Ενότητα 6. Η ζωή σε άλλους τόπους
Το παραπάνω ποίημα μοιάζει με λίμερικ. Τα λίμερικ, είναι αγγλικά ποιηματάκια "με ή χωρίς νόημα" συνήθως με πέντε στίχους και έχουν τις πιο πολλές φορές αστείο περιεχόμενο.
Από τους 5 στίχους ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος, ο δεύτερος και ο πέμπτος στίχος μεταξύ τους και ο τρίτος με τον τέταρτο.
- Ο πρώτος στίχος μάς λέει ποιος είναι ο πρωταγωνιστής της ποιητικής μας ιστορίας, δηλαδή στον πρώτο στίχο δηλώνεται το Υποκείμενο(Ποιος;)
- Ο δεύτερος στίχος μάς πληροφορεί για την ιδιότητα του πρωταγωνιστή, δηλαδή αποτελεί το Κατηγόρημα (Ρήμα και οι άλλες λέξεις που το συνοδεύουν).
- Ο τρίτος και τέταρτος στίχος μάς λέει τι έκανε ο πρωταγωνιστής ή τι είπε ο κόσμος γι’ αυτή του την πράξη. Λύνεται, με άλλα λόγια, το κατηγόρημα του δεύτερου στίχου.
- Ο πέμπτος στίχος είναι αφιερωμένος στο τελικό επίθετο που χαρακτηρίζει τον πρωταγωνιστή.
Να ένα παράδειγμα λίμερικ:
Ποιος; Ένα παιδί από την Παλλήνη
Ιδιότητα; τρελαινόταν να παίζει με πλαστελίνη
Τι έκανε; παντού, όπου κι αν πήγαινε
Τι έκανε; για πλαστελίνη μίλαγε
Επίθετο; το ταλαντούχο παιδί απ’ την Παλλήνη
Αυτόχθονες λαοί
Σπίτι μας είναι η γη
ΕΚΦΡΑΣΗ ΑΠΟΨΗΣ ΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ
Εκφράζουμε συχνά τη γνώμη μας στην καθημερινή ζωή για κάποιο θέμα, χωρίς όμως το σωστό τρόπο.
Προσπαθούμε να πείσουμε πολλούς για την άποψή μας για κάποιο θέμα είτε κοινωνικό είτε πολιτικό είτε προσωπικό κλπ. χωρίς το πιο απαραίτητο "εφόδιο". Χρειάζεται να την υποστηρίξουμε με επιχειρήματα, αφού μόνο έτσι θα πείσουμε τους συνομιλητές μας για την ορθότητα της γνώμης μας. Να χρησιμοποιήσουμε δηλαδή τη σωστή επιχειρηματολογία.
Θα πρέπει να εκφράζουμε τις απόψεις μας για το θέμα που μας απασχολεί και να πείσουμε κάποιον ότι η άποψή μας είναι σωστή χρησιμοποιώντας:
- προτάσεις που στηρίζουν τη θέση μας και απευθύνονται στη λογική ή στο συναίσθημα
- φράσεις και σκέψεις που δείχνουν τα συναισθήματά μας και προσπαθούν να συγκινήσουν
- λέξεις που δηλώνουν την άποψή μας όπως: βέβαια, φυσικά, λοιπόν, νομίζω, πιστεύω, κατά τη γνώμη μου κλπ.
- αιτιολογικές προτάσεις, για να αιτιολογήσουμε αυτά που πιστεύουμε
- οριστική ενεστώτα, για να δηλώσουμε ότι έχει καθολική και διαρκή ισχύ αυτό που πιστεύουμε
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Αιτιολογική είναι η πρόταση με την οποία εκφράζουμε την αιτία για την οποία γίνεται κάτι ή δικαιολογούμε την άποψή μας. Εισάγονται δε με αιτιολογικούς συνδέσμους (γιατί, αφού, επειδή, καθώς) αλλά και με λέξεις ή φράσεις: μια και, μια που, κλπ.
Π. χ. Η Βασιλική επισκέπτεται τακτικά τη Θεσσαλονίκη, επειδή μένει εκεί η θεία της.
Ο Νίκος προστατεύει τα ζώα, γιατί σέβεται τα δικαιώματά τους στη ζωή
Είναι εξαρτημένη πρόταση και τη χρησιμοποιούμε για να εντοπίσουμε την αιτία και για να υποστηρίξουμε με λογικά επιχειρήματα την άποψή μας. Οι αιτιολογικές προτάσεις χωρίζονται από τις ανεξάρτητες με κόμμα.
Αιολική γη
ΑΙΟΛΙΚΗ ΓΗ - ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ
Αιολική γη.
Κείμενο:Βενέζης Ηλίας, εκδόσεις Εστία - 1992
Δημιουργικό: Χρήστος Αλταντζής
Πρόκειται για το ομώνυμο μάθημα της Γλώσσας για την Στ' Δημοτικού, έτσι όπως το διαβάζουν οι ηθοποιοί: Λιάντος Γιώργος, Παπαδοπούλου Τζίνη και ο ποιητής Βαρβέρης Γιάννης.
ΤΟΠΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ
Τον τόπο μπορούμε να τον δηλώσουμε με διάφορους τρόπους. Συγκεκριμένα με:
- Επιρρήματα ( π.χ. μέσα, έξω, εκεί, εδώ κλπ. Λέγονται τοπικά)
- Φράσεις με προθέσεις (π.χ. Ο Χαράλαμπος και ο Βασίλης έτρεξαν ως το σχολείο, Ο Μάριος και ο Δημήτρης κινήθηκαν προς την εστία του γηπέδου, Η Νεφέλη θα περάσει από τη Βενετία το απόγευμα κλπ)
- Απλές αιτιατικές (π.χ. Η Ελευθερία αποφάσισε να έρθει σχολείο, η Ευανθία έμεινε σπίτι το Σαββατοκύριακο κλπ)
