Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΗΤΤΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

( διαβάζοντας τις παραγράφους 16-29 , 30-32 του Β βιβλίου ,κεφ.1 )

1."Οι δ' Αθηναιοι εκ της Σάμου ορμώμενοι την βασιλέως κακως εποίουν " α)Αθηναίοι και Σαμιώτες- πιστή η Σάμος έως τέλους. Θα τιμωρηθεί από τον Λύσανδρο, αφού πρώτα υποκύψει η προστάτιδα Αθήνα.

β)"την βασιλέως κακως εποίουν " Οι Αθηναίοι προσβάλλουν την περσική επικράτεια ,εξαιτίας της βοήθειας που οι Πέρσες προσφέρουν ,στην παρούσα φάση στη Σπάρτη.

2."Προσβαλόντες δε τη πόλει αιρουσι κατά κράτος " Η σπαρτιατική τακτική εν πλήρει δράσει. Η λιτότητα της σπαρτιατικής πολιτείας τρέφεται από τον πόλεμο! Το "Ταμείον" της πόλεως επενδύθηκε στο στόλο.

3."αριστοποιουμένοις","επισιτισάμενοι",εδειπνοποιούντο". Η αντίθετη λογική από τη σπαρτιατική εντοπίζεται στους Αθηναίους. Περιπλανώμενοι στη Θρακική χερσόνησο αναζητούν τροφή. Το "Ταμείον " της πόλεως είναι ισχυρό. Αντί της συγκέντρωσης σ' ασφαλή λιμένα "εκδράμουν καθημερινά για το γεύμα τους !

4. Ο Λύσανδρος τάχιστα αντιλαμβάνεται την κατάσταση. Ενεργεί ως υποκείμενο ,δράστης της Ιστορίας ." Εσήμανεν ,παρασκευασάμενος ,παραβάλλων ,προειπεν ,αντανήγαγε, εκέλευσεν , εξεβίβασεν ,εποίει ……" Και το αποτέλεσμα ; " πάσας έλαβε προς τη γη και τους πλείστους άνδρας συνέλεξεν" ¨Ελαβε και συνέλεξε ο Λύσανδρος. Το σχέδιό του πέτυχε. "Οι Αθηναίοι πιάστηκαν σαν ποντικοί στη φάκα". Και ο νικητής ευτυχής πλέον μπορούσε ν' αναγγείλει το γεγονός στους 5 εφόρους . Και οι ηττημένοι ν' αναγγείλουν το τραγικό νέο στον Πειραιά .Ευτυχώς ,γι' αυτούς διασώθηκε και το ιερό τους πλοίο , η Πάραλος .

5. Τα αίτια της συντριβής των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς είναι τα εξής :

α) η έλλειψη πειθαρχίας του αθηναϊκού στόλου. Μάταια τους προειδοποίησε ο "ξύπνιος" Αλκιβιάδης.

Β) Η τάση καλοπέρασης του αθηναϊκού στόλου.

Γ) Η υποτίμηση του αντιπάλου.

Δ)Η απογύμνωση του αθηναϊκού στόλου από ικανούς στρατηγούς . Το τραγικό λάθος να εκτελέσουν τους νικητές στρατηγούς της ναυμαχίας στις Αργινούσες (406π.χ).Υπέγραψαν ταυτόχρονα με την εκτέλεσή τους την "αυτοκτονία" τους στους Αιγός ποταμούς.

Και τα τέσσερα αίτια είναι επακόλουθα της πολιτικής κατάρρευσης του αθηναϊκού Δήμου που από ψυχή της Δημοκρατίας είχε μεταβληθεί με τον καιρό σε χειροκροτητή απίθανων δημαγωγών τύπου Αλκιβιάδη και Θηραμένη. Οι πολιτικές μικρότητες στο τέλος του 5ου αιώνα ήταν -αποτέλεσαν την ταφόπετρα της Δημοκρατίας των πολιτών- η καθημερινή πολιτική πρακτική στην Εκκλησία του Δήμου. Και μοιάζει η τραγικότητα της φράσης " και οιμωγή εκ Πειραιως.. εις άστυ διηκεν …ώστε εκείνης της νυχτός ουδείς εκοιμήθη …." το κύκνειο άσμα μιας χρυσής εποχής του ελληνικού πολιτισμού .Η ελευθερία του κλασικού πνεύματος "πνίγηκε" στα νερά του Ελλήσποντου.


ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΙ 30-32

Στο κείμενο περιγράφεται η συμπεριφορά του νικητή Λυσάνδρου στους ηττημένους. "Απήγαγεν,έλαβεν,αθροίσας ,εκέλευσε, βουλεύεσθαι "δηλ. κουβάλησε, συγκέντρωσε και διέταξε να σκεφτούν ,ν'αποφασίσουν για την τύχη τους. Και αφού συσκέφτηκαν οι νικητές τι αποφάσισαν; Σφαγή όλων πλην Αδείμαντου. Γιατί; Αυτός ήταν καλός !"Επελάβετο μόνος του ψηφίσματος εν τη εκκλησία περί της αποτομής των χειρών " Να επιβραβευτεί λοιπόν ο Αδείμαντος! Και γλίτωσε ο Αδείμαντος! Και ύστερα στην Αθήνα σκέφτηκαν πως για να γλίτωσε, ε προδότης ήταν! Από εκείνα τα χρόνια για τα σφάλματα των Ελλήνων φταίνε οι άλλοι, είτε δικοί μας ,είτε ξένοι και αν είναι δικοί μας είναι και προδότες.

ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ: "Έως ν η αυτή φύσις ανθρώπων " Η Θουκυδίδειος ρήση, δυστυχώς , δεν μας επιτρέπει βαθύτερες αναζητήσεις .Όλα θα γίνονται έτσι , αν ο άνθρωπος παραμένει ίδιος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1.CLAUDE MOSSE:"Αθήνα, Ιστορία μιας Δημοκρατίας" Αθήνα 1983 ,Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας 2.ΑΝΤΟΝΥ ANDREWS "Aρχαία Ελληνική κοινωνία" Αθήνα 1983 , Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας. 3.Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ.

O???

© pikoulas@sch.gr

13/11/2003