Καγκελάρης

Το «Καγκελάρι» ή «Καγκελάρης» Παπαδατών Πρεβέζης χορεύεται πάνω σ? ένα τραγούδι, χωρίς ενόργανη συνοδεία που το εκτελουν οι άντρες και οι γυναίκες χορευτές. Ο χορός παραπέμπει σε αρχαϊκές μορφές τόσο με το ρυθμικό του σχήμα (αντίσπαστος U_ , _U) όσο και με την αντιφωνία, το τραγούδισμα δηλαδή των εξαρχόντων γεροντότερων ανδρών των πρώτων στίχων και της ακόλουθης επανάληψής τους από τους υπόλοιπους χορευτές. Το χορευτικό του μοτίβο σχηματιζόταν από 5 κινήσεις που επαναλαμβάνονταν σ? όλη τη διάρκεια του τραγουδιού.

Ο καγκελάρης, ο οποίος χορευόταν την τελευταία μέρα ενός εξαήμερου πανηγυριού που άρχιζε στο χωριό την Κυριακή του Πάσχα και τελείωνε την Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής, οφείλει το όνομά του στα «καγκέλια», το δίπλωμα δηλαδή του χορού.

Οι χορευτές ήταν πιασμένοι θηλυκωτά από το μπράτσο και η διάταξή τους ήταν αυστηρά προκαθορισμένη, με τους γεροντότερους μπροστά, τους νεότερους να ακολουθούν και τις γυναίκες να έπονται, επίσης κατά ηλικία.

Το παράγγελμα για την αναδίπλωση του χορού δινόταν με τους στίχους του τραγουδιού και γινόταν ως εξής: Ο πρωτοχορευτής ή «καγκελάρης», μόλις δινόταν το πρόσταγμα δίπλωνε το χορό προς τ? αριστερά και μέσα του κύκλου, έτσι ώστε οι χορευτές να έρχονται αντιμέτωποι. Με το δεύτερο παράγγελμα, ο πρωτοχορευτής δίπλωνε το χορό προς τα έξω και δεξιά, σχηματίζοντας τρεις σειρές χορευτών έτσι ώστε οι χορευτές της πρώτης σειράς να έχουν στραμμένα τα νώτα τους σ? εκείνους της δεύτερης.

Συνέχιζαν να ανοίγονται μέχρι που επανέρχονταν και πάλι στον ανοιχτό κύκλο.         Τα βήματα του χορού ήταν τα εξής:

1: Το αριστερό πόδι πατούσε μπροστά από το δεξί στη φορά.2: Το δεξί πατούσε στη φορά. 3: Το αριστερό πόδι πατούσε μπροστά από το δεξί προς τη φορά, ενώ συγχρόνως γινόταν μια ανάπαλση στο αριστερό πόδι και άρση του δεξιού, ελαφριά λυγισμένου, πίσω από το αριστερό. 4: Το δεξί πόδι πατούσε στη διάσταση. 5: Το αριστερό πόδι ερχόταν λίγο προς τα πίσω του κέντρου του κύκλου, ελαφρά λυγισμένο και ακουμπούσε το έδαφος με το μπροστινό τμήμα του ταρσού. Στη συνέχεια το αριστερό πόδι ερχόταν τεντωμένο μπροστά σε προεκβολή και χτυπούσε μ? όλο το πέλμα το έδαφος.

Ο χορός ήταν φορτισμένος με πολλούς συμβολισμούς σχετικούς με την αναγέννηση της φύσης (Πασχαλιάτικος) αλλά και την απελευθέρωση της χώρας.

Παλαμάκια

Χορός που χορεύεται στην Ήπειρο και πήρε το όνομά του από το χαρακτηριστικό κτύπημα των παλαμών.

Η λαβή των χεριών είναι από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες σε θέση W.

Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε ανοιχτό κύκλο.

Ρυθμός 2/4 - 4/4.

Συγκαθιστός Μετσόβου

Συγκαθιστός Μετσόβου

Χορευόταν από άνδρες και γυναίκες, ελεύθερα, κι όχι σε κύκλο, πράγμα σπάνιο για τα ήθη των Ηπειρωτών. Οι χορευτές, αντίθετων φύλων, που ήταν πάντοτε στενοί συγγενείς γιατί το αντίθετο θα παρεξηγούνταν, πλησίαζαν και χόρευαν ζευγάρια αντικριστά. Πήρε το όνομά του από το ελαφρό συγκάθισμα των χορευτών. Στο Μέτσοβο ξεκινούσαν το πανηγύρι με τον χορό αυτό για να δημιουργήσουν κέφι, ή τέλειωναν για να μπορέσουν να χορέψουν όσοι δεν πρόλαβαν. οι γυναίκες τοποθετούσαν τα χέρια τους είτε και τα δύο σε μεσολαβή, είτε το αριστερό στη μεσολαβή και το δεξί στην τσέπη. Οι άντρες κινούσαν τα χέρια τους ελεύθερα και μπορούσαν να παραλλάζουν το χορευτικό μοτίβο με στροφές και καθίσματα.

Ανάλογα με το τραγούδι που συνόδευε το χορό, παράλλαζαν και οι κινήσεις. Συνήθως άρχιζαν με το τραγούδι «Άιντε μωρ? μηλιά» που χόρευαν με 8 κινήσεις και συνέχιζαν και με τις άλλες παραλλαγές του.

Φυσούνι

Χορός της Πρέβεζας στα 9/8 (2/8+2/8+2/8+3/8 ή 3/4+3/8), που πήρε το όνομά του από από κάποιον αέρα που φυσάει στην περιοχή, γι' αυτό και ο ρυθμός του είναι γρήγορος (σε αντίθεση με άλλους ηπειρώτικους χορούς). Η μουσική του είναι οργανική. Χορεύεται κυρίως από γυναίκες, με αρχική θέση την προσοχή και με λαβή των χεριών από τους καρπούς, με τους αγκώνες λυγισμένους προς τα πάνω (οι καρποί στο ύψος των ώμων). Έχει 16 βήματα, που μετριούνται σε οκτάρια (8 ανισόχρονα βήματα με μικρή στροφή του σώματος στα δεξιά, που καλύπτονται από 2 μέτρα των 9/8). Χαρακτηριστικό του χορού είναι η κίνηση του κεφαλιού δεξιά-αριστερά, όταν αντιστοίχως σταυρώνουν τα πόδια.

Πηγή: www.musipedia.gr/wiki/Φυσούνι, http://paroutsas.jmc.gr/dances/epiros/fisouni.htm