ΚΑΛΛΗ…terra

ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ

  Γλωσσομάθεια είναι το να ξέρει κάποιος καλά, πλάι στη μητρική του γλώσσα, μια ή περισσότερες ξένες γλώσσες. Λέγοντας πως κάποιος ξέρει καλά μια ξένη γλώσσα, εννοούμε ότι τη μιλάει καλά, σαν να ήταν η μητρική του περίπου, με την προφορά των ξενόγλωσσων, με τη γραμματική της, με τους ιδιωματισμούς της και με την ορθογραφία της.

Οι λόγοι που καθιστούν απαραίτητη τη γλωσσομάθεια στην εποχή μας, είναι πολλοί. Καταρχάς μια, τουλάχιστο, ξένη γλώσσα είναι χρήσιμη από πολλές απόψεις. Δίνει τη δυνατότητα στο γλωσσομαθή να επικοινωνεί με τους πολίτες άλλων κρατών, που μιλούν την ίδια γλώσσα. Και αν λάβουμε υπόψη μας πόσο στενή και συχνή είναι σήμερα η διεθνής επικοινωνία, με τα ταξίδια και τα σύγχρονα μέσα πληροφόρησης, αντιλαμβανόμαστε πόσο πολύτιμη είναι η γλωσσομάθεια, αν θέλουμε να επισκεφτούμε μια ξένη χώρα ή να ενημερωθούμε για τα διεθνή γεγονότα.

Έπειτα, είναι χρήσιμη, για να διεκπεραιώνονται διάφορες συναλλαγές, όπως συμφωνίες, αγορές, εισαγω-γές και εξαγωγές, με φυσικά και νομικά πρόσωπα του εξωτερικού. Άλλωστε, είναι κοινός τόπος ότι οι επαγγελματικές δραστηριότητες σήμερα έχουν επεκταθεί σ? όλη σχεδόν την Οικουμένη. Παραγωγοί, έμποροι και υπηρεσίες έχουν εξαπλώσει το δίκτυο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων διεθνώς. Συμμετέχουν σε διεθνείς εκθέσεις, προβάλλουν και διαφημίζουν τα προϊόντα τους σ? όλο τον κόσμο, ενημε- ρώνονται για την παγκόσμια οικονομική κατάσταση, για τις εξελίξεις στην τεχνολογία και τις συνθήκες που επικρατούν στη διεθνή αγορά. Για να τα παρακολουθεί όλα αυτά αυτός που ενδιαφέρεται, πρέπει απαραίτητα να είναι γλωσσομαθής.

Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η γλωσσομάθεια για ορισμένα επαγγέλματα, όπως είναι, για παράδειγμα, το επάγγελμα του διπλωμάτη και του πολιτικού, που εκπροσωπούν τη χώρα τους στους διεθνείς οργανισμούς και συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με άλλα κράτη. Πώς θα μπορούσε ένας ηγέτης να υπερασπιστεί και να προβάλλει στα διεθνή συνέδρια ή στις συναντήσεις του με ηγέτες άλλων κρατών τα εθνικά δίκαια, αν δε γνωρίζει άπταιστα ξένες γλώσσες; Continue reading «Γλωσσομάθεια»

Οδυσσέα Ελύτη, «Λόγος στην Ακαδημία της Στοκχόλμης» (αποσπάσματα)

Κύριοι Ακαδημαϊκοί, Κυρίες και Κύριοι,

Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε το χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ. Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του. Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα.

Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ’ αντικείμενα σ’ όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά δηλαδή την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία. Ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσα ίσα να ξεπεράσουν την ύλη, το δείχνει καθαρά. Όπως επίσης ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλουν το «θείο».

Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική, επέμβαση μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε, πιστεύω, ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση. Όχι να αρκεσθεί στο «νυν έχον» αλλά να επεκταθεί στο «δυνατόν γενέσθαι». Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ίσως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω, πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαίμονες. Continue reading «Ο λόγος του Ελύτη στην ακαδημία της Στοκχόλμης»

Άρθρο της Βασιλικής Χρυσοστομίδου, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή την 23-2-2013

«Πολλές φορές διαβάζω και δεν καταλαβαίνω, όχι μόνο τους αρχαίους αλλά και αυτούς που είναι κάτι σαν? αρχαίοι ? Καβάφη, Παπαδιαμάντη» (Ελευθερία, Γ΄ Λυκείου). «Oταν τα κείμενα είναι αρχαία με νέα ελληνικά μαζί, μου φαίνονται πολύ περίεργα. Δυσκολεύομαι να καταλάβω, θέλει πολλή ανάλυση. Θυμάμαι τον ?Κρητικό? (σ.σ. Διον. Σολωμός), είδα κι έπαθα να βγάλω άκρη. Εκτός σχολείου, δε μ? αρέσει να διαβάζω». (Βασίλης, Γ΄ Λυκείου). «Εξαιρώντας τα μαθήματα που μ? ενδιαφέρουν για τις Πανελλήνιες, θα χρειαστώ περισσότερο χρόνο να κατανοήσω ένα κείμενο». (Δημήτρης, Β΄ Λυκείου).«Δυσκολεύομαι να γράψω. Δεν έχω ιδέες ή όταν έχω, δεν μπορώ να τις αναπτύξω. Εκθεση, πάω φροντιστήριο, μαθαίνω ?πακέτα λέξεων?, τα γράφω. Αλλα βιβλία, ποτέ ? μόνο Χάρυ Πόττερ παλιότερα. Προτιμώ ταινίες». (Σταύρος, Β΄ Λυκείου).

«Καταλαβαίνουν τα παιδιά όταν μελετούν;», το ερώτημα που θέσαμε σε εκπαιδευτικούς: Continue reading «Τα παιδιά μελετούν, αλλά δεν κατανοούν»