Φροντίδα των δοντιών για άτομα με ατελή οστεογένεση
ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Η ατελής οστεογένεση (osteogenesis imperfecta, OI) σχετίζεται πάντα με ευθραυστότητα των οστών. Επιπλέον, η ατελής οστεογένεση μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ανάπτυξη των σαγονιών και μπορεί να έχει ή να μην έχει επιπτώσεις στα δόντια. Αυτή η περίληψη προορίζεται να παρέχει μια γενική άποψη του θέματος και μπορεί να μην αφορά κάθε άτομο με ατελή οστεογένεση. Οι ενήλικοι με ατελή οστεογένεση και οι γονείς των παιδιών με ατελή οστεογένεση ενθαρρύνονται για να συζητήσουν τις απορίες και τις ανησυχίες τους με τους προσωπικούς τους ειδικούς γιατρούς.
Περίπου το 50% των ατόμων με ατελή οστεογένεση έχουν δόντια που εμφανίζονται κανονικά και τους αφορά η τυπική φροντίδα των δοντιών τους. Εντούτοις, το άλλο μισό παρουσιάζει μια ατέλεια στα δόντια που αποκαλείται ατελής οδοντογένεση (dentinogenesis imperfecta, DI), που μερικές φορές αναφέρεται ως ιριδίζοντα δόντια (opalescent teeth). Αυτά τα δόντια μπορούν να είναι κακοσχηματισμένα, μπορούν να ξεφλουδίζουν ή να σπάνε εύκολα και απαιτούν ειδική φροντίδα και προσοχή.
Στα προβλήματα της στοματικής κοιλότητας που σχετίζονται με την ατελή οστεογένεση μπορούν να συμπεριληθφούν τα εξής:
- Μια σκελετική πλημμελής σύγκλιση των δοντιών κατηγορίας ΙΙΙ (skeletal Class III malocclusion). Το δήγμα (η δαγκωματιά) επηρεάζεται εξαιτίας του μεγέθους ή/και της θέσης της άνω και κάτω σιαγόνας και, επομένως, τα δόντια δεν συγκλίνουν σωστά.
- Το «ανοικτό δάγκωμα» (open bite). Υπάρχει ένα κάθετο χάσμα μεταξύ μερικών άνω και κάτω δοντιών.
- Προσκρούοντα δόντια. Οι πρώτοι ή δεύτεροι μόνιμοι τραπεζίτες δεν εκρήγνυνται, ή εκρήγνυνται εκτός της κανονικής θέσης.
- Οδοντική ανάπτυξη. Η ανάπτυξη των δοντιών μπορεί να καθυστερήσει ή να είναι πρόωρη σε μερικά άτομα που επηρεάζονται από ατελή οστεογένεση.
- Η πιθανότητα εμφάνισης ασθένειας των ούλων (periodontitis) δεν θεωρείται ότι μπορεί να αυξηθεί λόγω ατελούς οστεογένεσης.
Κύρια μέρη των δοντιών
Τα δόντια αποτελούνται από τέσσερα ξεχωριστά μέρη:
- Το σμάλτο είναι το εξωτερικό μέρος της κορώνας. Είναι η σκληρότερη ουσία στο σώμα και το σημείο της επαφής για το μάσημα.
- Η οδοντίνη είναι η ουσία κάτω από το σμάλτο που διαμορφώνει το υπόλοιπο της κορώνας και που περιβάλλει την πολφική κοιλότητα και σχεδόν όλη την δομή ρίζας. Είναι παρόμοιο με το οστό.
- Η πολφική κοιλότητα είναι το εσωτερικό κοίλο μέρος του δοντιού που περιέχει τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα.
- Η επαφή οδοντίνης-σμάλτου (Dentinoenamel Junction, DEJ) είναι η επιφάνεια όπου το σμάλτο και η οδοντίνη έρχονται σε επαφή το ένα με το άλλο.
Ατελής οδοντογένεση (Dentinogenesis Imperfecta, DI)
Η ατελής οδοντογένεση μπορεί να είναι μέρος της ατελούς οστεογένεσης (Osteogenesis Imperfecta, OI), και σε αυτήν την περίπτωση ονομάζεται DI τύπου I, ή μπορεί να είναι ένα αυτόνομο κληρονομίσιμο αυτοχρωμοσωματικό κυρίαρχο γνώρισμα, οπότε ονομάζεται DI τύπου II, χωρίς την παρουσία ατελούς οστεογένεσης. Η ατελής οδοντογένεση ως σύμπτωμα της ατελούς οστεογένεσης φαίνεται να διατρέχει μία οικογένεια αλλά μπορεί να ποικίλει σε σοβαρότητα σε ένα μέλος σε σχέσημε ένα άλλο. Εάν κάποιος έχει ατελή οστεογένεση και ατελή οδοντογένεση, όλα του δόντια τους μπορεί να μην επηρεάζοντια στον ίδιο βαθμό. Η ατελής οδοντογένεση έχει διαφορετική επίπτωση στο χρώμα, τη μορφή και το εξωτερικό κάλυμμα τόσο των αρχικών όσο και μόνιμων δοντιών.
Τα δόντια που επηρεάζονται από την ατελή οδοντογένεση έχουν ουσιαστικά φυσιολογικό σμάλτο, αλλά το DEJ και η οδοντίνη δεν είναι φυσιολογικά. Το σμάλτο τείνει να ξεκολάει από την οδοντίνη, η οποία φθείρεται γρηγορότερα από το σμάλτο. Η οδοντίνη κάνει τα δόντια να φαίνονται σκουρότερα ή ιριδίζοντα και τείνει να γεμίσει την πολφική κοιλότητα, προκαλώντας μια απώλεια αίσθησης στο δόντι. Τα δόντια που επηρεάζονται έχουν αυξημένη πιθανότητα σπασίματος και τερηδόνας.
Πηγή:
Οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από ελεύθερη μετάφραση της σελίδας με
τίτλο "OI Issues: Dental care" στο site του Osteogenesis
Imperfecta Foundation (OIF)