Πιλότος – Σχολές και περιγραφή επαγγέλματος

Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας δημοσιεύει επικαιροποιημένο πίνακα των σχολών εκπαίδευσης χειριστών/στριών αεροπλάνων. Μπορείτε να τον ανακτήσετε από τον επίσημο δικτυακό τόπο της ΥΠΑ στην ενότητα [Σχολές]. Η ίδια υπηρεσία είναι υπεύθυνη για τη διενέργεια εξετάσεων και την πιστοποίηση των διαφόρων πτυχίων χειριστών/τριών. Στο παρακάτω κείμενο παραθέτουμε στοιχεία που αφορούν στο επάγγελμα του/της πιλότου από την βάση επαγγελμάτων του ΟΑΕΔ.

Επίσης πληροφορίες για επαγγέλματα που σχετίζονται με τον αεροπορικό τομέα μπορείτε να δείτε στο δικτυακό τόπο Aviation News (2nd Aviaton Career Day – 2011)

Περιγραφή Επαγγέλματος:
Η διακυβέρνηση και ο χειρισμός των μικρών και των μεγάλων αεροσκαφών καθώς και των ελικοπτέρων της πολεμικής, της πολιτικής αεροπορίας και των ελικοπτέρων του ΕΚΑΒ, αποτελούν το αντικείμενο των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του πιλότου, ο οποίος είναι ένας άριστα εκπαιδευμένος επαγγελματίας.
Η αποστολή των πιλότων της πολιτικής αεροπορίας συνίσταται στη γρήγορη και την ασφαλή μεταφορά των επιβατών και των φορτίων, τους αεροψεκασμούς, την πυρόσβεση, την δι? αέρος σπορά για αναδάσωση, τις αεροφωτογραφίες, ενώ οι πιλότοι των ελικοπτέρων ασχολούνται με την πυρόσβεση, τη διάσωση ατόμων που κινδυνεύουν, τις επείγουσες μεταφορές ασθενών κ.λπ. εκτέλεση ειδικής αποστολής, σε διάφορους εθνικούς ή διεθνείς προορισμούς. Πιο συγκεκριμένα, ο πιλότος παρουσιάζεται στην υπηρεσία του αρκετή ώρα πριν την απογείωση του αεροσκάφους και προετοιμάζει τo σχέδιο πτήσης στην Επιμελητεία Πτήσεων, όπως επίσης ελέγχει τις καιρικές συνθήκες στις περιοχές διαδρομής και προορισμού. Μετά την επιβίβαση των επιβατών απογειώνει το αεροσκάφος και εκτελεί το καθορισμένο δρομολόγιο, προσγειώνοντας το αεροσκάφος στον τόπο τού προορισμού. Μέσα στο αεροσκάφος ελέγχει την τεχνική του κατάσταση και την άψογη λειτουργία των κινητήρων και όλων των οργάνων πλοήγησης. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού, ο πιλότος παίρνει την πρόγνωση του καιρού, διαλέγει την πορεία, το ύψος και την ταχύτητα που θα εξασφαλίσουν την γρηγορότερη, ομαλότερη και ασφαλέστερη δυνατή πτήση. Συνήθως σ? ένα αεροπλάνο οι πιλότοι είναι δύο. Ο πιο έμπειρος είναι ο κυβερνήτης που είναι επικεφαλής όλων των άλλων μελών του πληρώματος. Ο δεύτερος πιλότος αναλαμβάνει την επικοινωνία με τους πύργους ελέγχου, τον χειρισμό των οργάνων κ.ά. Στα μεγάλα αεροπλάνα υπάρχει και τρίτος πιλότος που βοηθάει τους άλλους δύο στην λειτουργία των διαφόρων οργάνων και συστημάτων, κάνει μικρές επισκευές αν χρειαστεί και εντοπίζει άλλα αεροσκάφη. Η τεχνολογία βέβαια βοηθάει στο να μπορούν να γίνουν ασφαλείς οι πτήσεις με δύο μόνο πιλότους. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούν είναι τα διάφορα όργανα και αεροβοηθήματα που βρίσκονται μέσα στον θάλαμο διακυβέρνησης του αεροσκάφους, όπως ραντάρ, οθόνες απεικόνισης στοιχείων, συσκευές ασύρματης επικοινωνίας και άλλα.
Τα καθήκοντα των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας είναι τα ίδια με των πιλότων της Πολιτικής Αεροπορίας, επιπροσθέτως όμως εκπαιδεύονται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις με συνεχείς ασκήσεις ικανότητας και πολεμικής ετοιμότητας, ιδιαίτερα οι πιλότοι βομβαρδιστικών ή σκαφών αναγνώρισης και αναχαίτισης. Οι πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν εκτός από το αλεξίπτωτο, ειδικό προσωπικό εξοπλισμό και ειδικές φόρμες πτήσης.

Συνθήκες Εργασίας:
Το επάγγελμα του πιλότου είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και επικίνδυνο επάγγελμα. Το άγχος, η ένταση, η σωματική και η πνευματική εγρήγορση για ασφαλή πτήση, αποτελούν σχεδόν καθημερινές ψυχοσωματικές καταστάσεις και ιδιαίτερα των πιλότων της πολεμικής αεροπορίας. Η απογείωση και η προσγείωση αποτελούν τις πλέον δύσκολες και επικίνδυνες στιγμές της πτήσης και απαιτούν στενή συνεργασία του κυβερνήτη, του συγκυβερνήτη και του ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας. Οι καλές καιρικές συνθήκες καθιστούν την πτήση εύκολη, ενώ οι κακές καιρικές συνθήκες και η κακή ορατότητα, υποχρεώνουν τους πιλότους να βασιστούν μόνο στα όργανα αεροπλοίας που διαθέτουν.
Ο πιλότος εργάζεται στον κλειστό χώρο του πιλοτηρίου του αεροσκάφους, το δε ωράριο εργασίας του δεν είναι συγκεκριμένο και καθημερινό και δεν έχει σταθερές ημέρες αργίας. Ταξιδεύει πολύ συχνά τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό, ενώ οι επικρατούσες συνθήκες κατά τη διάρκεια της πτήσης, η ατμοσφαιρική πίεση της καμπίνας, οι αυξομειώσεις ύψους και θερμοκρασίας, οι συνεχείς κλιματικές αλλαγές και οι διαφορές στην ώρα (ιδιαίτερα στις πτήσεις των μεγάλων αποστάσεων), επιβαρύνουν την υγεία τους, το λεγόμενο (jet-lag). Οι πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν επιπρόσθετα δύσκολες βάρδιες και καθήκοντα καθώς εξασκούνται στο χειρισμό των όπλων και των εκρηκτικών που μεταφέρουν.
Από την άλλη μεριά είναι μια εργασία που έχει ποικιλία δραστηριοτήτων, γιατί ένας πιλότος εκπαιδεύεται σ? όλη τη διάρκεια της καριέρας του σε νέου τύπου αεροσκάφη και εκπαιδεύει νεότερους πιλότους. Οι πιλότοι των αερογραμμών πετούν συνήθως 80 ώρες το μήνα. Όταν εκτελούν διεθνείς πτήσεις και διανυκτερεύουν στο εξωτερικό η εταιρεία που εργάζεται καλύπτει τα έξοδα τους. Οι πιλότοι δεν δουλεύουν όλο το χρόνο, επειδή η σύμβαση εργασίας τους προβλέπει την τμηματική χορήγηση άδειας 3 ή 4 φορές το χρόνο. Οι αποδοχές τους είναι υψηλές, ενώ απολαμβάνουν και ορισμένα άλλα προνόμια, όπως δωρεάν εισιτήρια, δυνατότητα να γνωρίσουν τον κόσμο με ειδικά προγράμματα που εφαρμόζουν οι αεροπορικές εταιρίες, επιδόματα, εκτός έδρας αποζημίωση και άλλα.

Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο πιλότος, πρέπει να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, να έχει άριστη ψυχική και σωματική υγεία, οξύτατη όραση και ακοή, καλή σωματική διάπλαση και ανάστημα. Παράλληλα δε, τα μαθηματικά, τα τεχνολογικά, τα επιστημονικά ενδιαφέροντα, και τα υψηλά τεχνικά προσόντα, οι ηγετικές ικανότητες, η υπευθυνότητα, η πειθαρχία, η συνέπεια, τα γρήγορα αντανακλαστικά, η ικανότητα συγκέντρωσης, η ετοιμότητα, η ψυχραιμία, η ψυχοσυναισθηματική σταθερότητα, η ηρεμία, η εμπιστοσύνη στον εαυτό του, το θάρρος, η αποφασιστικότητα και η ανάληψη πρωτοβουλιών, αποτελούν βασικά στοιχεία της προσωπικότητας, εκείνου που θέλει να γίνει πιλότος. Ακόμη δε, πρέπει να διαθέτει πολύ καλή υπολογιστική ικανότητα, αντίληψη του χώρου, του χρόνου και των αποστάσεων και να μπορεί να εκφράζεται με ακρίβεια και καθαρότητα γιατί μια παρερμηνεία των εντολών του ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας του αεροδρομίου μπορεί να έχει ολέθρια αποτελέσματα.

Σπουδές:
Για να γίνει κάποιος πιλότος, πρέπει να φοιτήσει και να εκπαιδευτεί στο Τμήμα Ιπταμένων της Στρατιωτικής Σχολής Ικάρων (ΣΙ), όπου η φοίτηση είναι 4 χρόνια και εκπαιδεύεται στην διακυβέρνηση των πολεμικών αεροσκαφών, σε στρατιωτικά καθήκοντα και στη χρήση όπλων. Η μεταπήδηση των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας στην Πολιτική Αεροπορία, αποτελούσε συνήθη πρακτική, αφού υπηρετούσαν υποχρεωτικά 12 χρόνια στην Πολεμική Αεροπορία. Το 1988 αυτή η μεταπήδηση καταργήθηκε αλλά παρ? όλα αυτά εξακολουθούν να γίνονται ορισμένες εξαιρέσεις.
Σπουδές και εκπαίδευση στο επάγγελμα του πιλότου, μπορούν να γίνουν επίσης στη Σχολή Πολιτικής Αεροπορίας (Σ.Π.Ο.Α) και στη Σχολή Επαγγελματιών Χειριστών Ολυμπιακής Αεροπλοίας (Σ.Ε.Χ.Ο.Α), αφού βέβαια ο ενδιαφερόμενος υποψήφιος περάσει πρώτα από ειδικές ιατρικές εξετάσεις, που πιστοποιούν ότι είναι κατάλληλος για το επάγγελμα αυτό, τόσο σωματικά, όσο και ψυχολογικά. Στη συνέχεια, πρέπει να αποκτήσει με τη σειρά τα εξής πτυχία:
1. Μονοκινητήριου (Private)
2. Πτήσης δια οργάνων (Instrument Follow to Rule)
3. Επαγγελματικό (Commercial)
4. Δικινητήριου (Multi engine)
5. Ελληνικό Πτυχίο Β? τάξεως και
6. Ελληνικό Πτυχίο Α? τάξεως της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α).
Οι ενδιαφερόμενοι για το επάγγελμα του πιλότου μπορούν να φοιτήσουν και να εκπαιδευτούν επίσης, σε Ιδιωτικές Αεροπορικές Σχολές στην Ελλάδα και να αποκτήσουν Πτυχίο Χειριστού Ιδιωτικών Αεροσκαφών, όπως προβλέπεται από την Υ.Π.Α. βάσει του Προεδρικού Διατάγματος για τα Ιδιωτικά πτυχία Χειριστών Αεροσκαφών & Ελικοπτέρων καθώς και τις εκπαιδεύσεις για Ικανότητες Πτήσεων με όργανα (Ι.Ρ.Κ.), Πολυκινητήριων και Νυκτερινών Πτήσεων.
Οι ενδιαφερόμενοι για το επάγγελμα του πιλότου μπορούν να φοιτήσουν και να εκπαιδευτούν σε σχολές του εξωτερικού π.χ Αγγλία, Αμερική, Γερμανία και αλλού.
Στην Αγγλία υπάρχουν δύο σχολές που εκπαιδεύουν πιλότους: 1) Oxford Training School 2) Air Service Training-Perth
Η πρώτη δέχεται περίπου 250 σπουδαστές το χρόνο. Απ? αυτούς οι 25 περίπου είναι Βρετανοί και οι υπόλοιποι είναι ξένοι. Η φοίτηση διαρκεί 12 μήνες και το κόστος είναι περίπου 35.000 λίρες το χρόνο, ενώ η δεύτερη δέχεται 50-70 σπουδαστές και απ? αυτούς μόνο 5-6 είναι βρετανοί. Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν 5 Ο-levels/O που περιλαμβάνουν Μαθηματικά, Αγγλικά και Φυσική ή δίπλωμα Μαθηματικού ή Φυσικού. Γίνεται επίσης και σχολαστική ιατρική εξέταση. Στην Αμερική υπάρχουν 1225 σχολές αναγνωρισμένες από την Federal Aviation Administration (FΑΑ) στις οποίες περιλαμβάνονται και μερικά πανεπιστήμια.
Το δίπλωμα που παίρνουν οι απόφοιτοι δεν αρκεί για να γίνουν πιλότοι στην πολιτική αεροπορία. Πρέπει να έχουν ορισμένες ώρες πτήσης, ν? αποκτήσουν εμπειρία με διάφορα αεροσκάφη και να συνδυάσουν και εξάσκηση στο έδαφος με simulators. Συνήθως αρχίζουν σαν συγκυβερνήτες και ελέγχονται συνεχώς μέχρι να κριθούν κατάλληλοι για κυβερνήτες.
Υποχρεωτική είναι η γνώση της αγγλικής γλώσσας και χρήσιμη η γνώση και άλλων ξένων γλωσσών.

Επαγγελματικά Δικαιώματα:
Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πιλότων προβλέπονται με το Π.Δ 392 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 270 Α΄ στις 3-12-1998 και το συμπληρωματικό Π.Δ 35 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 37 Α΄στις 25-02-1999, περί πτυχίων και αδειών της Πολιτικής Αεροπορίας. Οι απαιτήσεις της Υ.Π.Α. για την απόκτηση Πτυχίου Χειριστού Ιδιωτικών Αεροπλάνων & Ελικοπτέρων προβλέπουν εγκεκριμένη εκπαίδευση θεωρητικών μαθημάτων και εγκεκριμένη εκπαίδευση αέρος 40 ωρών βάσει του Π.Δ 359 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 192 Α΄ στις 14-9-1995. Μετά από εξετάσεις στην Υ.Π.Α. (θεωρητικών & αέρος) χορηγείται Πτυχίο για μονοκινητήρια Αεροπλάνα ή Ελικόπτερα και δίνεται η δυνατότητα για πτήση με ή χωρίς επιβάτες και χωρίς αμοιβή.

Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας:
Το επάγγελμα του πιλότου είναι ένα επάγγελμα με αίγλη, με μεγάλο ενδιαφέρον, χωρίς καθόλου ρουτίνα, με πολύ καλές αποδοχές, που προσφέρει τη δυνατότητα στον πιλότο να ταξιδεύει πολύ και να απολαμβάνει ορισμένες ειδικές παροχές. Η αίσθηση της κατάκτησης των αιθέρων, είναι κάτι που ενδιαφέρει και προσελκύει πολλά άτομα από τη νεαρή τους ακόμη ηλικία. Οι χειριστές αεροσκαφών μπορούν να εργαστούν σε πολιτικές αεροπορικές εταιρείες. Απαραίτητη προϋπόθεση για να εργαστεί κανείς στην Ολυμπιακή Αεροπορία είναι να έχει πάρει το ελληνικό πτυχίο Α? και Β? τάξεως της Σχολής Πολιτικής Αεροπορίας (ΣΠΟΑ) της Υ.Π.Α. και να έχει στο ενεργητικό του περίπου 250 ώρες πτήσης. Μπορούν επίσης να εργαστούν στο ΕΚΑΒ ως κυβερνήτες ελικοπτέρων για τη διάσωση και μεταφορά ασθενών από παραμεθόριες ή νησιωτικές περιοχές ή στο Λιμενικό Σώμα ως κυβερνήτες αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Μπορούν επίσης να προσληφθούν από εταιρίες που διαθέτουν επιβατικά ή μεταφορικά αεροσκάφη σε όλο τον κόσμο, από οργανισμούς που διαθέτουν αεροπορικά μέσα για την εκτέλεση των αποστολών τους, όπως τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ μπορούν να απασχοληθούν και ως πιλότοι ιδιωτικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων.
H ζήτηση για νέους χειριστές αεροσκαφών είναι υψηλή, καθώς δεν υπάρχει μεγάλη προσφορά στελεχών για ένα επάγγελμα με απαιτητικές σπουδές και δύσκολες συνθήκες εργασίας. Οι προοπτικές απασχόλησης του επαγγέλματος αυτού είναι θετικές.

Πηγές Πληροφόρησης:
# Διοίκηση Αεροπορικής Εκπαίδευσης, Δεκέλεια Αττικής,
ΤΓΑ 1010, Τηλ. + Fax: 210-2466694, Τηλ. 210-8192012,
210-2460811, Web site: http://www.hafa.gr
# Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας(ΥΠΑ), 5ο Χιλιόμετρο Λεωφόρου Σπατών – Λούτσας, Τηλ.: 210-3534149,
Fax.: 210-3532914, Website:http://www.ypa.gr
# Σχολή Πολιτικής Αεροπορίας(ΣΠΟΑ), Δ/νση: Πρώην Αμερικανική Βάση Ελληνικού, Τηλ.: 210 8916000. www.hcaa.gr
# Σχολές Εκπαίδευσης Χειριστών Αεροπλάνων: http://www.ypa.gr/content/index.asp?tid=542
# Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Πιλότων Πολιτικής Αεροπορίας: Θερμοπυλών 100, 18544 Πειραιάς, τηλ: 2104624890. http://www.unionpilot.gr
# Σχολή Επαγγελματιών Χειριστών Ολυμπιακής Αεροπλοίας (Σ.Ε.Χ.Ο.Α), Δ/νση: Δυτικό Αεροδρόμιο Ελληνικού Τηλ: 210-9362607, Fax: 210-9363213
# Τμήμα Αεροδιακομιδών ΕΚΑΒ(Εθνικό Κέντρο ʼμεσης Βοήθειας), Δ/νση: Αθήνα-Χολαργός, Τέρμα Οδού Υγείας Τ.Κ 15669, Τηλ.: 210-7460000, Web site: http://www.ekab. gr E-mail: ekab@ekab.gr
# OLYMPIC AVIATION FLIGHT TRAINING ACADEMY: Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, 210-3564517, 210-3564408. http://www.olympic-airways.gr/flighttraininggr.htm
# AEROSERVICES FLIGHT TRAINING, Δ/νση: Αθήνα-Θερμοπυλών 3, Χαλάνδρι,
ΤΚ 15233-Τηλ.: 210-6844633, Fax: 210-6844983, Web site: http://www.aeroservices.gr, E-mail: training@aeroservices.gr
# ΑΕΡΟΛΕΣΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, Ανατολικός Αερολιμένας Αθηνών, Τηλ: 210-9694258, Fax:210-9935770,
Web site: http://www.aeroclub.gr/Main,
# ΑΕΡΟΛΕΣΧΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ, Δ/νση: Τ.Θ 58,
Αλεξανδρούπολη, Τηλ: 25510-45225
# ΑΕΡΟΛΕΣΧΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Αεροδρόμιο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Θεσσαλονίκη Τηλ: 2310-473747 & 476000, Fax: 2310-471377, Web site: http://www.aeroclub-tsl.gr
# F.A.S RHODOS PILOTS ACADEMY, Δ/νση: Αεροδρόμιο Ρόδου, Παραδείσι Ρόδος ΤΚ 85106 Τηλ + Fax: 22410-81000,
Web site: http://www.fas.gr
# P.R.E.L Aerosporting, Δ/νση: Λ. Κων/νου Καραμανλή 108, Τηλ:2310-869100, Fax: 2310-869101, Web site: http://www.prel.gr
# GLOBAL Air Services SA: Δ/νση: Φίλωνος 79-81 18535 Πειραιάς,
Τηλ: 210-4110609. www.globalaviation.gr
# Superintendent of Documents, U.S. Government Printing Office, Washington D.C., 20402-USA.

Στο δικτυακό τόπο fe-mail.gr, διαβάστε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη γυναίκας πιλότου

{jcomments on}