Παλαιοχριστιανικό ταφικό εύρημα από τάφο της Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη.

Παλαιοχριστιανικό ταφικό εύρημα από τάφο της Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη.

Παλαιοχριστιανικό ταφικό εύρημα από τάφο της Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη.

Οι Βυζαντινοί, σε αντίθεση με τους αρχαίους, κήδευαν τους νεκρούς τους με το φως της ημέρας. Ωστόσο, πολλά έθιμα των ειδωλολατρικών χρόνων επιβίωσαν σ’ όλη τη βυζαντινή περίοδο: η προσφορά άρτου και γλυκών, τα γεύματα σε τακτές ημερομηνίες, οι χοές κρασιού. Διατηρείται επίσης η συνήθεια να ενταφιάζουν μαζί με το νεκρό και ορισμένα αντικείμενα, πήλινα ή γυάλινα αγγεία και νομίσματα, αν και όχι με την ίδια ένταση σε όλες τις εποχές. Η τήρηση του πένθους ήταν έθιμο απαράβατο και εκφραζόταν με το κόψιμο των μαλλιών (κατά τους λαογράφους σαν θυσία που προσφέρεται στον νεκρό), τα μαύρα ρούχα ( με εξαίρεση τον αυτοκράτορα, που σε ένδειξη πένθους φορούσε λευκά ενδύματα) και την αποχή από την τροφή και την προσωπική καθαριότητα.

Τα νεκροταφεία δημιουργούνταν κατά τους πρώτους αιώνες ζωής της αυτοκρατορίας εκτός των τειχών των πόλεων. Σταδιακά, όμως, οι ταφές μεταφέρθηκαν και μέσα στις πόλεις, στους περιβόλους ή στο εσωτερικό των εκκλησιών και των μοναστηριών.