Η τέχνη των ψευδαισθήσεων και οι τεχνικές τους

 

Αντίληψη - Παρατηρητικότητα 

Αντίληψη είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να κατανοεί και να ερμηνεύει αυτά που προσλαμβάνουμε μέσα από τις αισθήσεις μας. Είναι όμως λάθος να πιστεύουμε ότι όλα τα ερεθίσματα που δεχόμαστε περνούν από τον εγκέφαλο και επεξεργάζονται κατάλληλα. Στην πραγματικότητα ο εγκέφαλός μας θα επεξεργασθεί τα απολύτως απαραίτητα και θα αγνοήσει όσα δεν θεωρεί σημαντικά.

Ποια από τα δεδομένα θα λάβει ο εγκέφαλος ως σημαντικά και ποια θα αγνοήσει είναι ένα ζήτημα που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Έτσι αν σκεφθούμε μια οικογένεια να διασχίζει για πρώτη φορά έναν κεντρικό και πολυσύχναστο δρόμο μιας μεγαλούπολης, στο τέλος της βόλτας η γυναίκα θα θυμάται έντονα τα καταστήματα μόδας, ο άντρας τα καταστήματα με τα είδη ψαρικής, κυνηγιού ή ότι άλλο τον ενδιαφέρει, ενώ τα παιδιά θα έχουν αποτυπώσει στην μνήμη τους τα καταστήματα με τα παιχνίδια. Φυσικά αν κάποιος εκείνη την στιγμή πεινάει δεν είναι δυνατόν να μην προσέξει τα φαγάδικα.

Άρα η επιλεκτικότητα του εγκεφάλου μας, εξαρτάται απόλυτα από τις εκάστοτε ανάγκες και επιθυμίες μας. Ένα ακόμη φαινόμενο σχετικά με την λειτουργία του εγκεφάλου, παρατηρείται όταν εστιάζουμε την προσοχή μας σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Τότε οτιδήποτε άλλο συμβαίνει γύρω μας αποκτά δευτερεύουσα σημασία και συνήθως περνά απαρατήρητο. Σε αυτό το φαινόμενο στηρίζονται τα παρακάτω tests που θα σας αφήσουν άφωνους:

Παρατηρήστε πόσες πάσες κάνουν μεταξύ τους οι παίκτες με τις άσπρες μπλούζες

 

Βρείτε ποιος έκανε τον φόνο

 

Φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα έμενε ανεκμετάλλευτο από τις διαφημίσεις  

 

Και αν όλα τα παραπάνω δεν σας έχουν πείσει, δείτε κι αυτό!

 

Άλλο ένα θέμα που αφορά την αντίληψη μας είναι η κατανόηση του γραπτού λόγου. Οι περισσότεροι νομίζουμε ότι διαβάζοντας, αναγνωρίζουμε και κατανοούμε μια συμβολοσειρά με συγκεκριμένο και ορθό τρόπο γραφής. Προσπαθώντας να διαβάσετε το παρακάτω κείμενο ίσως να αναθεωρήσετε:

Διαπιστώνουμε ότι αρκεί το πρώτο και το τελευταίο γράμμα σε κάθε λέξη να είναι στην θέση του, ενώ τα υπόλοιπα ακόμη και αν είναι ανακατεμένα μπορούμε να την διαβάσουμε και να την κατανοήσουμε! Και όμως και πάλι κάνουμε λάθος! Προσπαθήστε να διαβάσετε την παρακάτω λέξη:

πισόμρα

Το πιθανότερο είναι ότι δεν καταφέρατε να την διαβάσετε, αν και στο παραπάνω κείμενο υπήρχε, χωρίς να σας δυσκολέψει ιδιαίτερα. Άρα στον μηχανισμό της ανάγνωσης σημαντικό ρόλο παίζουν και τα συμφραζόμενα.

Ο γραπτός λόγος υπερισχύει ακόμα και των ερεθισμάτων που δίνουν τα χρώματα. Στην παρακάτω εικόνα προσπαθήστε να απαγγείλετε τα χρώματα «διαβάζοντας» το πραγματικό χρώμα και όχι αυτό που αναγράφεται. Χρειάζεται αρκετή προσπάθεια!

 

Ακουστική αντίληψη

Την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου του 2007, στις 7:51, ένας άντρας κάθισε στη Στάση Μετρό L’Enfant Plaza, δίπλα σε έναν κάδο σκουπιδιών και ξεκίνησε να παίζει το βιολί του. Έπαιξε για περίπου 45 λεπτά. Κατά τη διάρκεια αυτών των 45 λεπτών, δεδομένου ότι ήταν ώρα αιχμής, πέρασαν από μπροστά  του αρκετές χιλιάδες άνθρωποι, οι περισσότεροι πηγαίνοντας στη δουλειά τους.

Μέχρι την στιγμή που η μουσική σταμάτησε και υπήρξε σιωπή, ελάχιστοι τον πρόσεξαν και αμέσως προσπέρασαν. Κανείς δε χειροκρότησε, ούτε υπήρξε κανενός άλλου είδους αναγνώριση, εκτός από μία γυναίκα.

Αυτό που δεν ήξερε κανείς, ήταν ότι ο συγκεκριμένος βιολιστής ήταν ο Τζόσουα Μπελ, ένας από τους καλύτερους μουσικούς του κόσμου, και έπαιζε με ένα βιολί Στραντιβάριους αξίας 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων, κατασκευασμένο από τον ίδιο τον Αντώνιο Στραντιβάρι το 1713.

 

 

Η παρατηρητικότητα στα αστυνομικά μυθιστορήματα.

Τι είναι αυτό που μας κάνει να θαυμάζουμε την παρατηρητικότητα των ηρώων των αστυνομικών μυθιστορημάτων;

Στο πρώτο επίπεδο αντίληψης κοιτάζουμε και αισθανόμαστε το περιβάλλον, χωρίς όμως να συνειδητοποιούμε με ακρίβεια ότι συμβαίνει γύρω μας, μέχρι κάτι να τραβήξει την προσοχή μας.

Από την στιγμή που εστιάσουμε την προσοχή μας σε ένα γεγονός, ξεκινά η παρατήρηση και ο εντοπισμός περισσότερων λεπτομερειών στην σκηνή που παρατηρούμε.

Στο επόμενο όμως επίπεδο αντίληψης, περνάμε με την αναλυτική σκέψη. Είναι δυνατόν παρατηρώντας και συνδυάζοντας όσα συμβαίνουν γύρω μας, με την λογική και τις γνώσεις μας, να προβούμε σε ασφαλή συμπεράσματα για γεγονότα στα οποία δεν συμμετείχαμε. Για παράδειγμα η μυρωδιά από ένα γυναικείο άρωμα σε ένα χώρο μαρτυρά ότι πρόσφατα βρέθηκε στο χώρο αυτό μια γυναίκα. Αν είμαστε γνώστες των αρωμάτων, μπορούμε να διακρίνουμε αν είναι ακριβό ή φθηνό, για νεαρές ή μεγαλύτερες κυρίες και με τον τρόπο αυτό να συμπεράνουμε την ηλικία και την οικονομική επιφάνεια της γυναίκας που το φορούσε. Ακόμη, είναι πιθανόν εάν αναγνωρίσουμε το άρωμα, να το ταυτοποιήσουμε με κάποιο γνωστό πρόσωπο.

Ας δούμε μερικά αινίγματα μυστηρίου του Lawrence Treat, που αξιοποιούν την αναλυτική σκέψη. Για να τα λύσετε διαβάστε το κείμενο και παρατηρείστε την εικόνα και προσπαθήστε να δώσετε την λύση. Αν δεν τα καταφέρετε διαβάστε μια – μια τις ερωτήσεις που ακολουθούν, οι οποίες θα καθοδηγήσουν την σκέψη σας.

 

Το κάμπινγκ

Γύρω στις τέσσερις το απόγευμα, μια ομάδα εκδρομέων, στην κορυφή ενός λόφου, βρέθηκε μπροστά στη σκηνή που βλέπετε στο σκίτσο. Λίγη ώρα πριν, μια άλλη ομάδα εκδρομέων είχε βρει στους πρόποδες του ίδιου λόφου το πτώμα του Σ.Σ. Ρόμπιν. Τον είχαν σκοτώσει με ένα γερό χτύπημα στο κεφάλι και δεν φορούσε παρά ένα παπούτσι.

Ανάμεσα στις δύο και στις τέσσερις το απόγευμα, ξέρουμε ότι πέρασαν από το σημείο αυτό τέσσερις άνθρωποι:

·       Ο Σ.Σ. Ρόμπιν, διάσημος ορνιθολόγος, που είχε πάει ημερήσια εκδρομή.

·       Ο Αρτς Φόρεστερ, φύλακας του δάσους, γνωστός για τον κακό χαρακτήρα του.

·       Ο Λιτλ Νίμροντ, ένας λαθροκυνηγός με πολύ κακή φήμη.

·       Ο Μπέρνι Μπέικελ, που κατασκήνωνε για πρώτη φορά.

Μπορείτε να μαντέψετε ποιος σκότωσε τον Σ.Σ. Ρόμπιν αξιολογώντας τις πληροφορίες που σας δίνει το σκίτσο;

 

Ερωτήσεις

1.       Το πτώμα του Ρόμπιν σύρθηκε ως το χείλος του γκρεμού;

2.       Επιτρέπεται το κυνήγι αετού μέσα σε έναν προστατευμένο από το κράτος δρυμό;

3.       Πιστεύετε ότι ο αετός σκοτώθηκε πριν φτάσει ο Φόρεστερ σε αυτό το σημείο του λόφου;

4.       Υπάρχουν ίχνη πάλης;

5.       Ποιοι ήταν οι δύο άνθρωποι που ήρθαν στα χέρια; Ο Ρόμπιν... Ο Φόρεστερ... Ο Αιτλ Νίμροντ... Ο Μπέικελ...

6.       Τι θα μπορούσε να είχε χρησιμεύσει ως φονικό όπλο;

7.       Πιστεύετε ότι κάποιος ετοιμαζόταν να κατασκηνώσει στην κορυφή του λόφου;

8.       Κατά τη γνώμη σας, ποιος μπορεί να χτύπησε με το τσεκούρι του τον κορμό του δέντρου; Ο Ρόμπιν... Ο Φόρεστερ... Ο Λιτλ Νίμροντ... ΟΜπέικελ...

9.       Ποιοι κάθισαν και ήπιαν μαζί μπίρα; Ο Ρόμπιν... Ο Φόρεστερ... Ο Λιτλ Νίμροντ... ΟΜπέικελ...

10.   Πιστεύετε ότι ο κατασκηνωτής έφυγε εσπευσμένως από το σημείο αυτό;

11.   Κατά τη γνώμη σας, ποιος σκότωσε τον Ρόμπιν; Ο Φόρεστερ... Ο Λιτλ Νίμροντ... ΟΜπέικελ...

12.   Μπορείτε να περιγράψετε πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα;

 

 

Η απαγωγή

Το σκίτσο Α παρουσιάζει το δωμάτιο του Γουίλλιαμ, οκτώ ετών, λίγο πριν τον βάλει η μητέρα του στο κρεβάτι για τον μεσημεριάτικο ύπνο του. Το σκίτσο Β σας δείχνει το ίδιο δωμάτιο μία ώρα μετά, όταν η μητέρα του Γουίλλιαμ ειδοποίησε τον επιθεωρητή Φόξυ ότι ο γιος της είχε εξαφανιστεί. Ο Φόξυ, αφού έκανε μια προκαταρκτική έρευνα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο μικρός Γουίλλιαμ είχε απαχθεί και συνέταξε έναν κατάλογο υπόπτων:

·       Ο πατέρας του Γουίλλιαμ, ο οποίος διαφωνούσε με την πρώην σύζυγο του ως προς τον τρόπο ανατροφής του Γουίλλιαμ και είχε απειλήσει ότι θα τον έπαιρνε μαζί του.

·       Η Μάρθα Σάουλ, η αγαπημένη νταντά του Γουίλλιαμ, την οποία η μητέρα του Γουίλλιαμ αναγκάστηκε να απολύσει πρόσφατα, επειδή δεν είχε χρήματα για να την πληρώνει.

·       Ο κύριος Γκρην, που είχε προσληφθεί ως κηπουρός πριν από τρεις μήνες.

·       Η ίδια η μητέρα του Γουίλλιαμ.

Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο ένοχος;

 

Ερωτήσεις

1.       Ο μικρός Γουίλλιαμ έφυγε με τη θέληση τον;

2.       Ο μικρός Γουίλλιαμ ήταν ένα τακτικό παιδί;

3.       Η μητέρα τον Γουίλλιαμ είχε λόγους για να τον απαγάγει;

4.       Ο πατέρας του είχε παρόμοιους λόγους;

5.       Ο κηπουρός είχε τέτοιου είδους κίνητρο;

6.       Η νταντά του είχε κάποιο λόγο για να τον απαγάγει;

7.       Ο απαγωγέας πότισε τη γλάστρα;

8.       Ο απαγωγέας γνώριζε το σπίτι;

9.       Ο απαγωγέας είχε υπόψη του να κρατήσει τον Γουίλλιαμ για αρκετές μέρες;

10.   Η μητέρα θα μπορούσε να είχε ακούσει τον απαγωγέα;

11.   Πιστεύετε ότι ο πατέρας απήγαγε τον Γουίλλιαμ;

12.   Πιστεύετε ότι ο κηπουρός απήγαγε τον Γουίλλιαμ;

13.   Πιστεύετε ότι η μητέρα έκρυψε τον Γουίλλιαμ κάπου, όπου ο πατέρας δεν θα μπορούσε να τον βρει;

14.   Πιστεύετε ότι τον απήγαγε η νταντά;

 

 

Το μπουντουάρ

Χθες βράδυ βρέθηκε το πτώμα της Έημυ Λατούρ στην κατάσταση που δείχνει το σκίτσο. Το καναρίνι της ήταν στραγγαλισμένο μέσα στο κλουβί του. Η αστυνομία ανέκρινε τον εραστή της Έημυ, Χένρυ Γουίλλι, έναν άλλον συνοδό της, τον Τζο Γουόντι, τον Λούις Σπάνκερ, έναν κλέφτη που βρέθηκε στην περιοχή και φυσικά την καμαριέρα της Έημυ, τη Σελέστ.

Μπορείτε να λύσετε το αίνιγμα του θανάτου της Έημυ Λατούρ;

 

Ερωτήσεις

1.       Πώς τη σκότωσαν; Την πυροβόλησαν... τη μαχαίρωσαν... τη στραγγάλισαν... την έδειραν θανάσιμα...

2.       Υπάρχουν ίχνη πάλης;

3.       Ο δολοφόνος της ήταν χειροδύναμος;

4.       Άρεσαν τα κοσμήματα στην Έημυ;

5.       Έγινε και ληστεία;

6.       Πιστεύετε ότι οι σχέσεις της με τον δολοφόνο ήταν φιλικές;

7.       Το καναρίνι στραγγαλίστηκε πριν από τον φόνο της Έημυ;

8.       Πρόκειται για μια δολοφονία πάθους;

9.       Ο Γουίλλι είχε κίνητρο για να σκοτώσει την Έημυ;

10.   Ποιος σκότωσε την Έημυ; Ο Χένρυ Γουίλλι... ΟΤζο Γουόντι... Ο Λούις Σπάνκερ... Η Σελέστ...

 

 Αν δεν τα καταφέρατε να βρείτε του ενόχους μπορείτε να δείτε τις λύσεις κάνοντας κλικ εδώ: ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΝΙΓΜΑΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ

  

 << Επιστροφή στην αρχική σελίδα >>