Αστερισμός
Ο αστερισμός της Παρθένου είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αστερισμός στον ουράνιο θόλο. Συνορεύει με τον Βοώτη, την Κόμη της Βερενίκης, το Λέοντα, την Ύδρα, τον Κρατήρα, το Ζυγό, τον Όφι και τον Κόρακα.
Οι φωτεινότεροι αστέρες είναι
- α Παρθένου γνωστός και ως Στάχυς
- β Παρθένου γνωστός και ως Ζαβιτζάβα (Zavijava από το αραβικό Zawiah = γωνιά)
- γ Παρθένου γνωστός ως Πορρίμα
- δ Παρθένου
- ε Παρθένου φέρει το Ελληνικό όνομα Προτρυγετήρ
- ζ Παρθένου ή Heze
- η Παρθένου είναι ο Ζανίας
- θ Παρθένου
- ι Παρθένου είναι το Σύρμα όπως το ονόμασε ο Πτολεμαίος
- κ Παρθένου
- μ Παρθένου γνωστός ως Rijl al Awwa
- 70 Παρθένου
- χ Παρθένου
- 61 Παρθένου
- 109 Παρθένου
- ν Παρθένου
Μυθολογία
Στον αστερισμό της Παρθένου πολλοί βλέπουν την Παρθένο άλλοι την Αστραία, τη Δίκη, την Ηριγόνη, τη Θέσπια ακόμη και τη θεά Δήμητρα.
Παρθένος λεγόταν μια κόρη του Απόλλωνα και της Χρυσόθεμης. Τη μεταμόρφωσε ο πατέρας της στο γνωστό αστερισμό γιατί πέθανε νέα.
Η Αστραία ήταν κόρη του Δία και της Θέμιδας και αδελφή της Αιδώς. Άλλες πηγές (Υγίνος) τη θεωρούν κόρη της Ηώς και του Αστραίου, γιού της Γαίας και του Τάρταρου. Πολλοί συγγραφείς την ταυτίζουν με τη Δίκη. Έζησε στη γη την εποχή του χρυσού γένους, όταν οι λαοί δεν έκαναν επιθέσεις ο ένας στον άλλον παρά μόνο ασχολούνταν με τη γεωργία. Οι απόγονοι όμως εκφυλίστηκαν και είχαν απληστία και κακία, δύο κακά που κυριάρχησαν στον κόσμο. Η Αστραία βλέποντας την κατάσταση αυτή πήρε τα βουνά και στο τέλος ανέβηκε στον ουρανό.
Η Θέσπια (ή Θέσπεια) ήταν κόρη του θεού ποταμού Ασωπού και της Μετώπης, επώνυμη ηρωίδα των Θεσπιών στη Βοιωτία. Ως ηρωΐδα καταστερίστηκε στον αστερισμό της Παρθένου.
Η Ηριγόνη ήταν κόρη του Αθηναίου Ικάριου. Κατά τη βασιλεία του Πανδίονα στην Αθήνα, φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Ικάριου ο θεός Διόνυσος ο οποίος ερωτεύτηκε την Ηριγόνη και μαζί απέκτησαν ένα γιο, τον Στάφυλο. Ο Θεός έδωσε στον Ικάριο ένα κλίμα ή κατά άλλους έναν ασκό κρασί. Του δίδαξε επίσης την τέχνη της αμπελουργίας. Ο Ικάριος θέλοντας να μοιραστεί τη νέα γνώση έδωσε σε κάποιους βοσκούς να δοκιμάσουν κρασί και μάλιστα τους άρεσε τόσο πολύ που άρχισαν να το πίνουν ανέρωτο. Εξαιτίας της μέθης τους πίστεψαν ότι ο Ικάριος ήθελε να τους δηλητηριάσει, και για αυτό τον σκότωσαν με τα ραβδιά τους. Την επόμενη μέρα κατάλαβαν το λάθος τους και εγκατέλειψαν το πτώμα του Ικάριου άταφο. Η Ηριγόνη άρχισε να αναζητά τον χαμένο πατέρα της μαζί με τον αφοσιωμένο σκύλο του, τη Μαίρα. Όταν τελικά ανακάλυψαν το άτυχο σώμα του Ικάριου στη ρίζα ενός δέντρου η κόρη του τον θρήνησε και μη αντέχοντας τον πόνο της αυτοκτόνησε, κρεμάστηκε στο ίδιο δέντρο. Ο ατιμώρητος θάνατος του Ικάριου και της Ηριγόνης προκάλεσε την οργή του Διονύσου που έστειλε περίεργη θεομηνία στην Αθήνα. Οι νεαρές κοπέλες της Αθήνας χτυπημένες από τρέλα, απαγχονίζονταν. Το μαντείο των Δελφών έδωσε χρησμό ότι έπρεπε να τιμωρηθούν οι εγκληματίες και να καθιερωθεί γιορτή προς τιμή της Ηριγόνης. Κατά τον εορτασμό γινόταν αναπαράσταση του απαγχονισμού της Ηριγόνης που διατηρήθηκε και κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους.
Βιβλιογραφία
1. Τα άστρα και οι μύθοι τους, εισαγωγή στην ουρανογραφία, Στράτος Θεοδοσίου, Μάνος Δανέζης, Εκδ. Δίαυλος, 2012