ε?ναι παιδε?αν ? ν?ν λ?γος ?ν ε?η, τ?ν δ? πρ?ς ?ρετ?ν ?κ πα?δων παιδε?αν, ποιο?σαν ?πιθυμητ?ν τε κα? ?ραστ?ν το? πολ?την γεν?σθαι τ?λεον, ?ρχειν τε κα? ?ρχεσθαι ?πιστ?μενον μετ? δ?κης. τα?την [644a] τ?ν τροφ?ν ?φορισ?μενος ? λ?γος ο?τος, ?ς ?μο? φα?νεται, ν?ν βο?λοιτ' ?ν μ?νην παιδε?αν προσαγορε?ειν, τ?ν δ? ε?ς χρ?ματα τε?νουσαν ? τινα πρ?ς ?σχ?ν, ? κα? πρ?ς ?λλην τιν? σοφ?αν ?νευ νο? κα? δ?κης, β?ναυσ?ν τ' ε?ναι κα? ?νελε?θερον κα? ο?κ ?ξ?αν τ? παρ?παν παιδε?αν καλε?σθαι. ?με?ς δ? μηδ?ν ?ν?ματι διαφερ?μεθ' α?το?ς, ?λλ' ? νυν δ? λ?γος ?μ?ν ?μολογηθε?ς μεν?τω, ?ς
ο? γε ?ρθ?ς πεπαιδευμ?νοι σχεδ?ν ?γαθο? γ?γνονται, κα? δε? δ? τ?ν παιδε?αν [644b] μηδαμο? ?τιμ?ζειν, ?ς πρ?τον τ?ν καλλ?στων το?ς ?ρ?στοις ?νδρ?σιν παραγιγν?μενον? κα? ε? ποτε ?ξ?ρχεται, δυνατ?ν δ' ?στ?ν ?πανορθο?σθαι, το?τ' ?ε? δραστ?ον δι? β?ου παντ? κατ? δ?ναμιν. (Πλάτων Νόμοι 643e-644a)
/Μετάφραση/
Ας δεχτούμε όμως, για χάρη της συζήτησης, ότι δεν εννοούμε αυτό το πράγμα αλλά την παιδεία που από την παιδική ηλικία οδηγεί τον άνθρωπο στην αρετή και του προκαλεί ισχυρή επιθυμία να γίνει ένας τέλειος πολίτης που ξέρει να κυβερνά ή να κυβερνιέται σύμφωνα με το δίκαιο. Θα ήθελα να ξεχωρίσουμε αυτό το είδος της τροφής από τις υπόλοιπες και να την θεωρήσουμε πραγματικά την μόνη παιδεία. Αντίθετα, την παιδεία που αποβλέπει στην απόκτηση χρημάτων ή δύναμης ή σοφίας χωρίς λογική και δικαιοσύνη, θα πρέπει να την θεωρούμε ανελεύθερη και βάναυση ? κάτι δηλαδή που δεν αξίζει να ονομάζουμε Παιδεία. Ας μη μένουμε όμως πολύ στις λέξεις. Αφού συμφωνήσουμε στον ορισμό, ας δεχτούμε αυτό που εννοεί.
Ότι εκείνοι που ορθά [εκ]παιδεύονται γίνονται σχεδόν αγαθοί. Δεν πρέπει, επομένως, σε καμία περίπτωση να ατιμάζουμε [υποτιμάμε] την παιδεία, γιατί είναι το πιο σημαντικό πράγμα στην παραγωγή άριστων ανθρώπων. Και αν κάποτε ξεφεύγει από τον προορισμό της, οφείλουμε να την ξαναφέρνουμε στον ορθό δρόμο με κάθε μέσο που διαθέτουμε. Έτσι πρέπει να δρούμε το κατά δύναμη πάντα στην διάρκεια του βίου μας.