Η διατροφή των Βυζαντινών - Γενικά(σελ. 1/1)
Στη διατροφή των βυζαντινών βασικό ρόλο είχαν το ψωμί, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα δημητριακά που τα μαγείρευαν με διάφορους τρόπους. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος μαγειρείας ήταν το βράσιμο όπως ειρωνικά μας αφήνει να καταλάβουμε και η βυζαντινή παροιμία «αργώ μαγείρω πάντα έκζεστα» δηλαδή «ο τεμπέλης μάγειρας
όλα τα μαγειρεύει βραστά».
Οι βυζαντινοί έτρωγαν επίσης πουλερικά που υπήρχαν σχεδόν σε κάθε σπίτι καθώς και αυγά με τα οποία έφτιαχναν σφουγγάτα τις γνωστές μας ομελέτες που αναφέρονται και από το Θεόδωρο Πρόδρομο. Από το γάλα έφτιαχναν τυριά όπως το ανθότυρο, το βλάχικο και το κεφαλίτζιν. Κρέας εξασφάλιζαν με το κυνήγι, αγαπημένη απασχόληση των ανδρών που τους παρείχε συνάμα ευκαιρίες για προσωπική διάκριση. Κυνηγούσαν με σκυλιά και γεράκια. Δεν περιφρονούσαν όμως και άλλες μεθόδους όπως τις παγίδες, τα δίχτυα και τις ιξόβεργες. Τα μεγαλύτερα ζώα αποτελούσαν ακριβότερη και λιγότερη τροφή. Τα χοιροσφάγια, που γίνονταν κάθε χειμώνα, προμήθευαν την οικογένεια με τα λουκάνικα τα παστά και το μαγειρικό λίπος όλης της χρονιάς. Το αρνί ήταν προσιτό μόνο στα πιο ευκατάστατα νοικοκυριά. Σπανιότερα έτρωγαν οι Βυζαντινοί τα βοοειδή τα οποία χρησιμοποιούσαν κυρίως για την καλλιέργεια των χωραφιών. Αγαπούσαν επίσης τα ψάρια κάθε λογής, φρέσκα ή παστά, και τα θαλασσινά.
Όπως συνέβαινε συχνά στο παρελθόν, έτσι και στο Βυζάντιο η ευρεία κατανάλωση νωπών κρεάτων ήταν προνόμιο των πλουσίων. Για τους φτωχούς ανθρώπους, το φρέσκο κρέας ήταν μια πολυτέλεια. Συνεπώς, η λήψη πρωτεϊνών στηριζόταν κυρίως στα αυγά, στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα όσπρια, στα ευτελή μέρη των ζώων- στο μικρό κυνήγι για όσους κατοικούσαν στην εξοχή- στα φθηνά ψάρια και στα ταρίχη (επεξεργασμένα ψάρια και κρέατα).
Ο χοίρος ήταν η πιο δημοφιλής πηγή συντηρημένου κρέατος. Αυτό κάθε άλλο παρά έκπληξη προκαλεί, αφού ο χοίρος παράγει πολύ μεγάλη ποσότητα κρέατος αλλά και πολλά γουρουνάκια άρα ακόμη περισσότερο κρέας. Αν σκεφτούμε ότι τα γουρούνια εκτρέφονταν ακόμα και σε μια εξαιρετικά πολυσύχναστη πόλη σαν την Κωνσταντινούπολη του 12ου αιώνα και ότι οι άνθρωποι τα διατηρούσαν ακόμη και μέσα στα σπίτια τους, η συντήρηση ήταν η μόνη αποτελεσματική λύση για να διατηρηθεί το κρέας τους και να καλύψει τις ανάγκες μιας οικογένειας για μεγάλο χρονικό διάστημα αν φυσικά δεν τα πουλούσαν ζωντανά.
Τα διάφορα κρασιά, καθώς και τα φρούτα, συνόδευαν τα τραπεζώματά τους μαζί με μελωμένα και σιροπιαστά γλυκά. Τα γεύματα μπορούσαν να είναι απλά και εξαιρετικά πολύπλοκα και πλούσια ανάλογα με την οικονομική κατάσταση κάθε οικογένειας. Εξάλλου όπως και οι ίδιοι έλεγαν, καταλαβαίνει κανείς από του γεύματος τον πίθον.
Πηγή: "Η διατροφή στο Βυζάντιο" - Ελληνική Μακεδονία (Ιστορία και Πολιτισμός από την αρχαιότητα έως σήμερα) -
(www.imma.edu.gr)