Βιβλιοπαρουσίαση της Παναγιώτας Π. Λάμπρη: Λευτέρη Β. Τζόκα, «ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ - Από το ναό της ρίζας μου», εκδ. Χάρη Πάτση, Αθήνα 2008    Δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες «Αμβρακία», Άρτα, (12-1-08) & «Μαχητής», «Η γνώμη», «Ηχώ», Άρτα, (20-1-08)   Αν η μελέτη του παρελθόντος έχει κάποια αξία, αυτή η αξία εκτός που μπορεί να αποτελεί ένα σημαντικό αντιστύλι για τους νεότερους, αποτελεί οπωσδήποτε ένα σημαντικό στοιχείο που σηματοδοτεί και νοηματοδοτεί σε μεγάλο βαθμό την εθνική αυτοσυνειδησία. Και, όταν ο Θουκυδίδης στην εισαγωγή της Ιστορίας του, γράφει πως η Ιστορία του θα είναι «κτῆμα ἐς ἀεί», φαίνεται πως ένα απ’ τα πράγματα που εννοεί  είναι πως η δική του ιστορική καταγραφή θα είναι χρήσιμη στο μέλλον, όχι μόνο για κάποιον που θέλει να γνωρίσει τα ιστορικά γεγονότα στα οποία αναφέρεται, αλλά και για όποιον θα θέλει να μελετήσει την ανθρώπινη φύση μέσα σε συνθήκες πολέμου και εν τέλει να μάθει και να διδαχθεί, για να μην επαναλάβει τα ίδια λάθη.       Με το ίδιο σχεδόν σκεπτικό πιστεύουμε πως και ο Λευτέρης Β. Τζόκας στο καινούργιο του βιβλίο «ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ, Από το ναό της ρίζας μου» (εκδ. Χ. Πάτση, Αθήνα 2008) αποφάσισε να προσφέρει στο ευρύ κοινό ένα δικό του διάλογο με την ιστορία. Ο ίδιος άλλωστε σημειώνει: «Παλαιά κείμενα και σύγχρονα με κάποια διαχρονικότητα, υπάρχουν στο βιβλίο αυτό, τα περισσότερα ιστορικής υφής και καταγραφής. Ακόμη πανηγυρικοί λόγοι που εκφωνήθηκαν σε ιστορικές επετείους κι αναφέρονται στη μακρόχρονη πορεία του Ελληνισμού. Ίσως, μπορεί αυτά να σταθούν χρήσιμα σήμερα – όσο ποτέ άλλοτε – αφού η ιστορία επαναλαμβάνεται και οι αιώνες την αντιγράφουν…».       Ακόμα κι, αν υπάρχουν ενστάσεις και διατυπωμένες θεωρίες για το αν η ιστορία επαναλαμβάνεται, είναι γεγονός πως οποιοδήποτε «μελέτημα» ιστορικού περιεχομένου καθίσταται συχνά πολύ διδακτικό για όσους μπαίνουν στον κόπο να το μελετήσουν. Πιστεύουμε, λοιπόν, πως και τα «ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ» του συγγραφέα Λευτέρη Β. Τζόκα, τα οποία αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα, όπως η μάχη του Πέτα το 1822, η εξέγερση στον Παλαμά Δομοκού το 1878, η απελευθέρωση των Ιωαννίνων το 1913, το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων το 1943, καθώς και η «ιστορική» περιδιάβαση σε τόπους, όπως το Σούλι, το Ζάλογγο, η Ρηνιάσα, το Σέλτσο, το Μεσολόγγι, η Νάουσα, το Αρκάδι και το Φραγκοκάστελο, συμβάλλουν με τον τρόπο τους στην κατανόηση σημαντικών στιγμών της ιστορίας του τόπου μας, αλλά και αναδεικνύουν την ιδέα της ελευθερίας.       Η ανάδειξη άλλωστε της ελευθερίας είναι κυρίαρχη στη σκέψη του συγγραφέα, αφού, εκτός από τα ιστορικά γεγονότα, επιλέγει να σταθεί και να μιλήσει για δύο σημαντικότατες μορφές, τον Ρήγα Βελεστινλή, κύριο εκπρόσωπο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και σημαντικό πρωτεργάτη της ελευθερίας του Έθνους, καθώς και τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, ο οποίος μίλησε μέσα απ’ τους στίχους του με το δικό του μοναδικό τρόπο για την ιδέα και την αξία της ελευθερίας, σε κείμενα όπως ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» και οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι». Το κεφάλαιο επίσης «Η εθνική μας γλώσσα» κινείται στο ίδιο περίπου πνεύμα, αφού για το συγγραφέα, η εθνική μας γλώσσα, η δημοτική, είναι αυτή που «διέχυσε τα νοήματα της ελευθερίας στο λαό ως πνοή».       Ο ιδιαίτερος διάλογος, λοιπόν, του συγγραφέα Λευτέρη Β. Τζόκα με την ιστορία, καθώς και η προβολή της ιδέας της ελευθερίας, έτσι όπως παρουσιάζονται στα «ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ» του, αν και γίνονται σε μια εποχή, η οποία δεν χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από τέτοιου είδους αναζητήσεις, δεν μπορεί παρά να συμφωνήσουμε πως είναι χρήσιμα για τη γνώση σημαντικών σταθμών της πορείας του νεότερου Ελληνισμού και γιατί όχι μια αφετηρία για ευρύτερη προσέγγιση και μελέτη τέτοιων θεμάτων.