Ένα άλλο βιβλίο του Ιταλού αυτού παιδαγωγού, βγαλμένο μέσα από τις εμπειρίες του σε διάφορα σχολεία, όπου έχει εργαστεί για χρόνια ως δάσκαλος.
Ο συγγραφέας μας παρουσιάζει εδώ τον κόσμο του επαρχιακού σχολείου μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο με τρόπο αβίαστο και απολαυστικό. Μέσα από τις σελίδες του περνούν όλα τα πρόσωπα των παιδιών μιας τάξης, τα οποία από το σχολείο έχουν γνωρίσει μόνο τη βέργα και το φόβο. Σιγά-σιγά όμως, τα «αγριμάκια» αρχίζουν να έχουν μια ανθρώπινη επικοινωνία με το δάσκαλό το παρά τις αντιξοότητες του περιβάλλοντος, τις προκαταλήψεις των άλλων δασκάλων και τα εμπόδια που από άγνοια παρεμβάλουν οι γονείς.
Η πορεία κάθε άλλο παρά εύκολη είναι, αλλά η σχολική κοινότητα καταφέρνει και αναπτύσσεται. Το διαπιστώνουμε στις αξίες και το πρόσωπο που αποκτούν όλα τα παιδιά που την απαρτίζουν. Κι αυτό είναι το στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε.
Μέσα σ’ ένα κόσμο ραγδαίας αστικοποίησης, το βιβλίο έχει τη δική του σημασία για το αγροτικό σχολείο. Διότι, μπορεί μεν η άγνοια και οι προκαταλήψεις να μην είναι πλέον τόσο ισχυρές, μπορεί οι αποστάσεις να έχουν μικρύνει, αλλά η αντίθεση πόλης-χωριού είναι πάντα υπαρκτή, οι πραγματικότητες που εκφράζουν είναι διαφορετικές. Όσοι εργάστηκαν έστω και για λίγο σε σχολεία της επαρχίας το γνωρίζουν καλά…
Η λύση δεν έγκειται βέβαια στην ισοπέδωση που επιχειρείται με την αστικοποίηση της υπαίθρου. Γνωρίζουμε πλέον καλά ότι, αν αυτή η τάση υπερισχύσει θα είναι μοιραία για ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό μιας χώρας. Γι’ αυτό θα πρέπει να επιζήσουν οι ντοπιολαλές, οι κουλτούρες, τα έθιμα, οι διαφορετικοί ρυθμοί, η διαφορετικότητα γενικά. Και το σχολείο στην επαρχία θα πρέπει να υπηρετήσει αυτή την προτεραιότητα, ώστε να αποκτήσουν όλα τα παιδιά πρόσωπο, να αγαπήσουν δηλαδή τον τόπο που τους γέννησε και να είναι περήφανοι για την προέλευσή τους. Τότε και τα οφέλη θα είναι πολλαπλά σε όλα τα επίπεδα.