Η αισθαντική τέχνη του Σάντρο Μποτιτσέλλι μάς μεταφέρει σε κόσμους ευδαιμονίας με έντονη, όμως, τη γεύση της θλίψης, που πηγάζει από τη γνώση ότι η ευδαιμονία αυτή είναι ουσιαστικά άγνωστη στον άνθρωπο!
Σε ένα μυθολογικό κήπο (θυμίζει τον κήπο με τα μήλα των Εσπερίδων) μάς μεταφέρει ο Μποτιτσέλλι με τον πίνακα "Ο θρίαμβος της Άνοιξης". Στο κέντρο της σύνθεσης η Αφροδίτη ως Άνοιξη και από πάνω ο φτερωτός γιος της ο Έρωτας στοχεύοντας μία από τις τρεις Χάριτες που χορεύουν ανάλαφρα αμέριμνες ...
Ο Ερμής, αδιάφορος, περιμένει να αναλάβει το ρόλο του "ψυχοπομπού", όταν επέλθει ο θάνατος (όλα είναι πρόσκαιρα και ο θρίαμβος της Άνοιξης θα επισκιαστεί από τη μοιραία λήξη της;):
Στα
δεξιά της σύνθεσης μια νύμφη
απάγεται από το Ζέφυρο (με το χρώμα
του θανάτου), ενώ η νύμφη "Χλωρίδα"
σπέρνει λουλούδια
(: διπλός ο συμβολισμός τους: για τους ζωντανούς που χαίρονται την Άνοιξη - τη ζωή - και προς μνήμη των νεκρών που την έχασαν)· από το στόμα της φοβισμένης νύμφης βγαίνει ένα κομμένο (σαν το νήμα της ζωής της;) λουλούδι:
: οι τρεις χάριτες χορεύουν
μελαγχολικές ή θλιμμένες σε ένα δικό τους σύνολο.
Η θλίψη κατάδηλη στο βλέμμα και το ύφος των προσώπων, ακόμα και της "Αναδυομένης Αφροδίτης" στον επόμενο πίνακα:
: κι εδώ η Χλωρίδα ντύνει με πέπλο, στολισμένο με άνθη, την Αφροδίτη...
(αριστερά:"Η γέννηση της Αφροδίτης", λεπτομέρεια) - (δεξιά: "Η Αφροδίτη της Μήλου", Μουσείο του Λούβρου)
- Ποιες ομοιότητες και διαφορές εντοπίζετε μεταξύ του κλασικού αγάλματος της "Αφροδίτης της Μήλου" και της Αναδυομένης Αφροδίτης του Μποτιτσέλλι;
Η θλίψη και στο βλέμμα της Παναγίας, του μικρού Χριστού και των παρισταμένων αγγέλων:
(: η "Παναγία με
το ρόδι")
- Γυναικεία σώματα γυμνά, που στο μεσαίωνα θεωρούνταν ως σύμβολα του πειρασμού, με ιδανική ομορφιά και αναλογίες, τονίζονται ίσως με κάποια υπερβολή, όπως και σε άλλους καλλιτέχνες της Αναγέννησης :
(: "η
συκοφαντία", λεπτομέρεια) _______ Το
γυναικείο σώμα θυμίζει έντονα την Αναδυομένη
Αφροδίτη...
- Παρατηρήστε στο χώρο των πινάκων την εντύπωση του βάθους, την προοπτική, που απουσιάζει από την ανατολική - βυζαντινή ζωγραφική .
: η "μυστική
γέννηση"
: "τα δώρα προς το
βρέφος"
πηγές: ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ, εκδ. ΜΕΛΙΣΣΑ
