Ζίγκμουντ Σμιτ (1936), Οι δάσκαλοι σύντροφοι και οι σχολικές κοινότητες,
Ανδρομέδα (μτφ. Μ. Βοϊκλή), 1984, σ. 285.
Οι σχολικές κοινότητες που αποτελούν το θέμα αυτού του βιβλίου υπήρξαν ένα πρωτοπόρο πείραμα στο χώρο της παιδαγωγικής, το οποίο κράτησε δέκα περίπου χρόνια και παραμένει ακόμα από τα ριζοσπαστικότερα του αιώνα μας.
Πρόκειται για τα περίφημα σχολεία του Αμβούργου που άνθισαν κατά τη διάρκεια της δημοκρατίας της Βαϊμάρης και καταργήθηκαν με την άνοδο του Γ΄ Ράϊχ στην εξουσία.
Τα σχολεία αυτά προσπάθησαν να επιτύχουν το ξεπέρασμα του σχολείου, τουλάχιστον με την παραδοσιακή μορφή του.
Οι εμψυχωτές τους παιδαγωγοί, οι δάσκαλοι-σύντροφοι, όλοι τους προερχόμενοι από το πρώτο ιστορικά νεολαιίστικο κίνημα, το κίνημα της γερμανικής νεολαίας των αρχών του 20ου αιώνα, απέρριψαν την προσαρμογή του σχολείου στις ανάγκες της οικονομίας. Αρνήθηκαν να θέσουν οποιονδήποτε άλλο σκοπό στο σχολείο έξω από το παιδί και τις ανάγκες του. Κατάργησαν κάθε καταναγκασμό, κάθε ιεραρχία, κάθε εξουσία πάνω στα παιδιά, με δυο λόγια κατάργησαν την επιβολή και την αντικατέστησαν με την πραγματική συντροφικότητα ανάμεσα σε δασκάλους και μαθητές.
Αποτέλεσαν γι’ αυτό την πρώτη συλλογική εμπειρία και συστηματική προσπάθεια στην αναζήτηση μιας νέας αντιμετώπισης των παιδιών από τους δασκάλους, μια αναζήτηση αξεπέραστη που παραμένει μέχρι και σήμερα επίκαιρη.
|