Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ      

http://users.sch.gr/kontaxis

Τα μαθήματα

Αγορά Εργασίας 

Παιδαγωγικά Θέματα

Ευκαιρίες

Νέα από τα σχολεία

Εκδηλώσεις

Εργαστήρια

Τεχνικός Πολιτισμός

Χρήσιμες Συνδέσεις

ΩΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ

«Κατασκευάζειν και χαίρειν»

Ως επίλογο, διαλέγω αποσπάσματα από το σύγγραμμα «Κατασκευάζειν και χαίρειν»[i] του πρώην πρύτανη του ΕΜΠ Αθανάσιου Ρουσόπουλου, το οποίο προβάλλει τον ανθρώπινο παράγοντα και την ακατάβλητη προσπάθειά του να δημιουργήσει, την χαρά που δίνει το «κατασκευάζειν». Παρά την έντονη τεχνοκρατική προσέγγιση αυτού του βιβλίου και την ανάγκη για μια κριτική αντιμετώπισή του, είναι νομίζω αρκετά χρήσιμο να το έχουμε υπόψη μας.  

«Επιμελείσθαι και προάγειν την κοινωνίαν είναι διοικείν. Και διοικείν είναι κατασκευάζειν. Υλικώς και πνευματικώς….

Δεν πρέπει άρα σήμερον να χάνονται οι νέοι εις αγόνους εργασίας, πολύ δε ολιγώτερον εις επιβλαβείς. Δεν χρειαζόμεθα ανοήτους ή αδικημένους συμβατοκράτας. Χρειαζόμεθα κατασκευαστάς…

Πετάξτε έξω από τα τρώγλας των τα τρωκτικά του συμβατισμού και των χαρτοβασιλείων, καύσατε τα κονιορτοβριθή και άχρηστα ερμάριά των, δώσατέ τους ένα κανόνα, μία σμίλην ή οτιδήποτε άλλο, και στείλατέ τους έξω εις τον αέρα και τον ήλιον να «κάμουν». Θα απαλλάξετε ούτω τους ανθρώπους από τας καθημερινάς αμυχάς των οστεωδών των δακτύλων, αυτούς δε τους ιδίους θα σώσετε από την χλώρωσιν και την υποχονδρίαν.

Η σημερινή πρόοδος της θετικής γνώσεως και της θετικής επιστήμης, η παραγωγική παντοδυναμία σχεδόν του σημερινού ανθρωπίνου κόσμου, αι αφάνταστοι δυνατότητες τας οποίας διανοίγουν σήμερον προ ημών αι τεχνικαί επιστήμαι, μας παρέχουν την ικανότητα και μας επιβάλλουν το καθήκον να εξαφανίσωμεν την υλικήν αθλιότητα του κόσμου ώστε να αποκτήση ούτος την διανοητικήν και ψυχικήν ισορροπίαν την οποίαν χρειάζεται δια να καταργήση τας πλάνας του. Η θετική γνώσις και η θετική δράσις πρέπει συνεπώς να εμφανισθή εν τη κοινωνία και να εφαρμοσθή ως κυρίαρχος κοινωνική λειτουργία, ως Κοινωνική Τεχνική.

Η μεγιστοτέρα του πνεύματος συναίσθησις είναι ότι εδημιουργήθη: η δημιουργία αυτού. Και ο μόνος και απ αρχής προορισμός του είναι η συνέχισης της τοιαύτης υπερόχου πράξεως, η συνέχισις της Δημιουργίας, η κατασκευή. Εάν η δημιουργία είναι η ικανότης του Θεού, η κατασκευή είναι η ικανότης του ανθρώπου.

Κατασκευή είναι η αναζήτησις του Καλού.

Κατασκευή είναι και η προσπάθεια την οποίαν καταβάλλει ο άνθρωπος ως καλλιτέχνης να συνδέση δια της διαισθήσεως και της διαχύσεως του ωραίου τα ασύνδετα στοιχεία της ζωής.

Κατασκευή είναι η εικών την οποίαν αναζητεί ο ποιητής ή το προπέτασμα επί του οποίου ο ζωγράφος προβάλλει την ζωήν.

Κατασκευή είναι πάσα Ιδέα, πάσα Μορφή, πάν Σχήμα, το οποίον η επέμβασις του ανθρώπου προσάγει. Είναι κατασκευή, εδραζόμενη εις το ανθρώπινον αρχέτυπον πλέγμα και ανεγειρομένη με τα ίδια τούτου υλικά.

Κατασκευή, τέλος, είναι υπέροχος και το προσδίδειν νέαν τινά μορφήν ή νέον τι σχήμα εις το υλικώς υπάρχον.

Πράξις προς την οποίαν δεν συγκρίνεται ευκόλως άλλη «πράξις», είναι να αναλαμβάνη κανείς τα ωραία και πλαστικά υλικά, τα οποία παρέχει η φύσις, και υπό την οδηγητρίαν του πνεύματος πνοήν να μεταθέτη, τακτοποιή ή μεταμορφώνη αυτά, και να δομή εις όφελος πάσης γενικής ή ειδικής ευημερίας, και εις όφελος του Κάλλους, εκεί όπου δεν υπήρχε προηγουμένως η νέα μορφή. Και δύναται τότε με δικαίαν υπηρηφάνειαν να επιδείξη  ο άνθρωπος: «Ιδού το έργον μου».

Βεβαίως κατασκευάζειν είναι υπέροχος και μοναδική μοίρα. Αλλά το ανθρώπινον οικοδόμημα της ζωής, οσονδήποτε ευρύ και ακλόνητον, όμως θα σας κουράση με το αδυσώπυτον των γραμμών του και θα φοβηθήτε τας οξείας του σκιάς. Δεν θα δυνηθήτε καν να το ανεγείρετε με ξηρά υλικά – θα χρειασθήτε και υγρόν κονίαμα. Θα αισθανθήτε ακόμη την ανάγκην να το περιπτυχθήτε με δροσερά φυλλώματα, και να αμβλύνετε τας σκιάς του με υγρόν νέφος γλυκείας μέθης. Διπλή, λοιπόν θέλησις θα κατευθύνη την ενεργητικήν σας πρόβασιν. Χαίρειν θα είναι το υγρόν στοιχείον το οποίον θα προσθέσετε.

Κατασκευάζειν, άρα και χαίρειν. Κατασκευάζειν έστω και διασκεδάζειν.

Κατασκευάζειν θα είναι η συναίσθησις της ανθρωπίνης ισχύος – λαμπρόν έργον του ανθρωπίνου λογισμού.

Χαίρειν θα είναι η συναίσθησις του παρ ανθρώπω κάλλους – ανεκτίμητον δώρον της ανθρωπίνης ποιήσεως.

Μην υποτιμάτε τον δεύτερον αυτόν συντελεστήν, διότι διαποτίζει και γονιμοποιεί τον πρώτον, όπως ο πρώτος στηρίζει και υψώνει τούτον.

Μην αμελήτε την αναγκαίαν αυτήν ισορροπίαν».