Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

Έννοιες

Οι έννοιες είναι « τέκνα» της Αφαίρεσης. Είναι δηλαδή σημαινόμενα που έχουν προκύψει από την ανθρώπινη αφαιρετική παρέμβαση σε αντικείμενα, σε γεγονότα και σε καταστάσεις.

1.Προϊόντα εμπειρικής αφαίρεσης

Οι Γνωσιοθεωρητικές επιστήμες

Η κερασιά, το πόδι του τραπεζιού, το λαχείο, η φρυγανιέρα, η ιστιοσανίδα είναι έννοιες που έχουν προκύψει από εμπειρική αφαίρεση. Αυτό θα πει ότι έχουν δημιουργηθεί από παρεμβάσεις της ανθρώπινης σκέψης είτε στα μορφικά χαρακτηριστικά είτε στις ιδιαιτερότητες της λειτουργίας κάποιων αντικειμένων.

Οι Γνωσιοθεωρητικές επιστήμες χαρακτηρίζουν αυτού του είδους τις έννοιες κατηγοριακές.

Η τροχαλία, το ελατήριο, το κάτοπτρο, η μπαταρία, το δυναμό, η μαγνητική βελόνα είναι ορισμένες από τις κατηγοριακές έννοιες που συναντάμε στη Φυσική.

Η Ψυχολογία

Στα σενάρια των ψυχολόγων πρωταγωνιστεί ο όρος ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Μας λένε ότι οι κατηγοριακές έννοιες αναπαριστώνται μέσα μας με τη μορφή ενός προτύπου.

Η αναπαράσταση της έννοιας πουλί για έναν Αθηναίο θα είναι πιο κοντά στο σπουργίτι ή στο περιστέρι και λιγότερο στον αργυροπελεκάνο ή στον κόνδορα.

2. Τυπικές έννοιες

Η Θλίψη, η αυτογνωσία, η αλληλεγγύη, η βλακεία και η απόλαυση είναι, σύμφωνα με τη Γραμματική, αφηρημένα ουσιαστικά. Για τις Γνωσιοθεωρητικές επιστήμες αποτελούν έννοιες που ΔΕΝ έχουν προκύψει από εμπειρική αφαίρεση. Η τρυφερότητα δεν έχει σχήμα ούτε μορφή.

Καμία από αυτές τις έννοιες δεν αντιστοιχεί σε υλικό αντικείμενο. Έχουν όλες προκύψει από αφαιρέσεις πάνω σε προϊόντα αφαίρεσης. Οι έννοιες αυτές χαρακτηρίζονται ΤΥΠΙΚΕΣ.

Η αδράνεια, η ελαστικότητα, το ηλεκτρομαγνητικό κύμα είναι ορισμένες από τις τυπικές έννοιες της Φυσικής. Η μάζα, η θερμοκρασία, η ενέργεια, η ορμή είναι επίσης τυπικές έννοιες για τις οποίες έχει επινοηθεί και τρόπος για τη μέτρησή τους. Λέγονται και έννοιες/μεγέθη.

Οι ψυχολόγοι μας λένε ότι και οι τυπικές έννοιες αναπαριστώνται μέσα μας αλλά χωρίς συγκεκριμένη μορφή