Ο συγγραφέας Ερρι Ντε Λούκα, προσκλήθηκε για πρώτη φορά στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης

Το 2013 ο Ιταλός συγγραφέας Erri De Luca πήρε ως σεναριογράφος το πρώτο βραβείο στο κορυφαίο ανεξάρτητο αμερικανικό Φεστιβάλ της Tribeca και τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας. Απέσπασε ξανά το ίδιο Ευρωπαϊκό Βραβείο το 2016, και το παρέλαβε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Ντε Λούκα γεννήθηκε μετά τον πόλεμο και γνώρισε «το μίσος των άλλων απέναντι στη δική μου αναδυόμενη επαναστατική γενιά». Οπως γράφει στην? Πεταλούδα: «Για ένα διάστημα τον περασμένο αιώνα, η νεολαία ασπάστηκε ένα νόμο διαφορετικό από τον καθιερωμένο. Επαψε να μαθαίνει από τους μεγάλους. Κατάργησε την υπομονή. Στο βουνό οι νέοι σκαρφάλωναν σε καινούργιες κορφές, στην πεδιάδα έπαιρναν ονόματα μάχης. Ηθελαν να είναι μπροστάρηδες σε κόντρα καιρούς. Ολα τα ‘βγαζαν σκάρτα. Δεν είχαν δικαίωμα στην αγάπη. Ενα αναποδογυρισμένο πιάτο χωράει λίγα, όμως έχει πιο πλατιά βάση, στηρίζεται πιο καλά».

Τα σταυρόλεξα, οι ιστορίες και η ιστορία της Λεπέν

Η Νάπολη των παιδικών του χρόνων σφράγισε τη συναισθηματική του αγωγή, ομολογούσε πρόσφατα ο Ιταλός συγγραφέας στο γαλλικό περιοδικό «L?Obs». Στον ιταλικό Νότο πρωτοένιωσε αλληλέγγυος προς τους μετανάστες από την Αφρική, γιατί κι εκείνοι «ποδοπατήθηκαν μέσα στην πατρίδα τους, κι έξω απ? αυτήν λογίζονται χολεριασμένοι».

Ενας άντρας που βοηθά μετανάστες να περάσουν στην Ιταλία είναι, άλλωστε, ο ήρωας του πιο πρόσφατου βιβλίου του La Natura Esposta. ?Διότι «δεν μπορώ να αποδεχτώ πως η Μεσόγειος, η ?θάλασσά μας?, έχει γίνει ένα νεκροταφείο. Η Ευρώπη οφείλει να απορροφήσει τις μεταναστευτικές ροές».

Ο Ντε Λούκα είναι αυθόρμητος στον προφορικό λόγο. Είναι χαρακτηριστικό το επίμαχο σχόλιό του, ότι θα έπρεπε να σαμποταριστεί η σιδηροδρομική γραμμή TAV που καταστρέφει το περιβάλλον και διασπαθίζει το δημόσιο χρήμα. «Η πρώτη γλώσσα μου είναι τα Ναπολιτάνικα, το νευρικό μου σύστημα είναι ναπολιτάνικο», παραδέχεται, «και όπως όλοι οι Ναπολιτάνοι, αντιδρώ μιλώντας πάντα σε μια οκτάβα πάνω από τον μέσο όρο».

Στον γραπτό λόγο, όμως, κεντάει. Οι σύντομες φράσεις του, που αναπτύσσονται σε μια ανάσα, ανοίγουν καίρια ζητήματα και ζωντανεύουν υποβλητικές εικόνες. Ολα ξεκίνησαν, γράφει στα Ψάρια?, από τη μοναχική μανία του να λύνει σταυρόλεξα, τα οποία λειτούργησαν τελικά σαν «μηχανουργείο για τη γλώσσα» του.

«Τα σταυρόλεξα και οι γρίφοι είναι ένα καλό σχολείο για τη συγγραφή. Εξασκούν την ακρίβεια της λέξης που πρέπει να αντιστοιχεί στο ζητούμενο του ορισμού. Αποκλείουν τις παρεμφερείς λέξεις, και ο αποκλεισμός είναι ένα μεγάλο μέρος από το λεξιλόγιο όποιου γράφει ιστορίες?»

Οσο για τα μελανά γυρίσματα στην Ιστορία του καιρού μας, είναι κάθετος στο «Obs»: «Το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, όπως και τα άλλα εθνικιστικά κινήματα στην Ευρώπη, είναι σαν τη σαβούρα που βάζουμε στον πάτο των καραβιών. Μπορεί να επιβραδύνει την ταχύτητά τους αλλά δεν μπορεί να αναστρέψει την πορεία τους».