|
|
|
|
|
|
Άρθρο της Παναγιώτας Π. Λάμπρη:
Ζητείται «καλός» εαυτός... (5-9-2009)
Δημοσιεύτηκε: Εφημερίδα «Ηχώ της Άρτας», 9-09-09
Δεν υπάρχουν επιβάτες στο διαστημόπλοιο Γη. Είμαστε όλοι πλήρωμα.
Μάρσαλ Μακλούαν1
Κάποια μέρα, καθώς ανέβαινα από την Άρτα προς τη Ροδαυγή, στην ανωφέρεια που υπάρχει μετά την Κιάφα είπα να σταματήσω να αγναντέψω την όμορφη θέα. Η λίμνη Πουρναρίου άλλωστε από εκείνο το σημείο έτσι καθώς δε φαίνεται στο σύνολό της έχει μια ιδιαίτερη γοητεία, αφού βλέπεις χαμηλά στην κοιλάδα ένα τμήμα της που μοιάζει με μικρή γαλαζοπράσινη λίμνη χωμένη ανάμεσα σε κατάφυτους λόφους. Η εικόνα αυτή, η οποία συμπληρώνεται στο βάθος από την απαστράπτουσα οροσειρά της Πίνδου, είναι όλες τις εποχές του χρόνου όμορφη. Μπορείς ακόμα και μέσα από ένα εν κινήσει αυτοκίνητο να τη δεις φευγαλέα. Όταν όμως έχει προηγηθεί βροχή κι η ατμόσφαιρα είναι πεντακάθαρη, τα πάντα λάμπουν από τις ευεργετικές ακτίνες του ήλιου και σε «καλούν» πραγματικά να χαρείς την ομορφιά του τοπίου.
Ανταποκρινόμενη σ’ αυτό το «κάλεσμα», κατέβηκα από το αυτοκίνητο με μια ευφρόσυνη διάθεση, η οποία δυστυχώς κράτησε πολύ λίγο. Δυσάρεστο θέαμα και κυρίως δυσάρεστες σκέψεις και δυσάρεστα συναισθήματα τη διαδέχτηκαν με κυρίαρχα την απογοήτευση, τη θλίψη και εν τέλει την οργή. Την προσδοκία της απόλαυσης της ομορφιάς τη διαδέχτηκε η ματαίωση, αφού σε μικρή απόσταση από το δημόσιο δρόμο υπήρχαν τόσα πολλά σκουπίδια πεταμένα ανάμεσα στους θάμνους και τα δέντρα που φυλάκισαν θαρρείς την όρασή μου και δεν μπορούσα να δω τίποτα πέρα απ’ αυτά.
Δεν μπορούσα να «δω» τίποτα. Τα μάτια και η σκέψη μου δραπέτευαν κι αναζητούσαν απάντηση για τα αυτονόητα. Πότε επιτέλους κάποιοι που χρησιμοποιούν τον ίδιο δρόμο με μένα και πολλούς άλλους θα καταλάβουν πως το περιβάλλον δεν τους ανήκει ως ιδιοκτησία που μπορούν να τη χειρίζονται κατά το δοκούν; Πότε θα καταλάβουν πως αυτό που κάνουν αυτοί σήμερα στο περιβάλλον, θα το βρουν μπροστά τους τα παιδιά όλων;
Αυτά και άλλα τέτοιου είδους ερωτήματα σφυροκοπούσαν για ώρα το μυαλό μου. Κι ανάμεσα σ’ αυτά να ’σου και τα λόγια του Μαχάτμα Γκάντι2, ο οποίος έλεγε πως «αυτά που κάνουμε στα δάση του πλανήτη» και όχι μόνο θα πρόσθετα, «είναι μια ανάκλαση αυτών που κάνουμε στον εαυτό μας, αλλά και αυτών που κάνουμε στους άλλους». Κάποιοι, βέβαια, απ’ αυτούς που συνηθίζουν να ρυπαίνουν το φυσικό περιβάλλον μπορεί να αγνοούν αυτά τα λόγια και κυρίως μπορεί να αγνοούν το πόσο συνδεδεμένη είναι αυτή τους η συμπεριφορά με την ύπαρξη ή την απουσία σεβασμού όχι μόνο έναντι άλλων, αλλά και έναντι του εαυτού τους. Διότι, αν είχαν συνείδηση των ανωτέρω δεν θα ρύπαιναν και δεν θα «στόλιζαν» με το δικό τους τρόπο τις πλαγιές και τις ρεματιές της περιοχής, και όχι μόνο, χωρίς ευθύνη και κυρίως χωρίς αιδώ.
Διότι δυστυχώς δεν είναι μόνο αυτό το τοπίο που υποφέρει από την ασυνειδησία τους. Δυστυχώς υπάρχουν και πολλά άλλα. Θα μπορούσε μάλιστα να αποτελέσει και θέμα έρευνας το να καταγραφούν όλα τα σημεία της ευρύτερης περιοχής που έχουν μετεξελιχθεί από όμορφα τοπία σε ανεξέλεγκτες χωματερές και θα είχε ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον να δούμε τι άνθρωποι είναι αυτοί που πετάν εδώ κι εκεί τα σκουπίδια τους. Ποιο είναι δηλαδή το μορφωτικό και το κοινωνικό τους επίπεδο και να διερευνηθεί η λογική με την οποία ρίχνουν όπου να ’ναι τα πάσης φύσεως απορρίμματά τους!
Πάντως όποιοι και να ’ναι δεν έχουν κατανοήσει τι σημαίνει περιβάλλον και μάλιστα καθαρό περιβάλλον. Ευχαριστημένοι κατά πώς φαίνεται από το μικρόκοσμό τους δεν τους ενδιαφέρουν καν οι συνέπειες της ρύπανσης διάφορων χώρων που απέχουν συχνά πολύ λίγο από τον αυλόγυρό τους. Και το κυριότερο. Στην εποχή μας δεν μπορούν να προφασιστούν άγνοια. Να καμωθούν δηλαδή πως κανείς δεν τους ενημέρωσε για το τι σημαίνει για τον πλανήτη η κάθε είδους ρύπανση. Ακόμα κι αν ελάχιστοι είναι ανενημέρωτοι, θα πρέπει επιτέλους να μάθουν πως ο αγώνας για τη σωτηρία του παγκόσμιου περιβάλλοντος είναι κατά κάποια έννοια πολύ πιο δύσκολος από πολλές νικηφόρες μάχες που δόθηκαν διαχρονικά απέναντι σε ισχυρούς αντιπάλους και σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Διότι σ’ αυτή τη μάχη για την προστασία – σωτηρία του πλανήτη εμείς είμαστε οι εχθροί κι εμείς οι σωτήρες, αφού μπορούμε να τον σώσουμε μόνο, αν έχουμε πρώτο και καλύτερο σύμμαχο τον «καλό» εαυτό μας!...
1. Καναδός επικοινωνιολόγος, συγγραφέας και ακαδημαϊκός (1911-1980)
2. Ινδός πολιτικός και επαναστάτης (1869-1948)