Η διάδοση του διαδικτύου έχει δημιουργήσει έναν νέο πολιτισμό, τον ψηφιακό, χαρίζοντας νέες δυνατότητες και προσφέροντας νέες δυναμικές στον άνθρωπο. Ασφαλώς, η χρήση του διαδικτύου συμβάλλει στην καλύτερη επικοινωνία των ανθρώπων, την άμεση ανταλλαγή ιδεών σε ένα παγκόσμιο ιστό, την έγκαιρη πληροφόρηση, την ανάπτυξη του εμπορίου, την προαγωγή της έρευνας κλπ.. Η έλλειψη γνώσης της λειτουργίας του και η κακή χρήση των δυνατοτήτων του δύναται να αποβούν καταστροφικές. Επομένως, οι δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει στον άνθρωπο η λειτουργία του διαδικτύου εξαρτώνται από τον τρόπο που θα τις χρησιμοποιήσει. Η λύση απέναντι στην κακή χρήση του διαδικτύου δε μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι η απαγόρευση, αλλά η γνώση του ορθού τρόπου λειτουργίας του. Ας μη λησμονούμε, ότι η Ιστορία επιβεβαιώνει ότι κάθετί που απαγορεύεται, τελικά αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς και ανεξέλεκτα.
Στο παρόν άρθρο καταγράφουμε κάποιους τρόπους, ώστε οι μαθητές μπορούν να πλοηγηθούν με ασφαλή τρόπο στο διαδίκτυο. Ειδικότερα, στόχος είναι να ενημερωθούν οι μαθητές για τον τρόπο χρήσης του διαδικτύου, να μάθουν να αναγνωρίζουν τους διαδικτυακούς κινδύνους και στη συνέχεια να γνωρίσουν τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Άλλωστε, το προλαμβάνειν είναι προτιμότερο από το θεραπεύειν.
1. Η καλή χρήση του διαδικτύου περιλαμβάνει:
α) Χρήση λογισμικού προστασίας από τους ιούς (αντιικά προγράμματα ή antivirus), το οποίο να ανανεώνεται αυτόματα από τον κατασκευαστή του.
β) Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι πληροφορίες και τα στοιχεία που αποστέλλονται χρειάζεται να ακολουθούν τους νόμους, τα χρηστά ήθη και τα ήθη χρήσης του διαδικτύου.
γ) Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι πληροφορίες και τα στοιχεία που αποστέλλονται οφείλουν να μη προσβάλλουν ανθρώπους, να μη σχετίζονται με παράνομες πράξεις, να μην έχουν υβριστικό χαρακτήρα.
δ) Προσεκτικό έλεγχο του περιεχομένου των μηνυμάτων για την απομάκρυνση ιών ή άλλων στοιχείων που μπορούν να βλάψουν τους χρήστες του διαδικτύου.
ε) Απαγόρευση εισόδου σε διαδικτυακούς τόπους και αποδοχή πληροφοριών που διαφημίζουν, προβάλλουν ή διακινούν ιδέες και υλικό σχετικό με το ρατσισμό, τη βία και την εγκληματικότητα, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, τα τυχερά παιχνίδια, το πορνογραφικό περιεχόμενο.
στ) Αποφυγή παραβιάσεων ασφάλειας διαφόρων σστημάτων, την παράνομη διανομή προγραμμάτων και την αναπαραγωγή ή αποθήκευση οπτικουακουστικού υλικού, που αποτελεί προϊόν πνευματικής δημιουργίας και προστατεύεται.
2. Επικίνδυνη χρήση του διαδικτύου και τρόποι αντιμετώπισή της
α) Μη συνομιλείτε με άτομα που δε γνωρίζετε. Μπορεί να σας λένε ψέματα για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη σας.
β) Σε καμία περίπτωση να μη δίνεται τα προσωπικά σας στοιχεία σε άλλους χρήστες του διαδικτύου, όπως επίσης πληροφορίες που αναφέρονται στην οικογένειά σας, τους φίλους ή το σχολείο σας, καθώς και να μην αποκαλύπτετε τους κωδικούς πρόσβασεις (password) που χρησιμοποιείτε.
γ) Να εμπιστεύεστε τους γονείς και τους καθηγητές σας και να συζητάτε μαζί τους για ότι σας ανησυχεί ή σας προβληματίζει στην επικοινωνία ή τη πλοήγηση σε συγκεκριμένες σελίδες του διαδικτύου.
δ) Να μην επιχειρείτε συναλλαγές μέσω διαδικτύου για την αγορά προϊόντων εμπορίου ή ψηφιακών παιχνιδιών και να μη δίνετε στοιχεία που αφορούν χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες.
ε) Να γνωρίζετε ότι τα προϊόντα πνευματικής δημιουργίας (κινηματογράφος, μουσική, λογοτεχνία) συνήθως προστατεύονται από τους νόμους. Η διανομή και η αποθήκευσή τους αποτελεί παράνομη πράξη.
στ) Να αποφεύγετε τη διακίνηση και αποθήκευση προγραμμάτων Η/Υ (software), εκτός αν ανήκουν στην κατηγορία του Ελεύθερου Λογισμικού (open source software).
ζ) Να μη χρησιμοποιείτε οποιοδήποτε πρόγραμμα βρίσκετε στο διαδίκτυο, εκτός αν το γνωρίζετε. Δεν είναι όλα τα προγράμματα ασφαλή, ακόμη κι εμφανίζονται ως παιχνίδια.
η) Να μην ανοίγετε ηλεκτρονικά μηνύματα και επισυναπτόμενα αρχεία από άγνωστους αποστολείς. Είναι πολύ πιθανόν να περιέχουν ιούς και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον Η/Υ σας.
θ) Να είστε επιφυλακτικοί σε ότι γράφετε στο διαδίκτυο. Να αναζητείτε την αλήθεια και να διασταυρώνετε τα στοιχεία.
Με δυο λόγια, η ορθή χρήση του διαδικτύου είναι ευλογία, ενώ η κακή του χρήση αυτοκαταστροφή. Πλεόν εξαρτάται από εμάς πως θα χρησιμοποιήσουμε τις παροχές και τα εργαλεία του διαδικτύου. Καλή σας πλοήγηση!