Προσωπική ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου
Αρχική σελίδα

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΑΙ ΑΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ

    Διεύθυνση:

    Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου μητρόπολη: Πρώτη αναφορά στην ύπαρξη Επισκοπής στην περιοχή της Ρεθύμνης γίνεται τον 5ο μ.Χ. αιώνα. Συγκεκριμένα στα Πρακτικά της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου (431 μ.Χ.) αναφέρεται η Επισκοπή Λάμπης ενώ στα Πρακτικά της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου (451 μ.Χ.) οι Επισκοπές Λάμπης (Λάπης, Λάμπων), Απολλωνιάδος και Ελευθερνών (Ελευθέρου, Ελευθέρνης, Ελευθέρρης). Την ίδια περίοδο μνημονεύεται και η Επισκοπή Οάξου, αργότερα Αξίου (Αξός επαρχίας Μυλοποτάμου).
    Μετά το τέλος της Αραβοκρατίας και κατά την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Άραβες με αρχηγό τον Νικηφόρο Φωκά, στην περιοχή της Ρεθύμνης αναφέρονται οι εξής Επισκοπές: α) Αυλοποτάμου με έδρα το χωριό Επισκοπή Μυλοποτάμου (στη θέση της εκλιπούσης Επισκοπής Ελευθερνών), β) Αρίου ή Αγρίου με έδρα το χωριό Βηράν Επισκοπή Μυλοποτάμου (στη θέση της εκλιπούσης Επισκοπής Οάξου), γ) Λάμπης ή Λάππας ή Καλαμώνος με έδρα την Μεγάλη Επισκοπή Ρεθύμνης.
    Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας υπήρχαν οι εξής Επισκοπές: α) Καλαμώνος (πρώην Λάμπης). Η έδρα της Επισκοπής αυτής μεταφέρθηκε γύρω στα μέσα του 15ου αιώνα από την Μεγάλη Επισκοπή Ρεθύμνης στην πόλη της Ρεθύμνης. Από τα μέσα του 16ου αιώνα φαίνεται ότι επικράτησε ο τίτλος "Ρεθύμνης" αντί του "Καλαμώνος", β) Αγρίου ή Αρίου, η οποία πιθανώς να είχε Ορθόδοξο Επίσκοπο, γ) Αυλοποτάμου, η οποία στα μέσα του 17ου αιώνα συγχωνεύθηκε με τις δύο προηγούμενες.
    Κατά την Οθωμανική περίοδο σταδιακώς αποκαταστάθηκαν οι Ορθόδοξες Επισκοπές της Μητροπόλεως Κρήτης. Στην περιοχή της Ρεθύμνης κατά την περίοδο αυτή υπήρχαν οι εξής Επισκοπές: α) Αυλοποτάμου. Η Επισκοπή αυτή το 1838 συγχωνεύθηκε με την Επισκοπή Ρεθύμνης και απετέλεσαν μία Επαρχία την Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, β) Ρεθύμνης με την οποία είχε συνενωθεί τον 16ο αιώνα και η Επισκοπή Αγρίου ή Αρίου. Με την Επισκοπή Ρεθύμνης ενώθηκε και η Επισκοπή Αυλοποτάμου, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω.
    Το 1900 εκδόθηκε από την Κρητική Πολιτεία ο Νόμος 276, ο οποίος όριζε ότι η Επισκοπή Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου περιλαμβάνει την πόλη της Ρεθύμνης και τις Επαρχίες Ρεθύμνης και Μυλοποτάμου. Με τον Νόμο 5621/1932 ορίστηκε να υπάρχει μία Επισκοπή σε κάθε νομό της Κρήτης. Κατόπιν τούτου συγχωνεύθηκε με την Επισκοπή Ρεθύμνης και η Επισκοπή Λάμπης. Ωστόσο ο Νόμος αυτός καταργήθηκε τον Οκτώβριο του 1935 και έτσι η Επισκοπή Λάμπης αποσπάστηκε και πάλι από την Επισκοπή Ρεθύμνης και αποτέλεσε ξεχωριστή Επαρχία.
    Το Οικουμενικό Πατριαρχείο με την υπ' αριθμόν 812/25-9-1962 πράξη της Ιεράς Συνόδου προήγαγε τιμής ένεκεν σε Μητροπόλεις όλες τις Επισκοπές της Κρήτης. Έτσι και η Επισκοπή Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου προήχθη σε Μητρόπολη ψιλώ τω ονόματι. Περαιτέρω στις 8 Μαρτίου 1993 οι ψιλώ τω ονόματι Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κρήτης ανυψώθηκαν σε εν ενεργεία Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο δε Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου ονομάστηκε "υπέρτιμος και έξαρχος Άνω Κρήτης και πελάγους Κρητικού".

Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

Αναθεώρηση: Δευτέρα, 18 Σεπτεμβρίου 2023.