογραφίας ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Κουίζ για τα μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Κουίζ για Μεταβατικά-Αμετάβατα-Συνδετικά ρήματα ΕΔΩ και ΕΔΩ.
Αντικείμενο - Κατηγορούμενο κουίζ ΕΔΩ. 
Κουίζ για τους τοπικούς και χρονικούς προσδιορισμούς ΕΔΩ.