Μια πρώτη προσπάθεια
Επιτακτικά έμπαινε το ζήτημα. Από κάπου έπρεπε να αρχίσουμε και η ανακύκλωση ήταν ένα καλό πεδίο εκκίνησης.
Στην περιφέρειά μας δεν υπήρχε ανάλογο προηγούμενο. Το έθεσα λοιπόν ως θέμα στις αρχές του σχολικού έτους 2006-07 στην καθιερωμένη συγκέντρωση των διευθυντών των σχολείων. Κι ενώ όλοι δέχονταν θετικά την πρακτική της ανακύκλωσης και τη σημασία της, δίσταζαν μπροστά στην ανυπαρξία προγραμμάτων υποδοχής των ανακυκλώσιμων υλικών. Καταλήξαμε ωστόσο ότι μπορούσαμε τουλάχιστον να αξιοποιήσουμε ή και να διευρύνουμε ακόμα τις περιορισμένες έστω δυνατότητες που υπήρχαν. Πίστευα ότι στην πορεία μας θα βρίσκαμε πολλούς φίλους, αφού η ανακύκλωση είναι ώριμο αίτημα των καιρών μας. Και η τοπική αυτοδιοίκηση; Πώς θα μπορούσε να κωφεύσει μπροστά σε μια τέτοια κίνηση των σχολείων;
Συμφωνήσαμε κατ’ αρχήν να συμπληρώσουμε τη λίστα συμμετοχής στο πρόγραμμα της εταιρείας για την Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Συσκευών (ΑΦΗΣ) και να μαζεύουμε χαρτί για ανακύκλωση κάθε τρίμηνο. Γι’ αυτό απευθυνθήκαμε στον τοπικό δήμο για να παραχωρήσει σε κάθε σχολείο ένα κάδο ειδικά για τη συγκομιδή χαρτιού. Κάθε σχολείο όρισε έναν υπεύθυνο. Το συντονισμό για τα σχολεία του δήμου της Αμφιλοχίας, όπου φαινόταν εφικτό για να πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα, την είχα προσωπικά ο ίδιος.
Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, όταν ήρθαν από την ΑΦΗΣ οι κάδοι συγκομιδής φορητών μπαταριών, κάθησα και σκάρωσα ένα μικρό σχέδιο εργασίας το οποίο πρότεινα σ’ όλα τα σχολεία που έπαιρναν μέρος στο πρόγραμμα ανακύκλωσης.
Σχέδιο εργασίας «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΩΡΑ!»
(ενδεικτικό σχεδιάγραμμα)
1η φάση: Υποδοχή ερεθίσματος – Ανάπτυξη προβληματισμού (2ώρες)
Ήρθε στο σχολείο ένας κάδος για ανακύκλωση μπαταριών (από την ΑΦΗΣ) ή χαρτιού (από το Δήμο). Κάνουμε λόγο γι’ αυτό στα παιδιά.
Δημιουργία απορίας: Τι χρειάζεται ένας τέτοιος κάδος;
Αναπτύσσεται ο ανάλογος προβληματισμός: Η παραγωγή σκουπιδιών άλλοτε και τώρα, το πρόβλημα της διαχείρισής τους – Υλικά ανακυκλώσιμα και μη (κατασκευή ενός πίνακα ταξινόμησης).
Πώς επιβαρύνουν το περιβάλλον τα μη ανακυκλώσιμα υλικά;
α. Μόλυνση του περιβάλλοντος
β. Εξάντληση των φυσικών πόρων της γης
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς; (αρχική προσέγγιση)
Τι κάνουν οι άλλοι; Ας δούμε διαβάζοντας κείμενα και συζητώντας γύρω
από αυτά:
Ενδεικτικά κείμενα (μεγάλες τάξεις):
-«Πώς ξεκίνησε η ανακύκλωση στην Ελλάδα;» ένθετο Ελευθεροτυπίας
20ης Μαΐου 2006 ‘‘Ανακύκλωση’’, σ. 6,8.
- «Αφή για τις μπαταρίες» στο ίδιο σ. 27
- «Η περιβαλλοντική εμπειρία στο εξωτερικό» στο ίδιο, σ. 11
Μικρότερες τάξεις:
τάξη, πρώτο μέρος, σ. 64-65, 68-69, 72-73).
2η φάση: Διαχείριση του προβλήματος (δραστηριοποίηση των μαθητών) 2ώρες
- Πώς γίνεται το χαρτί; πώς γίνονται οι μπαταρίες; (συζήτηση σε ομάδες -
ανακοινώσεις στην τάξη – τροποποίηση & εμπλουτισμός, τελειοποίηση
προϋπάρχουσας γνώσης)
- Πώς ανακυκλώνεται το χαρτί και πώς οι μπαταρίες; Συγκεντρώνουμε
πληροφορίες.
- Κατασκευή χαρτιού: Ένα πείραμα στην τάξη
(λέμε από την προηγούμενη στα παιδιά ποια υλικά χρειάζονται – εργασία σε
ομάδες ή επίδειξη δασκάλου ανάλογα με τις συνθήκες – Εξαγωγή συμπερα-
σμάτων).
- Μαζεύουμε άχρηστα χαρτιά και μπαταρίες (Ποια χαρτιά ανακυκλώνονται
και ποια όχι;) – Πώς θα γίνει αυτό; (προγραμματισμός δράσης).
3η φάση: Απολογισμός δράσης (1ώρα)
Αναλογιζόμαστε τις ευεργετικές συνέπειες της ανακύκλωσης που κάναμε
(π.χ. πόσα δέντρα σώσαμε;)
σμένο χαρτί κ.α.)
Το παρουσίασα στους υπεύθυνους των σχολείων δίνοντάς τους και το ανάλογο υλικό στήριξης. Τους το πρότεινα ως ένα ενδεικτικό σχεδιάγραμμα που μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν αυτούσιο είτε να το χρησιμοποιήσουν ως βάση και να το τροποποιήσουν εμπλουτίζοντάς το κατά το δοκούν. Θεωρούσα σημαντικό να προχωρήσουν οπωσδήποτε στην πραγματοποίηση ενός σχεδίου εργασίας, διότι θεωρούσα αδιανόητο να προχωρήσουμε χωρίς να ενστερνισθούν τα παιδιά την αξία του προγράμματος, χωρίς να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να διαμορφώσουν αργότερα οικολογική συνείδηση.
Αργότερα, όταν το σχέδιο εργασίας είχε ξεκινήσει, μια μέρα πέρασα από τα σχολεία, μίλησα στα παιδιά για τη σημασία της κίνησης και τους μοίρασα μια αυτοσχέδια μπροσούρα.
Αγαπητοί μαθητές
Ο πλανήτης στον οποίο θα ζήσετε υποφέρει από τη μόλυνση και την εξάντληση των φυσικών πόρων. Για να συνεχίσει να υπάρχει οφείλουμε όλοι μας να αλλάξουμε συνήθειες και να περιορίσουμε τη σπατάλη του φυσικού πλούτου.
Για παράδειγμα κάποια υλικά όπως το χαρτί, το αλουμίνιο και το γυαλί μπορούμε να το χρησιμοποιούμε ξανά στέλνοντάς το για ανακύκλωση. Με την ανακύκλωση περιορίζουμε την ποσότητα σκουπιδιών και κάνουμε οικονομία σε πρώτες ύλες και ενέργεια.
Προς το παρόν στην περιοχή που ζούμε έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε ανακύκλωση μόνο στο χαρτί και στις φορητές μπαταρίες. Είναι απαραίτητο για μας και για τη ζωή του πλανήτη μας να συμμετάσχουμε σε μια προσπάθεια ανακύκλωσης μ’ όποιον τρόπο μπορούμε.
Συμμετέχοντας στην ανακύκλωση του χαρτιού μπορούμε να στείλουμε για ανακύκλωση τα χαρτιά που πετάμε, εφημερίδες και περιοδικά από το σπίτι, τα τελειωμένα τετράδια και τα παλιά μας βιβλία στο τέλος του χρόνου.
Αν παράγουμε ένα τόνο (1.000 κιλά) χαρτιού από παλιό χρησιμοποιημένο χαρτί εξοικονομούμε:
Ο πλανήτης μας κινδυνεύει κι αν θέλουμε να τον σώσουμε πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε όλοι. Γι’ αυτό κάνουμε την ανακύκλωση καθημερινή στάση ζωής. Ζητάμε από τους τοπικούς άρχοντες να βάλουν κάδους παντού και μαζεύουμε χαρτί και μπαταρίες σήμερα, γυαλί, αλουμίνιο κι ό,τι άλλο μπορεί να ανακυκλωθεί αύριο.
Έτσι η προσφορά μας στο περιβάλλον θα είναι τεράστια και το μέλλον του πλανήτη θα είναι ευοίωνο!
Για περισσότερες πληροφορίες: www.ecorec.gr
Έτσι «μπήκε το νερό στ’ αυλάκι».
Οι κάδοι με τις μπαταρίες
πολύ γρήγορα γέμιζαν και οι υπεύθυνοι τους σέστελναν στην ΑΦΗΣ με καλυμμένα τα έξοδα από την εταιρεία.
Στην ανακύκλωση χαρτιού συμμετείχαν 4 από τα μεγαλύτερα και 3 μικρότερα σχολεία. Οι υπεύθυνοι των σχολείων όταν γέμιζε ο κάδος φρόντιζαν να τον αδειάζουν σε σάκους. Για μας σημασία δεν είχε τόσο ο όγκος του χαρτιού που θα συγκέντρωναν τα παιδιά όσο η προσωπική τους συμμετοχή. Από τον όγκο χαρτιού που θα έδινε ένα κέντρο διανομής βιβλίων, μεγαλύτερη αξία είχε το χαρτί που συγκέντρωναν τα παιδιά από τα χαρτιά που έσκιζαν στην τάξη ή από τα χαρτόνια των τεχνικών.
Για την προώθηση του χαρτιού για ανακύκλωση που ήταν και ο πιο κρίσιμος τομέας του εγχειρήματος, συνεργαστήκαμε και με τις δύο ιδιωτικές εταιρείες του νομού μας. Μαζί τους όμως υπήρχε μόνιμο πρόβλημα συνεργασίας, λόγω της ασυνέπειας τήρησης των ημερομηνιών. Έτσι, κάποια στιγμή άρχισα να μεταφέρω στις ιδιωτικές εταιρείες του νομού τον συγκεντρωμένο όγκο χαρτιού με το αυτοκίνητό μου, ένα ευρύχωρο Renault Espace.
Αργότερα, απ’ τη νέα σχολική χρονιά, όταν ο όγκος αυξήθηκε, ο δήμος Αμφιλοχίας μας παραχώρησε ένα φορτηγό για να τον μεταφέρουμε κι επειδή την επόμενη φορά που πήγαμε χαρτί οι ιδιώτες που συνεργαζόμασταν εξακολουθούσαν να είναι ασυνεπείς, αποφασίσαμε να το μεταφέρουμε με το τέλος του σχολικού έτους στην Πάτρα στην ΑΝΥΕΛ, μια εταιρεία που δραστηριοποιείται τα τελευταία 30 χρόνια και η οποία αγοράζει τόσο χαρτί όσο και αλουμίνιο. Τα λίγα λεφτά που εξοικονομήθηκαν ήταν ένα επιπλέον κίνητρο για τα παιδιά να μαζεύουν χαρτί, αφού μ’ αυτά αγοράσαμε μερικές μπάλες ποδοσφαίρου τις οποίες μοιράσαμε στα σχολεία που συμμετείχαν.
 |
Αυτά ήταν μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα του μικρού εγχειρήματός μας. Πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα από μας είχε το 4/Θ Δημοτικό σχολείο Θυάμου του Δήμου Ινάχου που εφάρμοσε φέτος για πρώτη χρονιά το πρόγραμμα ανακύκλωσης. Η νέα σχολική χρονιά πλούσιους καθώς θα μας βρει σε εμπειρίες, ελπίζουμε να δώσει για μας καλύτερα αποτελέσματα. |
