Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

Γεννημένος το 1854 στο Nancy της Γαλλίας o Henri Poincaré - Ανρί Πουανκαρέ- ένας από τους θεμελιωτές της σύγχρονης τοπολογίας, έγινε ο σημαντικότερος ίσως Γάλλος μαθηματικός της γενιάς του.

Εκτός από τα μαθηματικά έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και για τη Θεωρητική φυσική αλλά και για τη φιλοσοφία της επιστήμης. Εφάρμοσε με μεγάλη οξυδέρκεια τα μαθηματικά και ιδιαίτερα την Ανάλυση στη θεωρητική φυσική και στην αστρονομία με σημαντικά αποτελέσματα Στην πρώτη δεκαετία του 20^ου αιώνα έκανε ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις στη Θεωρία της Σχετικότητας δημοσιεύοντας σχετικές μελέτες σχεδόν συγχρόνως με τον Einstein χωρίς όμως να παίρνει το μέρος του Einstein.

Όταν ήταν νεαρός ακόμα, ο Albert Einstein είχε διαβάσει τα δοκίμια του Poincaré τα οποία τον είχαν επηρεάσει ιδιαίτερα . Όταν συναντήθηκαν στο πρώτο Συνέδριο Solvey, στις Βρυξέλες το 1911, Einstein ήταν 32 ετών και ο Poincaré 57.

Θέμα του Συνεδρίου ήταν η δομή του φωτός και οι περισσότεροι φυσικοί είχαν αποδεχθεί τη Θεωρία της Σχετικότητας. Αν και δεν έχει καταγραφεί κάποια συνομιλία τους ο Αϊνστάιν έγραψε αργότερα ότι « ο Πουανκαρέ περιορίστηκε σε μια αρνητική στάση και παρά την οξυδέρκειά του δεν φάνηκε να έχει καταλάβει πολλά για το θέμα ».

ο Πουανκαρέ και η Μαρία Κιουρί

στο Συνέδριο

Ωστόσο και παρά τις διαφωνίες τους ο Πουανκαρέ έγραψε ότι « Το μυαλό του κυρίου Αϊνστάιν είναι ένα από τα πιο πρωτότυπα που έχω συναντήσει. Από τη στιγμή όμως που οι αναζητήσεις του στρέφονται προς κάθε κατεύθυνση ορισμένα από τα μονοπάτια που ακολουθεί θα οδηγούν αναπόφευκτα σε αδιέξοδο». Και είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ποτέ δεν περιέλαβε τις ανακοινώσεις του Αϊνστάιν για τη Σχετικότητα στη βιβλιογραφία κάποιας εργασίας του Μέχρι το τέλος της ζωής του, το 1912 σε ηλικία 58 ετών, ο Πουανκαρέ έβλεπε τη θεωρία του Αϊνστάιν ως μία από τις απόψεις που κυκλοφορούν. Προτιμούσε εκείνη του Lorentz.

Γεγονός είναι ότι ο ενώ ο Αϊνστάιν είχε μία ιδιαίτερη αίσθηση του ΧΡΟΝΟΥ, ο «γεωμέτρης» Πουανκαρέ διέθετε μια ασυνήθιστη αίσθηση του ΧΩΡΟΥ. Το 2003 ο Peter Gallison διεισδύει σε αυτό το ζήτημα με το βιβλίο του Einstein’ s Clocks , Poincare’ s maps - Τα ρολόγια του Αϊνστάιν, οι χάρτες του Πουανκαρέ.

Ο POINCARE ήταν μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του πρώτου Συνεδρίου Solvay , το οποίο ήταν και το μοναδικό στο οποίο παραβρέθηκε διότι σε λιγότερο από ένα χρόνο μετά το Συνέδριο έφυγε από τη ζωή στα 58 του χρόνια έμελλε να ζήσει για λιγότερο από ένα ακόμα χρόνο. Ήταν ο «μεγάλος μαθηματικός» ενός Συνεδρίου στο οποίο κυριαρχούσαν οι θεωρητικοί φυσικοί. Οι σχετικές μάλιστα συζητήσεις που έγιναν στο Συνέδριο για τη φύση της ακτινοβολίας τον παρακίνησαν να επιχειρήσει να αποδείξει μαθηματικά ότι «στον νόμο της ακτινοβολίας του Planck ήταν αναγκαία η εισαγωγή των quanta». Το πέτυχε και μία από τις συνέπειες ήταν η μεταστροφή του Αγγλου James Jeans από αντίπαλο σε υποστηρικτή της κβαντικής θεωρίας.

Τα τελευταία βιβλία τα οποία έγραψε και κυρίως το «Η Επιστήμη και η Υπόθεση» (1902), το «Επιστήμη και Μέθοδος» (1909), και το «Η αξία της Επιστήμης» (1906), αναφέρονται στη φιλοσοφία της επιστήμης. Ένα από αυτά επηρέασε ιδιαίτερα και τον γράφοντα Ανδρέα Ιωάννου Κασσέτα, όταν νεαρός ακόμα το βρήκε μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα από τον Παναγιώτη Ζερβό σε μια πολύ παλιά έκδοση Φέξη. Αργότερα έμαθε ότι ο Παναγιώτης Ζερβός ήταν μαθητής αλλά και θαυμαστής του Πουανκαρέ. Στο μεταξύ είχε βρει και το βιβλίο αυτό στη γαλλική γλώσσα με τίτλο

La Science et l’ Hypothèse .

Στο 20^ο διαμέρισμα του Παρισιού μπορεί κανείς να αναζητήσει και την οδό –Rue- Henri Poincaré.

Μπορεί επίσης να βρεθεί στο Ινστιτούτο Henri Poincaré, στην Rue Pierre et Marie Curie, στον αριθμό 11.

.