Άρθρο της Παναγιώτας Π. Λάμπρη: Δημοτικό Σχολείο Ροδαυγής - Όψεις και απόψεις, (3-12-2012)   Ήταν λίγες μέρες πριν την εκδήλωση που έγινε στις 4 Αυγούστου 2012 προς τιμήν του συντοπίτη ποιητή Σωτήρη Ζυγούρη, όταν μετά από χρόνια ανέβηκα τις σκάλες του Δημοτικού Σχολείου Ροδαυγής και περπάτησα τους εσωτερικούς του χώρους. Αν έλεγα πως μόνο εξεπλάγην από την εικόνα που αντίκρισα, θα ήταν ψέμα. Διότι, δεν εξεπλάγην απλώς, αλλά ένιωσα βαθιά απογοήτευση και μεγάλη θλίψη. Προς στιγμήν ένιωσα πως το σχολείο που μόλις είχα δρασκελίσει το κατώφλι του δεν ήταν εκείνο που είχα φοιτήσει πριν πολλά χρόνια, αλλά κάποιο άλλο. Αιτία γι’ αυτό δεν ήταν, ούτε ο πανδαμάτωρ χρόνος που με το πέρασμά του το είχε φθείρει, ούτε  η ατελής μνήμη μου, η οποία επέλεξε να εξωραΐσει την εποχή τής εκεί μαθητικής μου ζωής, αλλά η αναιτιολόγητη εικόνα της πλήρους παρακμής που αντίκριζαν τα μάτια μου.       Αφού προσπέρασα τον μικρό προθάλαμο, μπήκα στην αίθουσα που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά, σ’ εκείνη δηλαδή που είχα παρακολουθήσει τα μαθήματα των τριών τελευταίων τάξεων του δημοτικού. Δυο, τρία, τέσσερα… βήματα και στάθηκα. Το βλέμμα μου έμεινε να κοιτά επίμονα τους γυμνούς σχεδόν τοίχους, τα λιγοστά μεταλλικά θρανία που είχαν αντικαταστήσει εκείνα τα ξύλινα με το μελανοδοχείο στη μέση και το υποπόδιο που προφύλασσε τα ποδαράκια μας απ’ το κρύο… Το βλέμμα μου έμεινε να κοιτά… και σχεδόν αυτόματα η μνήμη έφερε μπροστά μου εικόνες απ’ το μακρινό παρελθόν κι άρχισε να στήνει το σκηνικό με τόση πληρότητα που τρόμαξα από τη σύγκριση με το παρόν.       Στο πάνω μέρος των τοίχων ήταν κρεμασμένες στη σειρά εικόνες ηρώων της επανάστασης του 1821 κι έτσι καθώς διαδέχονταν η μία την άλλη με ενδιάμεσο κενό λευκού τοίχου  θύμιζαν τρίγλυφα και μετώπες αρχαίου ναού. Πιο κάτω γνωμικά γραμμένα από μαθητές σε χοντρό χαρτί με καλλιγραφικά γράμματα υπενθύμιζαν μείζονες αξίες του ζην κι ανάμεσά τους άλλες μαθητικές δημιουργίες. Να, σε κάποιο σημείο βλέπω καθαρά δυο δικά μου καλλιτεχνήματα πάνω σε χαρτί· το ένα έχει στο κέντρο ένα δάφνινο στεφάνι και μέσα γραμμένο ένα «ΟΧΙ» και με γράμματα, που καλύπτουν όλη την επιφάνεια του χαρτιού, λέει: «ΟΧΙ, ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΕΣ ΟΙ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥ "ΟΧΙ"»! Τρία «ΟΧΙ» στη σειρά! Τι σημαντική επιλογή που είναι το «ΟΧΙ» μερικές φορές στη ζωή μας; Και το άλλο εικονίζει ένα βάζο με λουλούδια. Τι πεζό θέμα, ίσως πει κάποιος. Κι όμως, εκείνα τα λουλούδια ήταν πολύχρωμα και ιδιαίτερα, αφού είχαν γίνει από κυκλοειδή ξύσματα ξυλοχρωμάτων και είχαν επάνω όσες πινελιές, από τα ίδια χρώματα, ήταν απαραίτητες. Στην κάτω δεξιά γωνία, ήταν γραμμένο το όνομα και η τάξη της δημιουργού! Ε! Τι έργο τέχνης θα ’ταν, αν δεν είχε την υπογραφή του καλλιτέχνη!       Το βλέμμα συνεχίζει να σταματά επίμονα σ’ ό,τι μαγνητίζει τη μνήμη!       Α! Να, κι οι χάρτες! Παγκόσμιος, της Ελλάδος… κι ένας της Παλαιστίνης για το μάθημα των θρησκευτικών, που έφερε στο νου το συμμαθητή μου, που, όταν ο δάσκαλος τον ρώτησε «πού βρίσκεται η Παλαιστίνη;», εκείνος όλο αθωότητα απάντησε «στο χάρτη, κύριε, πίσω απ’ την πόρτα!», και φυσικά, προκάλεσε το γέλιο ακόμα κι εκείνων που μπορεί να μη γνώριζαν πού βρίσκεται η Παλαιστίνη, αλλά τη «γκάφα» την είχε κάνει άλλος.       Και φυσικά, η έδρα του δασκάλου μας. Ποιος μπορεί να λησμονήσει το παρουσιαστικό του! Αλλά και το βάζο που ήταν ασφυκτικά γεμάτο την άνοιξη με τριαντάφυλλα και το φθινόπωρο με αϊδημήτρηδες λογής λογής χρωμάτων μπορεί να λησμονηθεί; Κι η βέργα από ξύλο κρανιάς, που ευτυχώς ο δάσκαλος τη χρησιμοποιούσε πιο πολύ ως δείκτη για τον πίνακα και τους χάρτες, παρά για να ξυλοφορτώνει όσους κάναμε αταξίες, λησμονιέται;       Δίπλα στην έδρα, ο μαυροπίνακας, κι από πάνω η εικόνα του Χριστού που στο βλέμμα και τη βοήθειά του προσέβλεπαν συχνά, όσοι δυσκολεύονταν να λύσουν τα προβλήματα της αριθμητικής!       Η υδρόγειος σφαίρα που μαζί της κάναμε τα πρώτα ταξίδια...       Ντριννν! Ντριννν! Το χτύπημα του κινητού τηλεφώνου μου υπενθύμισε πως είχε παρέλθει αρκετός χρόνος από την ώρα της άφιξής μου εκεί, και φυσικά, με προσγείωσε στην αδήριτη πραγματικότητα της σημερινής εικόνας του σχολείου καθώς και στο σκοπό για τον οποίο είχα πάει ως εκεί και που δεν ήταν άλλος από τη διερεύνηση του χώρου, στον οποίο θα τελούνταν  η  προαναφερθείσα εκδήλωση.       Βέβαια, η εικόνα αυτή, η οποία εμπλουτίστηκε από την περαιτέρω παρατήρηση του εσωτερικού, του εξωτερικού και του περιβάλλοντος χώρου, και τις επόμενες μέρες, μετά την αρχική θλίψη που μου προκάλεσε, μου δημιούργησε έντονη την επιθυμία να εκθέσω δημόσια τον προβληματισμό μου κι η αρχική μου σκέψη είναι πως μάλλον, αν και υπάρχουν, δεν ωφελεί να αναζητηθούν διαχρονικές ευθύνες. Εκείνο που έχει σημασία, και θαρρώ πως επείγει, είναι φορείς και ιδιώτες να ενεργοποιηθούν προκειμένου το σχολείο της Ροδαυγής να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί ως χώρος, για να μην έχει στο μέλλον την τύχη του σχολείου της Λάψαινας, και να συνεχίσει να είναι και με διαφορετικούς τρόπους, όχι μόνο μέσω της διδασκαλίας των μικρών μαθητών, ζωντανός πνευματικός φάρος για τους κατοίκους του χωριού, και όχι μόνο.       Η συντήρηση και η αισθητική του αναβάθμιση, η οποία θα συνάδει με το ύφος της αρχιτεκτονικής του, θα κάνει το σχολείο έναν χώρο επίσκεψης για ντόπιους και μη, οι οποίοι θα χαίρονται με το κάλλος που θα εκπέμπει και η αναβάθμισή του σε χώρο ποικίλων εκδηλώσεων που προάγουν τον πολιτισμό, θα κάνει το σχολείο πόλο έλξης για όλους εκείνους που δημιουργούν ή απολαμβάνουν τα έργα του πολιτισμού.       Φυσικά, εκτός από τα παραπάνω υπάρχει και μια τρίτη επιλογή. Η αδιαφορία! Μόνο που δεν του πρέπει του σχολείου μας, ούτε και σε μας που μάθαμε γράμματα εκεί, να ’ναι αυτή η απόφασή μας. Διότι, αν στις μέρες μας έχουν κάποια αξία τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη που λένε «Ν' αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω», τότε δική μας ευθύνη είναι να αναλάβουμε ο καθένας στο μέτρο που του αναλογεί το βάρος της δικής του ευθύνης, όχι στην περίπτωσή μας για να σώσει τη γη, αλλά για να σώσει ένα κομμάτι, ένα πνευματικό σύμβολο της δικής του γης, που είναι το Δημοτικό μας σχολείο.       Και γιατί όχι, αυτό το Σχολείο, το ΔΙΚΟ ΜΑΣ σχολείο, να περιληφθεί κάποια στιγμή σ’ ένα δημοσίευμα σαν το ακόλουθο: Αρκαδία - Τζουμέρκα: Δημοτικά σχολεία χαρακτηρίστηκαν νεώτερα μνημεία:       Δύο δημοτικά σχολεία, στον Άγιο Πέτρο του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας και στο Ελληνικό Βορείων Τζουμέρκων, χαρακτηρίστηκαν νεώτερα μνημεία από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.       Το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Πέτρου στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, στην Αρκαδία, κατασκευάστηκε την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα και συγκεκριμένα τη χρονική περίοδο 1900-1906. Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Καλλία και χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα της δωρεάς Συγγρού. Πρόκειται για ισόγειο νεοκλασικό λιθόκτιστο κτήριο, που στεγάζεται με δίρριχτες κεραμοσκεπές. Διατηρείται σήμερα σε σχετικά καλή κατάσταση, ωστόσο έχουν γίνει ποικίλες επεμβάσεις κατά καιρούς που έχουν αλλοιώσει εν μέρει την αρχική μορφή του. Σήμερα το κτήριο δεν λειτουργεί. Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ του χαρακτηρισμού του σχολείου ως μνημείου, καθώς είναι χαρακτηριστικό δείγμα σχολικού κτηρίου των αρχών του 20ού αιώνα και έχει ιδιαίτερη κοινωνική και ιστορική αξία.       Το Δημοτικό Σχολείο Ελληνικού στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων βρίσκεται στα νότια του Νομού Ιωαννίνων. Πρόκειται για διώροφο κτίσμα με λιθόκτιστους τοίχους που έχει χτιστεί τη δεκαετία του '30. Σήμερα στεγάζει στο ισόγειο νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο και στον όροφο μουσείο σύγχρονης τέχνης με γλυπτά του Θεόδωρου Παπαγιάννη και έργα άλλων καλλιτεχνών.       Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ του χαρακτηρισμού, καθώς αποτελεί αξιόλογο δείγμα σχολικού κτηρίου, που διασώζει την ιστορική μνήμη της περιοχής, και ένα από τα ελάχιστα σχολικά κτήρια της δεκαετίας του '30 που βρίσκεται ακόμα σε λειτουργία.    Μνημείο και ο μητροπολιτικός ναός του Πύργου. Ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Νικολάου στον Πύργο Ηλείας χαρακτηρίστηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων ομόφωνα ως μνημείο. Ο ναός, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης, θεμελιώθηκε στις 19 Οκτωβρίου του 1897 στην ίδια θέση προϋπάρχοντος ναού που καταστράφηκε το 1886 από ισχυρό σεισμό. Ο νέος ναός εγκαινιάστηκε το 1906. Πρόκειται για τρίκλιτη λιθόκτιστη βασιλική με δύο καμπαναριά.    Πηγή: ΑΠΕ