ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

 ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ,

 ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ/PROJECT 

ΘΕΜΑ:  ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ   ΜΕΣΑ  ΑΠΟ

 ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

à        Ο ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ,

à        Η ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ,

à        ΟΙ ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ,

à        ΟΙ ΑΞΙΕΣ,

à        Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ,

à        Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ  ΜΑΘΗΣΗ,

à        Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΠΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΙΤΑΙ ΜΕ:

o       ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΠΣ ΚΑΙ ΑΠΣ

o       ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ, ΕΝΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟ

o       ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

o       ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

o       ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

o       ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ, π.χ. Ε.Ζ.

o       ΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

o       ΤΗ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ  ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΕΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, ΚΑΘΩΣ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΕΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΩΣ ΑΓΑΘΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ

ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΡΕΥΝΑ, ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΠΣ ΣΕ ΔΕΠΠΣ ΚΑΙ ΑΠΣ (2001-3) ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΕΛΕΤΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΩΝ ΟΛΟΠΛΕΥΡΗ, ΣΕ ΔΙΑΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΑ, ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕΤΑ (ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ), ΩΣΤΕ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΝΑ ΑΝΤΙΛΗΦΘΕΙ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΤΗ «ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ» ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΗΣ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ (ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΓΕΝΕΤΙΚΗ, ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ, κ.ά.).

ΣΤΑ ΔΕΠΠΣ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΥΛΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΘΕΣΜΟΘΕΤΕΙΤΑΙ ΤΟΣΟ Η ΑΠΟΦΥΓΗ ΕΠΙΚΑΛΥΨΕΩΝ, ΟΣΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 10 % ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ  ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ.

Η ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΥΛΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΡΕΥΝΩΝΤΑΙ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΟΛΟΠΛΕΥΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ/ PROJECT.

ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ, ΜΕ ΤΟ ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΕ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ, Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, Η ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ κ.ά. -  ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ Η ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ.

ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΛΕΤΗΘΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ, ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΑΦΟΡΟΥΝ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ.

ΤΟ ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΦΑΚΕΛΟΣ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ Ε.Ζ., ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΡΕΥΝΑΣ.

ΣΥΝΕΠΩΣ, Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΗΝ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Ή ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΥΤΟΝΟΗΤΗ.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΦΑΚΕΛΟΣ

Περιέχει άρθρα διακεκριμένων επιστημόνων και διανοητών που διαπραγματεύονται θέματα ποικίλου ενδιαφέροντος. Αυτά μελετώνται για αφόρμηση και προβληματισμό και στη συνέχεια μπορεί να γίνει μια μικροέρευνα με αφορμή κάποιο θέμα του κειμένου ή σε σχέση ή σε προέκταση αυτού που λειτούργησε ως έναυσμα.

Τόσο με την αναμόρφωση των προγραμμάτων και τη συγγραφή νέων βιβλίων, όσο και με τη διαθεματική διάσταση και τις καινοτόμες δράσεις, όπως είναι η Ευέλικτη Ζώνη, και την εναλλακτική διδακτική προσέγγιση με τη μέθοδο των σχεδίων εργασίας επιδιώκεται Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ.

Η ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- ΜΙΚΡΟΕΡΕΥΝΩΝ-, ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ. ΘΑ ΕΛΕΓΑ ΟΤΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΥΤΗ ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ, ΠΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΗ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ.

ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ, ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ-ΠΡΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ (Austin, Searle)- και ΜΕΝΤΙΑΚΕΣ (τεχνικές μοντάζ ήχου και εικόνας, ανάλυση εικόνας, φωτισμός κ.ά.) ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ.

ΕΤΣΙ, ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΟΤΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ, ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ, Η ΚΑΛΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ.

Η ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΒΟΗΘΑΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ (ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ).

Ο/Η ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ/ΤΡΙΑ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο/Η ΜΑΘΗΤΗΣ/ΤΡΙΑ ΣΥΝΕΡΕΥΝΗΤΗΣ/ΤΡΙΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΣ ΚΡΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ.

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΜΟΝΟΙ ΤΟΥΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.

Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ «ΛΑΘΟΥΣ» ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ, ΚΑΘΩΣ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ. ΕΞΗΓΟΥΜΕ ΜΕ ΥΠΟΜΟΝΗ ΤΙ  ΚΑΙ  ΓΙΑΤΙ  ΕΙΝΑΙ «ΛΑΘΟΣ».

ΠΑΡΑΚΙΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ Ο ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΛΟ, ΕΝΙΣΧΥΟΥΜΕ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΟΛΩΝ, ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ ΚΑΛΟΣ Ή ΜΕΤΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ ΣΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ.

ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ, ΑΝ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ, ΤΟΤΕ ΤΟΣΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΑΦΟΡΜΗ ΑΠΟ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΠΟΙΚΙΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ (ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΑ) ΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ Ή ΣΥΝΑΦΕΣ ΘΕΜΑ (ΟΜΟΘΕΜΑ). ΕΤΣΙ, ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΣ ΩΣ ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ (λογοτεχνικό κείμενο- ποιητικό η πεζό-, αφηγηματικό ή περιγραφικό κείμενο, άρθρο, οδηγίες χρήσης μιας συσκευής κ.ά.) ΚΑΙ ΩΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ, ΤΑ ΜΕΛΕΤΑΜΕ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥΣ ΟΛΟΠΛΕΥΡΑ. ΤΕΤΟΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΞΑΓΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Ή ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ:

ΞΕΝΙΤΙΑ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ,  ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ, ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΟΥ, ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΔΡΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ  ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ, ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ κ.ά.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΜΠΕΔΩΣΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ: Η ΠΕΡΙΛΗΨΗ, Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, Η ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ –ν, η ορθογραφία του –ω- ή του –ει- στην κατάληξη των ουσιαστικών (μάλωμα, παιδεία, εμπέδωση), Η ΣΤΙΞΗ, ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ, ΟΙ ΣΥΝΔΕΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ή ΚΑΠΟΙΟ ΑΛΛΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ή ΣΕ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΑ  ΘΕΜΑΤΑ.

ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΙ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ, ΩΣΤΕ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ, ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΚΑΠΟΙΑ ΚΕΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΕΙΤΑΙ ΧΡΟΝΟΣ.

ΠΩΣ ΘΑ ΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΣ;

o       Xωρίζονται σε ομάδες και αναλαμβάνουν με την καθοδήγηση του/της καθηγητή/τριας να μελετήσουν ένα υπόθεμα ή έναν άξονα από το ευρύτερο θέμα. Κατά την εργασία παραπέμπονται σε πηγές, τις οποίες μελετούν και τις ανασυνθέτουν συνοπτικά με το δικό τους τρόπο γραφής.

o       Κατά τη συγκέντρωση του υλικού και την πρώτη μελέτη και ταξινόμησή του μπορούν να γίνουν διορθωτικές παρεμβάσεις από τον εκπαιδευτικό για να μην χάσουν οι μαθητές το στόχο τους.

o       Τέλος παρουσιάζονται οι εργασίες στην τάξη από εκπρόσωπο της ομάδας, συζητιούνται και αναλαμβάνουν κάποιοι μαθητές να συνθέσουν το τελικό κείμενο, να το γράψουν στον Η/Υ και να το επενδύσουν εικαστικά με δικές τους δημιουργίες ή με σχετικό με το θέμα φωτογραφικό υλικό που έχουν συγκεντρώσει.

o       Επίσης, μπορεί στο τέλος της σχολικής χρονιάς να γίνει έκθεση με τις εργασίες των μαθητών στο σχολείο ή την τοπική κοινωνία.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Μπορεί να επιλεγεί από μαθητές και καθηγητές είτε στο πλαίσιο του γλωσσικού μαθήματος, είτε στη λογοτεχνία - νεοελληνική ή αρχαία από μετάφραση - για μελέτη το θέμα: ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ   ΜΕΣΑ  ΑΠΟ ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ.

Αρχικά ο καθηγητής οργανώνει τους στόχους του και ένα πλαίσιο εργασίας ώστε να καθοδηγήσει τους μαθητές του και να δει πέρα από την ολόπλευρη μελέτη του θέματος τι άλλο προσφέρεται από το υλικό του για να μελετήσει κάποια από τα γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα.

Το θέμα μπορεί χωριστεί σε δυο ενότητες:

Α. Μετανάστευση

Β. Παλιννόστηση

 Α. Μετανάστευση

 ΣΤΟΧΟΙ

Επιδιώκεται οι μαθητές:

§         να κατανοήσουν το φαινόμενο της μετανάστευσης σε συγχρονία και διαχρονία,

§         να μπορούν να αναζητούν τα αίτια και να αναδεικνύουν τα αποτελέσματα με κριτική σκέψη,

§         να αναδεικνύουν χωρίς προκαταλήψεις τις νέες συνθήκες που δημιουργεί η μετανάστευση σε οικονομικό, εργασιακό, πολιτισμικό και εκπαιδευτικό επίπεδο,

§         να ευαισθητοποιούνται στην παρουσία του ‘άλλου’ του διαφορετικού όχι μόνο ως ανεκτικοί, δηλαδή μη ρατσιστές, αλλά ως πραγματικοί πολίτες που αναγνωρίζουν τα δικαιώματα και τη συμβολή του «άλλου» σε κάθε κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική έκφανση της καθημερινότητας και της ιστορικής πορείας μιας χώρας,

§         να συσχετίσουν τη μετανάστευση των Ελλήνων με τις σύγχρονες μεταναστεύσεις,

§         να συγκεντρώσουν λέξεις ελληνικές και ξένες που έχουν σχέση με τη μετανάστευση-αποδημία (Γάλλοι και Άγγλοι έχουν διαφορετικές λέξεις για τον ξένο μετανάστη και το γηγενή - immigrant, emigrant),

§         να κατανοήσουν την αφήγηση μέσα από πολυτροπικά κείμενα και σε σύγκριση με ένα άρθρο επιχειρηματολογίας σχετικά με τα δεινά που προκαλούν οι νεομετανάστες στη χώρα μας.

Το θέμα  ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ  μπορεί να διερευνηθεί στους άξονες:

§         Η μετανάστευση διαχρονικά με διευκρίνιση των όρων: αποικία, μετανάστευση, αλλοδαπός, ξένος, ομογενής.

§         Μορφές μετανάστευσης (ιστορία, αρχαία κείμενα, λογοτεχνία, κοινωνική και πολιτική αγωγή, γεωγραφία, οικονομία, αισθητική αγωγή).

§         Αίτια και αποτελέσματα της σύγχρονης μετανάστευσης.

§         Νέες κοινωνικές συνθήκες στη χώρα υποδοχής, προβλήματα και προοπτικές.

§         Πολιτισμική πολυμορφία, ήθη και έθιμα (δυναμικό στοιχείο ή αναιρετικό).

§         Τα ξένα και ο ξενιτεμένος στοιχείο σύμφυτο με την έννοια Έλληνας.

§         Εργασιακές σχέσεις και οικονομία.

§         Θρησκευτική πολυμορφία και διαπολιτισμική εκπαίδευση.

§         Αφομοίωση, ένταξη απλή ή γόνιμη ενσωμάτωση.

§         Μετανάστευση και πολιτισμός των Ελλήνων στις χώρες όπου ζουν.

§         Γλώσσα και ταυτότητα ή ταυτότητες του Έλληνα μετανάστη στην αλλοδαπή και των ξένων μεταναστών στην Ελλάδα.

§         Να μελετηθεί και να τεκμηριωθεί η συνήθης φράση ότι «Οι ευρωπαίοι μετανάστες έφτιαξαν τις νέες χώρες και τη Γερμανία».

§         Εικαστικές απεικονίσεις.

§         Διδασκαλία της αφήγησης και του άρθρου.

§         Επιλογή κειμένων ιστορικών, λογοτεχνικών, αρθρογραφίας, διαδίκτυο.

Β. Παλιννόστηση

ΣΤΟΧΟΙ

Να μπορούν οι μαθητές:

§         να κατανοήσουν τους όρους: παλιννόστηση, διασπορά, ομογενείς, έθνος-γένος, νόστος,

§         να διερευνήσουν και να αναδείξουν τα αίτια της παλιννόστησης,

§         να κατανοήσουν το νόστο διαχρονικά,

§         να μπορούν να αναδείξουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παλιννοστούντες ομογενείς στην Ελλάδα και να ευαισθητοποιηθούν σε αυτές τις πληθυσμιακές ομάδες,

§         να κατανοήσουν τη συμβολή του απόδημου ελληνισμού είτε ως ευεργετών είτε ως παλιννοστούντων σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο,

§         να ευαισθητοποιηθούν σε φαινόμενα ρατσισμού προς τους παλιννοστούντες,

§         να κατανοήσουν τον εσωτερικό διχασμό κάποιων παλιννοστούντων που παλεύουν ανάμεσα σε δυο πατρίδες και κουλτούρες.

Β. ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ

Το θέμα μπορεί να μελετηθεί στους άξονες:

Ø      Όροι και ορολογίες, γεωγραφία των παλιννοστούντων Ελλήνων

Ø      Αίτια επιστροφής, προσδοκίες, διαψεύσεις, ψυχολογία και ανθρωπολογία του επανακάμπτοντος ομογενούς.

à        Ο νόστος φαινόμενο διαχρονικό, ο νόστος του έλληνα μέσα από ποικίλα κείμενα, ζωντανές αφηγήσεις ή ερωτηματολόγια. Τι νοσταλγεί κυρίως ο Έλληνας και γιατί αποκαλείται συχνά αιώνιος Οδυσσέας;

-         Οι παλιννοστούντες και η σχέση τους με την οικονομία και τη δημογραφική εικόνα της Ελλάδας.

-         Εθνική και εκπαιδευτική πολιτική για τους παλιννοστούντες.

-         Ρατσισμός και παλιννοστούντες, πότε, πώς και γιατί δημιουργείται.

-         Συμβολή των παλιννοστούντων σε πολιτισμικό, κοινωνικό, και επιστημονικό επίπεδο.

-         Εικαστικές αναπαραστάσεις.

-         Περίληψη με αφορμή τα κείμενα για την παλιννόστηση.

-         Εμπλουτισμός λεξιλογίου με σχετικό λεξιλόγιο με το θέμα και τη μέθοδο των οικογενειών λέξεων.

à        Αφού μελετηθεί το θέμα και στις δυο ενότητές του από ομάδες μαθητών, γίνεται συζήτηση στην τάξη και ακολουθεί η τελική σύνθεση των ενοτήτων με εικαστικές αναπαραστάσεις, μελοποιήσεις και σχεδιαγράμματα- είδος περίπλου γης- με τις χώρες που ταξίδευαν οι αρχαίοι -οι βυζαντινοί μετά την άλωση της Πόλης- και με τη σύγχρονη μετανάστευση στα τέλη του 19^ου και 20^ου αιώνα.

à        Ανάλογα σχεδιαγράμματα γίνονται και για τους παλιννοστούντες ώστε να φανεί και οπτικά ίσως και στατιστικά από πού έρχονται και πόσοι ομογενείς παλιννοστούν.

à        Μπορούν να επενδυθούν τα κείμενα με τραγούδια της ξενιτιάς και της επιστροφής του ξενιτεμένου, με ζωντανές αφηγήσεις και με ερωτηματολόγια από τα οποία θα καταδεικνύεται η στάση των ντόπιων στους ξένους και τους ομογενείς παλιννοστούντες.

à        Αντλούνται πληροφορίες από το διαδίκτυο και τα Υπουργεία Εξωτερικών και Παιδείας.

à        Στο τελικό κείμενο εντάσσονται και πολυγλωσσικά κείμενα των παλιννοστούντων ή γλώσσες κρεολές.

à        Αφού μελετηθούν τα κείμενα και άλλες πηγές από βιβλιοθήκες, άρθρα σε εφημερίδες και στο διαδίκτυο συντάσσονται τα τελικά κείμενα των μαθητών στη μορφή αφήγησης, δίνονται οι δικές τους κρίσεις με μορφή περίληψης με την οποία ενημερώνουν τους γονείς τους και τους φίλους τους.

à        Επίσης, γράφουν σύντομο άρθρο σε δυο με τρεις παραγράφους για την εφημερίδα και τέλος συντάσσουν επιστολή στους Υπουργούς Παιδείας και Εξωτερικών, όπου μιλούν για την έρευνά τους, για τις ανάγκες των μεταναστών στην Ελλάδα, τη γλωσσική και πολιτιστική επιβίωση των ομογενών ανά την υφήλιο και για τα προβλήματα των παλιννοστούντων ομογενών.

à        Τέλος κάνουν έκθεση στο σχολείο ή στο δήμο με θεατρικά δρώμενα που επινοούν οι ίδιοι με αφίσες και με κείμενα από την έρευνά τους.

Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα μεγάλο γι΄ αυτό απαιτείται τουλάχιστον ένα εξάμηνο για να υλοποιηθεί. Αν γίνει στο πλαίσιο ανακεφαλαίωσης μαθήματος τότε απαιτείται χρόνος για πιο συνοπτική εργασία και τουλάχιστον δυο δίωρα για την παρουσίασή του.

     Θεωρώ ότι η όποια απώλεια ώρας αντισταθμίζεται από τη συμμετοχική  μάθηση με αυτή τη διαδικασία και παράγεται λόγος, προφορικός και γραπτός, ενώ συγχρόνως οι μαθητές μαθαίνουν μέσα από όλες τις συναφείς με το θέμα επιστήμες, αναπτύσσουν δεξιότητες και μπορούν να μαθαίνουν δια βίου αφού ασκούνται στη συνερευνητική, συμμετοχική και ομαδοσυνεργατική μάθηση.

                                              ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ,   Δρ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Π.Ι.