Εικονίδιο Αγίου Δημητρίου από χρυσό και σμάλτο, 11ος αι., Μουσείο Βερολίνου.

Εγκόλπιο με τη Παναγία Δεομένη, 10ος αι., Αρχαιολογικό Ινστιτούτο και Μουσείο, Βουλγαρία, Σόφια.

Οι Βυζαντινοί πίστευαν ότι κάθε άγιος «κατοικούσε» στην επίσημη εκκλησία του αλλά και σε άλλες εκκλησίες αφιερωμένες σ’ αυτόν, στα λείψανα και τις εικόνες του. Έτσι εξηγείται και η προοδευτική αύξηση παραγωγής φορητών εικόνων, εικονοστασίων και αργότερα τριπτύχων που οι άνθρωποι διατηρούσαν στο σπίτι τους ή έπαιρναν μαζί στις μετακινήσεις τους.

Σ’ έναν κόσμο που η πίστη στο Θεό γινόταν συχνά θρησκοληψία (δημοφιλής ήταν εξάλλου η ενασχόληση με τη μαγεία και την αστρολογία, που καταδικάζονταν από την εκκλησία), σ’ έναν κόσμο που οι άνθρωποι πίστευαν ότι η πάλη αγαθών και πονηρών δαιμόνων δεν είχε τέλος, οι περισσότεροι προσπαθούσαν να προστατευθούν από το κακό μάτι, αλλά και από τους φυσικούς κινδύνους με διάφορα φυλαχτά. Οι Βυζαντινοί πίστευαν ότι τα φυλαχτά, φτιαγμένα από υλικά είτε απλά (πηλός, ύφασμα, κ.ά.) είτε πολύτιμα (πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες), προστάτευαν αυτόν που τα έφερε και έδιωχναν το κακό μέσω του υλικού τους, της διακόσμησής τους ή του περιεχομένου τους (τίμιο ξύλο, μύρο από τάφους αγίων, άγια λείψανα).