Κριτική για "Το χάσικο ψωμί" Από τη Μαρία Σμυρνιώτη, μαθήτριά μου και φίλη, (1-12-2020)      […] διάβασα το ''Χάσικο ψωμί''!!!    Λοιπόν, το διασκέδασα αφάνταστα και έχω καταγράψει τις εξής παρατηρήσεις:    - Αντιλαμβάνομαι πως οι λέξεις στο γλωσσάρι, μπήκαν βάσει της λογικής της ντοπιολαλιάς, αλλά οι περισσότερες λέξεις εμένα προσωπικά μου ήταν γνωστές, ενώ πολλές άλλες στο κείμενο με ανάγκασαν να ανοίξω λεξικό.    - Οι αγαπημένες μου λέξεις του βιβλίου είναι: λαχνίσματα, σουσούμια, παννυχίδα.    - Τα πολυσπόρια τα φτιάχνεται ακόμα; Εννοώ εσείς, όχι κάποιος άλλος στο χωριό... Δηλαδή, υπάρχει η ακριβής συνταγή κάπου;    - Δεν είχα ιδέα για τον τραυματισμό του ματιού...    - Εξαιρετικά ενδιαφέροντα έθιμα που δεν γνώριζα: αλμυροκουλούρα και το ξόρκι με τους τενεκέδες.    Όμως η πιο αγαπημένη μου λέξη του βιβλίου είναι η Μεσημέρω!!!    Συμπληρωματικά, αν με ρωτούσαν: 1. «Γιατί να διαβάσει κάποιος το ''Χάσικο ψωμί'';», απαντώ:    Μα φυσικά για να νοσταλγήσουν οι μεγαλύτεροι και για να μάθουν οι μικρότεροι. Οι λεπτομερείς περιγραφές μας δείχνουν έναν τρόπο ζωής όχι και τόσο μακρινό (ούτε χρονικά, ούτε τοπικά). Λίγο ως πολύ όλοι μας -οι νεώτεροι- έχουμε τέτοιες σκόρπιες πληροφορίες από προγόνους για το πώς ήταν η ζωή πριν 50-60 χρόνια... Τώρα το κάθε διήγημα μας δίνει κι από μία εικόνα...    Προφανώς εκτός από έναν αγνό και φυσικό τρόπο ζωής, γνωρίζουμε κι ένα άλλο είδος ανθρώπων που δυστυχώς σπανίζει.    Η αλληλοβοήθεια, η αγάπη και η αλληλοκατανόηση που βρίσκονται διάχυτες στους πρωταγωνιστές των διηγημάτων, μας κάνουν λίγο να ζηλέψουμε αυτές τις -κατά τ' άλλα- δύσκολες εποχές.    Οι ιστορίες που πλάθει η φαντασία μας ανάμεσα στις γραμμές της κάθε αφήγησης θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν ξεπηδήσει από τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη (π.χ. η ιστορία του Οδυσσέα και της Μαριγώς στο διήγημα "Στα ξεφλουδίσματα", με λίγη ακόμα ηθογραφική περιγραφή θα μπορούσε να διαδραματίζεται σίγουρα στη Σκιάθο).    2. «Τι κεντρίζει το ενδιαφέρον μας στο "Χάσικο ψωμί";», απαντώ:    Όλα τα λαογραφικά στοιχεία που έχουν από καιρό χαθεί και κυρίως αυτά που ξεκάθαρα έχουν αρχαίες καταβολές. Επίσης τα εντελώς πρακτικά πράγματα της καθημερινότητας καθώς και η σοφή διαχείριση όλων των αγροτικών και ζωικών πόρων προς κάθε δυνατή ορθή χρήση. Πόσο οικολογικός τρόπος ζωής! Πόσο πιο αυθεντικός και ανθρώπινος!    3. «Θα μπορούσε το βιβλίο να χρησιμοποιηθεί ως εργασία σε σχολείο;» απαντώ:    Οποιοδήποτε κείμενο θα μπορούσε, κατά τη γνώμη μου, να αποτελέσει αντικείμενο εργασίας σε γυμνάσιο ή λύκειο. Πολλά από αυτά ως θέμα συζήτησης σχετικά με τις διαφορές της παλιάς και της σύγχρονης εποχής, τόσο υλικές όσο και πνευματικές. Και επειδή η αφήγηση γίνεται με τα μάτια ενός μικρού παιδιού ή αργότερα ενός εφήβου, οι μαθητές θα μπορούσαν εύκολα να συγκρίνουν τη δική τους ιδιοσυγκρασία με της αφηγήτριας ψάχνοντας να βρουν -πολύ δύσκολα- κοινά στοιχεία.    Το κείμενο που εγώ θα επέλεγα για διαγώνισμα στο μάθημα της λογοτεχνίας είναι "Το κέντημα". […]    Φιλιά πολλά,    Μαρία.