|
|
|
|
|
|
Από τον Γεώργιο Αλ. Γεωργάκη
Κερατέα-Πόρτο Εννιά, 5-11-11
Αγαπητή κ. Παναγιώτα χαίρετε.
Ο ενικός επιτρέπεται; Το πόνημά σου «Ο Ιστορητής Κων/νος Διαμάντης» έφτασε στα χέρια μου πολύ ενωρίς. Σ’ ευχαριστώ θερμότατα γι’ αυτή την τιμή. Πολύ άργησα ν’ απαντήσω, ως όφειλα, για λόγους προσωπικούς της καθημερινής βιοτής…
Μου επιτρέπεις να διατυπώσω κάποιες απόψεις γι’ αυτό το έργο που έφερες στη δημοσιότητα. Άλλως ό,τι έρχεται προ των οφθαλμών του κοινού υφίσταται αναπόφευκτα συνέπειες. Από μέρους μου προσπάθησα όχι να το διαβάσω, αλλά να το μελετήσω.
Το έργο αυτό το ονομάζω «πόνημα», γιατί περνώντας τις σελίδες από τον πρόλογο ως τις σημειώσεις των πηγών και της βιβλιογραφίας διακρίνεται ότι είναι ποτισμένο και σπαρμένο με πολύν κόπο και πόνο και χρόνο και… δαπάνης ουκ ολίγης για την όλη κατάρτισή του.
Επιθυμώ να σταθώ μέσα στο κείμενο σε κάποιες θέσεις που με «σκανδάλισαν», ελπίζοντας ότι δεν θα φανώ οχληρός. Άρξομαι από του Προλόγου, ο οποίος είναι μεν σύντομος, αλλά τόσο περιεκτικός. Ιδιαίτερα θέλω να τονίσω την κρυφή και βαθιά αιτία, το κίνητρο της Παναγιώτας, το «τάλαντό» της, το οποίο δεν το «θάβει», όπως η ίδια γράφει, αλλά το αξιοποιεί με τη συγκρότηση αυτού του πονήματος «Ο Ιστορητής Κων/νος Διαμάντης». Κεντρική σημασία νομίζω ότι έχει η αρχή την οποία διατυπώνει η Παναγιώτα με τρόπο δασκαλικό πρώτα, αλλά κυρίως με στοχαστικό και γιατί όχι φιλοσοφικό γράφοντας (σελ. 10): «…κάθε άνθρωπος ερχόμενος στον κόσμο να μην επαναπαύεται, αλλά να αξιοποιεί το χάρισμα (την προίκα του από τη Φύση), το τάλαντο και να το δημοσιεύει, αναπτύσσοντας έτσι διαλεκτική σχέση γενικά με τους ανθρώπους...».
Κάτω απ’ αυτές τις σκέψεις – θέσεις της Παναγιώτας, νομίζω, θεμελιώνεται, χωρίς υπερβατικές και μεταφυσικές αναφορές, το φυσικό οικοδόμημα του Ανθρωπισμού, της Humanitas…
Συνέχεια θα σταθώ σε κάποια σημεία που μου «άρεσαν», στις Ενότητες κατά σειρά.
Από τη σελ. 25 παρατηρούμε ότι ο Κ. Διαμάντης έλκει την καταγωγή από Σουλιώτικη φάρα με ισχυρή βιολογική ρίζα, καθώς ο πατέρας του Νάσιος Διαμάντης για την επιβίωση (όπως όλος ο λαός της εποχής εκείνης) γίνεται: σιδηρουργός-γεωργός-κτηνοτρόφος-αλλά, παίζει και βιολί. Εικόνα ζωντανή και όχι μόνο σ’ αυτή τη σελίδα, αλλά και σε πολλές άλλες άλλων ενοτήτων στη συνέχεια του κειμένου, που μαρτυρούν την οικτρή οικονομική κατάσταση της τότε ύπαιθρης Ελλάδας.
Στη σελ. 109 αναδεικνύεις το ήθος και την ψυχική ισορροπία του Ιστορητή Κ. Διαμάντη, γράφοντας ότι στη γνωριμία του με τον Γ. Κοτζιούλα υπήρχε αλληλοσεβασμός… χωρίς ίχνος ζηλοτυπίας.
Στη σελ. 163 και εξής –ενότ. Ημερολογίων- παραθέτεις κείμενα του Ιστορητή απ’ τα οποία προκύπτει η αφηγηματική του δεινότητα…
Πολλά είναι τα σημεία που έχω σταματήσει, με εντυπωσίασαν, τα σχολίασα κατ’ ιδίαν και είδα από το σύνολο των σελίδων έναν Κ. Διαμάντη Ιστορητή, λόγιο, λαογράφο του τόπου μας, ιστορικό, συνελόντι έναν πνευματικό άνθρωπο συντοπίτη μας για τον οποίο σεμνυνόμεθα, ιδιαίτερα η κ. Παναγιώτα που με το έργο της τούτο, έπειτα από πολλές θυσίες, τον ανέδειξε…
Απ’ όλα τα στοιχεία των ενοτήτων, χωριστά και στο σύνολο, που με εξαιρετική τεχνική συγγραφική οργάνωση, αλλά και επιστέγασμα η λογοτεχνική σου αξιοσύνη, παρουσιάζεις αυτή τη μελέτη με ολόκληρη την πνευματική προσωπικότητα του Ιστορητή Κων/νου Διαμάντη.
Μια σκέψη όμως με βασανίζει και θέλω να σου την εκθέσω. Ο Ιστορητής Κ. Διαμάντης εκεί που σταδιοδρόμησε θεωρώ ότι είχε προνομιακά πρόσβαση στην Εθνική Βιβλιοθήκη-Γ. Α. Κράτους κ.λπ., ώστε έτσι να βοηθηθεί για να φέρει και κάποια συγγραφή από τον πολιτικό χώρο και μάλιστα στην όψιμη ηλικία του, όταν δηλαδή τα χρόνια μαλάκωσαν, πολιτικά εννοώ. Όμως δεν το έκανε… δεν το ετόλμησε. Θα είχε, νομίζω, ταχθεί σε άλλο επίπεδο. Φρόνιμο δεν είναι να κάνω σύγκριση με τον ομότεχνό του Γ. Κοτζιούλα. Τι έφταιξε φαίνεται μέσα από τις σελίδες της μελέτης σου αγαπητή Παναγιώτα. Να χαριτολογήσομε, αν μου επιτρέπεις, για ν’ αλλάξουμε κλίμα; «καλά είν’ τα πλατυμάνικα, αλλά για τους Δεσποτάδες...». Και η φωνή του Κάλβου εδώ: «…θέλει αρετήν (υπάρχει) και τόλμην».
Θέλω να μου επιτρέψεις την εκτίμησή μου να ειπώ τελειώνοντας. Το όλο έργο έχει αξιώσεις λογοτεχνικού επιπέδου (δεν είμαι ειδικός-απλός αναγνώστης-ανήσυχος), αλλά έχει και –κατ’ εμέ πολύ σπουδαίο- πρακτικό χαρακτήρα, είναι δηλαδή προσιτό και για τον απλό αναγνώστη του τόπου μας, που δεν έτυχε παραπάνω παιδείας. Πλέον τούτων ο βασικός στόχος σου, της ανάδειξης δηλαδή του Ιστορητή Κων/νου Διαμάντη και η προβολή της Ροδαυγής έχει επιτευχθεί σε «τέλειο» βαθμό κατά τη συνήθη φράση των δασκάλων.
Όλα καλά, πλην μόνο μιας σκιάς. Να την κρύψω δεν το θέλω, αφού, αν και σκιά, την αισθάνομαι βάρος. Αισθητικό το θέμα. Γιατί τον ταλαιπώρησες τον Ιστορητή μας, βάζοντας φωτογραφία του (κακοποιημένη) προμετωπίδα σε κάθε Ενότητα;
Συγνώμην για τη μακρηγορία μου, αλλά να… αυθόρμητα μου ήρθαν και πώς ήταν δυνατό να τα κρύψω;
Τώρα από καρδίας να ευχηθώ και να τονίσω ότι Σου ανήκει όλη η υπερηφάνεια τούτων ένεκα, το τάλαντον δε να αποδειχθεί στη συνέχεια όχι απλώς δίφορον, αλλά τρίφορον, πολύφορον…
Με όλην την εκτίμηση
(υπογραφή)
Γεώργιος Αλ. Γεωργάκης