Τα ταξίδια του Τζέιμς Κουκ (Εγκυκλοπαίδεια Grand Larousse).
Σκηνές από τις εξερευνήσεις του Κουκ (Παρίσι, Βιβλιοθήκη του Ναυτικού Μουσείου).
Τζέιμς Κουκ, Άγγλος θαλασσοπόρος και χαρτογράφος (Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη).
|
Άγγλος θαλασσοπόρος και χαρτογράφος. Ο Κουκ είχε ταπεινή καταγωγή και σε ηλικία 18 χρονών ακολούθησε το επάγγελμα του ναυτικού. Γρήγορα κέρδισε πείρα και γνώσεις κατορθώνοντας να διοριστεί (1755) πλοίαρχος εμπορικού σκάφους. Το 1768, ο Κουν ανέλαβε την πρώτη του εξερευνητική αποστολή στον Ειρηνικό ωκεανό, με εντολή του Βρετανικού Ναυαρχείου και της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου. Ακολουθώντας δυτική πορεία, η αποστολή του Κουκ έφτασε στα νησιά της Νέας Ζηλανδίας, τα οποία είχε ανακαλύψει ο Τάσμαν το 1642, αλλά από τότε κανείς δεν είχε μιλήσει γι’ αυτά. Ο Κουκ χαρτογράφησε τις ακτές, αλλά σύντομα βρέθηκε αντιμέτωπος με τις εχθρικές διαθέσεις των ιθαγενών Μαορί και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή. Κατευθύνθηκε προς τις νοτιοανατολικές ακτές της Αυστραλίας, όπου και έφτασε το 1770. Ακολούθησε η χαρτογράφηση όλης σχεδόν της ανατολικής ακτογραμμής της Αυστραλίας, εργασία που αποδείχτηκε τόσο επίπονη όσο και επικίνδυνη. Το 1771 επέστρεψε στην Αγγλία, όπου έγινε δεκτός με τιμές. Χάρη στο έργο της αποστολής του είχαν τεθεί οι βάσεις για την επιστημονική χαρτογράφηση της Αυστραλίας, είχε ανασκευαστεί η άποψη ότι αυτή ενώνεται με τη Νέα Ζηλανδία, είχε αμφισβητηθεί ο μύθος για την αχανή ήπειρο, που πίστευαν ότι καταλάμβανε το νότιο τμήμα του πλανήτη και, ίσως το σημαντικότερο, είχε ανοίξει ο δρόμος για τη βρετανική κυριαρχία στην Ωκεανία. Στα 1772-1775 ο Κουκ πραγματοποίησε το δεύτερο μεγάλο εξερευνητικό του ταξίδι με κατεύθυνση τον Νότιο Πόλο. Ανακάλυψε, τότε, τη Νέα Καληδονία και έφτασε σε νότιο πλάτος που κανείς ποτέ δεν είχε φτάσει. Έκπληξη προκάλεσαν στους εξερευνητές τα τεράστια παγόβουνα που συνάντησαν. Οι εξαιρετικά αντίξοες καιρικές συνθήκες έκαναν τον Κουκ να επιστρέψει στην Ταϊτή. Με το δεύτερο αυτό ταξίδι του, ο Κουκ πέτυχε να διαλύσει ολοκληρωτικά τον μύθο για την άγνωστη ήπειρο και να ανοίξει νέους ορίζοντες για την επιστημονική γνώση των γεωγραφικών δεδομένων του πλανήτη μας. Το τρίτο, και τελευταίο, μεγάλο ταξίδι του Κουκ άρχισε τον Ιούλιο του 1776 και είχε ως στόχο την ανακάλυψη του περίφημου βόρειου περάσματος από τον Ειρηνικό στον Ατλαντικό ωκεανό. Τα πλοία του, ωστόσο, εγκλωβίστηκαν στους παγετώνες και η αποστολή υποχρεώθηκε, ύστερα από περιπέτειες δύο ετών, να κινηθεί νότια φτάνοντας στη Χαβάη. Εκεί, οι άνδρες του Κουκ έγιναν δεκτοί, αρχικά, με ευμένεια. Αργότερα, όμως, προέκυψαν προβλήματα και κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης, ο Κουκ και πολλοί άνδρες του σκοτώθηκαν. Ο Κουκ υπήρξε ικανότατος εξερευνητής. Με τα ταξίδια του έδωσε πολλές πληροφορίες για τη φύση του κόσμου και εγκαινίασε μια νέα εποχή στην εξερευνητική εποποιία, κινούμενος με στόχο επιστημονικό μάλλον παρά κατακτητικό. |